Είναι το τρίτο ορεινό χωριό της Ιθάκης σε απόσταση 21 χλμ από το
Βαθύ,
κτισμένο σε υψόμετρο 350 μ. στο βουνό Νήϊο, από τους παλαιότερους οικισμούς του
νησιού. Η Εξωγή από το Μεσαίωνα και τους πρώτους Ενετικούς Χρόνους ήταν από τους
κυριότερους οικισμούς της Ιθάκης επειδή είχε καλή παρατήρηση στο βόρειο τμήμα
του νησιού και παρείχε ασφάλεια από τις πειρατικές επιδρομές.
Στις αρχές του 19ου αιώνα οι κάτοικοί του μετακινήθηκαν προς τους
οικισμούς του Σταυρού και Πλατρειθιά και αργότερα το κύμα της μετανάστευσης είχε
ως αποτέλεσμα την δραματική μείωσή του πληθυσμού. Μέχρι το 1912 ανήκε στον Δήμο
Πολυκτορίου.
Το χωριό είναι γραφικό με όμορφα παλαιά και νέα κτίσματα με εντυπωσιακή
θέα προς την Ανατολή, από όπου φαίνονται ο
Πλατρειθιάς,
οι
Φρίκες και στο βάθος
οι ακτές της Στερεάς Ελλάδας και τα νησιά
Λευκάδα,
Μεγανήσι,
Κάλαμος,
Αρκούδι,
Ατοκος
κ.λπ. Κοντά στον οικισμό βλέπουμε τις τεχνικές Πυραμίδες.
Σε απόσταση δύο χιλιομέτρων περίπου από τον οικισμό, ΝΔ και ψηλότερα
στο βουνό, είναι κτισμένο το παλιό μοναστήρι της Παναγίας στα Περναράκια το οποίο
λειτουργούσε μέχρι τον 1o Παγκόσμιο Πόλεμο. Εορτάζει την τρίτη ημέρα του Πάσχα,
στον περίβολό του υπάρχει ο τάφος του εθνομάρτυρα Ιακώβου Μαυροκεφάλου γνωστού
ως Παπά-Γιάννη, που εκτελέστηκε από τους Γερμανούς κατακτητές στις 13 Ιουλίου
1944 στη
Βόνιτσα της
Αιτ/νίας. Ήταν ο τελευταίος ανακαινιστής της Μονής και ηγούμενος της
Ιεράς
Μονής Ρόμβου Αιτ/νίας στην οποία μόνασε από το 1919 μέχρι το τέλος του. Διακαής
πόθος του ήταν να αποσυρθεί στα Περναράκια μέχρι το τέλος της ζωής του, αλλά δεν
πρόλαβε.
Η θέα από εκεί με καλές καιρικές συνθήκες είναι επιβλητική και συναρπαστική
σε όποια πλευρά και αν κοιτάξει κανείς. Είναι ένα από τα σημεία στο νησί που πρέπει
να δει ο επισκέπτης. Ν.Α. της Εξωγής βρίσκεται η Μελάνυθρος πηγή, περιοχή και
τοποθεσία όπως αναφέρεται στις Ομηρικές γραφές και πήρε το όνομά της από το μελανό
χρώμα του νερού της. Εντός των ορίων του Δ.Δ. Εξωγής και λίγα μέτρα προς Β από
την Μελάνυθρο πηγή βρίσκεται η αρχαιολογική περιοχή του Αγ. Αθανασίου ή της Σχολής
Ομήρου. Την περιοχή αυτή πολλοί μελετητές της Οδύσσειας ταυτίζουν με το ανάκτορο
του Βασιλιά της Ιθάκης Οδυσσέα. Σήμερα εκεί πραγματοποιεί ανασκαφές το Πανεπιστήμιο
Ιωαννίνων με ενθαρρυντικά αποτελέσματα.
Στις 17 Ιουλίου εορτάζει η εκκλησία της Εξωγής Αγία Μαρίνα και το
βράδυ γίνεται ωραίο πανηγύρι στην όμορφη πλατεία του χωριού.
