Σχολείο Μηλαπιδέας

  Το ωραιότερο κτίριο της αγγλικής περιόδου στα Κύθηρα (1815-1864) και το πιο ευνοημένο από το χρόνο είναι το σχολείο της Μηλαπιδέας, που δεσπόζει σ' ένα λόφο μεταξύ Λιβαδίου, Φατσάδικων, Κοντολιάνικων και Κεραμωτού. Είναι ένα από τα αλληλοδιδακτικά σχολεία που χτίστηκαν στο νησί κατά την Αγγλοκρατία, επί επάρχου Ιωάννου Μακφέϊλ. Επίσημα ονομαζόταν "η εν Λειβάδι αλληλοδιδακτική σχολή" και συγκέντρωνε όλα τα παιδιά των γύρω συνοικισμών. Το κτίριο είχε θολωτή στέγη και είναι άψογα χτισμένο με τέλειες αναλογίες και ιδιαίτερη καλαισθησία. Έχει γύρω-γύρω 11 πελώρια γοτθικά παράθυρα με πελεκητά ποριά και πάνω από την είσοδο είναι εντοιχισμένη μια μαρμάρινη πλάκα, η επιγραφή της οποίας λέει τα εξής:
"Ευχάριστοι προς την παρούσαν διοίκησιν οι Λειβαδίται διά την ανατροφήν των τέκνων των, εκτελούντες ομόφωνοι της αυτού εξοχότητος λόρδου Φρειδερίκου Αδάμ τας πατρικάς φροντίδας επί τούτου του επιπέδου παρά του ζηλωτού πατριώτου Ιουλίου Κασιμάτη δωρηθέντος, χορηγήσαντες θεληματικώς την εργασίαν, τήνδε την οικοδομήν εν χρήσει κοινής σχολής ανήγειραν MDCCCXXV."
  Από την επιγραφή αυτή μαθαίνουμε πως το σχολείο χτίστηκε το 1825 σε χώρο, ο οποίος παραχωρήθηκε από τον Ιούλιο Κασιμάτη, που ήταν πεθερός του ριζοσπάστη Τζώρτζη Μόρμορη και διετέλεσε διευθυντής της αστυνομίας επί Αγγλοκρατίας. Χαρακτηριστικό είναι ότι στο σχολείο αυτό δε δούλεψαν σχεδόν καθόλου αγγαρεία, αλλά πρόσφεραν ως επί το πλείστον οι κάτοικοι την εργασία τους δωρεάν, εκτιμώντας τη σημασία ενός σχολείου για τη μόρφωση των παιδιών τους.
  Το σχολείο λειτούργησε μέχρι τις αρχές του αιώνα μας, οπότε δημιουργήθηκαν τα σχολεία των γύρω συνοικισμών. Έτσι σιγά-σιγά εγκαταλείφθηκε αυτό το πανέμορφο κτίριο, που γνώρισε τόση κίνηση και έγινε για έναν περίπου αιώνα ο πνευματικός φάρος της περιοχής. Σήμερα είναι καταφύγιο για αγριοπούλια, που φωλιάζουν στους τοίχους του και η παροιμιώδης φράση των χωριανών "είσαι για τη Μηλαπιδέα" σημαίνει την κοινωνική απομόνωση και εγκατάλειψη.