Πληροφορίες τοπωνυμίου

ΑΓΙΑ ΠΑΡΑΣΚΕΥΗ (Οικισμός) ΕΥΡΥΤΑΝΙΑ
Η Αγία Παρασκευή, είναι συνοικισμός των Δομιανών και βρίσκεται σε απόσταση 6,5 χλμ από αυτούς. Είναι χτισμένη σε μια ομαλή πλαγιά, με θέα τη ρεματιά του Αγιατριαδίτικου. Μέσα σε πυκνή βλάστηση, δίπλα σε ρεματιές με τρεχούμενα νερά, είναι φωλιασμένα τα λίγα, παραδοσιακά σπίτια του γραφικού χωριού. Ιδιαίτερα αξιοθέατα της Αγίας Παρασκευής, που πρέπει να επισκεφτεί όποιος επισκέπτεται το Δήμο Κτημενίων, είναι η εκκλησία της Αγίας Παρασκευής και το προσκυνητάρι.

Ιστοσελίδα Δήμου Κτημενίων
• http://www.dimos-ktimenion.gr/1_top_menu/agia_para... (1 φωτ.)

Δημοτικό Διαμέρισμα Αγίας Τριάδας

ΑΓΙΑ ΤΡΙΑΔΑ (Χωριό) ΕΥΡΥΤΑΝΙΑ
  Στη βόρεια ελατόφυτη πλαγιά του ανυπέρβλητου Βελουχιού είναι ριζωμένη η Αγία Τριάδα, το μεγαλύτερο σε πληθυσμό χωριό και έδρα του Δήμου Κτημενίων. "Πνιγμένη" σε οργιαστική βλάστηση από καστανιές, έλατα και πολλά οπωροφόρα, με εξαιρετικό κλίμα, προσφέρεται για επίσκεψη όλες τις εποχές του χρόνου.
  Από τις πρώτες ιστορικές μαρτυρίες συνάγεται ότι το χωριό πρέπει να δημιουργήθηκε με πυρήνα ομώνυμο μοναστήρι, που βρισκόταν, λίγο πριν τα μέσα του 18ου αιώνα, στο σημείο που σήμερα βρίσκεται η εκκλησία της Αγίας Τριάδος. Το 1779, εδώ λειτούργησε σχολείο ελληνικών γραμμάτων με σχολάρχη τον εκ Φουρνάς αρχιμανδρίτη Ιωσήφ και διδάσκαλο τον Βασίλειο Κωστόπουλο από τη Ρεντίνα.
   Στην Αγία Τριάδα εμφιαλώνεται σήμερα το νερό "Βελούχι", ένα από τα καλύτερα εμφιαλωμένα νερά της Ελλάδας και παράγονται μεγάλες ποσότητες από τα περίφημα κάστανα, τα λεγόμενα "κρητικά".
   Η Αγία Τριάδα προσφέρεται για πλήθος φυσιολατρικών δραστηριοτήτων και έχει πρόσβαση προς το χιονοδρομικό κέντρο Καρπενησίου. Μάλιστα σε λιγότερο από 3 χρόνια προβλέπεται να λειτουργεί και νέος δρόμος που θα τη συνδέει απευθείας με το χιονοδρομικό κέντρο σε λιγότερο από 45' και το χειμώνα.

Δημοτικό Διαμέρισμα Αγράφων

ΑΓΡΑΦΑ (Χωριό) ΕΥΡΥΤΑΝΙΑ
  Χωριό Αγραφα, παλιό κεφαλοχώρι στο 850 μ. ύψος, με πολλούς διάσπαρτους ιστορικούς οικισμούς. Μπλό, Καμάρια, Νιάλα, Σάικα, Παραμερίτσα, Γιαννισέικα, Σκαρφιάδες. Πίσω από το χωριό η κορφή Κουκουρούντζος. Το χωριό κάηκε ολόκληρο από τους Ιταλούς το 1941, καταστρέφοντας τα περισσότερα παραδοσιακά πετρόχτιστα σπίτια, εκτός το κοινοτικό γραφείο. Οι πολλοί οικισμοί περιφερειακά του χωριού Αγραφα και τα πολλά περισσότερα σπίτια που τους απαρτίζουν, είναι διάσπαρτα για δυο λόγους: εάν ήταν όλοι μαζεμένοι στον ίδιο χώρο υπήρχε μεγαλύτερος κίνδυνος και φυσικά ολοκληρωτική καταστροφή σε περίπτωση επιδρομής, έπειτα, η οικονομία τότε ήταν καθαρά αγροτική. Ο τόπος απ’ την μία ήταν γεμάτος από βράχο, πέτρα και ξύλο, και απ’ την άλλη εκεί, σε αυτόν τον κακοτράχαλο τόπο έπρεπε να βοσκήσουν τα ζώα.
  Από το παλιό ανηφορικό μονοπάτι στην βόρεια μεριά του χωριού ανεβαίνουμε στην πλαγιά που θα κτισθεί ο Αγ. Νικόλαος. Εδώ μετά τις καθιζήσεις του 1897 οι κάτοικοι με προσωπική εργασία και με αυλάκια έφεραν ένα από τα πολλά ρυάκια που σχηματίζουν τον Αγραφιώτη και έφτιαξαν το λεγόμενο υδρονομείο ή κόφτρες. Μια πέτρινη κατασκευή σαν σπιτάκι, που στην βάση του υπάρχουν παράλληλα με την ροή του ρυακιού, τρεις μεγάλες πέτρες. Πέφτοντας με δύναμη στο νερό πάνω τους χωρίζεται και ταυτόχρονα κατευθύνεται - διανέμεται - σε τρία ξεχωριστά αυλάκια.
  Ο φιλόξενος Φουρνάς έχει να προσφέρει στον κάθε επισκέπτη ιστορία, πολιτισμό, φυσική θέα.
Το κείμενο (απόσπασμα) παρατίθεται τον Αύγουστο 2003 από τουριστικό φυλλάδιο της Νομαρχίας Ευρυτανίας.

Δημοτικό Διαμέρισμα Δομιανών

ΔΟΜΙΑΝΟΙ (Χωριό) ΕΥΡΥΤΑΝΙΑ
Τηλέφωνο: +30 22370 96284
  Οι Δομιανοί είναι έδρα του ομώνυμου Δημοτικού Διαμερίσματος που περιλαμβάνει και τον οικισμό της Αγίας Παρασκευής. Το όνομά τους θεωρείται ότι είναι παράφραση του ονόματος του πρώτου μοναχού του μοναστηριού (Δαμιανός - Δαμιανοί - Δομιανοί).
   Πρόκειται για χαρακτηρισμένο παραδοσιακό οικισμό (το μοναδικό του Δήμου και έναν από τους τρεις της Ευρυτανίας). Χαρακτηριστικά των Δομιανών είναι τα πέτρινα σπίτια, τα παραδοσιακά καλντερίμια, τα τρεχούμενα νερά, το πράσινο και τα μνημεία τους, κυριότερο των οποίων το μοναστήρι της Παναγίας της Δομιανίτισσας, αφιερωμένο στην Κοίμηση της Θεοτόκου. Στην περιφέρεια του Δημοτικού Διαμερίσματος Δομιανών ανήκει και η τοποθεσία Αντάνια, που, μαζί με την τοποθεσία Γλας της Χόχλιας, είναι οι τοποθεσίες όπου τοποθετείται η αρχαία Οιχαλία, η "πρωτεύουσα" της Ευρυτανίας στα αρχαία χρόνια. Το όνομά Δομιανοί λέγεται ότι είναι παράφραση του ονόματος του πρώτου μοναχού του μοναστηριού, Δαμιανού.
  Το χωριό είναι χτισμένο στους πρόποδες του όρους Μισιάκα που ανήκει στο δυτικό ορεινό όγκο του Τυμφρηστού.
   Οι Δομιανοί, όντας το δεύτερο σε πληθυσμό χωριό του Δήμου, προσφέρεται για επίσκεψη όλο το χρόνο και ο επισκέπτης μπορεί κάθε εποχή να θαυμάσει την επιβλητικότητα του ορεινού τοπίου, του κατάφυτου από έλατα, καστανιές, καρυδιές, κερασιές και πλατάνια, να επισκεφτεί την ιστορική Μονή και να προσκυνήσει τη θαυματουργή εικόνα της Κοιμήσεως της Θεοτόκου, να περπατήσει στα μονοπάτια πάνω από το χωριό και δίπλα στα ποτάμια και να απολαύσει τη διαμονή του στη γαλήνη που του προσφέρεται απλόχερα.

Δημοτικό Διαμέρισμα Δομνίστας

ΔΟΜΝΙΣΤΑ (Χωριό) ΕΥΡΥΤΑΝΙΑ
Τηλέφωνο: +30 22370 92213, 92217
  Το κεντρικότερο χωριό του νεοσύστατου Δήμου ΔΟΜΝΙΣΤΑΣ (τ. Ευρυτάνων), βρίσκεται στο ΝΑ άκρο του νομού, στα σύνορα με την επαρχία Ναυπακτίας του ν. Αιτωλοακαρνανίας και σε υψόμετρο 1.000 μ. Απέχει 26 χλμ από τις Ράχες Τυμφρηστού, 92 χλμ από την Λαμία και 302 χλμ από την Αθήνα.
  Στην περιοχή υπάρχει ο αρχαιότερος οικισμός ΦΑΝΤΙΝΟΥ, που σύμφωνα με υπάρχοντα ευρήματα (τείχη, νομίσματα κα.) αποτελούσε κατά την αρχαιότητα το σημαντικότερο σημείο εγκατάστασης στον ευρυτανικό χώρο.
  Στον μεγάλο ξεσηκωμό του γένους μας η Δομνίστα έπαιξε σημαντικό ρόλο, που συνδέεται με την παρουσία σε αυτόν τον χώρο της πανίσχυρης αρματολικής οικογένειας των ΓΙΟΛΔΑΣΑΙΩΝ. Εδώ, στις πιο δύσκολες στιγμές της ζωής του βρήκε καταφύγιο ο "Σταυραϊτός της Ρούμελης" ο Γ. ΚΑΡΑΪΣΚΑΚΗΣ, κυνηγημένος από Τούρκους και Έλληνες. Αντλησε τη δύναμη που ήθελε και ξεκίνησε τους νέους αγώνες του...
  Η Δομνίστα πρόσφερε σημαντικά και στους μετέπειτα αγώνες του Έθνους μας (Βαλκανικοί Πόλεμοι, Μικρασιατική Εκστρατεία), όμως σταθμό στη νεώτερη ιστορία της αποτελεί ο Ιούνιος τους 1942, οπότε κηρύχθηκε στην πλατεία του χωριού επίσημα ο Ένοπλος Αγώνας της Εθνικής μας Αντίστασης από τν αρχικαπετάνιο ΑΡΗ ΒΕΛΟΥΧΙΩΤΗ. Δίκαια χαρακτηρίζεται ως η "ΝΕΑ ΑΓΙΑ ΛΑΥΡΑ" του 1941-1944. Κάθε χρόνο την πρώτη Κυριακή του Ιουνίου, γίνονται λαμπρές εκδηλώσεις στο επιβλητικό μνημείο της Εθνικής Αντίστασης, που βρίσκεται σε μαγευτική τοποθεσία και σε χώρο 2,5 περίπου στρεμμάτων.
  Η εδαφική μορφολογία, το κλίμα, τα κρυσταλλένια και καθάρια νερά, οι υπέροχες και μαγευτικές τοποθεσίες, τα περήφανα βουνά που την περιτριγυρίζουν με τις δασωμένες κορφές τους και με τις βαθυγάλαζες από τα ελάτια πλαγιές, τα διάσελα και τα καραούλια, τα χορταριασμένα γούπατα, τα πράσινα φαράγγια, οι λαγγαδιές με τα υπεραιωνόβια πλατάνια και το βαθύ ίσκιο τους, γεμίζουν έκσταση τον επισκέπτη, που δεν μπορεί να παρά να σταθεί απολιθωμένος, να κοιτάζει συνέχεια και να θαυμάζει τις απαράμιλλες ομορφιές, το μεγαλείο αυτό της φύσης...
  Από το πλήθος των μαγευτικών τοποθεσιών της Δομνίστας ειδυλλιακότερες είναι η "Κρύα Βρύση", τα "Κριθάρια", ο "Δεντρούλης", το "Κρι", η "Σούφαγα", ο "Αϊ-Κωνσταντίνος", του "Αγγελή η Βρύση", το "Φαντίνου", η λίμνη "Ζηρέλια" και φυσικά ο "Αϊ-Λιας" (500μ από την πλατεία) πραγματικά μαγευτική.
Το κείμενο (απόσπασμα) παρατίθεται τον Αύγουστο 2003 από τουριστικό φυλλάδιο της Νομαρχίας Ευρυτανίας.

ΕΥΡΥΤΑΝΙΑ (Νομός) ΕΛΛΑΔΑ
  Η Ευρυτανία βρίσκεται στο Κέντρο της Στερεάς Ελλάδας και συνορεύει με τους Νομούς Αιτωλοακαρνανίας, Καρδίτσας και Φθιώτιδας. Είναι μια περιοχή με πλούσια ιστορική παράδοση, εθνική προσφορά και πνευματική ακτινοβολία, με χώρους αρχαιολογικούς, τόπους ιστορικούς, θρησκευτικά προσκυνήματα και φύση καταπληκτικής εναλλαγής και σπάνιας ομορφιάς.
  Έχει χαρακτηρισθεί ως η καθαρότερη περιοχή της Ελλάδας αλλά και της Ευρώπης από πλευράς ρύπανσης του περιβάλλοντος και συγκαταλέχθηκε στα 5 καθαρότερα οικοσυστήματα του πλανήτη μας.
  Η πλούσια φύση, τα θεόρατα βουνά, οι πανέμορφες κοιλάδες με τα ονομαστά ποτάμια, τον Αχελώο, τον Αγραφιώτη, το Μέγδοβα, τον Καρπενησιώτη, τον Κρικελλοπόταμο, συνθέτουν την "κοσμογονία τοπίου" όπως έγραψε ο Ευρυτάνας λογοτέχνης Ζαχαρίας Παπαντωνίου. Οι φυσικές καλλονές της Ευρυτανίας και η φιλόξενη ψυχή των Ευρυτάνων αποτελούν "το συγκριτικό πλεονέκτημα της Ελβετίας της Ελλάδας" όπως δικαίως έχει ονομαστεί αυτός ο τόπος.
  Σε κάθε σημείο της διαδρομής, ανυπέρβλητη η Ευρυτανική φύση, απλόχερα μοιράζεται σε όλες τις αισθήσεις. Πυκνά δάση από αιώνια έλατα, αχρονολόγητες βελανιδιές και αριές, σοφά πουρνάρια, οργιαστική χαμηλή βλάστηση, σπάνια αρωματικά φυτά, χαρούμενα πλατάνια που λούζονται στα νερά που τρέχουν ασταμάτητα στις πανέμορφες κοιλάδες.
  Παλιά μονοπάτια των θρύλων της κλεφτουριάς και των καπεταναίων, οδηγούν σε μοναδικές τοποθεσίες του χρόνου και της ιστορίας. Ξεχασμένα πέτρινα γεφύρια και νερόμυλοι μαρτυρούν την πορεία μιας δημιουργικής και υπερήφανης κοινωνίας.
Το κείμενο (απόσπασμα) παρατίθεται τον Αύγουστο 2003 από τουριστικό φυλλάδιο της Νομαρχίας Ευρυτανίας.

Πληροφορίες Ν. Ευρυτανίας, Δήμου & Χ.Κ.Καρπενησίου

ΚΑΡΠΕΝΗΣΙ (Χιονοδρομικό κέντρο) ΕΥΡΥΤΑΝΙΑ
Ευρυτανία
Επισκεφτείτε το μαγευτικό Νομό της Ευρυτανίας, στην καρδιά της Ρούμελης, και ανακαλύψτε μοναδικά τοπία φυσικής ομορφιάς, γεμάτα με εικόνες από πανύψηλα έλατα, αγέρωχες βουνοκορφές, φιδωτά ποτάμια, πέτρινα γεφύρια και κατανυκτικές εκκλησίες. Τα όρια του ιδανικού μέρους για χειμερινές και καλοκαιρινές εκκλησίες συναντούν τους Νομούς Αιτωλοακαρνανίας, Καρδίτσας και Φθιώτιδας. Ένας τόπος με μοναδικό αλπικό χαρακτήρα και πλούσια πολιτιστική και ιστορική κληρονομιά.
Η Ευρυτανία, μία από τις καθαρότερες περιοχές οικοσυστήματος σε όλο τον κόσμο, όπως την ανακήρυξε η ΟΥΝΕΣΚΟ το 1991, έχει πρωτεύουσα το πανέμορφο Καρπενήσι, σκαρφαλωμένο στις νότιες πλαγιές του Βελουχιού ή Τυμφρηστού κατά την αρχαιότητα. Απολαύστε τον καθαρό αέρα που προσφέρουν τα πλατάνια, οι καστανιές και τα έλατα που περιτριγυρίζουν το παραδοσιακό Καρπενήσι, περιηγηθείτε στα γραφικά χωριουδάκια του, κινηθείτε στους έντονους ρυθμούς της νυχτερινής του διασκέδασης και δώστε ραντεβού στο Χιονοδρομικό Κέντρο για αξέχαστες αποδράσεις εν λευκώ.

Δήμος Καρπενησίου
Η Ευρυτανία βρίσκεται και ανήκει διοικητικά στη Στερεά Ελλάδα. Πρωτεύουσα του Νομού είναι το Καρπενήσι, κτισμένο στις νότιες πλαγιές του Βελουχιού, σε υψόμετρο 960 μ. Ο ομώνυμος Δήμος καταλαμβάνει το νοτιοανατολικό τμήμα του Νομού. Στο Δήμο Καρπενησίου περιλαμβάνονται, μεταξύ άλλων, τα δημοτικά διαμερίσματα Αγ. Ανδρέας, Αγ. Βλαχέρνα, Αγ. Νικόλαος, Βουτύρο, Γοργιανάδες, Καλεσμένο, Κορυσχάδες, Μυρίκη, Παππαρούτσι, Παυλόπουλο, Σελλά, Στεφάνι, Στένωμα και Φιδάκια.
Ο Δήμος Καρπενησίου συνορεύει στα βόρεια με το Δήμο Κτημενίων, στα νοτιοδυτικά με το Δήμο Δομνίστας, στα νότια με το Δήμο Ποταμιάς, στα δυτικά με τους Δήμους Φραγκίστας και Βίνιανης, ενώ ανατολικά συνορεύει με το Νομό Φθιώτιδας.
Το Καρπενήσι, πρωτεύουσα, οδικός κόμβος και πυρήνας της οικονομικής ανάπτυξης του Νομού, γεννήθηκε στην περίοδο της ύστερης Τουρκοκρατίας και, σήμερα, είναι το μοναδικό αστικό κέντρο του Νομού με περίπου 8.000 κατοίκους. Η καθαρή ατμόσφαιρα, το ξηρό και υγιεινό κλίμα, τα πλατάνια, οι καστανιές και τα έλατα που περιτριγυρίζουν την πόλη κάνουν το Καρπενήσι ιδανικό τόπο για χειμερινές και θερινές διακοπές.

Χιονοδρομικό Κέντρο Καρπενησίου
Στη θέση Διαβολότοπος του όρους Τυμφρηστού σας περιμένει το πρώτο Χιονοδρομικό Κέντρο, που ιδρύθηκε από ιδιώτες το 1974 και κάθε χρόνο συγκεντρώνει όλο και περισσότερους επισκέπτες, τόσο για τις άριστες προδιαγραφές και υπηρεσίες του, όσο και για τα θεσπέσια τοπία του. Το Χιονοδρομικό Κέντρο του Καρπενησίου βρίσκεται σε υψόμετρο 1.840 μ. και προσφέρει για μεγάλη χρονική περίοδο χιόνι καλής ποιότητας, αποτελώντας ιδανικό προορισμό για ξεχωριστά weekends, όχι μόνο για τους λάτρεις του σκι, αλλά και για όσους συνδυάζουν την ηρεμία της φύσης με την ένταση της νυχτερινής ζωής. Απέχει 11 χλμ. από την πόλη του Καρπενησίου, 294 χλμ. από την Αθήνα, 368 χλμ. από τη Θεσσαλονίκη, 78 χλμ. από τη Λαμία και 111 χλμ. από το Αγρίνιο.
Στις 15 πίστες του σύγχρονου Χιονοδρομικού Κέντρου, με φόντο το απόλυτο λευκό, προχωρημένοι και αρχάριοι, μικροί και μεγάλοι, θα απολαύσετε τις καταβάσεις, ακόμα και τη νύχτα, κατόπιν συνεννόησης. Επίσης, θα βρείτε αρκετές ενδιαφέρουσες διαδρομές και εκτός πίστας. Στις εγκαταστάσεις του Χιονοδρομικού θα βρείτε δύο καταστήματα πωλήσεων και ενοικιάσεως ειδών σκι και εξοπλισμού, ενώ για τους αρχάριους υπάρχει και σχολή σκι με χρήση Baby Lift για την εκπαίδευση χιονοδρόμων, αλλά και για την προετοιμασία αθλητών. Μην παραλείψετε να κάνετε βόλτα με τα μηχανοκίνητα έλκηθρα χιονιού (scooters).
Για απόλυτη χαλάρωση, μετά τη σωματική σας άσκηση, θα απολαύσετε το θαυμάσιο τοπίο πίνοντας το ποτό ή τον καφέ σας στο μπαρ του σαλέ ή στα υπαίθρια που διαθέτουν οι πίστες. Το Χιονοδρομικό Κέντρο του Καρπενησίου διαθέτει, επίσης, σύνδεση με INTERNET προκειμένου να ενημερώνεστε απευθείας από τις κάμερες που μεταδίδουν τις καιρικές συνθήκες και την κατάσταση στις πίστες.
Συνολικά λειτουργούν 15 πίστες όλων των διαβαθμίσεων δυσκολίας. Ειδικά, ο Ηρακλής 1 είναι μία από τις καλύτερες πίστες, που ικανοποιεί ακόμη και τους πιο απαιτητικούς.
Το Χιονοδρομικό Κέντρο του Καρπενησίου διαθέτει 7 αναβατήρες με δυνατότητα εξυπηρέτησης 5.150 ατόμων την ώρα (3 συρόμενους, 3 διθέσιους εναέριους, 1 τριθέσιο εναέριο).

Διαμονή
Μέσα στο Καρπενήσι, αλλά και στα γραφικά χωριουδάκια του, έχετε πολλές επιλογές για τη διαμονή σας. Επιλέξτε ένα από τα φροντισμένα τουριστικά καταλύματα με το παραδοσιακό στυλ και γνωρίστε την αξέχαστη φιλοξενία των Ευρυτάνων. Για την πολυτελή διαμονή σας υπάρχουν αρκετά σύγχρονα ξενοδοχεία, που ικανοποιούν ακόμη και τους πιο απαιτητικούς.

Φαγητό-Διασκέδαση
Το Καρπενήσι δεν κρύβει εκπλήξεις μόνο τη μέρα, αλλά και τη νύχτα, αφού διαθέτει πολλά μπαρ και καφετέριες με έντονη νυχτερινή διασκέδαση για όλα τα γούστα.
Τόσο στην πρωτεύουσα της Ευρυτανίας, όσο και στα χωριά της, στις ταβερνούλες και στα εστιατόρια, θα γευτείτε τις νόστιμες παραδοσιακές συνταγές της, τις οποίες θα συνοδεύσετε άριστα με γευστικότατο κρασί και τσίπουρο. "Επιβάλλεται" να δοκιμάσετε τους καταπληκτικούς μεζέδες από ντόπια κρέατα, το παραδοσιακό προσούτο, τα ντόπια γαλακτοκομικά προϊόντα (τυριά, βούτυρο, γιαούρτι και το τοπικό μαλακό τυρί "τσαλαφούτι" ή "κατίκι", χυλοπίτες, τραχανά). Για επιδόρπιο επιλέξτε ανάμεσα στα γλυκά του κουταλιού, στα φρεσκότατα βατόμουρα, μούρα, αγριοκέρασα, αγριόμηλα, βύσσινα και κάστανα. Μην παραλείψετε να δοκιμάσετε το τοπικό αλκοολούχο ποτό "μούρο".

Το κείμενο παρατίθεται το Φεβρουάριο 2005 από πληροφοριακό υλικό που έστειλε η Διοίκηση του Χιονοδρομικού Κέντρου Καρπενησίου.

Δημοτικό Διαμέρισμα Κέδρων

ΚΕΔΡΑ (Χωριό) ΕΥΡΥΤΑΝΙΑ
  Το χωριό είναι κτισμένο σε υψόμετρο 710 μέτρα σε μια γραφική βουνοπλαγιά στα βορειοδυτικά όρια του Νομού. Συστήθηκε αρχικά με το β.δ.31/08/1912 (ΦΕΚ Α/261) ως κοινότητα Χορίγκοβου και με μεταγενέστερο διάταγμα μετονομάστηκε σε Κέδρα.
  Φημίζεται για το ωραίο μαύρο κρασί, το τσίπουρο και παραδοσιακή φέτα. Υπάρχει διθέσιο Δημοτικό Σχολείο και Νηπιαγωγείο. Το χωριό συγκροτούν οι οικισμοί:Κέδρα, Ράχες, Διάσελο, Πλατανιά, Μαχαλάς, Α. Σάτος, Κ. Σάτος, Παλιοχορίγκοβο, Κερασιές και Γρύπελο.

Δημοτικό Διαμέρισμα Λεπιανών

ΛΕΠΙΑΝΑ (Χωριό) ΕΥΡΥΤΑΝΙΑ
  Σε υψόμετρο 690 μέτρα είναι κτισμένα τα Λεπιανά που συμπληρώνονται από τους οικισμούς Αγιο Βλάσιο, Βαρκά, και Σελίστα, Πιρέσι και Χαρβαλά. Κοντά στα Λεπιανά υπάρχουν τείχη αρχαίων οικισμών και οι τοποθεσίες Αγνάντιο, Παλαιόκαστρο είναι ανερεύνητοι με τάφους από ολόπλευρες πελεκητές πλάκες και διάφορα άλλα αντικείμενα.
  Πριν το χωριό στην Εκκλησία του Αγ. Δημητρίου υπήρχε μοναστήρι, με αξιόλογη περιουσία, που πυρπολήθηκε το 1823 από τον Μουσταή Πασά της Σκόνδρας. Ο Καθεδρικός Ναός των Αγίων Αναργύρων έχει σαν κατάλοιπα της παλιάς ομώνυμης Εκκλησίας του χωριού ένα αργυρό Αγιο Ποτήρι του 1791, λειψανοθήκη του 1874, και 4 αξιόλογες εικόνες του τέμπλου.
  Από εδώ μπορούμε μέσω του γεφυριού της Τέμπλας να περάσουμε στο Ν. Αιτωλοακαρνανίας. Το πέτρινο γεφύρι της Τέμπλας χτίστηκε από Ιταλούς μηχανικούς ένα χρόνο πριν την έναρξη του πολέμου και αποτελεί το υψηλότερο σημείο όπου φθάνει η λίμνη των Κρεμαστών όταν γεμίσει.

Μονή Τατάρνας

ΜΟΝΗ ΤΑΤΑΡΝΑΣ (Μοναστήρι) ΕΥΡΥΤΑΝΙΑ
Τηλέφωνο: +30 22370 95400
  ΤΟ ΞΑΚΟΥΣΤΟ και Θρυλικό Μοναστήρι της Παναγίας Τατάρνης ευρίσκεται σε μια γλώσσα ξηράς, που εισχωρεί μέσα στην μεγάλη τεχνητή λίμνη των Κρεμαστών. Πρίν μερικά χρόνια, ακριβώς κάτω απ' το Μοναστήρι κυλούσε τα γαλάζια νερά του ο Αχελώος, ο χιλιοτραγουδισμένος Ασπροπόταμος των δημοτικών τραγουδιών. Τώρα ´Ασπρος και παραπόταμα σκεπάσθηκαν απ' τα γαλήνια νερά της λίμνης. Το τοπίο έγινε ομορφότερο, το κλίμα γλυκύτερο, ήπιο. Χωρίς υπερβολές, το τοπίο είναι σπάνιας ομορφιάς. Tο βεβαιώνουν άνθρωποι που γύρισαν όλα τα πλάτη και μήκη της γης.
  Το Μοναστήρι είναι χτισμένο σε μια κατωφέρεια της Αηδονόρραχης (ονομάσθηκε έτσι απ' τα πολλά της αηδόνια που κελαϊδούν και «κατακήλουν» τις ακοές την άνοιξι) με εξαίσια θέα προς την λίμνη και τα βουνά του Βάλτου. Είναι ένας χώρος καταπράσινος, χωρiς την αγριάδα του βουνού ή την ξεραΐλα του κάμπου. Το υψόμετρο είναι 380 μέτρα απ' την επιφάνεια της θαλάσσης και εκατό μέτρα περίπου- ανάλογα με την εποχή- πάνω απ' την λίμνη. Εδώ η καρδιά γαληνεύει, ο νους υψώνεται εις θεωρίας πνευματικάς και το μάτι χαίρεται τα μεγαλεία του Δημιουργού. «Εκ γαρ μεγέθους και καλλονής κτισμάτων, αναλόγως ο δημιουργός αυτών Θεός θεωρείται».
  Είναι ένας τόπος ευλογημένος, ένα μικρό περιβόλι της Παναγίας. Είναι ένας τόπος φορτισμένος με μνήμεs ιστορικές, με αγώνες πνευματικούς.
  Το Μοναστήρι απέχει εβδομήντα περiπου χιλιόμετρα από το Καρπενήσι και εκατό περίπου από το Αγρίνιο. Oι δύο δρόμοι σμίγουν στην Δυτική Φραγκίστα, το ωραίο και ζωντανό αυτό χωριό της Ευρυτανίας. Είναι ασφαλτοστρωμένοι. Χωματόδρομος δέν υπάρχει πιά. Απ' το 1992 η άσφαλτος φθάνει μέχρι την πόρτα του Μοναστηριού. Η ομορφιά του τοπίου, που αλλού είναι άγριο και επιβλητικό, γεμάτο έλατα και χαράδρες, ελιγμούς ατέρμονες και στροφές ατέλειωτες και αλλού είναι ήμερο, προσιτό, ευχάριστο στο μάτι, αποζημιώνει πλουσιοπάροχα τον προσκυνητή. Βρύσες με κρυστάλλινα νερά, ποτάμια με βαθύσκια πλατάνια, ρείκια και ανθισμένες κουμαριές, βουνά που καθρεφτίζονται στην ατάραχη και αρυτίδωτη λίμνη, σταχτόχρωμες εληές ανακατεμένες με γιγάντιες αριές, δεν είναι κάτι το συνηθισμένο για τον άνθρωπο των πόλεων. Και το κυριώτερο: Τόπος αμόλυντος από τουρισμό και εκβιομηχάνισι, από λύματα και καυσαέρια. Τόπος αγνός, όπως βγήκε από τα χέρια του Δημιουργού και όπως καλλιεργήθηκε από τα ροζιασμένα χέρια του ξωμάχου.

Απόσπασμα από: Αρχιμ. Δοσιθέου, Προσκύνημα στο Μοναστήρι της Τατάρνας

Δημοτικό Διαμέρισμα Νέου Αργυρίου

ΝΕΟ ΑΡΓΥΡΙ (Χωριό) ΕΥΡΥΤΑΝΙΑ
Πρόκειται για το τελευταίο χωριό της Β.Δ. Ευρυτανίας κτισμένο σε υψόμετρο 450 μέτρα. Η αρχική ονομασία του ήταν "Τσαπίσματα"’. Με το π.δ. 77/27/01/1979 το Ν. Αργύρι συστάθηκε σε αυτόνομη κοινότητα και έπαψε να είναι ένας από τους οικισμούς του Ραπτόπουλου.
Το χωριό συγκροτούν οι οικισμοί: Δαφνούλας, Μυροδέντρια και Μπλανέϊκα. Οι κάτοικοι ασχολούνται με καπνοκαλλιέργειες και κτηνοτροφία. Στο Ν. Αργύρι και την Δαφνούλα λειτουργούν Δημοτικά Σχολεία και Νηπιαγωγεία όπου φοιτούν τα παιδιά του χωριού.

Δημοτικό Διαμέρισμα Πετραλώνων

ΠΕΤΡΑΛΩΝΑ (Χωριό) ΕΥΡΥΤΑΝΙΑ
Γραφικό χωριό, έδρα του ομώνυμου Δημοτικού Διαμερίσματος. Τα Πετράλωνα βρίσκονται σε μια καταπράσινη πλαγιά με καστανιές, καρυδιές, και δρυς, με υπέροχη θέα στο Βελούχι και στα Aγραφα. Απέναντι από το χωριό, βρίσκεται ο Γλας, μία από τις δύο τοποθεσίες του Δήμου Κτημενίων όπου τοποθετείται η αρχαία ευρυτανική Οιχαλία. Το υγιεινό τους κλίμα και ο συνδυασμός του καταπράσινου ευρυτανικού τοπίου και της ηπιότητας των ανθρώπινων δραστηριοτήτων τα καθιστούν πολύ καλό τόπο για επίσκεψη.

Δημοτικό Διαμέρισμα Πρασιάς

ΠΡΑΣΙΑ (Χωριό) ΕΥΡΥΤΑΝΙΑ
  Πρώην Ζελενίτσα, σε υψόμετρο 760 μέτρα. Η σημερινή ονομασία της προήλθε επειδή η περιοχή είναι συνεχόμενες κλιμακωτές πεζούλες σε μορφή πρασιάς. Το χωριό είναι στους πρόποδες του Ντελιδημίου, και αποτελείται από τους οικισμούς Φουσιανά (750 μέτρα υψόμετρο), Βασιλέσι (830 μέτρα) Κυπαρίσσι και Μεταξάδες. Ο οικισμός "Κυπαρίσσι" πήρε το όνομά του από το μεγάλο Κυπαρίσσι το οποίο βρίσκεται στο κέντρο του χωριού. Εκεί ο Πάτερ Κοσμάς ο Αιτωλός προφήτεψε επί τουρκοκρατίας: «Αν το κυπαρίσσι αυτό ξεραθεί από την κορυφή, η Ελλάς θα ελευθερωθεί, αν ξεραθεί από τη ρίζα του η Ελλάς δεν θα ελευθερωθεί». Ακόμη και σήμερα ξεχωρίζει η ξεραμένη κορυφή του. Στην πλατεία του χωριού υπάρχει η εκκλησία της Μεταμόρφωσης του Σωτήρα που χτίστηκε το 1938 και είναι μονόκογχη, χωρίς τρούλο σε σχέδιο βασιλικής. Θα συναντήσουμε επίσης το παλιό εκκλησάκι του Αγίου Νικολάου και την εκκλησία της Γέννησης του Χριστού με αξιόλογες τοιχογραφίες και εικόνες 17ου αιώνα, αλλά και αρκετά ερειπωμένα ξωκλήσια. Στη θέση Κάστρο λέγεται ότι βρέθηκαν αρχαία αντικείμενα και θεμέλια αρχαϊκού οικισμού. Στα Φουσιανά υπάρχει η παλιά Εκκλησία της κοιμήσεως της Θεοτόκου με αξιόλογες εικόνες και τοιχογραφίες του 1679 στο ιερό Βήμα και στο γυναικωνίτη. Η εκκλησία αυτή ανήκει στο παλιό μοναστήρι της Παναγίας που πυρπολήθηκε το 1823 από το Μουσταή Πασά της Σκόνδρας.
  Το Βασιλέσι φέρεται ως πρωτεύουσα των αρχαίων Αγραίων, γεγονός που πιστοποιούν τα πολλά αρχαία ευρήματα, που δυστυχώς κατέληξαν σε ιδιωτικές συλλογές. Στον οικισμό αυτό υπάρχει το εκκλησάκι του Αγίου Αθανασίου που ανήκει στο ομώνυμο μοναστήρι που έχει επιγραφή 1652 και το εκκλησάκι του Αγίου Δημητρίου με εικόνες από το 1602. Πάνω από το Βασιλέσι υπάρχει η γυφτοσπηλιά.

Δημοτικό Διαμέρισμα Ραπτόπουλου

ΡΑΠΤΟΠΟΥΛΟ (Χωριό) ΕΥΡΥΤΑΝΙΑ
  Έδρα του Δήμου, είναι κτισμένο σε υψόμετρο 880 μέτρα σε μια απάνεμη θέση, στους πρόποδες της ελατοκαστανόφυτης Τσούκας (υψόμετρο 1475 μέτρα) και του Κρι. Από την κορυφή της Τσούκας, έχεις θέα τη ροή του Αχελώου και των βουνών των Αγράφων και του Βάλτου, ενώ τις ανέφελες μέρες και τα φώτα της Πάτρας.
  Το χωριό συγκροτούν οι οικισμοί: Ραπτόπουλο, Κάτω Ραπτόπουλο, Ιτέα, Κάμπος, Παλαιοχώρι, Πουλιάνα, Τσιρνώκα, Ιτέα, Κεραμαριώ, και Μουτσιάρα. Λειτουργεί Δημοτικός παιδικός σταθμός και όλες οι βαθμίδες Πρωτοβάθμιας και Δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης.
   Στην έδρα του δήμου λειτουργεί Δημαρχείο, Υποκατάστημα Εθνικής Τράπεζας, Κ.Ε.Π. Ταχυδρομικό Ταμιευτήριο, Αγροτικό Ιατρείο και Φαρμακείο.

Δημοτικό Διαμέρισμα Φουρνάς

ΦΟΥΡΝΑ (Χωριό) ΕΥΡΥΤΑΝΙΑ
  Οι αρχές του οικισμού αυτού με βάση ιστορικές πηγές βρίσκονται στα πρώτα χρόνια της Τουρκοκρατίας - χωρίς αυτό να σημαίνει ότι η περιοχή δεν έχει ίσως και μεγαλύτερο ιστορικό βάθος. Τότε ο Φουρνάς ανήκε στον Κάζα (επαρχία) των Αγράφων, που ήταν ένας από τους Καζάδες του Σαντζακίου των Τρικάλων. Ο Φουρνάς της εποχής αυτής αναφέρεται ως πρωτεύουσα του ναχιγιέ (τμήμα του Καζά με πολλά χωριά) Κιουχιστάν, δηλαδή του ορεινού τόπου. Στα χρόνια μάλιστα του ’21 ο ναχιγιές Κιουχιστάν έγινε "επαρχία Κιουστανιού".
  Αλλά ο Φουρνάς σημειώνεται και για ένα διάστημα του 16ου αιώνα (1598) ως έδρα της Επισκοπής Λιτζάς και Αγράφων. Η ονομασία του οικισμού "ο Φουρνάς" είναι ισχυρότερος του τύπου "η Φουρνά" που χρησιμοποιήθηκε σε μεταγενέστερα χρόνια και κατά πάσα πιθανότητα από τον λόγιό της Σέργιο Μακραίο.
  Η περιοχή πέρασε στην ιστορία και ειδικά στο χώρο της παιδείας με την περίφημη για τα χρόνια της Τουρκοκρατίας σχολή της μονής Ζωοδόχου Πηγής του Φουρνά, που πρωτοϊδρύθηκε από το εκλεκτότερο τέκνο της ιστοριογράφο Διονύσιο "τον εκ Φουρνά" (1670-1746). Και το έργο του συνέχισαν οι εξίσου διαπρεπείς στο χώρο των Αγράφων Φουρνιώτες Θεοφάνης ο εξ Αγράφων και Σέργιος Μακραίος. Μαθητές της παραπάνω σχολής είχαν κατακλύσει τον ελληνικό χώρο ως αγιογράφοι, κωδικογράφοι (συγγραφείς βιβλίων) και διδάσκαλοι των μικρών Ελληνόπουλων.
  Καρπός εξ άλλου των γραμμάτων ήταν και η δημιουργία ελευθέρων και επαναστατημένων για την Ελευθερία και πίστη των Ελλήνων πατριωτών που έδωσε ο Φουρνάς στην ηρωική γενιά του 1821. Γνωστές οικογένειες αγωνιστών, οι οικογένειες Ζώτου και Γαλή και πολλές άλλες, που ο χώρος δεν μας επιτρέπει να αναφέρουμε. Σε γειτονική προς την παλαιά μονή θέση σήμερα οι Φουρνιώτες ανήγειραν νέο Ιερό Ναό που φέρει ξανά το ιστορικό όνομα της Ζωοδόχου Πηγής.
  Ο φιλόξενος Φουρνάς έχει να προσφέρει στον κάθε επισκέπτη ιστορία, πολιτισμό, φυσική θέα.
Το κείμενο (απόσπασμα) παρατίθεται τον Αύγουστο 2003 από τουριστικό φυλλάδιο της Νομαρχίας Ευρυτανίας.