Τοποθεσία - Πρόσβαση
Στην πλαγιά μιας παραφυάδας του Ολονού της περιοχής Αροανίας, μόλις
30΄ ψηλότερα από το χωρίο Αναστάσοβα "μακράν της τύρβης του κόσμου" ευρίσκεται
η
Μονή των
Αγίων Θεοδώρων. Είναι φωλιασμένη στην πλαγιά του βουνού Ζέμπι, σε υψόμετρο
1000 μ. περίπου. Απέχει από τα
Καλάβρυτα
28 χλμ. Η πρόσβαση στη Μονή γίνεται και από τα
Τριπόταμα
(111) δια μέσου Σοποτού, σε ίδια απόσταση από τα
Καλάβρυτα.
Το Μοναστήρι είναι το καύχημα της γύρω περιοχής, που το περιβάλλει με στοργή και
φροντίδα από της ίδρυσής του. Είναι μία ελκυστική, πραγματικά μοναστική όαση,
μακρυά από θορύβους και τουριστικές επισκέψεις. Την Μονή των Αγ. Θεοδώρων επισκέπτονται
κυρίως ευσεβείς προσκυνητές, για να ενισχύσουν την πίστη τους στο Θεό και τις
ιστορικές τους μνήμες.
Ιστορία Μονής
Απ' όλα τα στοιχεία που έχουν συλλέξει όλοι οι ερευνητές της Μονής,
η ίδρυση της τοποθετείται, γύρω στο 1724. Υπάρχει όμως και η άποψη ότι η ιστορία
της αρχίζει το 1.000 - 1.100 μ.Χ. Δυστυχώς δεν υπάρχουν γραπτά στοιχεία. Από το
1724 γνωρίζουμε την πορεία της Μονής από κώδικες και πολλές επιγραφές στα κτίσματα
της. Έτσι το 1724 γίνεται ανακαίνιση της Μονής από τον Ηγούμενο Συμεών από το
κοντινό χωριό Αγρίδι. Πάνω από την είσοδο του Καθολικού Ναού υπάρχει σχετική επιγραφή.
Στην συνέχεια γνωρίζει περιόδους ακμής και παρακμής, όπως πολλές Μονές του Ελλαδικού
χώρου και κυρίως κατά την διάρκεια της Τουρκοκρατίας, από τις βαριές φορολογίες
και διώξεις των Τουρκαλβανών της περιοχής. Η Iερά Mονή των Aγίων Θεοδώρων μετά
την απελευθέρωση είχε πολλά χρέη. Όμως η πνευματική ακτινοβολία της Μονής και
η μεγάλη της προσφορά στην πατρίδα κατά τα δύσκολα χρόνια της σκλαβιάς, ενίσχυσαν
περισότερο την αγάπη των γύρω κατοίκων , ώστε με τα πολλά αφιερώματα, κάλυψαν
όχι μόνο τα χρέη και τις ελλείψεις, αλλά στολίστηκε η Μονή με καινούργια κτίρια.
Το 1973 η Μονή έκλεισε, ύστερα από την δολοφονία του Ηγούμενου και
υποτακτικού του από ιΙερόσυλους ληστές, για λίγο διάστημα. Την άνοιξε και πάλι
ο μοναχός και ηγούμενος αυτής Νικόδημος Παπαγιαννόπουλος, για να ξανακλείσει το
1982 μετά τον θάνατο αυτού.
Το 1984 η Μονή μετατρέπεται σε γυναικεία, όπου εγκαταβιώνουν σ' αυτή
6 μοναχές με ηγουμένη την Καλλινίκη Ανδρικοπούλου από την Πάτρα. Για μία δεκαετία
η Ιερά Μονή των Αγ. Θεοδώρων ανακαινίζεται και παρέχει με επιτυχία την μαρτυρία
της πίστεως προς την κοινωνία.
Το Μάρτιο του 1992, η γυναικεία αυτή αδελφότης αδικαιολόγητα εγκαταλείπει
την Μονή. Όμως σύντομα, τον Οκτώβριο του 1993, η Μονή μετατρέπεται και πάλι σε
ανδρώα μοναστική αδελφότητα με τον ερχομό του Ιερομονάχου Αγιορείτη π. Γεωργίου
Μαραγκού και της συνοδείας του. Έτσι και πάλι η γεμάτη δημιουργία παρουσία της
Μονής θα συνεχίζεται προς δόξαν Αγ. Τριάδος και Αγ. Θεοδώρων.
Εθνική προσφορά της Μονής
Η προσφορά της Μονής στον Αγώνα του 1821 ήταν σημαντική. Για το λόγο
αυτό η Ελληνική Πολιτεία αναγνώρισε με επίσημα έγγραφα τις θυσίες και τις προσφορές
των μοναχών της. Η Ιερά Μονή ήταν το κέντρο των "Φιλικών" της περιοχής. Πολλές
φορές έγινε ορμητήριο πολλών αγωνιστών για μάχες που γινόταν στην περιοχή Σοποτού,
Λειβαρτζίου, Λάλα, Πούσι,
Καλαβρύτων. Επίσης ήταν τροφοδότης σε τρόφιμα και χρήματα, ακόμη με εκποιήσεις
τιμαλφών αντικειμένων της και με δάνεια. Για την αλήθεια των ανωτέρω διασώζονται
27 επιστολές από 21 οπλαρχηγούς με ανάλογο περιεχόμενο. Οι επιστολές αυτές σήμερα
βρίσκονται στην
Ιερά
Μονή Πεντέλης Αττικής.
Ιδιαίτερη όμως ήταν η προσφορά της Μονής στην καλλιέργεια των ελληνικών
γραμμάτων και στη διατήρηση της άσβεστης φλόγας για την λευτεριά του σκλαβωμένου
γένους.
Στο παρεκκλήσι του Προδρόμου λειτουργούσε "Κρυφό Σχολειό" στο οποίο
τα επαρχιωτόπουλα μάθαιναν τα πρώτα γράμματα και μετά, πολλά απ' αυτά συνέχιζαν
στη σχολή του Σοποτού που ιδρύθηκε το 1796. Μάλιστα η Ιερά Μονή Αγ. Θεοδώρων,
σύμφωνα με τα έγγραφα που διασώθηκαν έστελνε βιβλία, πλήρωνε δασκάλους της Σχολής
Σοποτού και έστελνε υπότροφους στην υψηλού επιπέδου Ριζάρειο Εκκλησιαστική Σχολή.
Μετόχια της Μονής
Δείγμα της μεγάλης ακτινοβολίας της Μονής των Αγ. Θεοδώρων είναι τα
Μετόχια και τα πολλά οικοδομήματα που απέκτησε κατά καιρούς. Σήμερα διατηρεί τα
παρακάτω Μετόχια στη Σελίσσα, στην
Ψωφίδα,
στην
Kέρτεζη, στην Pετεντού,
στο Mαραθιά Hλείας και στο
Kάρνεσι
Kαλαβρύτων.
Άγια Λείψανα
Οι πιο πολύτιμοι θησαυροί της Μονής είναι οι επτά λειψανοθήκες με
τα Ιερά λείψανα των Αγ. Θεοδώρων και 21 άλλων Αγίων της Εκκλησίας μας, όπως Αγ.
Παντελεήμονα, Αγ. Ιωάννη Χρυσοστόμου, Αγ. Ευθυμίου, Αγ. Αναργύρων, Αγ. Μηνά κ.α.
Kειμήλια της Mονής
Πολλά κειμήλια στη Μονή δεν υπάρχουν. Τα περισσότερα φυλάσσονται στη
Μονή Πεντέλης Αττικής
και στο Μουσείο της Μητρόπολης Καλαβρύτων και Αιγιαλείας. Στη Μονή υπάρχουν :
1) ένα Ευαγγέλιο ΙΗ΄αιώνα με ασημοστόλιστο κάλυμμα, 2) μερικά λειτουργικά βιβλία
μεγάλης παλαιότητας, 3) δύο εικόνες των Αγ. Θεοδώρων και της Παναγίας. Η πρώτη
φέρει χρονολογία 1769 και απεικονίζονται με στρατιωτικές στολές. Η δεύτερη είναι
αχρονολόγητη και γύρω της εικονίζονται οι 24 οίκοι δηλαδή σκηνές από την ζωή της
Θεοτόκου.