Η Μονή κτίσθηκε στο β΄ μισό του 10ου αιώνα από τρεις μοναχούς τον
Αθανάσιο, τον Νικόλαο και τον Αντώνιο, οι οποίοι κατάγονταν από την Αδριανούπολη
και χρημάτισαν μαθητές του Αγίου Αθανασίου της Λαύρας. Κτήρια κτίστηκαν σε όλες
τις εποχές, μέχρι και τον 19ο αιώνα, αλλά ιδιαίτερα σημαντικά ήσαν τα κτίσματα
των βυζαντινών χρόνων, του 18ου και 19ου αιώνα, οπότε η Μονή γνώρισε και την μεγαλύτερη
της ακμή.
Πρόκειται για μεγάλο μνημειακό σύνολο που περικλείεται από υψηλό τείχος
και κτίρια οργανωμένα σε σχήμα τριγώνου. Μέσα στην ευρύχωρη αυλή βρίσκεται ο κεντρικός
ναός, η σταυρόσχημη τράπεζα και πολλά παρεκκλήσια. Στον κεντρικό ναό σώζονται
τα μοναδικά εντοίχεια ψηφιδωτά που υπάρχουν στο ΄Αγιον Ορος, ενώ οι τοιχογραφίες
του, ζωγραφισμένες στα 1312, αποδίδονται στον φηφισμένο Εμμανουήλ Πανσέληνο από
την Θεσσαλονίκη.
Η Μονή κατοικείται σήμερα από 50 περίπου μοναχούς και αυτή την περίοδο
βρίσκεται σε μεγάλο οικοδομικό οργασμό προκειμένου να αναστηλωθούν τα μεγάλα κτίρια.
Εκτός από τις τοιχογραφίες και τα ψηφιδωτά, η Μονή διαθέτει μεγάλο
αριθμό φορητών εικόνων , χειρογράφων και ιερών σκευών μοναδικής αξίας. Είναι ανοικτή
για όλους τους επιστήμονες του κόσμου σε όλους τους τομείς, εφόσον βέβαια υπάρξει
πρώτα συνεννόηση με την Μονή και την 10η Εφορεία Βυζαντινών Αρχαιοτήτων.
