ΛΑΒΑΡΑ, Κωμόπολη, ΔΙΔΥΜΟΤΕΙΧΟ

  Το όνομα του το χωριό το πήρε από το Λάβαρο (κυανό με μαύρο σταυρό στη μέση) που σήκωσαν 300 άνδρες στις 2 Μαΐου 1821, ημέρα Ανακομιδής των Λειψάνων του Αγίου Αθανασίου, παγιδεύοντας τον πολυάριθμο Τουρκικό στρατό στο δάσος 'ΚΟΥΡΙ' και αφού τους επιτέθηκαν νύχτα τους διέλυσαν. Επί δύο ημέρες οι Τούρκοι πανικόβλητοι προσπαθούσαν να βγουν από το δάσος και όσοι γλίτωσαν πήγαν στο ορεινό χωριό Μαυροκκλήσι. Το 1834 οι κάτοικοι χτίζουν την εκκλησία του Αγίου Αθανασίου και το 1920 η επιτροπή μετονομασιών σε ανάμνηση της ηρωικής μάχης ονομάζει το χωριό Λάβαρα. Παλιότερα λεγόταν 'Σάλια' από τα επίπεδα καράβια που διέσχιζαν τον Έβρο. ´Αλλη εκδοχή, είναι ότι προέρχεται από το 'Σαλ = ελεύθερος' διότι οι κάτοικοι δεν πλήρωναν φόρους στους Τούρκους αλλά είχαν μόνο την υποχρέωση να φροντίζουν και να εκπαιδεύουν τα άλογα της φρουράς των Σουλτάνων.
  Είναι βέβαιο ότι το χωριό έχει κατοικηθεί πριν την ίδρυση του Βυζαντίου. Πίσω από το ιερό της εκκλησίας υπάρχουν ταφόπλακες με δυσανάγνωστη γραφή. Οι τάφοι στους γύρω λόφους και στην περιοχή "Βιστέρνα = δύο δεξαμενές", ενισχύουν αυτή την άποψη. Σήμερα μπορούμε να δούμε την πέτρινη εκκλησία του Αγίου Αθανασίου (Βασιλικού ρυθμού-1834) Β.Δ. του χωριού, τη νεότερη εκκλησία του Αγίου Δημητρίου και το εκκλησάκι της Ζωοδόχου Πηγής 1χλμ Β.Δ. του χωριού.
Το κείμενο παρατίθεται τον Δεκέμβριο 2001 από ιστοσελίδα του Δήμου Ορφέα