Στις κατάφυτες από βελανιδιές Ν.Δ κλιτείς της
Οίτης,
που καταλήγουν στις πηγές του Βοιωτικού
Κηφισού
και στις ενωτικές βουνοπλαγιές της με τις βουνοπλαγιές της
Γκιώνας,
συναντάμε το όμορφο Οινοχώρι, ένα χωριό 115 κατοίκων, χτισμένο σε υπήνεμη και
ηλιόλουστη τοποθεσία με θέα τις οροσειρές του Παρνασσού και του Καλλίδρομου. Βρίσκεται
σε απόσταση 12 χλμ από τη
Γραβιά,
σε υψόμετρο 870 μ., ανάμεσα σε χωματώδεις λόφους κατάφυτους από δρυς, κέδρα, έλατα
και σπάρτα, ενώ θεόρατα πλατάνια σκεπάζουν τις πηγές και τις ρεματιές συνθέτοντας
ένα τοπίο ανυπέρβλητου φυσικού κάλλους.
Στην είσοδο του χωριού, φθάνοντας από το δρόμο
Γραβιάς
-
Καστελλίων, δεσπόζει
επιβλητικός ο πέτρινος βράχος "Ψηλό Κοτρώνι " ύψους 100 μέτρων, με τη δική του
ιστορία, κατάλληλος για αναβάσεις και αναρριχήσεις.
Το Οινοχώρι βρίσκεται μέσα στην Ελεγχόμενη Κυνηγετική Περιοχή Παρνασσίδας
και είναι κέντρο διερχομένων κυνηγών, ορειβατών και περιηγητών προς τη Γκιώνα
και τα
Βαρδούσια.
Υδρεύεται από σύγχρονο υδραγωγείο, με παροχές νερού σε όλα τα σπίτια
από την πηγή "Κεφαλόβρυσος" και συμπληρωματικά, για τα ψηλότερα υψομετρικώς της
πηγής αυτής σπίτια, από την πηγή "Παλιοκρανιά", που φημίζεται για το χωνευτικό
και αρσενικό νερό της, ενώ μια άλλη πηγή η "Kατέρω" αποτελεί κόσμημα με τα θεόρατα
πλατάνια της και τον κατάλληλα διαμορφωμένο εγγύς χώρο της.
Πολλοί κάτοικοι του χωριού κατά το παρελθόν αναγκάστηκαν να μετοικήσουν
προς
Λαμία,
Αθήνα
και άλλα αστικά κέντρα για αναζήτηση καλύτερης τύχης και απασχόλησης. Οι εναπομείναντες
ασχολήθηκαν με τη γεωργία και την κτηνοτροφία. Σήμερα οι κάτοικοι ασχολούνται
με την καλλιέργεια των κηπευτικών και των αμπελιών ενώ υπάρχουν ελάχιστοι κτηνοτρόφοι.
Προσφάτως διαμορφώθηκε και αναπλάστηκε η κεντρική πλατεία του χωριού που αποτελεί
αληθινό κόσμημα.
Επίσης αναπλάστηκε και εξωραίστηκε η πλατεία της πηγής Κεφαλοβρύσου,
στην κορυφή σχεδόν του οικισμού, που με τα πανύψηλα πλατάνια και τους τεράστιους
στρογγυλούς βράχους αποτελεί χώρο ανυπέρβλητης φυσικής ομορφιάς προσφερόμενο για
ηρεμία, νηφάλιες αναζητήσεις και ψυχοσωματική ανανέωση. Το κατάλληλα αξιοποιημένο
γήπεδο μπάσκετ στο κέντρο του χωριού με τις επενδεδυμένες με πέτρα κερκίδες παραπλεύρως
της κεντρικής πλατείας, συμπληρώνει τη γενική ομορφιά και αρχοντιά του κεντρικότερου
σημείου του οικισμού και προσφέρεται κάλλιστα για την διεξαγωγή σοβαρών αγώνων.
Το χωριό μετονομάστηκε το 1927 από Ανω Κάνιανη σε Οινοχώρι, λόγω του
εκλεκτής ποιότητας και μεγάλης ποσότητας κρασιού που παρήγε, με το οποίο προμήθευε
και όλα τα ορεινά χωριά της περιοχής. Μέχρι το 1952 αποτελούσε μία Κοινότητα με
τον
Αποστολιά (Κάτω
Κάνιανη). Σε ιδία Κοινότητα αναγνωρίστηκε το έτος 1953. Στο Δυτικό μέρος του χωριού
και σε απόσταση 200 μ. από τον οικισμό υπάρχουν ερρείπια πελασγικών τειχών οχυρωμένης
πόλης, της αρχαίας
Δρυόπης,
πρωτεύουσας των Δρυόπων, όπου πρόσφατα ολοκληρώθηκε από την
Αρχαιολογική
Υπηρεσία Δελφών η εκκαθάριση και αποκάλυψη από τους θάμνους του αρχαιολογικού
αυτού χώρου.
Στις 6 Ιουνίου 1943 γερμανικά αεροπλάνα βομβάρδισαν αναίτια το χωριό.
Σκοτώθηκαν 7 άτομα και τραυματίστηκαν 40. Στις 17 Αυγούστου 1944 οι Γερμανοί έκαψαν
όλα τα σπίτια του χωριού. Σήμερα με την ανακαίνιση των παλιών σπιτιών και το χτίσιμο
νέων, το χωριό άλλαξε όψη.
Η ανέγερση σύγχρονου Κοινοτικού ξενώνα που βρίσκεται στο στάδιο της
αποπεράτωσης και που θα παρέχει στέγη εστίασης και χώρους ψυχαγωγίας στους επισκέπτες,
αναμένεται να προσδώσει ιδιαίτερο κύρος στο χωριό και να συμβάλει καθοριστικά
στην επιδιωκόμενη ανάπτυξη του ορεινού τουρισμού στην ευρύτερη περιοχή σε συνδυασμό
και με την λειτουργούσα κάθε χρόνο Ελεγχόμενη Κυνηγετική Περιοχή.
