Δημοτικό Διαμέρισμα Κρήνης

Ο οικισμός Αράχωβα (νυν Κρήνη) αναφέρεται το 1692 στην επίσημη ενετική «Σύντομη Χωρογραφική απογραφή της Πελοποννήσου ή Μορέως» (Ν. Λέκκας, «Ρύπες-Ερινεός-Σαλμενίκον»). Κατά την ίδια χρονική περίοδο της Ενετοκρατίας το βρίσκουμε αναφερόμενο στο Βενετικό Κτηματολόγιο της Βοστίτσας και απογραφόμενο στη Βενετική απογραφή του Grimani. Στον οικισμό Αράχωβα (Κρήνη) Σημειώνεται κατολίσθηση και κατά τη δεκαετία του '40 οι κάτοικοι της Κρήνης εγκαταστάθηκαν στην Αβυθο Ροδοδάφνης. Αυτή η μείωση του πληθυσμού σημειώνεται κατά την απογραφή του 1951 (βλ. Πληθυσμιακό Πίνακα). Επιπλέον, η μετακίνηση των κατοίκων μπορεί να επιβεβαιωθεί και από τον Πίνακα Απογραφής Κτηρίων κατά χρονολογική περίοδο κατασκευής, στον οποίο σημειώνεται έντονη δραστηριότητα στην ανοικοδόμηση κτηρίων κατά τη χρονική περίοδο 1919-1945, ενώ από το 1946 έως σήμερα η οικοδομική δραστηριότητα πέφτει κατακόρυφα.
Το τοπωνύμιο Αράχωβα κατά το Vasmer («Die Slaven in Griechenland») είναι σλαβικής προέλευσης από τη λέξη Orechovo και σημαίνει Καρυδότοπος. Το 1956 μετονομάστηκε σε «Κρήνη». Από το 1981 στο δ.δ. απογράφεται και ο οικισμός Μικρόνι, ο οποίος κατά τους θερινούς μήνες κατοικείται από τριάντα περίπου οικογένειες. Αλλος οικισμός του δ.δ. Κρήνης είναι και τα Βεραίικα, τα οποία όμως δεν πληρούν όρους αυτοτελούς οικισμού.

Διοικητική εξέλιξη:
Ο οικισμός «Αράχωβα (νυν Κρήνη)» απαντά πρώτη φορά το 1830 απογραφόμενος στην επαρχία Αιγιαλείας (στην απογραφή που συντελέστηκε κατά τη διάρκεια της επιστημονικής αποστολής του γάλλου στρατηγού Μαιζόν). Το 1835 με το Οθωμανικό αρχείο του Υπουργείου Εσωτερικών εντάχθηκε στο Δήμο Μεγανήτιδος της επαρχίας Αιγιαλείας του νομού Αχαΐας και Ήλιδος. Η επίσημη Βασιλική απόφαση του 1840 κατάργησε το δήμο Μεγανήτιδος. Οι δήμοι της επαρχίας Αιγιαλείας από 5 μετασχηματίστηκαν σε 3, σύμφωνα με αυτήν την απόφαση, χωρίς όμως να δίνονται περισσότερες πληροφορίες για την οικιστική σύνθεση του κάθε δήμου.
Ωστόσο, γνωρίζουμε με βεβαιότητα ότι ο οικισμός «Αράχωβα (νυν Κρήνη)» άνηκε από το 1840 μέχρι και το 1912 στο δήμο Αιγίου (Αιγιέων) από δύο πληροφορίες, η μία επίσημη και έγκυρη και η άλλη ανεπίσημη και εικοτολογική. Η επίσημη είναι οι απογραφές από το 1844 μέχρι και το 1907, στις οποίες αναφέρεται ο οικισμός ως μέρος του δήμου Αιγίου, και η ανεπίσημη η γεωγραφική του υπόσταση που δε μας δίνει περιθώρια επιλογής άλλης εκδοχής. Το 1912 ο οικισμός «Αράχωβα (νυν Κρήνη)» αναγνωρίστηκε σε ομώνυμη κοινότητα. Το 1956 ο οικισμός «Αράχωβα» και η κοινότητα «Αράχωβας» μετονομάστηκαν σε «Κρήνη» και κοινότητα «Κρήνης» αντίστοιχα. Το 1981 και το 1991 απογράφτηκε στην κοινότητα και ο οικισμός Μικρόνι, ο οποίος δεν αναφέρεται σε άλλο επίσημο διοικητικό έγγραφο. Το 1997 η κοινότητα Κρήνης καταργήθηκε για να αποτελέσει τμήμα του δήμου Συμπολιτείας.