Εμφανίζονται 51 τίτλοι με αναζήτηση: Αρχαιολογικοί χώροι στην ευρύτερη περιοχή: "ΒΟΡΕΙΟ ΑΙΓΑΙΟ Περιφέρεια ΕΛΛΑΔΑ" .
ΗΡΑΙΟΝ (Αρχαίο ιερό) ΣΑΜΟΣ
Site: Samos, Heraion
Type: Temple
Summary: The Great Hera Temple is opposite the cult altar in the
Sanctuary of Hera at Samos
Date: 510 B.C. - 460 B.C.
Period: Archaic/Classical
Plan:
A dipteral (double colonnade) temple with a 3rd row of columns at front and back
(3 rows of 8 along front and 3 rows of 9 along back). Ionic order. Pronaos and
cella divided into 3 aisles by two rows of columns. Steps at front added in Roman
period.
History:
Construction lasted over a century and possibly never completed. Built as part
of the tyrant Polykrates' building campaign over the earlier dipteral temple of
architects Rhoikos and Theodoros. Stood in ruins by 170 A.D.
This text is cited Nov 2002 from The Perseus Project URL below, which contains 3 image(s), bibliography & interesting hyperlinks.
Site: Samos, Heraion
Type: Temple Summary: Hera Temple built by architects Rhoikos and
Theodoros stood opposite the cult altar in Sanctuary of Hera, Samos
Date: 570 B.C. - 560 B.C.
Period: Archaic
Plan:
A dipteral (double colonnade) Ionic temple with a square pronaos and a cella equal
in length to the total width of stylobate. Cella and pronaos divided into 3 aisles
by 2 rows of columns. A double row of 8 columns and a double row of 10 columns
along the front and back of the stylobate. Presumed that columns at front lined
up with the double row of internal cella and pronaos columns.
History:
In same location as earlier hekatompedon temples. Built by Rhoikos and Theodoros.
The first of the giant Ionic temples. Destroyed ca. a decade after its completion,
possibly by earthquake.
This text is cited Nov 2002 from The Perseus Project URL below, which contains 2 image(s), bibliography & interesting hyperlinks.
Site: Samos, Heraion
Type: Temple
Summary: Temple A, NW of altar and center court of Sanctuary of
Hera, Samos
Date: 575 B.C. - 550 B.C.
Period: Archaic
Plan:
Small non-peripteral temple with almost square cella and a pronaos in antis. A
single step ran around the building. Inside a cult statue base stands against
center of rear wall, opposite the single entrance.
History:
Built in the mid-6th c. B.C., the temple is aligned with an earlier version of
the cult altar. It may have housed the cult statue of Hera during the construction
of the later temple and altar of Hera.
This text is cited Nov 2002 from The Perseus Project URL below, which contains 1 image(s), bibliography & interesting hyperlinks.
Site: Samos, Heraion
Type: Temple
Summary: Temple B is N of the main altar in Sanctuary of Hera, Samos
Date: 575 B.C. - 525 B.C.
Period: Archaic
Plan:
Small non-peripteral temple with rectangular cella and pronaos in antis. May have
had 2 Ionic columns in antis and a statue base in center of cella. A single step
ran around the building.
History:
A new floor and repairs made after earthquake damage in late 6th c. B.C. Replaced
by a wider and shorter temple in antis (which used original W and S walls) in
2nd or 1st c. B.C. Later temple may have been distyle in antis.
This text is cited Nov 2002 from The Perseus Project URL below, which contains 1 image(s), bibliography & interesting hyperlinks.
Site: Samos, Heraion
Type: Temple
Summary: Temple C, immediately N of main altar in Sanctuary of Hera,
Samos
Date: 550 B.C. - 500 B.C.
Period: Archaic
Plan:
A peripteral (6 x 11) temple, distyle in antis, probably of Ionic order. Colonnade
stood on separate foundations, not on stylobate. Uncertain if antae extended to
front of structure (as reconstructed) or if there were 6 columns along the front--as
along the back. Double row of columns stood inside the deep pronaos and possibly
inside the cella as well (not shown on reconstruction).
History:
The late Archaic temple was radically rebuilt (with new cella and pronaos) in
Roman era, ca. 1st c. A.D.
This text is cited Nov 2002 from The Perseus Project URL below, which contains 1 image(s), bibliography & interesting hyperlinks.
Site: Samos, Heraion
Type: Temple
Summary: Temple D, NE of Temple A in Sanctuary of Hera, Samos
Date: 550 B.C. - 500 B.C.
Period: Archaic
Plan:
A non-peripteral temple (or possibly treasury) with an almost square cella and
a pronaos and an opisthodomos, both in antis. A single door in center of the pronaos.
History:
Built in second half of 6th c. B.C
This text is cited Nov 2002 from The Perseus Project URL below, which contains 1 image(s), bibliography & interesting hyperlinks.
Site: Samos, Heraion
Type: Temple
Summary: First Hekatompedon temple of Hera, opposite the cult altar
in Sanctuary of Hera, Samos
Date: 800 B.C. - 700 B.C.
Period: Geometric
Plan:
The oldest temple in the sanctuary. A long cella with open front faced the altar
to the E. The cella had a central row of wooden columns on stone slab bases and
a limestone cult statue base at W end. Debated, but generally accepted as being
peripteral (6 x 17), as reconstructed on plan.
History:
Few remains, but stylistically dated to 8th c. B.C.
This text is cited Nov 2002 from The Perseus Project URL below, which contains 1 image(s), bibliography & interesting hyperlinks.
Site: Samos, Heraion
Type: Temple
Summary: 2nd Hekatompedon temple of Hera, built over the 1st Hekatompedon
in Sanctuary of Hera, Samos
Date: 675 B.C. - 625 B.C.
Period: Archaic
Plan:
A rebuilt Hekatompedon on same site as the first. Cella remained same size, but
colonnade increased and central row of columns removed from cella. Colonnade was
square wooden piers resting on cult stone round bases. Inside cella a bench-like
projection ran around 3 walls. This may have served for seating or as base for
interior supports to reduce free span of the roof. Temple may have stood on earth
podium as at the North Building.
History:
Replaced 1st Hekatompedon in mid-7th c. B.C. and demolished in 6th c. B.C. to
make room for the Rhoikos temple.
This text is cited Nov 2002 from The Perseus Project URL below, which contains 2 image(s), bibliography & interesting hyperlinks.
Site: Samos, Heraion
Type: Altar
Summary: Monumental altar in center of Sanctuary of Hera
Date: 560 B.C. - 550 B.C.
Period: Archaic
Plan:
A three-sided open-air platform with a broad staircase in antis on its west side.
N and S walls serve as antae with sculptured pilaster capitals (see 3 details).
History:
At least 7 earlier altars beneath present structure, the oldest dating to the
Late Bronze Age. The limestone of the Archaic altar (possibly built by Rhoikos)
was replaced with marble in early Roman period and the Archaic reliefs were copied
in the old style.
This text is cited Nov 2002 from The Perseus Project URL below, which contains 4 image(s), bibliography & interesting hyperlinks.
Site: Samos, Heraion
Type: Treasury
Summary: Hellenistic rectangular building, S of Sacred Way that
leads to main altar in Sanctuary of Hera, Samos
Date: 330 B.C. - 80 B.C.
Period: Hellenistic
Plan:
Almost square structure with two doorways opening obliquely to the Sacred Way.
Opposite the doorways borders set in the marble floor set off the interior SE
and SW corners. The location, orientation, and floor of this unique building may
indicate that it was an open "treasury" to display and protect valuable votive
dedications, but its true function is unknown.
History:
Hellenistic date is indicated by the use of green-gray poros stone in foundations.
Remains of mortared walls show modification or repairs of Roman date.
This text is cited Nov 2002 from The Perseus Project URL below, which contains bibliography & interesting hyperlinks.
Site: Samos, Heraion
Type: Temple
Summary: "North Building" located immediately north of the main
altar at Sanctuary of Hera, Samos
Date: 560 B.C. - 500 B.C.
Period: Archaic
Plan:
The second largest temple at the site, it was a peripteral (5 x 12) temple of
Ionic order with double row of columns at front and rear. Temple rested on an
artificial earth platform, probably with steps along the front. No pronaos, but
cella was deep and open to the front, facing the Sacred Way. The adyton had two
doorways and a single row of interior columns ran the length of the cella and
adyton.
History:
Original mid-6th c. B.C. temple of cella and adyton built on an artificial terrace
received the addition of a colonnade later in the century.
This text is cited Nov 2002 from The Perseus Project URL below, which contains 1 image(s), bibliography & interesting hyperlinks.
Site: Samos, Heraion
Type: Stoa
Summary: South Stoa, SW of the main altar in Sanctuary of Hera,
Samos
Date: 700 B.C. - 550 B.C.
Period: Archaic
Plan:
Long, hall-like building divided into 3 equal parts. Open along the long NW side.
Rows of wooden columns, along open side and down center of building supported
a hipped roof of terracotta rooftiles. Before the hall was a flagstone paved,
4 m. wide court.
History:
Built at the time of the 2nd Hekatompedon and originally formed SW boundary of
the sanctuary. One of the earliest stoas known. Demolished in 6th c. B.C. to make
room for the larger Hera temple and the South Building.
This text is cited Nov 2002 from The Perseus Project URL below, which contains 2 image(s), bibliography & interesting hyperlinks.
Site: Samos, Heraion
Type: Stoa
Summary: North West Stoa, NW of main altar and W of N gate at Sanctuary
of Hera, Samos
Date: 550 B.C. - 300 B.C.
Period: Archaic/Classical
Plan:
Long, hall-like building with the N temenos wall as its real wall. Open along
its length facing the Hekatompedon. A continuous structure subdivided into 8 or
more sections (plan shows 3 of the sections).
History:
Apparently not built all at once, but section by section.
This text is cited Nov 2002 from The Perseus Project URL below, which contains 1 image(s), bibliography & interesting hyperlinks.
Region: Sporades
Periods: Dark Age, Geometric, Archaic, Classical, Hellenistic, Roman
Type: Sanctuary
Summary: Sanctuary of Hera.
Physical Description:
The Heraion is located in marshy ground at the mouth of
the river Imbrasos ca. 6 km W of the ancient capital city of Samos.
Description:
The earliest evidence for occupation at the site goes back
to the Early Bronze Age, but the first structures of a definite religious character
(altar and temple) date to the Dark Ages. The sanctuary may have served a local
Carian divinity originally, but the Hellenic religion probably arrived with the
early Ionian colonists. According to Greek myth, it was here, beside a sacred
bush, that Hera was born and married. A festival was held every year at the Heraion
to celebrate the marriage of Hera and Zeus. In the mid 6th century B.C. the sanctuary
was enlarged and embellished during the reign of Polycrates and the 1st Great
Hera Temple was built by the architect Rhoikos. At ca. 530 B.C. Samos was captured
by the Persians and the Hera Temple was destroyed by fire. A 2nd Great Temple
was started at the end of the 6th century B.C., but it was never completed. Samos
was a member of the Delian League and became an Athenian colony in 365 B.C. After
190 B.C. Samos came under the control of Pergamon and finally under Roman rule.
The sanctuary continued to develop throughout the Hellenistic and Roman periods,
but was plundered a number of times by pirates and barbarians during its later
history. It was also plundered by Antony in 39 B.C., but Augustus restored many
of its art works.
Exploration:
Visited by Society of Dilettanti in 1812 and Ross in 1841.
Minor test excavations by Gerard, Clerc, Kavvadias and Sophulis at end of 19th
century. Excavated by German Archaeological Institute 1910-14, 1925-39, and since
1952.
Donald R. Keller, ed.
This text is cited Oct 2002 from The Perseus Project URL below, which contains 12 image(s), bibliography & interesting hyperlinks.
ΠΥΘΑΓΟΡΕΙΟ (Κωμόπολη) ΣΑΜΟΣ
Τηλέφωνο: +30 210 3307400, 3307416
Φαξ: +30 210 3814762
ΜΥΤΙΛΗΝΗ (Αρχαία πόλη) ΛΕΣΒΟΣ
Βρίσκεται στον πευκόφυτο λόφο της Αγίας Κυριακής, στο Β.Δ. άκρο
της πόλης. Αποκαλύφθηκε από τις αρχαιολογικές ανασκαφές που έγιναν το 1958 και
θεωρείται ως ένα από τα μεγαλύτερα θέατρα της αρχαιότητας, με μέση χωρητικότητα
15.000 ατόμων και με εξαίρετη ακουστική. Σύμφωνα με τον παράδοση ο Ρωμαίος Αυτοκράτορας
Πομπηϊος κατά την επίσκεψή του σ' αυτό, αποφάσισε αντιγράφοντας την αρχιτεκτονική
του δόμηση να κατασκευάσει παραπλήσιο Θέατρο στην Ρώμη.
Το κείμενο παρατίθεται τον Ιανουάριο 2003 από την ακόλουθη ιστοσελίδα, με φωτογραφία, της Νομαρχίας Λέσβου
ΗΡΑΙΟΝ (Αρχαίο ιερό) ΣΑΜΟΣ
Σύμφωνα με τη μυθολογία στο ιερό αυτό γεννήθηκε και μεγάλωσε η Ήρα.
Σε αυτό φέρεται να παντρεύτηκε τον Δία. Το Ηραίον Βρίσκεται σε μια τοποθεσία κοντά
στην ανατολική όχθη του ποταμού Ίμβρασου. Ο Ηρόδοτος αποδίδει την ίδρυση του στους
Λέλεγες. Η Ήρα διαδέχθηκε τη λατρεία της Θεάς Γης και καθιερώνεται επίσημα στο
νησί με την εγκατάσταση των Ιώνων. Η φήμη και η ισχύς του Ηραίου μεγαλώνει στα
μέσα του 7ου αιώνα. Αυτό καταδεικνύεται από το πλήθος των κτιρίων, που κατασκευάζονται
γύρω από το ιερό καθώς και των αφιερωμάτων (αγάλματα της Ήρας, τεράστια αγγεία
και πιθάρια) που προσφέρουν πολλές πόλεις της Ελλάδας. Για το λόγο αυτό οικοδομείται
μια μεγάλη στοά για τη φύλαξη τους. Μάλιστα στα νότια του μεγάλου βωμού σώζεται
ακόμη μια σειρά από πέτρινες βάσεις, στις οποίες στηριζόταν το πλοίο που είχε
αφιερώσει ο Κωλαίος στη Ήρα μαζί με μεγάλο χάλκινο λέβητα. Προς τιμή της Ήρας
που γιόρταζε δυο φορές το χρόνο (Ηραία και Τόνεα) τελούνταν γυμνικοί και μουσικοί
αγώνες. Τον 3ο αιώνα μ.Χ. ο χώρος λεηλατείται και καταστρέφεται. Δυο αιώνες αργότερα
στη θέση του ιερού θα αναγερθεί μια τρίκλιτη βασιλική εκκλησία. Οι ανασκαφές στον
χώρο του Ηραίου ξεκινούν το 1902 και ανά διαστήματα συνεχίζονται έως σήμερα.
Στον χώρο του Ηραίου είχαν προηγηθεί τρεις παλαιότεροι ναοί: ο Εκατόμπεδος
Ι και ο Εκατόμπεδος ΙΙ καθώς και ο ναός των Ροίκου και Θεοδώρου. Στα υπολείμματα
του τελευταίου ναού ο οποίος καταστράφηκε λίγο μετά την οικοδόμησή του από μια
πυρκαγιά κτίστηκε ο ναός της Ήρας που σώζεται σήμερα. Κτίστηκε το 530 π.Χ. (την
ίδια εποχή με την τυραννίδα του Πολυκράτη). Για την κατασκευή του χρησιμοποιήθηκε
πωρόλιθος εκτός από τις βάσεις και τα κιονόκρανα που ήταν μαρμάρινα. Λόγω της
Αθηναϊκής ηγεμονίας η οικοδόμηση του δεν ολοκληρώθηκε. Κατά τους ελληνιστικούς
χρόνους κατασκευάζεται η νότια κιονοστοιχία, ενώ της ίδιας εποχής είναι και η
μοναδική κολόνα η οποία σώζεται μέχρι σήμερα στη θέση της. Συγχρόνως με το ναό
κτίστηκε και ο Μεγάλος Βωμός στη θέση του αρχικού, που είχε ανανεωθεί επτά φορές
ως τότε και ήταν ένα μεγάλο ορθογώνιο τετράγωνο κτίσμα (ύψους 3 μ.).
Γύρω από το ιερό κατασκευάζεται ένας σημαντικός αριθμός κτηρίων. Έτσι
στις αρχές του 6ου αιώνα κατασκευάζεται ο μεγάλος ναός του Ερμή και της Αφροδίτης,
ενώ τον 7ο αιώνα κατασκευάζονται οι ιερές δεξαμενές καθώς και η μεγάλη ιωνική
βόρεια στοά (μήκους 70 μ.). Κατά καιρούς κτίστηκαν αφιερώματα, αγάλματα και μικροί
ναοί. Τον 2ο αιώνα μ.Χ. κατασκευάστηκε μια μεγάλη πομπική κλίμακα στην πρόσοψη
του ρωμαϊκού ναού που είχε κτιστεί πιθανότατα για τις ανάγκες του ρωμαϊκού ναού,
ο οποίος είχε κτιστεί την περίοδο εκείνη. Σταδιακά την ίδια περίοδο δημιουργείται
και ένας συνοικισμός (σώζονται τα υπολείμματα μιας ρωμαϊκής οικίας). Τον 3ο αιώνα
πλακοστρώνεται η Ιερά Οδός η οποία ένωνε το ιερό με το πόλη του Πυθαγορείου και
στην οποία είχαν τοποθετήσει αναθήματα, αγάλματα.
Το κείμενο παρατίθεται τον Μάιο 2003 από την ακόλουθη ιστοσελίδα του Υπουργείου Εξωτερικών
ΚΑΒΕΙΡΙΟ (Αρχαίο ιερό) ΛΗΜΝΟΣ
Βρίσκεται στην περιoχή της Χλόης στα Βόρεια τoυ νησιoύ σε σημείo με
εντυπωσιακή θέα στην απέναντι Σαμoθράκη
όπoυ επίσης λατρεύoνταν oι Κάβειρoι. Σύμφωνα με τη μυθoλoγία, "Κάβειρoι"
ήταν oι τρεις γιoι και oι τρεις θυγατέρες τoυ Ηφαίστoυ και της Καβειρoύς και λατρεύoνταν
στη Λήμνo ως θεότητες. Η λατρεία τoυς ήταν έντoνα μυστηριακή και περιελάμβανε
τις τελετές πoυ έμειναν γνωστές ως "Καβείρια Μυστήρια" και είχαν σχέση με την
αναγέννηση της φύσης και την γoνιμότητα. Τo Καβείριo ήταν τo κέντρo αυτής της
λατρείας. Oι ανασκαφές έχoυν φέρει στo φως τo Ιερό της λατρείας πoυ γνώρισε μακρά
περίoδo ζωής από την πρωτoλημνιακή περίoδo (8oς αιώνας π.Χ.) ως την ύστερη αρχαιότητα.
Στην βραχώδη ακτή βρίσκεται και η σπηλιά τoυ μυθικoύ Φιλoκτήτη πoυ εγκαταλείφθηκε
από τoυς συντρόφoυς τoυ στην εκστρατεία εναντίoν της Τρoίας.
Το κείμενο παρατίθεται τον Σεπτέμβριο 2003 από την ακόλουθη ιστοσελίδα του Δήμου Μούδρου
Η Αρτεμη αναφέρεται από τις πηγές ως η πoλιoύχoς της Μύρινας. Οι εργασίες ανέγερσης ενός μεγάλoυ ξενoδoχείoυ βόρεια της Μύρινας πρoς τη παραλία τoυ Αυλώνα, oδήγησαν στην ανακάλυψη τoυ ιερoύ της Ταυρoπόλoυ Αρτέμιδoς. Τo ιερό απoτελείται από ένα κεντρικό κτίριo με λιθόστρωτo υπαίθριo χώρo, εκατέρωθεν τoυ oπoίoυ ανoίγoνται δωμάτια βoηθητικά της λατρείας. Τα ευρήματα πoυ χρoνoλoγoύνται από τoν 7o π.Χ αιώνα και περιλαμβάνoυν κεραμικά ειδώλια μεταξύ των oπoίων oμoιώματα ταύρων και λείψανα θυσίας νεαρoύ ταύρoυ, εκτίθενται στo μoυσείo της Μύρινας.
Το κείμενο παρατίθεται τον Σεπτέμβριο 2003 από την ακόλουθη ιστοσελίδα του Δήμου Μούδρου
ΚΟΤΖΙΝΟΣ (Λιμάνι) ΛΗΜΝΟΣ
O Κoτσινάς (παλαιότερη oνoμασία Κότσινoς ή Κότζινoς) ήταν τo επίνειo της Ηφαιστείας.
Η ανάπτυξή τoυ πιστεύεται ότι συνέτεινε στην παρακμή της Ηφαιστείας κατά τα Βυζαντινά
χρόνια. Μάλιστα αναφερόταν και ως πρωτεύoυσα τoυ νησιoύ τα ύστερα Βυζαντινά χρόνια
και oχυρώθηκε με κάστρo μάλλoν κατασκευασμένo από τoυς Βενετoύς. Σήμερα διασώζoνται
ελάχιστα ίχνη τoυ κάστρoυ και η εκκλησία της Ζωoδόχoυ Πηγής με τo "αγίασμα",
πηγή νερoύ στo βάθoς τoυ βράχoυ.
ΜΑΚΑΡΑ (Αρχαία πόλη) ΛΕΣΒΟΣ
Αναλημματικός τοίχος αρχαϊκών χρόνων, δομημένος με "λεσβία τοιχοδομία".
Είναι ορατός σε ύψος περίπου 3 μ. Δεν έχει διαμορφωθεί, προς το παρόν, σε οργανωμένο
αρχαιολογικό χώρο.
Κήρυξη ως αρχαιολογικό μνημείο ΦΕΚ 199/Β/11.5.1960 και ΦΕΚ 213/Β/9.4.1991
και ΦΕΚ 154/Β/10.3.1992 και συγκεκριμένα για τον οχυρωματικό περίβολο ΦΕΚ 239/Β/30.6.1964
(συγκρότημα αναλημμάτων κοντά στον Καλόκτιστο ΦΕΚ 35/Β/2.2.1962).
Το κείμενο παρατίθεται τον Φεβρουάριο 2003 από την ακόλουθη ιστοσελίδα του Υπουργείου Πολιτισμού, η οποία περιλαμβάνει και φωτογραφία.
ΠΥΘΑΓΟΡΕΙΟ (Κωμόπολη) ΣΑΜΟΣ
ΔΡΑΚΑΝΟΣ (Αρχαία πόλη) ΑΓΙΟΣ ΚΗΡΥΚΟΣ
One of the best preserved examples of Athenian military watchtowers
from the Hellenistic period, Drakano Fortress and its fortifications were built
during the time of Alexander the Great in the 4th century BC. This 44-foot high
limestone tower served as an observation point for Aegean Sea traffic sailing
the channel between Ikaria and Samos. The tower was part of a larger garrison
and eventual Ikarian city that was noted for its wine production. In 1827 the
tower was damaged by Greek naval forces who used it for target practice. Near
the tower stands the solitary Church of St. George, and below the church is the
remote sandy beach of St. Giorgis. Access to Drakano is via a dirt road leading
from the seaside village of Faros. The road ends where a footpath begins, and
visitors must then hike about 15 minutes north to the fortress area.
This extract is cited October 2004 from the Ikarian Enterprises
URL below, which contains image
ΦΑΝΑΙ (Αρχαία πόλη) ΧΙΟΣ
The excavations carried out in the locality of Kato Fana, by the English Archeological School in collaboration with Koutouriotis, revealed an important center of adoration that had been active since the 9th century BC. During the Byzantine Age, however, this place was transformed into a center of Christian devotion and so, today, there is the church of Agios Theodoros.
ΕΜΠΟΡΕΙΟΣ (Λιμάνι) ΧΙΟΣ
The English Archeological School brought to light the ancient settlement of Emporeios. It is located on the southwestern side of Prophet Elias' hill. The settlement was founded in the 8th century BC by the Ionians and was abandoned at the end of the 2nd century BC. At the top of the hill a citadel enclosed within walls was founded. Inside the fortification there is a palace like building, which is supposed to have been the ruler's residence. A sanctum consecrated to Athena (Minerva) patroness of the settlement, was erected and it dates back to the 6th century BC. To the western side of the hill outside the settlement's walls, there are remains of houses and streets. Near the port of Emporeios there is a second sanctuary, called 'sanctuary of the port' because the consecrated' divinity is still unknown. All findings from the settlement are exhibited in the archeological museum of Chios.
ΜΕΣΟΤΟΠΟΣ (Χωριό) ΛΕΣΒΟΣ
Στην ανατολική πλευρά της κοιλάδας του Ποδαρά διακρίνονται θεμέλια
σπιτιών, λίθινες κυκλικές γούρνες, αρχαία τετράγωνα πλακοειδή τούβλα, κομμάτια
από κεραμίδια, πιθάρια και αγγεία. Επείδη όμως τα ίχνη αυτά βρίσκονται διάσπαρτα
σε μεγάλη έκταση, φαίνεται πως εδώ έχουμε να κάνουμε με μικρές οικιστικές μονάδες.
Επίσης από την ίδια εποχή ίσως προέρχεται και τμήμα τοίχου κτισμένο με τούβλα
και κουρασάνι, καθώς και ένας τάφος που βρίσκονται λίγα μέτρα ΒΑ της βασιλικής.
Από τυχαίες ανασκαφές βρέθηκε τμήμα ενός αρχαίου οικισμού κοντά στον
ποταμό. Οι πληροφορίες γύρω από την ανασκαφή αυτή είναι συγκεχυμένες, αλλά το
μόνο που μπορεί να πει κανείς είναι ότι τα πιθάρια προέρχονται από την αποθήκη
αρχαίου σπιτιού, σίγουρα προχριστιανικού οικισμού.
Στη δυτική πλευρά του κάμπου του Χρούσου και πιο συγκεκριμένα στους
πρόποδες του λόφου "Του Λαγού το Χωριό", που βρίσκεται ανάμεσα στο χωριό
"Αϊτός" και στο ακρωτήρι "Κόπανος", υπάρχουν τα ερείπια ενός
αρχαίου κτηρίου, που είναι γνωστό με το όνομα "Παλιόπυργος". Πρόκειται
για ένα ορθογώνιο οικοδόμημα διαστάσεων 9,35m x 8,70m, αλλά πολλές ξεπερνούν το
1m, με ύψος γύρω στα 0,60m. Το οικοδόμημα είναι χτισμένο με το "ισοδομικό"
σύστημα. Δηλαδή όλες οι σειρές των λίθων που τα αποτελούν, έχουν περίπου το ίδιο
ύψος. Είναι θεμελιωμένο πάνω στο φυσικό βράχο και σήμερα σώζονται μόνο τρεις σειρές
λίθων, με μεγαλύτερο σωζόμενο ύψος στην ΝΑ γωνία, 1,60m. Οι τοίχοι του είναι κτισμένοι
χωρίς λάσπη ή άλλο συνδετικό υλικό, σε ορισμένα μόνο σημεία σώζονται τα σημάδια
από τους μεταλλικούς συνδέσμους "τζινέτια", που χρησιμοποιήθηκαν για
να συνδέσουν μερικές μόνο πέτρες μεταξύ τους, κυρίως κοντά στις γωνίες, όπου υπήρχε
μεγαλύτερη ανάγκη. Οι πέτρες που το αποτελούν είναι καλοδουλεμένες. Οι πλάγιες
επιφάνειές τους, έχουν δουλευτεί με βελόνι με αποτέλεσμα μια ωραία και σφιχτή
συναρμολόγηση. Ακόμα το πρόσωπό τους είναι αδρά πελεκημένο ώστε να αφήνει ένα
φούσκωμα στη μέση που λέγεται "μαξιλάρι" και να δίνει στην όψη του τοίχου
ξεχωριστή ομορφιά και ποικιλία.
Η κατάσταση του Πύργου σήμερα δεν αφήνει πολλά περιθώρια για την αναπαράσταση
της αρχικής του μορφής. Σύμφωνα με τους αρχαιολόγους τέτοιοι πύργοι έχουν ύψος
συνήθως διπλάσιο από το μήκος της μιας πλευράς τους, οπότε θα πρέπει το αρχικό
του ύψος να ήταν γύρω στα 15-17m. Η είσοδος του κτηρίου θα πρέπει να βρισκόταν
στη νότια πλευρά, δηλαδή προς τη θάλασσα.
Το κτήριο αυτό είναι έργο οχυρωματικό, πολεμικό. Η θέση που είναι
κτισμένο είναι πολύ σημαντική και δεσπόζει σε όλο τον κάμπο. Συνεπώς ο "Παλιόπυργος"
είναι πράγματι ένας πύργος, ένα μικρό κάστρο, με προορισμό να παρέχει στέγη σε
ολιγάριθμη φρουρά, που θα είχε κάτω από τον έλεγχό της τον κάμπο, τους δρόμους
και την παραλία του Χρούσου.
ΔΡΑΚΑΝΟΣ (Αρχαία πόλη) ΑΓΙΟΣ ΚΗΡΥΚΟΣ
Ο Δαίδαλος με το γιο του Ίκαρο, ύστερα από τις περιπέτειες που αντιμετώπισαν
στην Κρήτη, δραπετεύουν με το γνωστό τρόπο.
Ο Παυσανίας στο βιβλίο του "Ελλάδος περιήγησις", ΙΧ, 1,
5-6, γράφει: "Ίκαρον αποπνιγέντα δε εξήνεγκεν ο Κλύδων ες την υπέρ Σάμου
νήσον έτι ούσαν ανώνυμον. Επιτυχών δε Ηρακλής αναγνωρίζει τον νεκρόν, και έθαψεν
ένθα και νυν έτι αυτώ χώμα ου μέγα επί άκρας έστιν ανεχοιύσης ες το Αιγαίον".
Στην παραλία της Βαώνης
στη θέση Γυάλια και σε απόσταση 50 μ. περίπου από της ακτής υπάρχει σκόπελος που
φέρει την ονομασία "Ίκαρης", ενώ στην παραλία μια μεταλλοφορία σιδηρονικελίου,
που ξεκινά από τα παρακείμενα χωράφια και φτάνει μέχρι τη θάλασσα ονομάζεται το
"αίμα του Ικάρου" και κατά την επιχώρια παράδοση είναι ο τόπος όπου
κατέπεσε ο Ίκαρος.
Πραγματοποιήσαμε μακροχρόνιες έρευνες στις νότιες ακτές του νησιού
προσπαθώντας να εντοπίσουμε τι είδαν οι αρχαίοι περιηγητές που μας αναφέρουν ως
τάφο του Ικάρου.
Ακολουθώντας το μονοπάτι που οδηγεί από τον Κάμπο του Φάρου προς την
ακρόπολη του Δρακάνου, μετά τη θέση "του Κοντού το Λάκκωμα" και δεξιά
μας σε μια προεξοχή του εδάφους, η οποία απότομα κατηφορίζει προς τη θάλασσα εντοπίσαμε
έναν τύμβο, διαμέτρου 5 μ. περίπου, λίγα δε μέτρα ανατολικότερα συναντάμε τα λατομεία
του αρχαίου Δρακάνου.
Η θέση του τύμβου, το μέγεθός του και η γειτνίασή του με τα λατομεία,
μας οδηγεί στην σκέψη ότι αυτός πρέπει να είναι ο "Τύμβος του Ικάρου",
(Ανάλογη περίπτωση έχουμε με την πληροφορία που μας δίνει ο Ηρόδοτος (IV, 13 και
32-36) σχετικά με την θήκη και το σήμα των Υπερβορείων παρθένων στο ναό της Αρτέμιδος
στην Δήλο) ο οποίος περιγράφεται
από τον Παυσανία, τον Απολλόδωρο και άλλους αρχαίους συγγραφείς, οι οποίοι μεταφέρουν
την πληροφορία αντιγράφοντες προφανώς παλαιότερους συγγραφείς των οποίων τα έργα
δεν διεσώθησαν.
Τα στοιχεία που συνάγομεν από τις αρχαίες πηγές, ότι δηλαδή ο Τύμβος
δεν είναι μεγάλος, ότι είναι από χώμα "επί άκρας ανεχούσης εις το Αιγαίον"
και το γεγονός ότι κοντά στον τύμβο αυτόν ευρίσκονται τα αρχαία λατομεία και ο
Ηρακλής, ο οποίος πραγματοποίησε την Ταφή του Ικάρου, ήταν και προστάτης των λατόμων,
συνηγορούν εις το να ταυτίσουμε τον Τύμβο αυτόν με εκείνο που περιγράφουν οι αρχαίες
πηγές.
Φαίνεται λοιπόν ότι οι αρχαίοι κάτοικοι του Δρακάνου και μάλλον οι
εργαζόμενοι στα παρακείμενα λατομεία, έδειχναν στους διάφορους ταξιδιώτες και
περιηγητές της εποχής εκείνης τον Τύμβο αυτόν τον οποίο θεωρούσαν ως τον Τάφο
του Ικάρου, και εξ αυτού προήλθαν οι πληροφορίες που συναντάμε στα αρχαία κείμενα
(Στραβ. Γεωγραφικά: 14, 1, 19, Απολλόδ. Βιβ. VI, 3, Πλουτάρχου Περιήγησις της
Ελλάδος, ΙΧ 1, 5-6).
Ανασκαφική έρευνα πιστεύουμε ότι θα διαφωτίσει το θέμα αυτό και θα
πληροφορηθούμε την χρονολογία αυτού του Τύμβου.
(κείμενο: Θεμιστοκλής Κατσαρός, Αρχαιολόγος)
ΠΟΛΙΟΧΝΗ (Προϊστορικός οικισμός) ΛΗΜΝΟΣ
Ορθογώνιo κτίριο με διπλή σειρά από βαθμίδες στις δύο μακρές πλευρές
του, που βρίσκεται στη νοτιοδυτική πλευρά του λόφου της Πολιόχνης.
Χρονολογείται στην Προϊστορική περίοδο (Πρώιμη Eποχή του Xαλκού),
μεταξύ 3000 και 2100 π.Χ. Eικάζεται ότι χρησίμευε ως "Bουλευτήριο". Σύμφωνα με
την Ιταλική Αρχαιολογική Σχολή, που πραγματοποιεί τις ανασκαφές στην περιοχή,
το "Βουλευτήριο" της Πολιόχνης λειτουργούσε ως χώρος συγκέντρωσης των "προκρίτων",
δηλαδή των αντιπροσώπων των οικογενειών του οικισμού, που φρόντιζαν για την επίλυση
των προβλημάτων της πρώιμης αυτής κοινότητας.
Κατά την ίδια Σχολή, το "Βουλευτήριο" της Πολιόχνης αποτελεί την αρχαιότερη
μαρτυρία Δημοκρατίας στην Ευρώπη.
Το κείμενο παρατίθεται τον Φεβρουάριο 2003 από την ακόλουθη ιστοσελίδα του Ιδρυματος Μείζονος Ελληνισμού
ΜΕΣΟΤΟΠΟΣ (Χωριό) ΛΕΣΒΟΣ
Λίγες δεκάδες μέτρα μακρία από τα πεύκα της Σείστριας, στη θέση "Παλιάλωνα",
το έδαφος είναι γεμάτο με σπασμένα αγγεία και πιθάρια. Το είδος αυτών των κεραμικών
μαρτυρά την ύπαρξη στο μέρος εκείνο ενός μικρού προϊστορικού οικισμού, το μεγαλύτερο
μέρος των σπιτιών του οποίου καταστράφηκε. Στον ίδιο χώρο βρέθηκαν ακόμη τρία
λίθινα προϊστορικά εργαλεία καθώς και πολλά πήλινα σφοντύλια από αδράχτια. Έχουμε
λοιπόν εδώ ένα προϊστορικό οικισμό αγροτικού-κτηνοτροφικού μάλλον χαρακτήρα. Η
εύρεση σφοντυλιών υποδηλώνει την ενάσκηση κάποιας οικοτεχνίας σχετικής με κατεργασία
μαλλιού, μπαμπακιού και άλλων υλών.
ΜΥΡΙΝΑ (Αρχαία πόλη) ΛΗΜΝΟΣ
Έξω από τα τείχη τoυ κάστρoυ στην ανατoλική πλευρά βρίσκoνται τα ερείπια νεoλιθικoύ
oικισμoύ με αξιόλoγα στoιχεία πρώιμης πoλεoδoμίας.
Στα Ρηχά Νερά της Μύρινας Λήμνoυ, πρoέκυψαν από τις συνεχιζόμενες έρευνες ενδιαφέρoντα
στoιχεία και oικoδoμικά λείψανα πoυ ενός κέντρoυ της Πρώιμης Χαλκoκρατίας πιθανότατα
με παράλληλη ιστoρική διαδρoμή με αυτήν της Πoλιόχνης.
ΠΟΛΙΟΧΝΗ (Προϊστορικός οικισμός) ΛΗΜΝΟΣ
Στην ανατoλική πλευρά τoυ νησιoύ στη θέση Βoρόσκoπoς κoντά στo χωριό
Καμίνια βρίσκεται o νεoλιθικός
oικισμός της Πoλιόχνης. Ανακαλύφθηκε από την Ιταλική Αρχαιoλoγική Σχoλή Αθηνών
τo καλoκαίρι τoυ 1930. Πρόκειται για μεγάλo μέρoς ενός oικισμoύ της Πρώιμης Επoχής
τoυ Χαλκoύ, με πoλλές φάσεις αρχιτεκτoνικής και πoλιτιστικής ανάπτυξης πoυ καλύπτoυν
oλόκληρη την 3η π.Χ. χιλιετία. Oι ανασκαφείς συμβόλισαν κάθε αρχιτεκτoνική φάση
με ένα ξεχωριστό χρώμα διακρίνoντας επτά συνoλικά περιόδoυς, oι τελευταίες από
τις oπoίες συμπίπτoυν με αντίστoιχες της αντικρινής Τρoίας.
Η Πoλιόχνη θεωρείται o πρώτoς συγκρoτημένoς oικισμός της Ευρώπης. Με σιταπoθήκες
και τoν πρώτo (παγκόσμια) χώρo συνάθρoισης και διαβoύλευσης (βoυλευτήριo).
Το κείμενο παρατίθεται τον Σεπτέμβριο 2003 από την ακόλουθη ιστοσελίδα του Δήμου Μούδρου
ΜΟΡΙΑ (Κωμόπολη) ΜΥΤΙΛΗΝΗ
Βρίσκεται σε απόσταση 600μ. από τη Μόρια (6 χλμ από τη Μυτιλήνη).
Πρόκειται για μια μοναδική στο νησί πέτρινη κατασκευή που η δημιουργία της ανάγεται
στη Ρωμαϊκή εποχή (2ος μ.Χ. αιώνας), και μετέφερε νερό στην πόλη της Μυτιλήνης
από τις νεροπηγές της περιοχής Αγιάσου. Σήμερα βρίσκεται υπό συντήρηση και σώζεται
το μεγαλύτερο κομμάτι του, οι λεγόμενες «καμάρες»: δώδεκα πεσσοί, ενώ ανάμεσά
τους διασώζονται επτά καμάρες της μεσαίας σειράς και μια της κάτω, λαξευμένες
σε γκρίζο μάρμαρο προερχόμενο από γειτονικό λατομείο. Στην κορυφή, με καμάρες
από πλίνθους έφερε τον αγωγό του νερού. Τα νερά συγκεντρώνονταν από τη Μεγάλη
Λίμνη του Ολύμπου, ενώ στη συνολική πορεία των 22 περίπου χλμ. έπαιρνε νερό και
από άλλες πηγές. Αλλα τμήματα του σώζονται σε αρκετές ρεματιές της κεντρικής Λέσβου.
Το τμήμα της περιοχής Μόριας είχε μήκος 170 μέτρα και ύψος 27 μέτρα, ενώ διέθετε
17 καμάρες.
Το κείμενο παρατίθεται τον Ιανουάριο 2003 από την ακόλουθη ιστοσελίδα, με φωτογραφία, της Νομαρχίας Λέσβου
ΚΑΡΦΑΣ (Οικισμός) ΧΙΟΣ
Λίγο πιο κάτω στην περιοχή "Κορακιές" υπήρχαν παλαιά λατομεία εκατοντάδων ετών,
οι Πελεκανιές, που έβγαζαν την Θυμιανούσικη πέτρα.Τέτοιες πελεκανιές υπάρχουν
κι άλλες στον Κάραβο, τον Αϊ Δημήτρη, την Πλατιά Ράχη, τον Στένακα κ.α.
Λάβετε το καθημερινό newsletter με τα πιο σημαντικά νέα της τουριστικής βιομηχανίας.
Εγγραφείτε τώρα!
