Εμφανίζονται 100 (επί συνόλου 218) τίτλοι με αναζήτηση: Αξιοθέατα στην ευρύτερη περιοχή: "ΠΕΛΟΠΟΝΝΗΣΟΣ Περιφέρεια ΕΛΛΑΔΑ" .
ΜΥΣΤΡΑΣ (Βυζαντινός οικισμός) ΠΕΛΟΠΟΝΝΗΣΟΣ
The still imposing bulk and monumental height of the buildings on
this high-lying terrace immediately indicate that these edifices were once palaces.
In spite of the ravages of time and the poor quality of the materials used, there
is an awesome air about the group of ruined buildings, which, for a span of nearly
three centuries, formed the seat of two Byzantine dynasties and of numerous foreign
and Greek princes.
The various buildings of the Palace comprise two wings, which almost
form a right angle whose apex is at the northern section of the level space, thus
shutting off any approach from the north and east sides. The level space thus
formed - unique on this conical hill - was the scene of numerous public assemblies.
Later, during the Turkish occupation, it served as a market place.
On public holidays the inhabitants assembled here to watch solemn
processions; on the Prince's name-day they came to wish him 'many years of life'.
Here strolled Plethon, the famous philosopher, surrounded by students who had
journeyed from the four corners of the Byzantine world to listen to his teachings.
The ruins which now occupy the two other sides of the terrace and confine the
open space considerably belong to the Turkish period. The only building of the
late Byzantine period is a fountain, commissioned by the Cantacuzenoi, the ruins
of which may be discerned at the north-west of the terrace.
The various apartments of the Palace were not all built at the same
time. The first apartment on the right of the level space has pointed Gothic windows
and a small balcony. It is the oldest section of the whole group of buildings
and betrays Western European architectural influences. Although named the palace
of Cantacuzenoi, it undoubtedly dates back to the short period of Frankish rule.
The next edifice - on the same side, and extending as far as the north-east
of the whole complex - is dated to the period of the Cantacuzenoi (1350-1400)
and includes the Despot's private apartments which consisted of spacious chambers
on each storey, a palace chapel on the top floor and, on the east side, overlooking
the alley of the Eurotas, an open colonnade supported by five pilasters and decorated
with a series of small arches similar to those on the mansions of the local aristocracy.
The north side of the Palace built during the period of the Palaeologoi
(1400-1460), is a single structural unit. The facade recalls the Palace of Constantine
Porphyrogenitus in Constantinople, as well as Early Italina Renaissance palaces.
Its present aspect is very unprepossessing; gone are the grace and beauty provided
by the two-storied colonnade of the facade, of which all that remains are the
bases of pilasters. On the level above the ground floor are eight vaulted chambers
which do not communicate with each other.
These probably served as the headquarters of various state services,
and must have been crowded with gorgeously robed signatories and courtiers. The
whole of the second story forms a single large hall. Between two large windows,
embellished with late Gothic arches, overlooking the level space, projects an
apse in which the throne was placed.Here were held the assemblies and solemn ceremonies;
here foregathered the foreign emissaries. A stone beach, on which visitors and
courtier sat, still surrounds the walls of the entire chamber.
A series of large rectangular windows runs along the length of the
facade surmounted by another row in the form roundels and squares. The hall was
consequently well lighted. Along the north wall eight fireplaces which, connected
with hearths in the vaulted apartments of the first storey, heated both the hall
and the entire building during the winter.
This text is cited Apr 2003 from the Laconian Professionals URL below, which contains images.
Τα Παλάτια των δεσποτών του Μωρέως
δεσπόζουν σε όλο το Μυστρά από τη βραχώδη βάση τους στην πλατεία της Ανω Χώρας,
όπου οδηγεί από την Κάτω Χώρα η πύλη της Μονεμβασιάς.
Εντυπωσιακό συγκρότημα, αποτελείται από κτίρια, που κατασκευάστηκαν σε διαφορετικές
εποχές. Το πρώτο, το "ανάκτορο των Καντακουζηνών",
δημιούργημα ίσως των Φράγκων, χτίστηκε στη αρχή της ζωής του Μυστρά. Στην ίδια
περίοδο (1250-1350) ανήκει και το δεύτερο κτίριο. Το τρίτο κτίριο, τετραώροφο,
κατασκευάστηκε στην περίοδο 1350-1460, όπως και το τέταρτο, διώροφο αυτό, όπου
κατοικούσε ο δεσπότης. Το πέμπτο κτίριο, της περιόδου 1400-1460, είναι το παλάτι
των Παλαιολόγων. Έχει μήκος 38μ. και πλάτος 12μ. Ο πρώτος όροφος προοριζόταν
για τις υπηρεσίες του Δεσποτάτου. Ο δεύτερος ήταν η αίθουσα του θρόνου. Βασικός
πόλος έλξης για τον σημερινό επισκέπτη τα ερειπωμένα Παλάτια θυμίζουν, μετά την
αναστήλωσή τους, με ενάργεια μια εποχή, που άφησε ανεξίτηλα τα ίχνη της. Όπως,
άλλωστε, και η μεγάλη πλατεία μπροστά του, χώρος των επισήμων εκδηλώσεων τον καιρό
της δόξας και παζάρι τα κατοπινά χρόνια της ακμαίας εμπορικής ζωής του Μυστρά.
(κείμενο: Σωτήρης Μπακανάκης)
Το κείμενο (απόσπασμα) παρατίθεται το Μάρτιο 2004 από τουριστικό φυλλάδιο
της Νομαρχίας Λακωνίας.
ΑΓΙΟΣ ΓΕΩΡΓΙΟΣ (Χωριό) ΒΟΙΑ
Ενάμιση χιλιόμετρο νοτιοανατολικά του χωριού Αγιος Γεώργιος απέναντι
από την Ελαφόνησο, βρίσκεται
η Στρογγύλη Λίμνη, που αποτελεί σημαντικό βιότοπο.
Είναι λιμνοθάλασσα και συνεχίζεται κατά μήκος της παραλίας με τις
δύο μικρές λίμνες του Μάγγανου και του Νεραντζιώνα.
Στον περίγυρο της Λίμνης, από τη μεριά της θάλασσας, υπάρχουν θαλαμωτοί
τάφοι της προϊστορικής εποχής και στο βυθό της θάλασσας, μπροστά από την παραλία
με τους τάφους και απέναντι από το νησάκι Παυλοπέτρι, βρίσκεται μια ολόκληρη προϊστορική
πόλη που ανακαλύφθηκε το 1968 κι έγινε διεθνώς γνωστή ύστερα από έρευνα του Ινστιτούτου
Ωκεανογραφίας του Πανεπιστημίου του Καίμπριτζ.
Η Λίμνη είναι αναγνωρισμένος υγρότοπος και έχει συμπεριληφθεί στο
πρόγραμμα NATURA 2000. Η χλωρίδα γύρω από τη λίμνη αλλά και στην Ελαφόνησο
είναι αξιόλογη και περιλαμβάνει ένα σπάνιο και απειλούμενο είδος Κέδρου. Θα πρέπει
να σημειώσουμε ότι στην ευρύτερη περιοχή των Βατίκων είχαν βρεθεί από τον περίφημο
βοτανολόγο Κωνσταντίνο Γουλιμή, τρία μοναδικά στον κόσμο φυτικά είδη: Η Τουλίπα
Γουλιμή, η Λινάρια Hellenica, και το θυμάρι Linum Leucanthenmum, με μελιτζανιά
ή κόκκινα φύλλα.
Στις αμμουδερές παραλίες τέλος, συχνή είναι η παρουσία της χελώνας
caretta-caretta.
Το κείμενο (απόσπασμα) παρατίθεται το Μάρτιο 2004 από τουριστικό φυλλάδιο
της Δημοτικής Επιχείρησης
Ανάπτυξης Βοιών (2001).
ΑΝΩ ΤΡΙΚΑΛΑ (Χωριό) ΤΡΙΚΑΛΑ ΚΟΡΙΝΘΙΑΣ
100 στρέμματα.
ΛΑΚΩΝΙΑ (Νομός) ΠΕΛΟΠΟΝΝΗΣΟΣ
Φυσικές ομορφιές, απαράμιλλες, τοπία ζωγραφισμένα σε ορεινό περιβάλλον
αλλού ήρεμο κι αλλού απότομο με την αξεπέραστη έμπνευση της Φύσης, οικισμοί διάσπαρτοι,
που διατηρούν το παραδοσιακό τους χρώμα. Από τη μια ο Ταϋγετος
κι από την άλλη ο Πάρνωνας,
τα φημισμένα βουνά της Λακωνίας, προσφέρουν όλες τις εποχές αναρίθμητες δυνατότητες
για ξεκούραση και αναψυχή, για αναζωογόνηση των αισθήσεων, αλλά και για άσκηση
του σώματος και του πνεύματος.
Κάθε εποχή η Φύση είναι στην καλή της ώρα σ’ αυτούς τους δύο
ανταγωνιστές των ορεινών συγκινήσεων. Με την άνθηση της άνοιξης, τη δροσιά του
καλοκαιριού, το φυλλορόισμα του φθινοπώρου, ή την ιδιόρρυθμη γοητεία του χειμώνα,
που για να τη νιώσει κανείς, συχνά αρκεί να δει από μακριά χιονισμένο τον Πενταδάχτυλο,
τη χαρακτηριστική επιβλητική κορυφογραμμή του Ταϋγετου.
Κάθε εποχή ο Ταϋγετος
και ο Πάρνωνας προσφέρουν
ευκαιρίες για περιηγήσεις και αναβάσεις σε άλλες περιοχές φιλόξενοι για τους πεζοπόρους
και σε άλλες προκλητικοί - κυρίως ο Ταϋγετος - για τους ορειβάτες. Η επιμελημένη
σηματοδότηση στις πεζοπορικές και ορειβατικές διαδρομές δίνει τη δυνατότητα για
ασφαλή κίνηση στους ορεινούς όγκους τους και τα ορειβατικά καταφύγια περιμένουν
στις κατάλληλες θέσεις έτοιμα να προσφέρουν τη φιλοξενία τους. Φροντίζει για όλ’
αυτά ο Ελληνικός Ορειβατικός Σύλλογος Σπάρτης, μέλος της Ελληνικής Ομοσπονδίας
Ορειβασίας-Αναρρίχησης και της Ελληνικής Ομοσπονδίας Χιονοδρομίας.
(κείμενο: Σωτήρης Μπακανάκης)
Το κείμενο (απόσπασμα) παρατίθεται το Μάρτιο 2004 από τουριστικό φυλλάδιο
της Νομαρχίας Λακωνίας.
ΛΑΜΠΑΙΝΑ (Χωριό) ΙΘΩΜΗ
Η Πάνω Βρύση Λάμπαινας και ο περιβάλλων χώρος της, είναι μνημείο που
συνδέεται άμεσα με τη ζωή και την ύπαρξη του οικισμού από τα μέσα περίπου του
19ου αιώνα. Η ιστορική, πολιτιστική και περιβαλλοντική αξία της αναγνωρίστηκε
από την Εφορία Νεωτέρων Μνημείων του Υπουργείου Πολιτισμού και ανακηρύχθηκε "διατηρητέο
μνημείο απαράμιλλου φυσικού κάλλους". Ηδη εκπονείται μελέτη συντήρησης και ανάπλασης
για την ανάδειξη και αξιοποίησή του.
Το κείμενο παρατίθεται τον Απρίλιο 2003 από τουριστικό φυλλάδιο του Δήμου Ιθώμης.
ΜΥΣΤΡΑΣ (Βυζαντινός οικισμός) ΠΕΛΟΠΟΝΝΗΣΟΣ
Τηλέφωνο: +30 27310 83377, 23315
Φαξ: +30 27310 83377
Στην κορυφή ενός λόφου-μικρογραφία του Ταΰγετου υψώνεται η βυζαντινή καστροπολιτεία του Μυστρά πάνω από την καταπράσινη κοιλάδα του Ευρώτα. Στο ιστορικό προσκήνιο εμφανίζεται ο Μυστράς μετά την Δ΄ Σταυροφορία του 1204, όταν οι σταυροφόροι κατακτητές του Βυζαντίου ιδρύουν τη Λατινική αυτοκρατορία της Κωνσταντινούπολης (1204-1261) και άλλα κρατίδια επί ελληνικού εδάφους. Έτσι η Πελοπόννησος καταλαμβάνεται από Φράγκους ιππότες και γίνεται το Πριγκιπάτο της Αχαΐας. Ο νέος ηγεμόνας της, ο Γουλιέλμος Β΄ Βιλλεαρδουίνος, θα οχυρώσει το Μυστρά και θα χτίσει το κάστρο του στην κορυφή του λόφου, προκειμένου να εξασφαλίσει τον έλεγχο της εύφορης Λακεδαίμονας. Στα 1259, όμως, ο Βιλλεαρδουίνος πέφτει αιχμάλωτος στα χέρια του Βυζαντινού αυτοκράτορα Μιχαήλ Η΄ Παλαιολόγου και τα κάστρα της Πελοποννήσου θα γίνουν τα λάφυρα για να εξαγοράσει την ελευθερία του. Από εδώ και πέρα αρχίζει η ιστορία του Μυστρά ως τελευταίο προπύργιο της Βυζαντινής αυτοκρατορίας.
Μετά την πρωτεύουσα Κωνσταντινούπολη, ο Μυστράς ήταν το σημαντικότερο διοικητικό και πολιτιστικό κέντρο της αυτοκρατορίας. Η άνθηση των τεχνών και ιδιαίτερα τα επιτεύγματα της ζωγραφικής, σε συνδυασμό με την αναβίωση των κλασικών γραμμάτων και της αρχαίας φιλοσοφίας, δημιούργησαν το πολιτιστικό φαινόμενο του Μυστρά, που οι νεότεροι μελετητές ονόμασαν Παλαιολόγεια Αναγέννηση.
The first edifice to be raised at Mystra was the Villehardouin castle
on the summit of the cone-shaped hill. The outer wall begins to descend from the
north, follows the side of the hill until it reaches the foot, then turns right,
passing behind the Marmara restaurant, in the direction of the Peribleptos. At
frequent intervals the wall is fortified with high square towers.
The second line of defense, which begins at the Nauplia Gate, may
be discerned on the lofty ground where the Palace is situated. Following the contours
of the hill in an eastward direction, it then continues south as far as the Monastery
of the Pantanassa, after which it continues to descend as far as the level of
the Peribleptos. At this point, it turns west and, still following the contours
of the hill, climbs up to the level of the castle.
The hill on which Mystra is built was thus defended by two strongly
fortified walls, dominated by an impregnable castle. Within the lower and larger
enceinte, i.e. the lower city, dwelt the urban classes. Higher up, in the Upper
City, was situated the aristocratic quarter, with its palaces, mansions and government
offices.
Only two gateways led to the Upper City; the Monembassia Gate, with
towers, gun embrasures and an iron doorway; and the Nauplia Gate similarly fortified.
The whole fortification system is crowned by the Castle, which served
as an observation post in peace, as a last refuge in times of siege.
This text is cited Apr 2003 from the Laconian Professionals URL below, which contains image.
Ο Μυστράς, η νεκρή σήμερα πολιτεία, υψώνει τα ερείπια του στη δυτική
πλευρά του Ταΰγετου επάνω
από την κοιλάδα και την πόλη της Σπάρτης.
Ο Μυστράς είναι κτισμένος στα χείλη χαράδρας του Παρορίου,
σε μια εκθαμβωτικής ομορφιάς τοποθεσία. Αριστο δείγμα βυζαντινής πόλης του 14ου
και 15ου αιώνα, ιδρύθηκε το 1249 από τους Φράγκους, σύντομα όμως περιήλθε στην
βυζαντινή κυριαρχία και άρχισε να αναπτύσσεται σταδιακά με αποτέλεσμα να μετατραπεί
σε μια ακμάζουσα πόλη 20.000 κατοίκων. Το 1348 έγινε έδρα του Δεσποτάτου του Μορέως.
Ήταν ένα από τα τελευταία σημαντικά πνευματικά κέντρα του Βυζαντίου, καθώς αποτελούσε
πόλο έλξης λόγιων και καλλιτεχνών από την Κωνσταντινούπολη
και την Ευρώπη. Τα ερείπια του Μυστρά χωρίζονται σε τρία τμήματα: 1) στο Κάστρο,
το κυρίως οχύρωμα στην κορυφή του λόφου, 2) στην Ανω Πόλη, με τα σπίτια και τα
στενοσόκακα γύρω από το ανάκτορο του δεσπότη, που περικλείονταν από επάλξεις και
3) στην Κάτω Πόλη, με τα σπίτια και τα μοναστήρια, που την προστάτευε τρίτο τείχος.
Τα σημαντικότερα αρχιτεκτονικά σύνολα του Μυστρά είναι:
•Η Μητρόπολη, η οποία αποτελεί και την παλαιότερη εκκλησία του Μυστρά,
είναι αφιερωμένη στον Αγ. Δημήτριο και βρίσκεται κοντά στην πύλη της Κάτω Πόλης.
Οι τοιχογραφίες του ναού ανήκουν σε τρεις διαφορετικές σχολές αγιογράφων και απεκαλύφθησαν
μόλις το 1896 από τον Γ. Μιλλέ, γιατί οι μεταγενέστεροι είχαν ασβεστώσει τους
τοίχους. Επίσης, υπάρχει σκαλιστός θρόνος με σκαλίσματα μπαρόκ, που μάλλον κατασκευάστηκε
κατά την ενετοκρατία. Στο δάπεδο του μεσαίου κλίτους υπάρχει ανάγλυφη πλάκα στην
οποία απεικονίζεται ένας δικέφαλος αετός. Λέγεται ότι εκεί το 1449 στάθηκε ο Κωνσταντίνος
Παλαιολόγος, για να στεφθεί αυτοκράτορας.
•Η Μονή Βροντοχίου υπήρξε το πνευματικό κέντρο της πολιτείας του Μυστρά
στο οποίο τον 15ο αιώνα φέρεται να δίδαξε ο φιλόσοφος Γεώργιος Γεμιστός ή Πλήθων
(1355 - 1452). Το συγκρότημα έχει τις εκκλησίες της Παναγίας της Οδηγήτριας ("Αφεντικό")
και των Αγ. Θεοδώρων.
•Ο ναός της Μονής της Περιβλέπτου βρίσκεται στη νοτιοανατολική άκρη
του εξωτερικού τείχους. Είναι δίστυλος, σταυρικός με μικρό τρούλο όπου εικονίζεται
ο Παντοκράτωρ, περιβαλλόμενος από την Παρθένο και προφήτες και στηρίζεται σε σπηλαιώδη
βράχο. Υπάρχει η απεικόνιση ενός άγνωστου αρχοντικού ζευγαριού, που φέρεται να
έκτισε τον ναό στις αρχές του 14ου αιώνα. Στη σπηλιά βρίσκεται το παρεκκλήσι της
Αγ. Αικατερίνης. Λέγεται ότι ήταν το σπήλαιο των Ελευσίνιων που μνημονεύεται από
τον Παυσανία. Η ζωγραφική των τοιχογραφιών του θεωρείται πρόδρομος της "Κρητικής"
τεχνοτροπίας και είναι αριστουργηματική για τη ζωηρότητα των μορφών και τη χάρη
των κινήσεων. Υπάρχει ακόμη και μια περίεργη ανάγλυφη πλάκα, στην οποία παριστάνεται
ο Μέγας Αλέξανδρος να ανεβαίνει στους ουρανούς με τη βοήθεια δυο αρπακτικών πουλιών.
Οι επισκέπτες θα παρατηρήσουν ακόμη τον ισχυρό πύργο με τις επάλξεις που θυμίζει
ιταλική αρχιτεκτονική και ορθώνεται πάνω από την τράπεζα.
•Η Μονή της Παντάνασσας κτίστηκε το 1428 από τον πρωτομάστορα του
Θεοδώρου Παλαιολόγου Β', βρίσκεται στα χείλη του γκρεμού στο ανατολικό σημείο
του λόφου και είναι το καλύτερα διατηρημένο μνημείο του Μυστρά. Αποτελεί λαμπρό
δείγμα της αρχιτεκτονικής της εποχής. Αξιόλογες είναι οι τοιχογραφίες του ενώ
η θέα από το Μοναστήρι της κοιλάδας του Ευρώτα
είναι φαντασμαγορική. Οι επισκέπτες μένουν εκεί εκστατικοί καθώς ξεκουράζονται
από την πορεία στις ανηφοριές του Μυστρά.
•Τα παλάτια των δεσποτών του Μυστρά είναι ογκώδη οικοδομήματα σε σχήμα
Γ με διαφορετικής χρήσεως κτήρια και αποτελούνται από δυο πτέρυγες, οι οποίες
επισκευάσθηκαν σήμερα. Εδώ βρίσκεται η μεγάλη αίθουσα με το θρόνο του Ηγεμόνος.
Η πλατεία μπροστά στα παλάτια ήταν χώρος δημοσίων συγκεντρώσεων την περίοδο της
Βυζαντινής Αυτοκρατορίας και αγορά κατά την περίοδο της Τουρκοκρατίας, Οι αμαθείς
περιηγητές της Τουρκοκρατίας τα περιγράφουν σαν "Παλάτια του Μενελάου" και η λαϊκή
παράδοση τα αποκαλεί "Παλάτια της βασιλοπούλας". Αξιόλογη είναι η αίθουσα του
θρόνου διαστάσεων με τα γοτθικά παράθυρα και τους φεγγίτες της. Υπάρχουν και τα
ερείπια 2.000 αρχοντικών σπιτιών, αλλά και εκκλησίες και πύργοι που μαζί με τα
ανάκτορα δίνουν μια εικόνα της τότε ζωής.
Το Κάστρο είναι κτισμένο το 1249 διατηρεί το αρχικό του σχέδιο
αν και αργότερα υπέστη πολλές μετατροπές. Βρίσκεται στην κορυφή της Ανω Πόλης
και προστατεύεται από τα δυτικά και τα νότια με απότομες χαράδρες. Είναι προσιτό
μόνο από ένα μονοπάτι το οποίο ξεκινάει από την είσοδο, πάνω από την εκκλησία
της Αγίας Σοφίας. Ένα δεύτερο, εσωτερικό τείχος περιβάλλει το ψηλότερο μέρος του
κάστρου. Η πόρτα ανοίγει κάτω από την προστασία ενός ψηλού πύργου κτισμένου, όπως
και η πύλη, από τους βυζαντινούς. Ο εξωτερικός περίβολος καταλήγει σε μια πλατφόρμα
πάνω από μια δεξαμενή και ένα κυκλικό προμαχώνα. Πάνω από το καταφύγιο δεσπόζει
ένας πύργος, αρκετά κατεστραμμένος που ανέγειραν οι Φράγκοι πάνω από μια δεξαμενή.
Το κείμενο παρατίθεται τον Μάιο 2003 από την ακόλουθη ιστοσελίδα του Υπουργείου Εξωτερικών
Βυζαντινή καστροπολιτεία, 5 χλμ ΒΔ από τη Σπάρτη.
Πλάι της δημιουργήθηκε ο νέος Μυστράς, κοινότητα με τέσσερις οικισμούς Σκλαβική,
Πικουλιάνικα, Ταϋγέτη,
Βλαχοχώρι - και 790 κατοίκους.
Σε πλαγιά του Ταΰγετου είναι η ερειπωμένη, νεκρή πια, βυζαντινή πολιτεία,
που υπήρξε πρωτεύουσα του βυζαντινού και μεσαιωνικού Μυστρά. Αντιπροσωπευτικό
δείγμα βυζαντινής πόλης 14ου και 15ου αι., είναι γεμάτη από ερείπια εκκλησιών
και σπιτιών, ενώ ο όγκος των ανακτόρων, που είναι σκαρφαλωμένα στην απότομη πλαγιά,
εντυπωσιάζουν. Ο χώρος είναι μοναδικός σε ομορφιά και αξίζει μια οργανωμένη περιδιάβαση.
Ο ψηλός αυτός λόφος, με τα μοναστήρια και τις εκκλησίες του, τα ερειπωμένα σπίτια,
τα ελικοειδή δρομάκια και τις φυσικές ομορφιές, μας αφήνει αξέχαστες εντυπώσεις.
Σαν παλιότερο όνομα παραδίδεται ο Μυζηθράς από κάποιον ιδιοκτήτη του τόπου.
Η πολιτεία αυτή έπαιξε σημαντικό ιστορικό ρόλο για δυο αιώνες και
η επίσκεψη και μελέτη των ερειπίων της αποτελεί αξιόλογη πηγή για να γνωρίσει
κανείς την ιστορία και τον πολιτισμό του Βυζαντίου.
Η ιστορία του Μυστρά αρχίζει στα μέσα του ΙΓ' αιώνα, όταν οι Φράγκοι
είχαν κυριαρχήσει σε ολόκληρη την Πελοπόννησο. Το 1249 ο Βιλαρδουίνος ο Β' (Φράγκος
αυθέντης του Μορέως) στην κορφή ενός απότομου βουνού που λεγόταν Μυστράς ή Μυζηθράς
είχε χτίσει ένα φρούριο (κάστρο). Δέκα χρόνια αργότερα (1259) ο Βιλαρδουίνος αιχμαλωτίστηκε
από τον αυτοκράτορα τού Βυζαντίου Μιχαήλ Παλαιολόγο και εξαγόρασε την ελευθερία
του προσφέροντας για αντάλλαγμα τα κάστρα της Μονεμβασιάς,
του Μυστρά και της Μαϊνης (Μάνης).
Από το 1262 το κάστρο του Μιστρά έγινε έδρα Βυζαντινού στρατηγού με
ετήσια θητεία. Οι κάτοικοι της γειτονικής Λακεδαίμονας (Σπάρτης) άρχισαν να χτίζουν
τα σπίτια τους στην πλαγιά του Μιστρά για ασφάλεια. Η περιοχή προφυλαγόταν με
τείχη, αλλά καθώς τα σπίτια πλήθυναν, χτίσθηκαν και νέα τείχη για να περιλάβουν
τις νεώτερες συνοικίες. Η πρώτη λεγόταν «Χώρα» και η δεύτερη «Κάτω Χώρα». Τότε
μεταφέρθηκε εκεί από τη Λακεδαίμονα και η μητρόπολη. Από το 1308 οι στρατηγοί
σχεδόν πάντοτε ήταν μόνιμοι διοικητές. H περιοχή εξελίχτηκε σε αξιόλογη πόλη και
o Μιστράς έγινε πρωτεύουσα της Πελοποννήσου με ισόβιο άρχοντα, το «δεσπότη», και
έτσι δημιουργήθηκε το «δεσποτάτο του Μορέως».
Η ιστορία του δεσποτάτου εκείνου βασικά είναι αδιάκοπη πάλη εναντίον
ξένων επιδρομέων: Σλάβων, Φράγκων, Αλβανών, Τούρκων κ.ά. αλλά και χαρακτηριστικό
παράδειγμα της ακμής του βυζαντινού πολιτισμού στις παραμονές της ολοκληρωτικής
υποταγής του Βυζαντίου στους Τούρκους.
Πρώτος δεσπότης του Μιστρά υπήρξε ο Μανουήλ (1348-1380), δευτερότοκος
γιος του Βυζαντινού αυτοκράτορα Ιωάννη ΣΤ' Καντακουζηνού. Αυτός ήταν ο θεμελιωτής
της ευημερίας του δεσποτάτου και ο πρωτεργάτης της ακμής του στον τομέα της τέχνης.
Μετά το θάνατό του δεσπότης έγινε ο Ματθαίος (1380-1383) και έπειτα ο Δημήτριος
(1383-1384). Σε λίγο η εξουσία πέρασε στην οικογένεια των Παλαιολόγων με πρώτο
δεσπότη το Θεόδωρο Α' (1383-1407), γιο του αυτοκράτορα του Βυζαντίου Ιωάννη Παλαιολόγου.
Στις μέρες τους ο Μυστράς εξουσίαζε ολόκληρη σχεδόν την Πελοπόννησο. Αργότερα,
το 1400, ίδρυσε εκεί φιλοσοφική σχολή ο Γεώργιος Γεμιστός ή Πλήθων. Η σχολή εκείνη
έδινε τον τόνο στην πνευματική ζωή της πόλης. Το Θεόδωρο Α', που στο τέλος της
ζωής του έγινε μοναχός, τον διαδέχτηκε ο ανιψιός του Θεόδωρος Β' (1407-1443),
δευτερότοκος γιος του αυτοκράτορα Μανουήλ Β'. Διάδοχός του ήταν ο νεώτερος αδερφός
του Κωνσταντίνος Παλαιολόγος (1443-1449).
Όταν το 1448 πέθανε ο αυτοκράτορας Ιωάννης Η΄, όλοι στράφηκαν προς
τον Κωνσταντίνο. Ο Κωνσταντίνος ανακηρύχτηκε το 1449 αυτοκράτορας στο μητροπολιτικό
ναό του Μυστρά και έφυγε για την Κωνσταντινούπολη. Τον διαδέχτηκε, ως δεσπότης
του Μιστρά, ο Δημήτριος, ανίκανος άρχοντας που παρέδωσε το κάστρο στους Τούρκους
χωρίς μάχη ( 1460).
Στα χρόνια της τουρκοκρατίας o Μιστράς άρχισε να παρακμάζει, αν και
εξακολούθησε να έχει πάνω από 40 χιλιάδες κατοίκους και να διατηρεί ακμαίο εμπόριο.
Το 1821, αποδεκατισμένος από διάφορες σφαγές των Τουρκαλβανών, ο Μυστράς πήρε
μέρος στον αγώνα, γεγονός που κατάληξε στην καταστροφή μεγάλου τμήματος της πόλης
από τον Ιμπραήμ. Οι κάτοικοι έφυγαν. Αλλοι έχτισαν σπίτια στην περιοχή της σημερινής
Σπάρτης και άλλοι το σημερινό νέο Μυστρά. Έτσι, ο Μυστράς έγινε ερείπια. Το 1952
οι ιδιοκτησίες απαλλοτριώθηκαν και η βυζαντινή πολιτεία έγινε ένας από τους πιο
ενδιαφέροντες αρχαιολογικούς χώρους της Ελλάδας.
Αξιοθέατα αποτελούν:
Η Βυζαντινή Πολιτεία. Όλη η πόλη προστατεύεται από το ισχυρό
φρούριο που έχτισε στην κορυφή του λόφου το 1249 ο Γουλιέλμος Β' ο Βιλαρδουίνος,
το ωραιότερο κάστρο της Πελοποννήσου κατά τον ποιητή του «Χρονικού του Μορέως».
Στο κάστρο, βλέπουμε τμήματα των τειχών και του περιβόλου, ερείπια δεξαμενής,
κυκλικού προμαχώνα και φράγκικου πύργου. Σιγά σιγά, γύρω από το κάστρο, χτίστηκαν
τα παλάτια και τα σπίτια των αρχόντων στο βόρειο μέρος, τα σπίτια των αστών στο
νότιο, καθώς και οι εκκλησίες. Ένας δρόμος χώριζε την πόλη σε δύο μέρη. Γρήγορα
όμως, στο τέλος του 13ου αι., άρχισαν να χτίζονται σπίτια και έξω από το τείχος
της πόλης. H συνοικία που δημιουργήθηκε ονομάστηκε Κάτω Χώρα ή Μεσοχώρα και η
άλλη, η εσωτερική των τειχών, Πάνω Χώρα. Σύντομα χτίστηκε ένα δεύτερο τείχος για
να προστατέψει την Κάτω Χώρα, αλλά τα σπίτια συνεχίζονταν να χτίζονται έξω και
από τα δεύτερα τείχη, με αποτέλεσμα να δημιουργηθεί και τρίτη συνοικία, η Έξω
Χώρα. Η διάταξη αυτή του Μυστρά είναι ορατή και σήμερα.
Στην Πάνω Χώρα, κάτω από το κάστρο, βλέπουμε το ανάκτορο του δεσπότη,
τεράστιο ερείπιο στην άκρη ενός πλατώματος, το σημαντικό ναό της Αγίας Σοφίας,
που χτίστηκε το 1350 σαν εκκλησία του παλατιού, με θαυμάσιες τοιχογραφίες, και
τη μονή Περιβλέπτου, που χτίστηκε στα μέσα του 14ου αι. και από την οποία σώζεται
κυρίως o ναός. Διατηρεί τις ωραιότερες τοιχογραφίες του Μυστρά, που φιλοτεχνήθηκαν
κατά τη διάρκεια της βασιλείας του Μανουήλ Καντακουζηνού.
Τέλος, η μονή Παντάνασσας, με την όμορφη εξωτερική κεραμοπλαστική
διακοσμητική και τις αξιόλογες τοιχογραφίες, που αφιέρωνε το 1428 στη βασίλισσα
του κόσμου ο Ιωάννης Φραγκόπουλος, υπουργός του Κωνσταντίνου Δραγάτση, την εκκλησία
της Ευαγγελιστρίας, 14ου αι., με τοιχογραφίες της εποχής, και το ναό του Aγίου
Ιωάννη, με τη θαυμάσια τοιχογραφία της Σταύρωσης, 15ου αι.
Μετά την Πύλη της Μονεμβασιάς, βρισκόμαστε Κάτω Χώρα. Εκεί δεσπόζει
την εκκλησία των Αγίων Θεοδώρων, χτισμένη το 1296 πάνω στο σχέδιο της εκκλησίας
του Δαφνιού, με αρκετές τοιχογραφίες, και την Οδηγήτρια (Αφεντικό) του 1311, με
θαυμάσιες τοιχογραφίες αλλά και την ανάγλυφη διακόσμηση.
Η μητρόπολη, αφιερωμένη στον Αγιο Δημήτριο, χτίστηκε μάλλον το 1311,
σε σχέδιο βασιλικής και διαθέτει ενδιαφέρουσες τοιχογραφίες στο νάρθηκα και τον
κυρίως ναό, με σκηνές από το μαρτύριο και τον ενταφιασμό του Αγίου Δημητρίου,
κ.ά. Στη μητρόπολη στεγάζεται και το Βυζαντινό Μουσείο του Μυστρά, στο οποίο αξίζουν
εκτός από τα γλυπτά που βρέθηκαν στο χώρο, το τμήμα υπέρθυρου με το μονόγραμμα
και το οικόσημο της Ισαβέλας Λουζινιάν, τις επιγραφές, τις βυζαντινές εικόνες,
τα τμήματα των τοιχογραφιών και τα αντικείμενα μικροτεχνίας.
Το κείμενο παρατίθεται τον Ιούλιο 2003 από την ακόλουθη ιστοσελίδα, με φωτογραφίες, του Τεχνολογικού Εκπαιδευτικού Ιδρύματος Πειραιά
ΚΑΡΥΕΣ (Χωριό) ΛΑΚΕΔΑΙΜΟΝΑ
ΚΩΤΙΛΙ (Χωριό) ΓΟΡΤΥΣ
Του κούκου το Γεφύρι , τότε που έγινε , συνέδεε τις δυο επαρχίες Γορτυνίας
και Ολυμπίας, σε ένα δύσβατο σημείο. Οι άλλες διαβάσεις ήσαν το Καρυτινό γεφύρι,
χτισμένο στις αρχές του 13ου αιώνα και πιο κάτω του Σέκουλα. Εξυπηρέτησε τη διέλευση
ανθρώπων και ζώων , μια και το οδικό δίκτυο στο μέρος αυτό ήταν ακατόρθωτο. Εκτός
των λιγοστών ανθρώπων περνούσαν τις νύχτες πολλά αγρίμια , χάρη των οποίων οι
τσοπαναραίοι της Κούδενας και της Γυρισταριάς έστηνανε ενέδρες και έβγαζαν το
ψωμί τους από τα δέρματα. Το καρτέρι της νύχτας στις ειδικά φτιαγμένες φυλάχτρες,
ο υπόκωφος κρότος των θολωμένων νερών του Αλφειού στις κατεβασιές και το αγιάζι
της νύχτας ήταν υπόθεση γυμνασμένων ανθρώπων στη σκοποβολή και την τρομάρα.
Του Κούκου το Γεφύρι βρίσκεται λίγο πιο κάτω από την συμβολή του
Αλφειού και του Λούσιου, απέναντι από του Δραγουμάνου. Είναι έργο Λαγκαδιανών
μαστόρων . Χτισμένο πάνω σε βράχους με ένα τόξο στο πιο στενό σημείο του Αλφειού
και κοντά στη θέση Τρία Αλώνια. Έχει ύψος 34 μ., πλάτος 4 μ. και μήκος 25 περίπου
μέτρα . Χτίστηκε το 1880 με κρατική επιχορήγηση και με ενέργειες του τοπικού βουλευτή
Α. Βαλαβάνη . Είναι έργο του Αρχιμάστορα Λαγκαδιανού Αντώνη Κάτσιανου. Η τέλεια
κατασκευή του φανερώνει πως σπουδαία έργα λαϊκής τέχνης έχουν γίνει από απλούς
ανθρώπους , χωρίς να έχουνε τίτλους και περγαμηνές. Οι μηχανικοί του κράτους που
αναλάβανε τότε να κάνουν τα σχέδια , μελέτησαν την τοποθεσία που θα χτίζανε το
γεφύρι αλλά παραιτήθηκαν της κατασκευής του έργου, διότι δεν μπορούσαν να στηρίξουν
τη σκαλωσιά , επειδή στο μέρος εκείνο το ποτάμι γινόταν πολύ ορμητικό και ο τόπος
ήταν βραχώδης και απότομος.
Ο Ανδρέας Κάτσανος που έφτιαχνε κάποια οικοδομή στη γύρω περιοχή
και γνώριζε τον τόπο , παρουσιάστηκε στους μηχανικούς ανέλυσε το σχέδιο του και
τους έπεισε να του αναθέσουν εν λευκώ την κατασκευή ... Το σχέδιο του ήταν το
εξής ...Θα προμηθευότανε 13.000 οργιές τριχιά και με αυτή θα έπλεκε δίχτυ, το
οποίο θα έδενε από τα δέντρα που βρίσκονταν στη μια μεριά και την άλλη του ποταμού
. Πάνω στο σχοίνινο αυτό πλέγμα -το δίχτυ- θα στήριζε τη σκαλωσιά που θα πάταγε
για να χτίσει το γεφύρι. Πράγματι έτσι έγινε . Το 'φτιαξε και είναι σπουδαίο έργο
, που μιλάει και θα μιλάει στις γενιές που θα 'ρθουν. Έβαλε τα γυαλιά στους μηχανικούς,
"τύφλα νάχουν τα γράμματα", που λέει ο λαός. Κι ύστερα μου λες να μην καυχώνται
οι Λαγκαδιανοί ότι έφτιαξαν τον Κόσμο...
Το κείμενο παρατίθεται τον Μάρτιο 2003 από την ακόλουθη ιστοσελίδα, με φωτογραφία, του Δήμου Γόρτυνος
ΜΟΥΡΙΑ (Χωριό) ΚΛΕΙΤΟΡΑΣ
Αξιοθέατο της περιοχής αποτελεί το περίφημο της «Κυράς το γεφύρι» Ν. του χωριού Μουριά που συνδέει τη βορεινή με τη νότια όχθη. Η κατασκευή του τοποθετείται στον 13ο αιώνα μ.Χ. και κτίστηκε για να συνδέει το βόρειο τμήμα του τότε φράγκικου τιμαρίου της Κερπινής Γορτυνίας που αντιστοιχούσε στην Στρέζοβα (σήμερα Δάφνη Καλαβρύτων), και το οποίο ανήκε στην Βαρωνεία της Ακοβας, με το νότιο τμήμα του τιμαρίου προς τη μεριά της Κερπινής. Μάλιστα στο Γαλλικό Χρονικό του Μορέως (1265 μ.Χ.) αναφέρεται ότι παραχωρείται το μισό τμήμα της Στρέζοβας στην κυρά Μαργαρίτα του Πασσαβά. Από αυτήν πήρε το γεφύρι το όνομά του. Έχει άριστη τυχοποιϊα, μήκος 54.6 μ. πλάτος 2.1.5μ. και 5 τόξα. Παλαιότερα ο δρόμος από τη Θέλπουσα στο Λάδωνα πέρναγε από το γεφύρι αυτό. Μετά την κατασκευή του φράγματος του Λάδωνα το 1954 η γέφυρι κατακλύστηκε από τα νερά του φράγματος και μόνον κατά τους θερινούς μήνες που αποσύρονται τα νερά εμφανίζεται. Ήδη κατασκευάστηκε και λειτουργεί νέα γέφυρα δίπλα από της Κυράς το γεφύρι που ενώνει τα χωριά της περιοχής.
Το απόσπασμα παρατίθεται τον Μάρτιο 2003 από την ακόλουθη ιστοσελίδα του ARCADIA website, του Πανεπιστημίου Πατρών
ΕΞΩΧΩΡΙ (Χωριό) ΛΕΥΚΤΡΑ
Το δάσος της Βασιλικής βρίσκεται μέσα σ' ένα φυσικό φρούριο του Ταϋγετου
δυτικά της οριογραμμής Μεσσηνίας-Λακωνίας, 6 χλμ. νότια από την ψηλότερη κορυφή
του, τον Προφήτη Ηλία. Διοικητικά ανήκει στην Κοινότητα Εξωχωρίου και το διαχειρίζεται
το Δασαρχείο Καλαμάτας, ενώ η έκτασή του ανέρχεται σε 10.900 στρέμματα και βρίσκεται
σε υψόμετρο από 950 μ. έως 2000 μ.
Έχει σχήμα ωοειδές και διαρρέεται από το Ρέμα της Βασιλικής ή Ρέμα
του Βυρού που περνά από το φαράγγι του Βυρού και χύνεται στο Μεσσηνιακό Κόλπο,
κοντά στην Καρδαμύλη.
Το κλίμα του δάσους είναι ηπειρωτικό με πολύ ψυχρό χειμώνα και δροσερό
καλοκαίρι και τις θερμές ημέρες του θέρους διαδέχονται ψυχρές νύκτες. Η χιονόπτωση
εμφανίζεται από το Δεκέμβριο έως το Φεβρουάριο, το δε χιόνι ύψους έως 2μ. διατηρείται
επί εβδομάδες. Η ομίχλη επίσης είναι συνηθισμένο φαινόμενο και οι άνεμοι είναι
βορειοδυτικοί.
Τα πετρώματα του εδάφους είναι ασβεστολιθικά στις ψηλότερες θέσεις
και κρυσταλλικοί σχιστόλιθοι σε χαμηλότερο υψόμετρο, που παράγουν αργιλλομαρμαρυγιακά
εδάφη καλών φυσικών ιδιοτήτων για τη δασική βλάστηση.
Η έκταση του δάσους είναι στα θερμοόρια της ψυχρής ζώνης, της υγρόφιλης
βλάστησης. Τα κύρια δασοπονικά προϊόντα είναι η PINUS NIGRA (μαύρη πεύκη) και
ABIES CEPHALONIGA (κεφαλληνιακή ελάτη). Αυτή ανήκει στην φυτοκοινωνική διάπλαση
των λιγότερο θερμόβιων παραμεσόγειων κωνοφόρων. Ο κεντρικός κορμός του δάσους
στα σχιστολιθικά πετρώματα καταλαμβάνεται από τη μαύρη πεύκη, ενώ στα ψηλότερα
μέρη βρίσκονται συστάδες ελάτης.
Η προσέγγιση του δάσους από τη Μεσσηνία γίνεται οδικά από το δρόμο
Καρδαμύλης-Προαστίου-Εξωχώρι ή από το Νεοχώριο Λεύκτρου και τη Σαϊδώνα, ενώ από
τη Λακωνία από το δρόμο Γυθείου-Κόκκινων Λουριών-Αγ. Νικολάου-Καστάνιας.
Το κείμενo παρατίθεται τον Μάρτιο 2003 από την ακόλουθη ιστοσελίδα, με φωτογραφία, της Νομαρχιακής Επιτροπής Τουριστικής Προβολής Μεσσηνίας
ΞΥΛΟΚΑΣΤΡΟ (Κωμόπολη) ΚΟΡΙΝΘΙΑ
Ακολουθώντας την παλιά εθνική οδό ανάμεσα στους οικισμούς του Ξυλοκάστρου
και της Συκιάς, μια
στενή λωρίδα φυσικού πευκοδάσους κατά μήκος του Κορινθιακού
δεν μπορεί να αφήσει κανέναν ασυγκίνητο.
Έχει μήκος 1.760μ και πλάτος 80 έως 220μ. Η έκτασή του είναι 243 στρέμματα.
Το είδος που κυριαρχεί είναι η χαλέπιος πεύκη. Η φυσική βλάστησή του περιλαμβάνει
ακόμη σχίνο, μυρτιά, λυγαριά, κέδρο, φοινικικό πουρνάρι, αλμυρίκι, αρκουδόβατο,
αγριοκάλαμο, κουνούκλα, θυμάρι, αφάνα και άλλα 17 φυτά που έχουν αναπτυχθεί στην
υφάλμυρη ζώνη. Κατά καιρους φυτεύτηκαν και άλλα είδη όπως τραχεία πεύκη, κουκουναριά,
ευκάλυπτος, σφενδάμι, λεύκη λευκή, ορθόκλαδο κυπαρίσσι, βαγιά, κουμαριά, πικροδάφνη,
ξυλοκερατιά, πλατάνι, ράμνοι, αγριελιά, σπάρτο, μοσχοϊτιά, θαλάσσια πεύκη. Συνολικά
περιέχονται 83 διαφορετικά είδη της ελληνικής χλωρίδας. Επομένως δίκαια μπορεί
να χαρακτηριστεί ως ένας πολύ καλός βοτανικός κήπος.
Ο Πευκιάς είναι χαρακτηρισμένος ως Αισθητικό Δάσος και αυτό επιβάλλει
ιδιαίτερα αυξημένα μέτρα προστασίας του οικοσυστήματος.
Ο Πευκιάς, “το πράσινο ακρογιάλι της πατρίδας” του Κώστα
Καρυωτάκη και πηγή έμπνευσης του Αγγελου Σικελιανού, που το θαυμάσιο σπίτι του
ακόμη σώζεται, σχεδόν μέσα στα πεύκα της Συκιάς,
θα είναι πάντα η ψυχή του Ξυλοκάστρου.
Το κείμενο παρατίθεται τον Ιανουάριο 2004 από τουριστικό φυλλάδιο του Δήμου
Ξυλοκάστρου.
ΚΑΡΑΒΟΣΤΑΣΙ (Οικισμός) ΟΙΤΥΛΟ
ΝΑΥΠΛΙΟ (Πόλη) ΠΕΛΟΠΟΝΝΗΣΟΣ
Βρίσκεται στη συνοικία Πρόνοια. Λαξεύτηκε στο βράχο από το Γερμανό Ζήγκελ το 1834 στη μνήμη των Βαυαρών στρατιωτών.
ΑΓΙΟΣ ΓΕΩΡΓΙΟΣ (Χωριό) ΒΟΙΑ
Στην περιοχή του κοιμητηρίου του Αγ. Ανδρέα υπάρχουν τα θεμέλια του βυζαντινού αυτού ναού.
ΑΔΙΑΚΟΠΟΣ (Οικισμός) ΒΟΙΑ
Μεταξύ των οικισμών Αδιάκοπου κι Ξενοφωντιάνικα του χωριού Κάμπου,
σώζονται τα χαλάσματα του Βυζαντινού ναού της Αγίας Σοφίας.
Το κείμενο (απόσπασμα) παρατίθεται το Μάρτιο 2004 από τουριστικό φυλλάδιο
της Τοπικής Εκκλησίας Δήμου
Βοιών.
Υπάρχουν ερείπια του ναού στα βορειοδυτικά του Αδιάκοπου.
ΑΘΙΚΙΑ (Κωμόπολη) ΣΑΡΩΝΙΚΟΣ
Στους πρόποδες του λόφου Βουκίνα, σώζονται τα ερείπια του ναού της
Αναστάσεως του Χριστού, χτισμένου με υλικό αρχαιότερων ναών. Στη θέση του υπήρχε
μεγάλος χριστιανικός ναός της Οσίας Ματρώνας, του 14ου αιώνα μ.Χ., ανοικοδομημένος
στα θεμέλια παλαιοχριστιανικής Βασιλικής, αφιερωμένης στη Θεοτόκο. Δεν αποκλείεται,
στη θέση του ναού αυτού να υπήρχε ναός του θεού του Φωτός, του Απόλλωνα, αφού
κοντά στην πηγή αφθονεί η δάφνη, το αγαπημένο σύμβολο του θεού αυτού, και οι χριστιανοί
μετέτρεψαν και αφιέρωσαν το χώρο στο θεό του Φωτός, στο Χριστό. Κατά τη διάρκεια
δοκιμαστικών ανασκαφών ήρθαν στο φως ο περίβολος του ναού, υπόγειο υδραγωγείο
μάλλον των ρωμαϊκών χρόνων, και όχι πολύ μακριά, βυζαντινοί τάφοι.
(Κείμενο: Μαρία Γεωργιάδου, Θηρεσία Κοντογιάννη)
Το κείμενο (απόσπασμα) παρατίθεται τον Νοέμβριο 2003 από τουριστικό
φυλλάδιο (2002) της Νομαρχίας
Κορινθίας.
ΒΡΟΝΤΑΜΑΣ (Χωριό) ΣΚΑΛΑ
Βόρεια από τη Σκάλα,
στο δρόμο για το Γεράκι, στα
δυτικά του μεγάλου οικισμού Βρονταμάς του Δήμου
Σκάλας, ο Ευρώτας κυλάει
τα νερά του στο βάθος ενός φαραγγιού, με τις καταπράσινες πλαγιές του να κόβονται
ψηλά από πέτρινους όγκους.
Εδώ, μέσα στα βράχια είναι χτισμένο το Παλαιομονάστηρο, του 12ου αιώνα,
σπηλαιώδης ναός τρισυπόστατος - της Θεοτόκου, του Αγίου Νικολάου και του Αγίου
Νικήτα - μνημείο θρησκευτικό και ιστορικό, ένας ακόμη χώρος υπέρτατης θυσίας της
ελληνικής ψυχής στην ελευθερία. Εδώ κλεισμένοι πεντακόσιοι Βρονταμίτες, υπό την
ηγεσία του παπα-Δημήτρη Παπαδημητρίου και του οπλαρχηγού Γιαννάκη Καραμπά, αρνήθηκαν
να παραδοθούν στα στίφη του Αιγύπτιου Ιμπραήμ πασά, που κατέστρεφαν την Πελοπόννησο,
προσπαθώντας να πνίξουν το απελευθερωτικό Αγώνα, που είχαν αρχίσει οι Έλληνες
το 1821. Στις 15 Σεπτεμβρίου του 1825, αδυνατώντας να καταλάβουν τον οχυρό αυτό
χώρο, οι πολιορκητές ανατίναξαν τον λόφο-οροφή του μοναστηριού και από τα ανοίγματα
έκαψαν ζωντανού όλους τους έγκλειστους.
Οι μνήμες εκείνης της θυσίας κυριαρχούν στο ιερό αυτό μνημείο, το
τρίτο μετά το Κιούγκι και το Αρκάδι
μνημείο ηρωισμού και αυτοθυσίας, που δίνει παράλληλα τη δυνατότητα στον επισκέπτη
να θαυμάσει τις μοναδικές τοιχογραφίες του 12ου αιώνα, που διακοσμούν το εσωτερικό
του. στις 15 Σεπτεμβρίου, του Αγίου Νικήτα, ο Δήμος
Σκάλας τελεί στον τόπο της θυσίας μνημόσυνο στη μνήμη των ηρώων Βρονταμιτών.
Στον οικισμό Βρονταμάς διατηρείται οικία σε σχέδιο του μεγάλου Βαυαρού αρχιτέκτονα
Τσίλερ.
(κείμενο: Σωτήρης Μπακανάκης)
Το κείμενο (απόσπασμα) παρατίθεται το Μάρτιο 2004 από τουριστικό φυλλάδιο
της Νομαρχίας Λακωνίας.
ΔΕΡΜΑΤΙΑΝΙΚΑ (Χωριό) ΒΟΙΑ
Δυτικά του σημερινού χωριού Κάμπου σώζονται τα ερείπια του Βυζαντινού
ναού του Αγίου Ιακώβου, διαστάσεων 3μ.Χ1,5μ., το μικρότερο ναϊδριο στο Νομό
Λακωνίας.
Το κείμενο (απόσπασμα) παρατίθεται το Μάρτιο 2004 από τουριστικό φυλλάδιο
της Τοπικής Εκκλησίας Δήμου
Βοιών.
ΛΑΧΙ (Χωριό) ΒΟΙΑ
Στην τοποθεσία του χωριού Λάχι, Καλένια (Φλέβα) μέχρι την επανάσταση
του 1821 διατηρείτο η μονή της Κοιμήσεως της Θεοτόκου, ανδρική, που για πολλά
χρόνια φιλοξενούσε και το ηγουμενείο όλων των μονών της περιοχής των Βοιών. Το
εσωτερικό του ναού ήτο διακοσμημένο με τοιχογραφίες και αγιογραφίες οι οποίες
σήμερα είναι καλυμμένες με πυκνά στρώματα ασβέστου. Δίπλα στο ναό ευρέθη η Βίγκλα
(η σκήτη των Μοναχών).
Το κείμενο (απόσπασμα) παρατίθεται το Μάρτιο 2004 από τουριστικό φυλλάδιο
της Τοπικής Εκκλησίας Δήμου
Βοιών.
Μονόχωρος ναός, εντελώς ερειπωμένος, που βρίσκεται νοτιοδυτικά του χωριού Λάχι, δεξιά του δρόμου που οδηγεί στη Νεάπολη.
Στο ναό της Αγίας Κυριακής βρέθηκε κεφαλή σκαλιστή και ένα μικρό μαρμάρινο
λιοντάρι σε θέση όρθια, μέσα στο οποίο κυλούσε πηγαίο νερό προερχόμενο από την
φυσική πηγή Παραδεισίου.
Το κείμενο (απόσπασμα) παρατίθεται το Μάρτιο 2004 από τουριστικό φυλλάδιο
της Τοπικής Εκκλησίας Δήμου
Βοιών.
ΛΕΧΑΙΟ (Κωμόπολη) ΚΟΡΙΝΘΙΑ
Από τις σημαντικότερες παλαιοχριστιανικές βασιλικές του ελλαδικού
χώρου, αφιερωμένη στο μάρτυρα Λεωνίδη. Θεμελιώθηκε γύρω στα μέσα του 5ου αιώνα,
αποπερατώθηκε στα τέλη του 5ου, αρχές 6ου αιώνα και ερημώθηκε μετά τους σεισμούς
του 551-552 μ.Χ. Είναι τρίκλιτη με εγκάρσιο κλίτος σε σχήμα Τ και συνολικό μήκος,
μαζί με τα δύο συνεχόμενα αίθρια, 179μ. Πάνω από το ιερό βήμα ορθωνόταν τετράγωνος
πύργος με τετράκλιτη στέγη, που έβαινε επί ισχυρών διπλών στηριγμάτων από πεσσό
και κίονα.
Το ναό πλαισίωναν προσκτίσματα, ενώ προς ΒΔ υπήρχε συγκρότημα βαπτιστηρίου,
πιθανόν παλιότερο της βασιλικής, αποτελούμενο από ορθογώνιο προαύλιο οίκο, τετράκογχο,
αποδητήριο και οκτάγωνο φωτιστήριο. Κοντά στη βασιλική Λεχαίου έχουν αποκαλυφθεί
κατά τη διάρκεια των ανασκαφών ερείπια σπιτιών του 6ου αιώνα μ.Χ., άλλα από τα
οποία χρονολογούνται πριν και άλλα μετά την καταστροφή του ναού.
Ο χώρος ανασκάφηκε από τον Δημ. Πάλλα κατά τα έτη 1956.1958, 1959,1960,1961
και 1965.
Το κείμενο παρατίθεται τον Σεπτέμβριο 2003 από την ακόλουθη ιστοσελίδα του Υπουργείου Πολιτισμού, η οποία περιλαμβάνει και φωτογραφία.
ΛΕΧΑΙΟΝ (Αρχαίο λιμάνι) ΚΟΡΙΝΘΙΑ
Δυτικά του λιμανιού, ανασκαφές έφεραν στο φως τη μεγαλύτερη σε διαστάσεις
παλαιοχριστιανική Βασιλική της Ελλάδας, τη Βασιλική Λεχαιού, που ανεγέρθηκε τον
5ο αιώνα προς τιμή του μάρτυρα Λεωνίδη και των Επτά Παρθένων, που μαρτύρησαν για
την πίστη τους. Σήμερα, σώζεται μεγάλο μέρος του μαρμάρινου δαπέδου της, θεμέλια
τοίχων και πολλά μαρμάρινα κιονόκρανα με ανάγλυφες διακοσμήσεις.
(Κείμενο: Μαρία Γεωργιάδου, Θηρεσία Κοντογιάννη)
Το κείμενο (απόσπασμα) παρατίθεται τον Νοέμβριο 2003 από τουριστικό
φυλλάδιο (2002) της Νομαρχίας
Κορινθίας.
ΜΕΘΩΝΗ (Κωμόπολη) ΜΕΣΣΗΝΙΑ
Σε απόσταση 4 χιλιομέτρων ΒΑ της Μεθώνης και στην θέση Παλιομοθώνη, βρίσκονται ερείπια Ενετικού Χριστιανικού Ναού με το όνομα Αγιος Λέοντας ή Αγιολαίος .Το μνημείο συνιστά κράμα ενετικής αρχιτεκτονικής και ελλαδικής βυζαντινής . Χοντροί τοίχοι ερειπίων με ευδιάκριτα τα ανοίγματα των παραθύρων, χωρίς στέγη ,μέσα στην βλάστηση και στους ελαιώνες της περιοχής, ζητούν την ανακάλυψη από τους επισκέπτες της περιοχής.
ΝΑΥΠΛΙΟ (Πόλη) ΠΕΛΟΠΟΝΝΗΣΟΣ
(Following URL information in Greek only)
ΑΓΓΕΛΟΚΑΣΤΡΟ (Χωριό) ΣΟΛΥΓΕΙΑ
Στην κορυφή του παρακείμενου υψώματος του χωριού βρίσκεται φρούριο,
που χρησιμοποιήθηκε για την ασφαλή διέλευση ανθρώπων και αγαθών από την Πιάδα
ως τον Ακροκόρινθο.
ΑΓΙΟΝΟΡΙ (Χωριό) ΤΕΝΕΑ
Βυζαντινό φρούριο του χωριού - η οχύρωση της διόδου της Κοντοπορείας.
Ξεκίνησε από την ιδέα μοναχών να μετακινήσουν το Χριστιανισμό και έτσι αναζήτησαν
οχυρό τόπο στην ανατολική πλευρά της Πελοποννήσου. Χτισμένο πάνω σε κωνοειδή λόφο,
το βυζαντινό φρουριακό συγκρότημα ήταν το μοναδικό στρατηγικό οχυρό της περιοχής
και λειτουργούσε και ως ενδιάμεσος σταθμός των κάστρων Αργους
και Ακροκορίνθου. Το σωζόμενο σήμερα φρούριο είναι μικρό και πολυγωνικό, ενώ μέσα
στο κάστρο δεσπόζει ο σταυρεπίστεγος ναός των Αγίων Αναργύρων. Θαυμασμό προκαλεί
η οικοδόμηση ενός πλήθους ναών μέσα και γύρω από το κάστρο Αγιονορίου, αντίστοιχο
του οποίου συναντάμε στη Λακωνία,
στο Μυστρά. Η πιο ένδοξη στιγμή
της ιστορίας αυτού του κάστρου ήταν η 28η Ιουλίου 1822: οι Ελληνες οπλαρχηγοί
Νικηταράς και Νικήτας Φλέσσας, με τους λιγοστούς αλλά ψυχωμένους άντρες τους,
που ήταν ταμπουρωμένοι εδώ, διέλυσαν τα απομεινάρια της στρατιάς του Δράμαλη.
(Κείμενο: Μαρία Γεωργιάδου, Θηρεσία Κοντογιάννη)
Το κείμενο (απόσπασμα) παρατίθεται τον Νοέμβριο 2003 από τουριστικό
φυλλάδιο (2002) της Νομαρχίας
Κορινθίας.
ΑΣΤΡΟΣ (Λιμάνι) ΑΡΚΑΔΙΑ
Τηλέφωνο: +30 27550 22901
Το κάστρο του Παραλίου ΄Αστρους είναι κτισμένο στη
νότια κορυφή του λόφου "Νησί". Η πρώτη οικοδομική φάση του ανάγεται στη μεσαιωνική εποχή. Στα μεταγενέστερα χρόνια διαμορφώνεται σε ισχυρό αμυντικό συγκρότημα. Τον 18ο αιώνα οι τρεις αδελφοί Ζαφειρόπουλοι, έμποροι στο εξωτερικό, οι οποίοι είχαν επιστρέψει στην ιδιαίτερη πατρίδα τους για να αγωνιστούν, οικοδόμησαν στο χώρο του κάστρου τρεις κατοικίες.
΄Εχει γίνει μερική αποκατάσταση της ΒΔ πύλης, αποκατάσταση της σκάλας ανόδου της κεντρικής πύλης και σωστικές επεμβάσεις σε τμήματα του κάστρου περιμετρικά.
Τα σημαντικότερα μνημεία και αρχιτεκτονικά σύνολα είναι:
Κάστρο: Τετράπλευρης κάτοψης, κτισμένο με αμελή τοιχοδομία, διατηρεί μεγάλο τμήμα του οχυρωματικού περιβόλου και έναν από τους οχυρούς του πύργους.
Οικία Πάνου Ζαφειρόπουλου μέσα στο κάστρο: ΄Εχει κτιστεί πάνω σε παλαιότερο, άγνωστης εποχής οικοδόμημα. Είναι ορθογώνιας κάτοψης. Ελαφρές ξυλοκατασκευές διαμόρφωναν επιμέρους χώρους στο εσωτερικό της.
Οικία Κωνσταντίνου Ζαφειρόπουλου: Αποτελείται από τέσσερα διαμερίσματα τοποθετημένα σε επαφή με το νότιο τοίχο του κάστρου ή κάθετα προς αυτόν. Διέθετε βοηθητικούς χώρους, αποχωρητήριο και στέρνες.
Οικία Ιωάννη Ζαφειρόπουλου: Σώζεται σε κακή κατάσταση. Τυπολογικά και μορφολογικά προσεγγίζει την οικία του Κωνσταντίνου Ζαφειρόπουλου. Στο κάστρο σώζονται σε ερειπιώδη κατάσταση αρκετά άλλα κτίσματα άγνωστης εποχής και χρήσης.
ΒΛΑΧΕΡΝΑ (Χωριό) ΛΕΒΙΔΙ
Στην κορυφή του μεγάλου βράχου που ορθώνεται πάνω από τη Βλαχέρνα υπήρχε μεσαιωνικό κάστρο, το κάστρο του Μπεζενίκου. Aπό το κάστρο αυτό οι Έλληνες προέβαλαν το 1458 ηρωϊκή αντίσταση κατά των στρατευμάτων του Μωάμεθ Β' του πορθητή. Το ίδιο συνέβη και το 1826 κατά την επέλεση τον ορδών του Ιμπραήμ
Το κείμενο παρατίθεται τον Μάρτιο 2003 από την ακόλουθη ιστοσελίδα του ARCADIA website, του Πανεπιστημίου Πατρών
ΒΟΡΔΟΝΙΑ (Χωριό) ΠΕΛΛΑΝΑ
Το Φράγκικο Κάστρο της Βορδόνιας, πάνω από την Πάνω Χώρα. Καταστράφηκε
από το Μωάμεθ τον Πορθητή το 1460. Κατά την περίοδο της Τουρκοκρατίας τα κάστρα
Μυστρά και Βορδόνιας βρίσκονταν
σε διαρκή επικοινωνία και οργάνωναν συχνά εξεγέρσεις εναντίον των Τούρκων.
ΓΕΡΑΚΙ (Κωμόπολη) ΛΑΚΩΝΙΑ
Τηλέφωνο: +30 27310 71329
Το κάστρο είναι κτισμένο σε χαμηλό λόφο στις νοτιοδυτικές πλαγιές
του Πάρνωνα κοντά στο χωριό Γεράκι. Ιδρύεται από το Φράγκο Βαρώνο Guy de Nivelet
το 1209, παραμένει σε φράγκικη κατοχή έως το 1259. Μετά την ήττα των Φράγκων
στη μάχη της Πελαγονίας (1259), παραχωρείται το 1262 στους Βυζαντινούς και αποτελεί
στήριγμα του Δεσποτάτου του Μυστρά (1262-1460). Μέσα στο Κάστρο σώζεται ο ναός
του Αγ. Γεωργίου και λείψανα αστικών κτηρίων, ενώ και γύρω από αυτό υπάρχουν
λείψανα κτηρίων και ναοί.
Οι Ενετοί γίνονται κύριοι του κάστρου στα τέλη του 17ου αιώνα και
μέχρι το 1715. Το 1715 καταλαμβάνεται από τους Τούρκους. Εγκαταλείπεται στα
τέλη του 18ου αιώνα.
Η 5η Εφορεία Βυζαντινών Αρχαιοτήτων εκτελεί επί σειρά ετών αναστηλωτικές
εργασίες στα μνημεία του Γερακίου: έχουν σχεδόν ολοκληρωθεί οι εργασίες στους
ναούς και προχωρούν στα τείχη και τα αστικά οικοδομήματα. Επίσης έχουν περατωθεί
σε μεγάλο ποσοστό οι εργασίες συντήρησης των τοιχογραφιών των ναών. Στα όρια
του οικισμού του Γερακίου, στα ΝΔ του ναού του Αγ. Αθανασίου, ανασκάφηκε από
τον Α. Ξυγγόπουλο μεγάλη παλαιοχριστιανική βασιλική. Κάτω από την αψίδα του
ναού του Αγίου Σώζοντα έχει εντοπισθεί η αψίδα και άλλης παλαιοχριστιανικής
βασιλικής.
Τα σημαντικότερα μνημεία και αρχιτεκτονικά σύνολα είναι:
Ναός Αγίου Γεωργίου.
Τρίκλιτη βασιλική με νάρθηκα, μέσα στο Κάστρο. Στο εσωτερικό του ναού υπάρχουν
τοιχογραφίες του 14ου αιώνα.
Ναός Ζωοδόχου Πηγής. Μονόχωρος ναός με τοιχογραφίες του 15ου αιώνα.
Ναός Αγίας Παρασκευής.
Σταυρεπίστεγος ναός με τοιχογραφίες του 15ου αιώνα.
"Πέρα Εκκλησίες": ναός Προφήτη Ηλία (μονόχωρος, με τοιχογραφίες του 15ου
αιώνα), ναός Θεοφανείων (σταυρεπίστεγος, με τοιχογραφίες του 13ου αιώνα ), ναός
Ταξιαρχών (σταυρεπίστεγος, με τοιχογραφίες 15ου αιώνα).
Στον σύγχρονο οικισμό του Γερακίου και στην περιφέρειά του υπάρχουν
σημαντικά μνημεία:
Ναός Ευαγγελίστριας, μονόκλιτος σταυροειδής εγγεγραμμένος, με τοιχογραφίες
12ου-13ου αιώνα.
Ναός Αγίου Σώζοντα,
τετράστυλος σταυροειδής εγγεγραμμένος με τρούλο (πιθανώς 12ου αιώνα), με τοιχογραφίες
13ου αιώνα.
Ναός Αγίου Αθανασίου, τετράστυλος σταυροειδής εγγεγραμμένος με τρούλο
(πιθανώς 12ου αιώνα), με τοιχογραφίες 13ου αιώνα.
Ναός Αγίου Νικολάου, δίκλιτος ναός, με τοιχογραφίες του τέλους του 13ου
αιώνα.
Ναός Αγίου Ιωάννου
Χρυσοστόμου, μονόχωρος ναός, με τοιχογραφίες σε δύο στρώματα, τέλους 13ου-αρχών
14ου αιώνα και μέσων 15ου αιώνα.
ΓΛΥΠΠΙΑ (Αρχαία κωμόπολη) ΛΕΩΝΙΔΙΟΝ
Σε μικρό ύψωμα μεταξύ των χωριών Αγιος
Βασίλης και Πλατανάκι της
Κυνουρίας, σώζεται ένας μεσαιωνικός
πύργος και υπολείμματα οχυρωματικών τειχών κάστρου. Εικάζεται ότι το κάστρο ανήκε
σε φράγκο ηγεμόνα της περιοχής, και χρησιμοποιείτο για τον έλεγχό της. Στην περιοχή
τοποθετείται η αρχαία κώμη Γλυππία και το κάστρο της. Μαρτυρία για την ύπαρξή
της αποτελούν διάσπαρτα υπολείμματα, όπως θραύσματα από κεραμική και αρχαία αγγεία,
όπως και τμήμα αρχαίου αγάλματος στην είσοδο της παρακείμενης εκκλησίας της Παλαιοπαναγιάς.
Το κείμενο παρατίθεται τον Μάρτιο 2003 από την ακόλουθη ιστοσελίδα, με φωτογραφία, του ARCADIA website, του Πανεπιστημίου Πατρών
ΓΥΘΕΙΟ (Πόλη) ΛΑΚΩΝΙΑ
Φρουριακό συγκρότημα: Σωζόμενα λείψανα κάστρου μικρής έκτασης και απλού σχεδίου.
Χρονολογείται στους μεταβυζαντινούς χρόνους. Χτίστηκε την περίοδο της Β' Τουρκοκρατίας,
για να ελέγχει την περιοχή του κόλπου που εκτείνεται από την Τρίνασο
μέχρι το Γύθειο.
ΔΑΒΙΑ (Οικισμός) ΦΑΛΑΝΘΟΣ
Κοντά στο χωριό Δαβιά, έδρα του Δήμου Φαλάνθου σώζονται υπολείμματα
του κάστρου της μεσαιωνικής πόλης Ταβίας. Σύμφωνα με τους μελετητές παραμένει
ακόμα ανεξακρίβωτο ποιον αρχαίο οικισμό διαδέχθηκε η μεσαιωνική αυτή πόλη, αφού
δε έχουν γίνει ακόμα συστηματικές έρευνες. Το κάστρο βρίσκεται πάνω σε λόφο δίπλα
από τη γέφυρα του ποταμού Ελλισσώνα. Σώζονται λείψανα του περιμετρικού τείχους,
υπολείμματα τεσσάρων πύργων, μερικών κτισμάτων στο εσωτερικό του, ενώ διακρίνονται
οι δύο πύλες του. Το κάστρο έχει κτισθεί πάνω στα λείψανα αρχαίου οχυρού-οικισμού.
Χαρακτηριστικό είναι ότι σε ορισμένα σημεία χρησιμοποιεί την αρχαία περιμετρική
οχύρωση. Το κάστρο έχει τριγωνική μορφή, όπως και ο λόφος, με πλευρές 250x250x200
μ. Το μεγάλο εμβαδόν του κάστρου σε συνδυασμό με τα πολλά κτήρια στο εσωτερικό
του μαρτυρεί ότι προστάτευε πολλούς κατοίκους. Φαίνεται όμως, ότι, η θέση του
στη μέση του κάμπου και η ομαλότητα του εδάφους το καθιστούσε ευάλωτο από οργανωμένο
στρατό.
Το κείμενο παρατίθεται τον Μάρτιο 2003 από την ακόλουθη ιστοσελίδα, με φωτογραφία, του ARCADIA website, του Πανεπιστημίου Πατρών
ΚΑΛΑΜΑΤΑ (Πόλη) ΜΕΣΣΗΝΙΑ
Βρίσκεται πίσω απο το βόρειο μέρος του Ναού της Υπαπαντής του Σωτήρoς, σε θέση στην οποία εικάζεται ότι βρισκόταν η ακρόπολη των ομηρικών (1580 - 1120 π.Χ) και των κλασσικών Φαρών (ανάκτορο του Ορτιλόχου και μετά του Διοκλή). Το μεσαιωνικό κάστρο κτίσθηκε το 1205 μ.Χ από το Γοδεφρέδο Βιλλεαρδουϊνο και δέχτηκε πολλές οικοδομικές μετατροπές και συμπληρώσεις από τους μετέπειτα κυρίαρχούς του, τους Βυζαντινούς του Μυστρά, τους Τούρκους και τους Ενετούς του Μοροζίνι. Στην είσοδό του δεσπόζει το λιοντάρι του Αγίου Μάρκου, δείγμα της περιόδου των Ενετών, ενώ μέσα και γύρω από το κάστρο υπάρχουν όστρακα (θραύσματα) και λείψανα μυκηναϊκών και ρωμαϊκών χρόνων, καθώς και τάφοι της ελληνιστικής και της ρωμαϊκής εποχής. Στη βορεινή πλευρά του σώζεται μικρός βυζαντινός ναός, που πιθανολογείται ότι ήταν αφιερωμένος στην Παναγία την Καλομάτα, από την οποία κατά μια εκδοχή πήρε το όνομα της η πόλη της Καλαμάτας.
Το κείμενο παρατίθεται τον Μάρτιο 2003 από την ακόλουθη ιστοσελίδα, με φωτογραφία, της Νομαρχιακής Επιτροπής Τουριστικής Προβολής Μεσσηνίας
ΚΑΜΕΝΙΤΣΑ (Χωριό) ΒΥΤΙΝΑ
Μεταξύ της Βλαχέρνας
και της Καμενίτσας και πάνω από την τελευταία (στη νότια πλευρά του κάμπου του
Δάρα), σε μια δασωμένη κορυφή
του Μαινάλου που λέγεται
Μύτικας, υπάρχουν λείψανα μεσαιωνικού κάστρου, του Αγγελόκαστρου. Ο Μύτικας ανήκει
σε μια οροσειρά Μαινάλου, το Αγγελόκαστρο, απ' όπου και πήρε το κάστρο το όνομα
του. Σήμερα από αυτό δεν απομένουν παρά ελάχιστα λείψανα του πύργου του. Λέγεται
ότι στον αγώνα του 21 οι επαναστατημένοι Ελληνες είχαν εγκαταστήσει εκεί παρατηρητήριο,
τη "σκοπιά". Διάφοροι περιηγητές (Leake, Meyer, Bon, Markl) όπως και ερευνητές
διατυπώνουν διαφορετικές απόψεις για την προέλευσή του κάστρου, όπως και για το
ρόλο που επιτελούσε. Μερικοί θεωρούν ότι φτιάχτηκε από βυζαντινούς δεσπότες για
να εποπτεύσουν την περιοχή την περίοδο των σλαβικών εξεγέρσεων στην περιοχή, ενώ
άλλοι ότι έγινε επί Φραγκοκρατίας από Φράγκους τιμαριούχους. Ας σημειωθεί ότι
από πολλούς ερευνητές υπήρξε σύγχιση όσον αφορά την ταύτιση του κάστρου αυτού
με το κάστρο του Βεζενίκου πάνω από την Βλαχέρνα. Επίσης από αρκετούς φέρεται
να συνδέεται το κάστρο του Αγγελόκαστρου με το μεσαιωνικό κάστρο που υπάρχει χαμηλότερα
στην πεδιάδα, στον κάμπο του Δάρα. Πρόσβαση στην περιοχή του Αγγελόκαστρου υπάρχει
από το δρόμο Βυτίνας-Αλωνίσταινας,
παίρνοντας στη συνέχεια δασικό δρόμο και μονοπάτι.
Το κείμενο παρατίθεται τον Μάρτιο 2003 από την ακόλουθη ιστοσελίδα του ARCADIA website, του Πανεπιστημίου Πατρών
ΚΑΡΥΤΑΙΝΑ (Χωριό) ΓΟΡΤΥΣ
Τηλέφωνο: +30 27910 31214
Είναι κτισμένο σε ψηλή βραχώδη προεξοχή στα ΒΔ του κάμπου της Μεγαλόπολης.
Η ίδρυσή του οφείλεται στο Φράγκο Γοδεφρείδο Ντε Μπριγιέρ στα μέσα του 13ου αιώνα.
Μεταξύ των ετών 1320-1458 περιέρχεται στη βυζαντινή κυριαρχία, για να καταληφθεί
στη συνέχεια από τους Ενετούς. Ακολουθούν η α΄περίοδος τουρκοκρατίας (1460-1685),
η β΄περίοδος Ενετοκρατίας (1685-1715), η β΄περίοδος τουρκοκρατίας (1715-1821)
για να καταληφθεί από τους ΄Ελληνες και να επισκευαστεί στα 1826 από τον Θεόδωρο
Κολοκοτρώνη, ο οποίος το χρησιμοποίησε ως ορμητήριο και καταφύγιό του κατά του
Ιμπραήμ.
΄Εχει γίνει υποστήλωση της εισόδου και στερεωτικές εργασίες περιμετρικά
στο Κάστρο. Στον ΄Αγιο Νικόλαο πραγματοποιήθηκαν στερεωτικές εργασίες και στο
κωδωνοστάσιο της Ζωοδόχου Πηγής έχει γίνει συντήρηση στέγης.
Τα σημαντικότερα μνημεία και αρχιτεκτονικά σύνολα είναι:
Το κάστρο: Περίβολος σχήματος τριγωνικού, κτισμένος με αργούς λίθους, πωρόλιθους
και πλίνθους. Η είσοδος που είχε άλλοτε ανάγλυφο με τα οικόσημα της οικογένειας
του ιδρυτή στα ΝΑ προστατεύεται με καταχύστρες. Στο εσωτερικό του κάστρου, στα
ΝΑ: Τοίχοι μεγάλου κτηρίου που θεωρείται η κατοικία του φεουδάρχη.
Εξω από το κάστρο υπάρχει ο Ναός της Παναγίας, βυζαντινών χρόνων, σταυροειδής
εγγεγραμμένος με αξιόλογο γλυπτό διάκοσμο, γνωστός ως εκκλησία του Κολοκοτρώνη
(λόγω γειτνίασης με κτίσμα που φιλοξένησε τον οπλαρχηγό του 1821).
Ο Πύργος της Λεβένταινας στα Α του Κάστρου: Από τα ελάχιστα σωζόμενα παραδείγματα
τυπικής βυζαντινής κατοικίας. Αποτελείται από υπόγειο χώρο και όροφο προσπελάσιμο
από τα δυτικά μέσω βαθμίδων. Αξιόλογος κεραμοπλαστικός διάκοσμος στη Β. όψη. Χρονολόγηση:
μέσα 15ου αιώνα.
Εκτός του κάστρου και μέσα στον οικισμό Καρύταινας βρίσκονται τα παρακάτω αξιόλογα
μνημεία:
Ο ναός της Ζωοδόχου Πηγής: Σύνθετος σταυροειδής εγγεγραμμένος με νάρθηκα.
Η αρχική φάση του χρονολογείται στον 14ο αιώνα. Δεν διασώζει τοιχογραφίες.
Το κωδωνοστάσιο της Ζωοδόχου Πηγής: Πυργόσχημο τριώροφο, με επιμελημένη
τοιχοποιία.
Αγ. Νικόλαος: Σύνθετος σταυροειδής εγγεγραμμένος με μεταγενέστερο νάρθηκα
και σημαντικό ζωγραφικό διάκοσμο. Χρονολόγηση: 17ος - αρχές 18ου αιώνα.
Λείψανα βυζαντινής γέφυρας (από τις ελάχιστες σωζόμενες) στον Λούσιο. Διέθετε
πέντε τόξα ποικίλων ανοιγμάτων, τα οποία στηρίζονταν σε ποδαρικά. Θεμελιώθηκε
στα χρόνια της Φραγκοκρατίας. Ανακατασκευάσθηκε, σύμφωνα με επιγραφή, το 1440.
Ναός Εισοδίων Θεοτόκου: Μονόχωρος ναός, κτίστηκε την εποχή της ανακατασκευής
της γέφυρας (15ος). Είναι προσκολλημένος σε ένα από τα ποδαρικά της δυτικής πλευράς
της και η πρόσβαση στο ναό γίνεται μέσω βαθμίδων.
ΚΟΡΩΝΗ (Κωμόπολη) ΜΕΣΣΗΝΙΑ
Στο νότιο τμήμα της Κορώνης ορθώνεται το κάστρο της. Στους κλασικούς
χρόνους αποτελούσε μία απλή οχύρωση, για να γίνει αργότερα Βυζαντινό φρούριο,
το οποίο κατέλαβαν το 1205 οι Φράγκοι (Γάλλοι) της Δ Σταυροφορίας.
Με τη συνθήκη της νήσου Σαπιέντζας (1209) παραχωρήθηκε στους Βενετούς,
οι οποίοι το κατέστησαν οχυρό του λιμανιού της για την προώθηση των εμπορικών
προϊόντων τους.Τον Αύγουστο του 1500 καταλαμβάνεται απο τους Τούρκους και πολλοί
κάτοικοι αναχωρούν για Ζάκυνθο, Κεφαλλονιά και έπειτα για την Κάτω Ιταλία. Το
έτος 1532 ο αυτοκράτορας της Γερμανίας και της Ισπανίας Κάρολος ο Ε΄, επιθυμώντας
να προκαλέσει στο σουλτάνο Σουλεϊμάν το Μεγαλοπρεπή αντιπερισπασμό στέλνει με
το ναύαρχο Αντρέα Ντόρια δυνάμεις στην Πελοπόννησο. Η επιχείρηση του Ντόρια και
των συμπολεμιστών του απέτυχε και εγκατέλειψαν τη Μεθώνη το 1534 παίρνοντας μαζί
τους και 2000 πρόσφυγες Κορωναίους, που εγκαταστάθηκαν στην Κάτω Ιταλία. Επανέρχονται
οι Βενετοί (1685 - 1715) με το Φραγκίσκο Μοροζίνη.
Το 1715 επανέρχονται οι Τούρκοι. Mέχρι το 1828, εγκαθίστανται στο
Κάστρο τούρκικες οικογένειες και αρχίζει η κοινωνική και η οικονομική παρακμή
η οποία συμπληρώθηκε με το βομβαρδισμό του Ορλώφ (1770).
Το 1828 απελευθερώνεται και παραδίδεται στην ελληνική κυβέρνηση και
στο φρούραρχο το Νικηταρά από τον Γάλλο Στρατηγό Μαιζόν.
Σήμερα το Κάστρο είναι ερειπωμένο, ενώ διατηρούνται το παλαιοημερολογίτικο
γυναικείο μοναστήρι του Τιμίου Ιωάννη του Προδρόμου, ο ερειπωμένος βυζαντινός
ναός της Αγίας Σοφίας, η εκκλησία του Αγ. Χαραλάμπους και το «ΡΕΣΑΛΤΟ», χώρος
ιστορικής μνήμης, όπου έπεσαν οι Έλληνες αγωνιστές οι οποίοι προσπάθησαν το 1824
να καταλάβουν το Κάστρο.
Σώζονται επίσης λαξευμένοι τάφοι, βενετσιάνικες στέρνες, τούρκικο
χαμάμ και οι περίφημοι «θόλοι». Σε κάθε γωνιά του κάστρου υπάρχει και μία «θόλος»
δηλ. μπαρουταποθήκη ή μπιζιχανές, ενώ η καλύτερη «θόλος» ανατινάχτηκε από τους
Γερμανούς το 1944 κατά την αποχώρηση τους.
Το κείμενο παρατίθεται τον Ιανουάριο 2003 από την ακόλουθη ιστοσελίδα, με φωτογραφία, της Νομαρχιακής Επιτροπής Τουριστικής Προβολής Μεσσηνίας
ΚΥΠΑΡΙΣΣΙΑ (Κωμόπολη) ΜΕΣΣΗΝΙΑ
Στην Ανω Πόλη της Κυπαρισσίας, με θέα τη γαλάζια απεραντοσύνη του Ιονίου και τον ήμερο κάμπο, άγνωστο πότε, κτίστηκε το κάστρο, που αποτέλεσε την ακρόπολη της αρχαίας Κυπαρισσίας. Τα κάτω τείχη έχουν κτιστεί κατά τον ισοδομικό τρόπο οχύρωσης, που αποτελεί δείγμα αρχιτεκτονικής της Μυκηναϊκής Εποχής, ενώ τη Βυζαντινή εποχή, επί Ιουστινιανού το κάστρο ανακαινίζεται και στις τέσσερις γωνίες του οικοδομούνται ισάριθμοι πύργοι, από τους οποίους σήμερα σώζεται ο ανατολικός. Την εποχή της Φραγκοκρατίας (1205-1430 μ.Χ) ανακαινίσθηκε από τους Φράγκους και αποτέλεσε απόρθητο φρούριο της ακμάζουσας τότε πόλης της Κυπαρισσίας, ενώ στην Τουρκοκρατία έμεναν Τούρκοι επιφανείς, οι οποίοι βελτίωσαν τις υποδομές του. Σήμερα σώζεται ένα μικρό αμφιθέατρο στο οποίο γίνονται πολιτιστικές εκδηλώσεις.
Το κείμενο παρατίθεται τον Μάρτιο 2003 από την ακόλουθη ιστοσελίδα, με φωτογραφία, της Νομαρχιακής Επιτροπής Τουριστικής Προβολής Μεσσηνίας
ΛΑΡΙΣΑ (Αρχαία ακρόπολη) ΑΡΓΟΣ
Τηλέφωνο: +30 27510 22810
Είναι κτισμένο στον υψηλό λόφο του ΄Αργους, "Λάρισα". Η
ίδρυσή του ανάγεται στον 6ο π.Χ. αιώνα. Κατά τη διάρκεια των βυζαντινών χρόνων
το κάστρο αποτελεί
προπύργιο της βυζαντινής κυριαρχίας και το 1203 περιέρχεται στην κυριότητα του
άρχοντα του Ναυπλίου, Λέοντα Σγουρού. Στην περίοδο που εκτείνεται από το 1212
έως το 1388, κύριοι του κάστρου είναι οι Βυζαντινοί.
Ακολουθεί η βενετική κυριαρχία (1394-1463). Η τουρκική κατοχή του
κάστρου (1463-1822) διακόπτεται μόνον κατά τη διάρκεια των ετών 1686-1715, οπότε
και κυρίαρχος του λόφου "Λάρισα" γίνεται ο Μοροζίνι. Ο χώρος απελευθερώνεται στα
1822.
Σωστικές επεμβάσεις έχουν γίνει στην υποθεμελίωση και στον εξωτερικό
περίβολο. Επίσης έχει γίνει υποστήλωση της εισόδου.
Τα σημαντικότερα μνημεία και αρχιτεκτονικά σύνολα είναι:
•Το Κάστρο: Ο εξωτερικός πεταλόσχημος περίβολος με την είσοδο στα ΝΔ είναι
ενισχυμένος με επάλξεις και τετράγωνους, στρογγυλούς, οκταγωνικούς και τριγωνικούς
πύργους. Στα νότια, δεύτερος εσωτερικός περίβολος σχηματίζει το φρούριο. Η μεσαιωνική
φάση εδράζεται πάνω σε δύο παλαιότερες.
•Μικρός ναός βυζαντινών χρόνων πάνω στο βόρειο τοίχο του εσωτερικού φρουρίου.
Το Κάστρο του Αργους, η Λάρισα ή Αργεώτις κατά τους αρχαίους, βρίσκεται
στα δυτικά της πόλης, πάνω σε λόφο με υψόμετρο περίπου 290μ. Απο τους αρχαίους
χρόνους σώζονται τμήματα απο τα κυκλώπεια τείχη και θεμέλια αρχαίων ναών και δεξαμενών
νερού. Στα τείχη έγιναν σημαντικές προσθήκες απο Φράγκους, Ενετούς και Τούρκους.
Δύο μεγάλοι ναοί είχαν χτισθεί εκεί κατά την αρχαιότητα, ο ένας αφιερωμένος στο
Δία (Ναός του Λαρισσαίου Διός) και ο άλλος στην Αθηνά. Στην βορειοανατολική πλευρά
του βουνού ορθώνονται οι ναοί του "Δειραδιώτου" Απόλλωνα και της "Ακραίας" Ηρας.
Χαμηλώτερα απο το ιερό του Απόλλωνα βρισκόταν ο ναός της Αθηνάς της "Οξυδερκούς"
που τον είχε κτίσει ο Διομήδης για να τιμήσει την Θεά που τον βοήθησε στον Τρωϊκό
Πόλεμο. Ακόμα πιο χαμηλά, σε θέση που δεν έχει ακόμα εντοπισθεί, βρισκόταν το
Στάδιο του Άργους, όπου γινόταν τα "εκατόμβαια" προς τιμή της Ηρας.
Το Κάστρο του Αργους, μετά τις δόξες που γνώρισε κατά την αρχαιότητα,
κατακτήθηκε πρώτα απο τους Ρωμαίους και στην συνέχεια απο Βενετσιάνους, Γότθους
και Μουσουλμάνους. Απο το 1715 και μετά και ενώ η Τουρκική σημαία κυμάτιζε πάνω
στα πελασγικά τείχη, το μοναστηράκι της Παναγίας της Κατακεκρυμμένης χτισμένο
στη θέση του αρχαίου ναού της Ηρας, ήταν ένα απο τα κρυφά σχολειά των Ελλήνων.
Kατά την διάρκεια της επανάστασης του 1821 το Κάστρο έπαιξε πολύ σημαντικό ρόλο.
Η αντίσταση των λίγων υπερασπιστών του έγινε, κατά τον ιστορικό Κοφινιώτη "η αφετηρία
της εν Δερβενακίοις καταστροφής του Δράμαλη".
Το κείμενο παρατίθεται τον Οκτώβριο 2002 από την ακόλουθη ιστοσελίδα, με φωτογραφία, του Δήμου Αργους
ΛΕΟΝΤΑΡΙ (Χωριό) ΦΑΛΑΙΣΙΑ
Δίπλα από τo Λεοντάρι και πάνω στον παρακείμενο λόφο υπάρχουν τα ερείπια
μεσαιωνικού φράγκικου κάστρου. Η στρατηγική του θέση ανέδειξε το Λεοντάρι την
περίοδο της φραγκοκρατίας σε εμπορικό και διοικητικό κέντρο όλης της περιοχής.
Το Λεοντάρι αναπτύχθηκε ραγδαία μετά από την καταστροφή της Βελιγοστής.
Σώζονται υπολείμματα της οχύρωσης και μιας δεξαμενής. Κάτω από το κάστρο υπάρχει
η Βυζαντινή εκκλησία του Αγίου Αθανασίου.
Το κείμενο παρατίθεται τον Μάρτιο 2003 από την ακόλουθη ιστοσελίδα, με φωτογραφία, του ARCADIA website, του Πανεπιστημίου Πατρών
ΛΥΚΟΣΟΥΡΑ (Χωριό) ΜΕΓΑΛΟΠΟΛΗ
Σε βραχώδη λόφο πάνω από την αρχαία Λυκόσουρα, υπάρχουν τα ερείπια
του κάστρου του Αγίου Γεωργίου των Σκορτών που ιδρύθηκε στα χρόνια της Φραγκοκρατίας.
Σώζεται τμήμα του τείχους κοντά στο ξωκλήσι ου Αγίου Γεωργίου. Στην περιοχή υπάρχουν
διάσπαρτα λείψανα και άλλων φρουρίων και βιγλών που αποτελούσαν ένα σύστημα προστασίας
τον δρόμων προς τη Σπάρτη
και την Καλαμάτα.
Το κείμενο παρατίθεται τον Μάρτιο 2003 από την ακόλουθη ιστοσελίδα του ARCADIA website, του Πανεπιστημίου Πατρών
ΜΑΓΟΥΛΙΑΝΑ (Χωριό) ΒΥΤΙΝΑ
Πάνω από τα Μαγούλιανα και στην κορυφή απόκρυμνου υψώματος σε υψόμετρο
1450 μ. βρίσκεται το ψηλότερο κάστρο της Πελοποννήσου, το Αργυρόκαστρο, επονομαζόμενο
και "Γορτυνιακό δυναμάρι". Κοντά του περνά ο δρόμος που οδηγεί στο χωριό Λάστα.
Το κάστρο, που έχει ανεγερθεί την εποχή της Φραγκοκρατίας, δεσπόζει σε ολόκληρη
την περιοχή και ήταν χτισμένο σε τέτοιο οχυρό σημείο που να προσφέρει ιδιαίτερη
ασφάλεια. Το κάστρο βρίσκεται σε ερειπωμένη κατάσταση σήμερα. Σώζεται ακόμα τμήμα
του τείχους με την οπή της πύλης, ενώ στην περιοχή υπάρχουν σωριασμένοι όγκοι
των οικοδομικών μελών του. Τα τείχη είναι χτισμένα στο χείλος απότομου βράχου,
με ύψος 100μ περίπου. Δεν ειναι ακόμα γνωστή η ακριβής χρονολογία ανεγερσής του,
ούτε τεκμηριώνεται απο ιστορικά στοιχεία ο ιδρυτής του και η ακριβής χρήση του.
Η πιθανότερη εκδοχή είναι πως κτίστηκε από κάποιο Φράγκο τοπάρχη και χρησίμευσε
για τον έλεγχο της περιοχής. Από την καστρόπορτα εναι απ' ευθείας ορατός ο κάτω
μαχαλάς του χωριού Μαγούλιανα, με την εκκλησία της Παναγίας. Στην γύτω περιοχή
υπάρχουν πολλές σπηλιές, που στο παρελθόν χρησίμευσαν σαν καταφύγιο από τους ντόπιους
όταν εδιώκοντο από τους ξένους κατακτητές. Μερικές από αυτές ήταν οχυρωμένες και
διέθεταν στέρνα βρόχινου νερού καθώς και υπόγεια έξοδο διαφυγής.
Το κείμενο παρατίθεται τον Μάρτιο 2003 από την ακόλουθη ιστοσελίδα, με φωτογραφία, του ARCADIA website, του Πανεπιστημίου Πατρών
ΜΑΥΡΟΒΟΥΝΙ (Οικισμός) ΓΥΘΕΙΟ
Κάστρο Γουλάδες και ναός των Τριών Ιεραρχών του Τζανή μπέη. Στο ύψωμα του κάστρου βρίσκονται ιστορικά μνημεία.
ΜΟΝΕΜΒΑΣΙΑ (Χωριό) ΛΑΚΩΝΙΑ
Τηλέφωνο: +30 27320 61403
Φαξ: +30 27320 61403
Μονεμβασία
αποκαλείται ο
βράχος που υψώνεται σε μικρή απόσταση από την ανατολική ακτή της Λακωνίας
και συνδέεται με τη στεριά μέσω μιας γέφυρας. Η ίδρυση του οικισμού γίνεται από
τους Λακεδαιμόνιους τον 6ο μ.Χ. αιώνα. Ακολουθεί η δημιουργία ενός οικισμού χαμηλότερα
και σταδιακά αναπτύσσεται η πόλη, η οποία αποκτά μεγάλη στρατηγική σημασία. Μετά
από σύντομη παπική κατοχή περιέρχεται στην Ενετική κυριαρχία το 1464. Το 1540
αρχίζει η περίοδος της Α΄ Τουρκοκρατίας και η παρακμή που είχε αρχίσει συνεχίζεται
εντονότερα. Το 1690 η πόλη παραδίδεται στους Ενετούς. Το 1715 οι Τούρκοι την ανακαταλαμβάνουν.
Το 1821 απελευθερώνεται πρώτη ανάμεσα στις οχυρές πόλεις της Πελοποννήσου.
Η 5η Εφορεία Βυζαντινών Αρχαιοτήτων έχει πραγματοποιήσει τις ακόλουθες
εργασίες: Στην Πάνω Πόλη ανακτήσεις καταρρευσάντων τμημάτων τειχών και στην Αγ.
Σοφία αναστηλωτικές και στερεωτικές εργασίες και συντήρηση των τοιχογραφιών της.
Στην Κάτω Πόλη εργασίες αποκατάστασης και ανάκτησης τμημάτων του επιθαλάσσιου
τείχους, αναστήλωση του μουσουλμανικού Τεμένους, στερέωση της ανατολικής και δυτικής
σκοπιάς τείχους, εργασίες στερέωσης ναών.
Σημαντικότερα μνημεία και αρχιτεκτονικά σύνολα είναι:
Ο οικισμός της Μονεμβασίας.
Διαιρείται σε δύο τμήματα, καθένα από τα οποία βρίσκεται σε διαφορετικά επίπεδα
και έχει ξεχωριστή οχύρωση. Στην Πάνω Πόλη, ακατοίκητη σήμερα, υπάρχουν λείψανα
πολυάριθμων κτηρίων βυζαντινών και μεταβυζαντινών χρόνων. Εδώ βρίσκεται και η
Αγία Σοφία, οκταγωνικός ναός με τρούλο που ταυτίζεται από τους ερευνητές με τη
Μονή Οδηγήτριας του 1150.
Στον οικισμό της Κάτω Πόλης, ο οποίος κατοικείται και σήμερα, τα ερειπωμένα
κτήρια αναστηλώνονται υπό την εποπτεία της Αρχαιολογικής Υπηρεσίας. Περιβάλλεται
από προστατευτικό τείχος σε σχήμα Π, με δύο πύλες στα ανατολικά και δυτικά και
μια μικρή έξοδο προς τη θάλασσα. Στην Κάτω Πόλη υπάρχουν οι ακόλουθοι ναοί:
Ελκόμενος Χριστός:
Τρίκλιτη θολοσκέπαστη βασιλική με τρούλο και νάρθηκα, κτιστό σύνθρονο και επισκοπικό
θρόνο. Σημαντικές εικόνες μεταβυζαντινών χρόνων στο εσωτερικό.
Μουσουλμανικό Τέμενος: Κτήριο της Α΄ Τουρκοκρατίας (16ος αιώνας) το οποίο μετατράπηκε
σε Φράγκικη εκκλησία στην Ενετοκρατία, για να ξαναγίνει τζαμί τον 18ο αιώνα. ΄Εχει
συντηρηθεί και στεγάζει την Αρχαιολογική Συλλογή.
Ναός Παναγίας
Μυρτιδιώτισσας: Μονόκλιτη βασιλική με τρούλο, κτισμένη γύρω στο 1700. Εκοσμείτο
στο εσωτερικό με ξυλόγλυπτο τέμπλο. Ναός
Αγίου Νικολάου: Τρίκλιτη θολοσκέπαστη βασιλική με τρούλο, του 1703.
Ναός Παναγίας Χρυσαφίτισσας: Τετράγωνη αίθουσα που στεγάζεται ολόκληρη
με χαμηλό τρούλο, 17ου αιώνα.
Στην Κάτω Πόλη υπάρχουν και άλλοι μικρότεροι ναοί όπως ο ΄Αγιος Ανδρέας, η Αγία
΄Αννα η Καθολική, η Αγία ΄Αννα των χρόνων της Β΄ Ενετοκρατίας (1690-1720), ο ΄Αγιος
Δημήτριος κ.ά.
ΜΥΣΤΡΑΣ (Βυζαντινός οικισμός) ΠΕΛΟΠΟΝΝΗΣΟΣ
The most important group of buildings associated with the city's defense
system are to be found within the Castle area. The wall with battlements and towers
was built in 1249 by the Franklin prince, William II de Villehardouin. Later,
it was repaired by Byzantines and Turks who also made additions to it. The main
entrance is protected by a large square tower.
Ruins of buildings erected during the Turkish occupation are scattered
about the entire declivity extending between the outer enceinte and the southern
section. A strong still fairly well preserved round tower rises on the north-east
side, near a large underground cistern which supplied the fortress with water
in times of siege. The tower formed part of the fortification system of the castle
and also served as a look-out post whence the movements of the population dwelling
on the slopes of Taygetos could be observed.
Both from this side of the hill and from the one overlooking Taygetos
the rocky eminence of Mystra rises sheer from the revine below and is thus rendered
impregnable at this point. Returning towards the tower, one encounters - just
before reaching the tower - the entrance which pierces the second line of defense,
and beyond which extends the highest and most inaccessible part of the castle.
The building with the underground cistern served ad the residence of successive
garrison commanders. A little higher up are the ruins of a twin chapel, one side
of which is embedded in the southern battlements of the fortification wall. This
little edifice, the oldest at Mystra, existed before the Frankish conquest and
the building of the castle. Still higher up, the west end of the ledge is crowned
by the ruins of another round tower with an observation post overlooking the opposite
slope of Taygetos, from which wild tribes of Melings, issuing out of their mountain
fastnesses, would make sudden hostile irruptions. The view from this part of the
castle is superbly impressive. In front extends the Lacedaemonian plain, across
which flows the Eurotas, with Sparta in the middle; to the west tower the savage
and grandiose contours of Taygetos; to the east the ruined city descends the hill,
dotted with the outlines of a variety of charming churches and the shells of ancient
mansions whose shattered masonry, pointing skywards, conjures up an image of human
hands raised in prayer.
This text is cited Apr 2003 from the Laconian Professionals URL below, which contains image.
ΝΑΥΠΛΙΟ (Πόλη) ΠΕΛΟΠΟΝΝΗΣΟΣ
(Following URL information in Greek only)
ΝΕΑ ΕΠΙΔΑΥΡΟΣ (Κωμόπολη) ΑΡΓΟΛΙΔΑ
Η φυσική του οχύρωση προσέφερε προστασία από τις πειρατικές επιδρομές, καθώς επίσης και από τις επιδρομές γειτονικών ομάδων και μεταγενέστερα εχθρικών στρατευμάτων. Στην Βυζαντινή περίοδο, στο κάστρο πραγματοποιήθηκαν ενισχυτικά έργα τειχοποιείας. Στην συνέχεια, γύρω στα 1205 μ.Χ. , το κάστρο περιήλθε στα χέρια των Φράγκων. Εντός του κάστρου υπήρχαν τρείς (3) εκκλησίες, του Αγίου Θεοδοσίου, της Παναγίας, καί του Αγίου Ιωάννη του Θεολόγου, από τις οποίες, μόνο η τελευταία σώζεται έως σήμερα
ΝΕΑΠΟΛΗ (Κωμόπολη) ΠΕΛΟΠΟΝΝΗΣΟΣ
ΝΕΣΤΑΝΗ (Χωριό) ΜΑΝΤΙΝΕΙΑ
Ο Γουλάς ή Κουλάς (= οχυρό) όπως αναγραφόταν σε παλαιότερα έγγραφα, έχει ερείπια του κάστρου του βυζαντινού οικισμού Κηπιανά ή Τσιπιανά. Στην κορυφή του υπάρχει ένας πύργος οχυρός και το εκκλησάκι του Αη Γιώργη όπως και ερείπια της Ανάλυψης με βυζαντινές τοιχογραφίες.
Γιγάντινη η μορφή του Γουλά με τον κωνικό του όγκο. Οι πλαγιές του στενεύουν απότομα προς την κορυφή και μετά γυμνώνονται, πετρώνουν και καστρώνονται σαν φυσικό οχυρό κυκλώπειο, προσθέτωντας στο βουνό ένα πρόσωπο απολιθωμένου Γίγαντα.
Το κείμενο παρατίθεται τον Μάρτιο 2003 από την ακόλουθη ιστοσελίδα του Δήμου Μαντινείας
ΝΙΟΚΑΣΤΡΟ (Κάστρο) ΠΥΛΟΣ
Τηλέφωνο: +30 27230 22955
Το
φρούριο της Πύλου (Νιόκαστρο) άρχισε να κτίζεται από τους Οθωμανούς το 1573,
λίγο μετά την ήττα τους στη ναυμαχία της Ναυπάκτου (1571). Σκοπός της κατασκευής
του ήταν ο έλεγχος της νότιας εισόδου στον όρμο του Ναβαρίνου, αφού πλέον η βόρεια
πρόσβαση (Στενό Συκιάς ή Φάλτσα Μπούκα) και το εκεί λιμάνι, στη λιμνοθάλασσα της
περιοχής Διβάρι ή Ριβάρι, δεν μπορούσαν να χρησιμοποιηθούν λόγω προσχώσεων. Ονομάστηκε
"Νιόκαστρο" σε αντιδιαστολή με το προγενέστερο φρούριο του Κυρυφασίου (Παλιόκαστρο
ή Παλιό Ναβαρίνο), που ήλεγχε τη βόρεια είσοδο και το παλιό λιμάνι.
Εκτοτε το Νιόκαστρο
ακολούθησε την κοινή μοίρα των υπολοίπων φρουρίων της περιοχής εμπλεκόμενο στα
ιστορικά γεγονότα που σημάδεψαν τον τόπο. Εμεινε στην κατοχή των Τούρκων μέχρι
το 1686, οπότε και παραδόθηκε στους Ενετούς. Το 1715 οι Τούρκοι ανακατέλαβαν το
Νιόκαστρο μαζί με την Κορώνη και το Παλιοναβαρίνο. Το 1816 ο Ιμπραήμ Πασάς έγινε
κύριος του κάστρου μέχρι το 1828 οπότε και ελευθερώθηκε από το Γάλλο στρατηγό
Μαιζόν. Μετά την απελευθέρωση της Ελλάδας (κατά τον Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο) το φρούριο
χρησιμοποιήθηκε για αρκετό χρονικό διάστημα ως φυλακή πριν αποδοθεί τελικά στη
Αρχαιολογική Υπηρεσία. Ετσι, παρατηρούνται στο μνημείο αρκετές φθορές, επισκευές,
μετασκευές και προσθήκες.
Στη σημερινή του μορφή αποτελείται από την εξαγωνική ακρόπολη και
το προτείχισμά της, δύο τετράπλευρους, περίκλειστους, προμαχώνες (το δυτικό, καλούμενο
"Έβδομο", που ελέγχει την είσοδο του όρμου, και το βόρειο, του "Τζαφέρ Πασά" ή
της "Σάντα Μάουρα" που δεσπόζει στο λιμάνι, τον οχυρωματικό περίβολο που ενώνει
αυτά τα έργα, καθώς και τους τέσσερεις κυλινδρικούς πύργους που τον ενισχύουν.
Από τον "εντός τειχών" οικισμό ελάχιστα κτίρια διασώθηκαν. Η πληροφορία πάντως του Evliya Celebi, ότι κτίστηκε σε θέση όπου προηγουμένως δεν υπήρχε τίποτε, ελέγχεται ήδη ως προς την ακρίβειά της από τις αντίθετες ενδείξεις
που προέκυψαν κατά την εκτέλεση των απαιτουμένων εργασιών για τη διαμόρφωσή του
σε "Κέντρο Υποβρύχιων Αρχαιολογικών Ερευνών".
Η ιδέα για την ίδρυση του "Κέντρου"
οφείλεται στον τότε Εφορο Εναλίων Αρχαιοτήτων Γεώργιο Παπαθανασόπουλο. Χάρη
στις σύντονες προσπάθειές του, την άνοιξη του 1982 έγινε η έναρξη των έργων με
κονδύλια που διέθετε το Υπουργείο Εθνικής Οικονομίας μέσω της Αρχαιολογικής Εταιρείας.
Από το 1991 οι δαπάνες καλύπτονται από κονδύλια που διαχειρίζεται ειδικός φορέας
του Υπουργείου Πολιτισμού.
Το κύριο βάρος των εργασιών αποκατάστασης και νέας χρήσης των χώρων
επικεντρώνεται στην ακρόπολη όπου τα πρώην κελλιά της φυλακής διαμορφώθηκαν σε
γραφεία, αποθήκες, χώρους εργασίας και ένα τμήμα τους, υπό μορφή ανοικτών θόλων,
καλύπτει ημιυπαίθριες εκθεσιακές ανάγκες. Επίσης, η κεντρική πυριτιδαποθήκη έγινε
αίθουσα συνεδρίων ή εκθέσεων. Ηδη το 1984 στο Νιόκαστρο πραγματοποιήθηκε το 3ο
Διεθνές Συνέδριο Υποβρύχιας Αρχαιολογίας και έκτοτε έχει καλύψει ανάγκες αρκετών
πνευματικών εκδηλώσεων της περιοχής.
Κατά το πρόσφατο παρελθόν σχεδόν ολοκληρώθηκαν και οι εργασίες αποκατάστασης
του ανατολικού κυλινδρικού προμαχώνα, που φέρει κατά τη λαϊκή παράδοση το όνομα
του στρατηγού Μακρυγιάννη, με σκοπό τη διαμόρφωσή του σε στεγασμένο μόνιμο εκθεσιακό
χώρο. Στο πλαίσιο του κτιριολογικού προγράμματος του "Κέντρου" αναστηλώθηκε
από την ημιερειπωμένη κατάσταση που είχε περιπέσει και το κτίριο των στρατώνων
του γαλλικού εκστρατευτικού σώματος της περιόδου 1827-1830. Προσδιορίζεται ως
"Στρατώνες Μαιζώνος", από το όνομα του επικεφαλής Γάλλου στρατηγού. Ο όροφος των
"Στρατώνων" διαμορφώθηκε σε βιβλιοθήκη για τις ανάγκες του "Κέντρου" η οποία φιλοξενεί
επίσης και την δωρεά της "Μεσσηνιακής" βιβλιοθήκης του εκδότη Νότη Καραβία. Περιλαμβάνει
επίπλέον χώρους ενδιαίτησης - βραχείας παραμονής ερευνητών και επιστημονικού ή
άλλου προσωπικού.
Το ισόγειο προορίστηκε για την έκθεση της συλλογής
του Γάλλου φιλέλληνα Rene Ρuaux, η οποία σύμφωνα με την επιθυμία του, έπρεπε να
στεγάζεται στην Πύλο. Το μεγαλύτερο τμήμα της φιλοξενήθηκε μεταξύ των ετών 1961-1984
στο "Αντωνοπούλειο" Αρχαιολογικό Μουσείο και στη συνέχεια παρελήφθη για συντήρηση
και έκθεση. Το υπόλοιπο τμήμα, που φυλασσόταν από το 1936 στο ελληνικό περίπτερο
της πανεπιστημιούπολης των Παρισίων, μεταφέρθηκε το 1986 στην Εθνική Πινακοθήκη
με φροντίδα του κου. Γ. Παπαθανασόπουλου και παρεδόθη το 1992 στην Εφορεία Εναλίων
Αρχαιοτήτων ώστε να οδηγηθεί στον τελικό προορισμό του.
To 1998 το Νιόκαστρο παραχωρήθηκε στην Εφορεία Εναλίων Αρχαιοτήτων,
αλλά οι αναστηλωτικές εργασίες πραγματοποιούνται από την 5η Εφορεία Βυζαντινών
Αρχαιοτήτων.
Κείμενο : Ηλίας Σπονδύλης-Αρχαιολόγος
Εφορεία Εναλίων Αρχαιοτήτων
Τα σημαντικότερα μνημεία και αρχιτεκτονικά σύνολα είναι:
- Το Νιόκαστρο το οποίο χωρίζεται σε δύο τμήματα:
Περίβολος-Κάτω Κάστρο: Το μεγαλύτερο από τα δύο τμήματα εκτείνεται στην πλαγιά του λόφου με περίμετρο 1566μ και καταλαμβάνει έκταση 80 στρεμμάτων, ενώ είναι κτισμένο με πελεκημένους ασβεστόλιθους
Επάνω Κάστρο: Εξαγωνικό οχυρό με ισχυρές επάλξεις και προεξέχοντες προμαχώνες
που καλύπτουν τις πέντε από τις έξι γωνίες. - Ο ναός της Μεταμόρφωσης Σωτήρος:
Σταυροειδής ναός με τρούλο γοτθικού ρυθμού που κτίσθηκε από τους Φράγκους. Λειτούργησε
ως μουσουλμανικό τέμενος (τζαμί) και ακολούθως ως χριστιανικός ναός.
- Το κτίριο του στρατηγού Μαιζόν: Ορθογωνικό διώροφο λιθόκτιστο κτίριο των πρώτων
δεκαετιών του 19ου αιώνα, στο οποίο σήμερα, μετά την αποκατάστασή του, λειτουργούν
το Μουσείο και γραφεία.
Το κείμενο παρατίθεται τον Ιανουάριο 2003 από την ακόλουθη ιστοσελίδα, με φωτογραφία, της Νομαρχιακής Επιτροπής Τουριστικής Προβολής Μεσσηνίας
ΟΡΧΟΜΕΝΟΣ (Χωριό) ΛΕΒΙΔΙ
Στη θέση Καλπάκι, κοντά στον αρχαίο Ορχομενό, και πάνω σε χαμηλό ύψωμα,
υπάρχουν τα ερείπια μεσαιωνικής οχύρωσης - Κάστρου. Είναι η τελευταίο μεσαιωνικό
οχυρό που συναντάμε ανατολικά στην περιοχή του Μαινάλου
και αποτελεί τμήμα των οχυρώσεων του αρχαίου Ορχομενού.
Ξεχωρίζει μικρός πύργος διαστάσεων 7x10 μ. και ύψους 2-4 μ. στην κορυφή του λόφου,
χτισμένος πάνω σε βράχο. Στην κατασκευή του έχουν χρησιμοποιηθεί δομικά υλικά
από τις αρχαϊκές οχυρώσεις. Σε όλο το μήκος του πύργου εκτείνεται υπόγεια δεξαμενή.
Πιθανή είναι η χρήση του και από τους Βυζαντινούς και από τους Φράγκους. Δίπλα
του και ανατολικά υπάρχουν ερείπια και άλλου μικρότερου κτίσματος που είναι σκεπασμένο
με πουρνάρια. Στην ανατολική και βόρεια πλευρά του πύργου υπάρχουν ίχνη θεμελίων
τείχους τα οποία φαίνεται να προστάτευαν τον πύργο. Αν και ο πύργος δεν έχει οπτική
επαφή με κανένα από τα υπόλοιπα κάστρα της περιοχής, φαίνεται ότι η θέση του έλεγχε
τους δρόμους προς Κορινθία
και Αργολίδα μέσω Κανδήλας
και προς Αχαϊα.
Το κείμενο παρατίθεται τον Μάρτιο 2003 από την ακόλουθη ιστοσελίδα, με φωτογραφία, του ARCADIA website, του Πανεπιστημίου Πατρών
ΠΑΛΑΙΟΠΥΡΓΟΣ (Χωριό) ΛΕΒΙΔΙ
Στην κορυφή του υψώματος Μύτηκας κοντά στο χωριό Παλαιόπυργος Λεβιδίου, που δεσπόζει απέναντι από το λόφο του αρχαίου Ορχομενού, βρίσκονται λείψανα μεσαιωνικού κάστρου, που διατηρεί την ονομασία Παλαιόπυργος. Σώζεται ο πύργος του και μέρος της περιβόλου
ΠΑΠΠΑΔΙΑΝΙΚΑ (Κωμόπολη) ΑΣΩΠΟΣ
Βρίσκεται στον επαρχιακό δρόμο Παπαδιανίκων - Δαιμονιάς. Η ανάβαση σε αυτό γίνεται με πέτρινα σκαλιά. Σε αυτό υπάρχουν ερείπια οχυρωμάτων. Χρησιμοποιείτο σαν καταφύγιο των κατοίκων της περιοχής κατά τις πειρατικές και Τουρκικές επιθέσεις. Χαρακτηρίζεται ιδανικός τόπος για όλους αλλά κυρίως για τους φυσιολάτρες περιπατητές. Η θέα από το Παλαιόκαστρο είναι μοναδική. Μπορεί κανείς να διακρίνει: τη Γλυφάδα, το Μποζά, τον Ασωπό, το Ξυλί, το Καραβοστάσι, την Πλύτρα, τα Παπαδιάνικα, την Χαρακιά, την παραλία Δαιμονιάς (Πυλά), τον Αρχάγγελο, το Γύθειο, τα Κύθηρα και γενικά όλο το Λακωνικό Κόλπο.
ΠΑΡΘΕΝΙ (Χωριό) ΚΟΡΥΘΙΟ
Πολύ κοντά στο Παρθένι, αριστερά από το δρόμο Αργους-Τρίπολη
και μετά τον Αχλαδόκαμπο,
είναι το ύψωμα Μουχλί, ένα παρακλάδι του βουνού Παρθενίου.
Κατά τη βυζαντινή περίοδο υπήρχε εκεί βυζαντινό φρούριο και μεσαιωνική πόλη στη
δυτική και νοτιοδυτική πλευρά του βουνού. Το φρούριο υπήρξε σύγχρονο με αυτό του
Γουλά στη Νεστάνη. Η πόλη
καταστράφηκε και κυριεύτηκε από το Μωάμεθ Β' περί το 1460. Στη συνέχεια επανιδρύθηκε
από τους κατοίκους της παλαιάς πόλης Μούχλης με το όνομα Καινούργια Μούχλη, η
οποία προοδευτικά ερημώθηκε και αντικαταστάθηκε από τα χωριά Αγιωργίτικα
και Στενό, που βρίσκονται
μετά απ' αυτή προς την κατεύθυνση της Τρίπολης. Από το κάστρο και την πόλη δεν
σώξονται παρά λιγοστά ίχνη. Το πιο αξιόλογο σωζόμενο μνημείο είναι τα ερείπια
της εκκλησίας της Κοιμήσεως της Θεοτόκου, γνωστής ως Παναγίας του Μουχλίου (Μουχλιώτισσα).
Πιθανότερη χρονολογία ανέγερσής της είναι το 1281μ.X.
Το κείμενο παρατίθεται τον Μάρτιο 2003 από την ακόλουθη ιστοσελίδα, με φωτογραφίες, του ARCADIA website, του Πανεπιστημίου Πατρών
ΠΑΣΣΑΒΑΣ (Οικισμός) ΓΥΘΕΙΟ
Το κάστρο του Πασσαβά κτίστηκε το δεύτερο ήμισυ του 13ου αιώνα από
τους Φράγκους 10 χιλιόμετρα νοτιοδυτικά του Γυθείου σε ύψωμα μεγίστης στρατηγικής
θέσης. Περιήλθε στα χέρια των βυζαντινών μετά την αιχμαλωσία του Βιλλεαρδουίνου
στη μάχη της Πελαγωνίας και κατά την πορεία των χρόνων που ακολούθησαν αποτέλεσε
πολεμικό ορμητήριο και καταφύγιο των Ελλήνων κατά των Τούρκων.
Επί δύο αιώνες το κάστρο έμεινε ανενεργό μέχρι που το 1481 ο Μπεηλέρμπεης
της Ρούμελης Αχμέτ κατέλαβε τον Πασσαβά. Στις 24 Σεπτεμβρίου του 1685 ο Πασσαβάς
κατελήφθη από τους Μανιάτες και τους Βενετούς. Το 1699 ο Πασσαβάς γίνεται μια
από τις 7 επαρχίες της Μάνης αλλά παραμένει ακατοίκητος. Από το 1715 που το κατέλαβαν
και πάλι οι Τούρκοι παρέμεινε στα χέρια τους μέχρι το 1780.
Στην Καστάνια της Μάνης οι Τούρκοι χτύπησαν με δόλο την οικογένεια
των Γρηγοράκηδων, Έξαρχο Γρηγοράκη στο Μυστρά
δήθεν για να συζητήσουν για ειρήνη και τα προνόμια της Μάνης. Μετέβησαν μαζί στην
Τρίπολη όπου ο Έξαρχος
Γρηγοράκης απέρριψε τις αντεθνικές προτάσεις που αποτελούσαν το λόγο για τον οποίο
τον είχαν καλέσει. Οι Τούρκοι τον βασάνισαν άγρια και τον απαγχόνισαν. Την ίδια
χρονιά, το Πάσχα συγκεντρώθηκαν στο Σκουτάρι και με αρχηγό τον Τζανέτο Γρηγοράκη
οι Μανιάτες μετά τον ύπουλο απαγχονισμό του Έξαρχου Γρηγοράκη, ξεσηκώθηκαν, κατέλαβαν
το κάστρο του Πασσαβά, σκότωσαν τους Τούρκους και προχώρησαν μέχρι τα Τρίνησα
και το Λάγιο, απαλευθερώνοντας
ουσιαστικά του κατοίκους από τον τουρκικό ζυγό.
Το κείμενο παρατίθεται τον Μάιο 2005 από την ακόλουθη ιστοσελίδα, με φωτογραφίες, του Δήμου Γυθείου
ΠΟΡΤΟ ΚΑΓΙΟ (Λιμάνι) ΑΝΑΤΟΛΙΚΗ ΜΑΝΗ
ΣΙΛΙΜΝΑ (Χωριό) ΦΑΛΑΝΘΟΣ
Πάνω στο διπλανό λόφο της Σιλίμνας υπάρχουν λέιψανα μεσαιωνικού κάστρου.
ΩΡΓΙΑ (Χωριό) ΑΣΤΡΟΣ
Κοντά στον Αγιο Ιωάννη
Κυνουρίας, 2 χιλ. από τον αμαξιτό δρόμο και πάνω σε έναν λόφο στη θέση "Ξηροκάμπι"
σώζονται τα ερείπια του Κάστρου της Ωριάς, μεσαιωνικού κάστρου κτισμένου την περίοδο
της Φραγκοκρατίας. Σύμφωνα με την παράδοση, το κάστρο ανήκε σε μια γενναία και
όμορφη Φράγκισα αρχόντισα, που πολεμούσε μέσα από αυτό 12 χρόνια τους Τούρκους.
Οταν τελικά το κάστρο καταλήφθηκε με δόλο, η αρχόντισα πήδησε από τα τείχη στο
κενό, προκειμένου να μην τη συλλάβουν αιχμάλωτη οι εχθροί. Την ιστορία αυτή αφηγείται
και ένα δημοτικό τραγούδι. Από το κάστρο, διασώζονται λείψανα του οχειρωτικού
περιβόλου, των πυλών και ενός πύργου.
Το κείμενο παρατίθεται τον Μάρτιο 2003 από την ακόλουθη ιστοσελίδα, με φωτογραφίες, του ARCADIA website, του Πανεπιστημίου Πατρών
ΜΕΘΩΝΗ (Κωμόπολη) ΜΕΣΣΗΝΙΑ
Το παλαιοχριστιανικό Κοιμητήριο του Αγίου Ονουφρίου το οποίο είναι
λαξευμένο στον φυσικό βράχο, 3 χλμ βορείως της Μεθώνης. Το Παλαιοχριστιανικό Κοιμητήριο
- Βυζαντινό Ασκητήριο του Αγίου Ονουφρίου, βρίσκεται λαξευμένο στον φυσικό βράχο,
3 χλμ βορείως της Μεθώνης πλησίον της οδού προς Πύλο.
Το μνημείο ερευνήθηκε ανασκαφικά κατά τον Αύγουστο του 1967 και κατά το έτος 1968.
Αποτελείται από συγκρότημα διασκάφων εντός του βράχου χώρων και από υπαίθριους
τάφους. Η περιοχή γύρω από το μνημείο υπήρξε κατά τους αρχαίους και μεσαιωνικούς
χρόνους λατομείο πωρολίθου. Από εδώ χρησιμοποιήθηκε δομικό υλικό για την κατασκευή
του Κάστρου της Μεθώνης. Ανατολικά από το μνημείο σε απόσταση 400 μέτρων και στην
περιοχή που φέρει το όνομα Αγάκι βρίσκεται ένα άλλο εξίσου σημαντικό μνημείο της
περιοχής,ο Βυζαντινός Ναός του Αγίου Βασιλείου. Ο επισκέπτης μπορεί να βρεθεί
στην περιοχή με σχετική άνεση, να παρατηρήσει τα μνημεία και από τον λόφο να θαυμάσει
την υπέροχη θέα που απλώνεται μπροστά του.
Το κείμενο παρατίθεται τον Μάρτιο 2004 από την ακόλουθη ιστοσελίδα, με φωτογραφία, του Δήμου Μεθώνης
Πρόκειται για λαξευτό κοιμητήριο που βρίσκεται σε απόσταση περίπου 2 χιλιομέτρων βόρεια της Μεθώνης. Είναι λαξευμένο εντός του βράχου από εύθρυπτο πωρόλιθο που αποτελείται από θαλάμους. Περικλείει αφενός αρκοσόλια που είναι ανοιγμένα στις παρειές των θαλάμων και αφετέρου από λακκοειδείς τάφους που είναι σκαμμένοι στο έδαφος.
ΒΑΛΤΑ (Χωριό) ΓΑΡΓΑΛΙΑΝΟΙ
Κοντά στο Δ.Δ. Βάλτας 5 χλμ. βόρεια των Γαργαλιάνων.
ΚΩΤΙΛΙ (Χωριό) ΓΟΡΤΥΣ
Είναι αδύνατον να βρεθείς στην Καρύταινα και να μην υποκύψεις στον πειρασμό μιας βόλτας στον καταρράκτη Βροντού. Η τοποθεσία βρίσκεται δίπλα στο Γεφύρι Κούκου, ο καταρράκτης τροφοδοτείται με νερό από τις πηγές Ανδριόπουλου Κάτω Κοτυλίου.
Λάβετε το καθημερινό newsletter με τα πιο σημαντικά νέα της τουριστικής βιομηχανίας.
Εγγραφείτε τώρα!
