Φίλος του Ηρακλή, γιος του Ποσειδώνα και της Θρονίας (Πίνδαρος 2ος παιάνας) η του Ερμή και καταγόμενος από τους Οπουντίους Λοκρούς (Απολλ. 2,96-97). Στόν 8ο άθλο του Ηρακλή, ο Αβδηρος κατασπαράχτηκε από τα άλογα του Θρακιώτη βασιλιά Διομήδη, που του είχε αναθέσει να φυλάει ο Ηρακλής. Ο Ηρακλής για να τιμήσει το φίλο του έχτισε στο χώρο που τον έθαψε την πόλη και της έδωσε το όνομά του.
Abderus, a son of Hermes, or according to others of Thromius the Locrian. (Apollod. ii. 5. Β§ 8; Strab. vii. p. 331.) He was a favourite of Heracles, and was torn to pieces by the mares of Diomedes, which Heracles had given him to pursue the Bistones. Heracles is said to have built the town of Abdera to honour him. According to Hyginus, (Fab. 30,) Abderus was a servant of Diomedes. the king of the Thracian Bistones, and was killed by Heracles together with his master and his four men-devouring horses. (Compare Philostrat. Heroic. 3. Β§ 1; 19. Β§ 2.)
This text is from: A dictionary of Greek and Roman biography and mythology, 1873 (ed. William Smith). Cited April 2005 from The Perseus Project URL below, which contains interesting hyperlinks
Στον 8ο άθλο του Ηρακλή, ο φίλος του Αβδηρος κατασπαράχτηκε από τα άλογα του Θρακιώτη βασιλιά Διομήδη, που του είχε αναθέσει να φυλάει ο Ηρακλής. Ο Ηρακλής για να τιμήσει το φίλο του έχτισε στο χώρο που τον έθαψε την πόλη και της έδωσε το όνομά του.
After Hercules had captured the Cretan Bull, Eurystheus sent him to
get the man-eating mares of Diomedes, the king of a Thracian tribe called the
Bistones, and bring them back to him in Mycenae.
According to Apollodorus, Hercules sailed with a band of volunteers
across the Aegean to Bistonia. There he and his companions overpowered the grooms
who were tending the horses, and drove them to the sea. But by the time he got
there, the Bistones had realized what had happened, and they sent a band of soldiers
to recapture the animals.
To free himself to fight, Hercules entrusted the mares to a youth
named Abderos.Unfortunately, the mares got the better of young Abderos and dragged
him around until he was killed. Meanwhile Hercules fought the Bistones, killed
Diomedes, and made the rest flee. In honor of the slain Abderos, Hercules founded
the city of Abdera.
The hero took the mares back to Eurystheus, but Eurystheus set them
free. The mares wandered around until eventually they came to Mount Olympos, the
home of the gods, where they were eaten by wild beasts.
Euripides gives two different versions of the story, but both of them
differ from Apollodorus's in that Hercules seems to be performing the labor alone,
rather than with a band of followers. In one, Diomedes has the four horses harnessed
to a chariot, and Hercules has to bring back the chariot as well as the horses.
In the other, Hercules tames the horses from his own chariot:
"He mounted on a chariot and tamed with the bit the horses of Diomedes, that
greedily champed their bloody food at gory mangers with unbridled jaws, devouring
with hideous joy the flesh of men." (Euripides, Hercules, 380)
This text is cited July 2004 from Perseus Project URL bellow, which contains interesting hyperlinks
The eighth labour he enjoined on him was to bring the mares of Diomedes
the Thracian to Mycenae. Now this Diomedes was a son of Ares and Cyrene, and he
was king of the Bistones, a very warlike Thracian people, and he owned man-eating
mares. So Hercules sailed with a band of volunteers, and having overpowered the
grooms who were in charge of the mangers, he drove the mares to the sea. When
the Bistones in arms came to the rescue, he committed the mares to the guardianship
of Abderus, who was a son of Hermes, a native of Opus in Locris, and a minion
of Hercules; but the mares killed him by dragging him after them. But Hercules
fought against the Bistones, slew Diomedes and compelled the rest to flee. And
he founded a city Abdera beside the grave of Abderus who had been done to death,
and bringing the mares he gave them to Eurystheus. But Eurystheus let them go,
and they came to Mount Olympus, as it is called, and there they were destroyed
by the wild beasts.
Commentary:
1. According to Diod. 4.13.4, Herakles killed the Thracian king Diomedes himself
by exposing him to his own mares, which devoured him. Further, the historian tells
us that when Herakles brought the mares to Eurystheus, the king dedicated them
to Hera, and that their descendants existed down to the time of Alexander the
Great.
2. From Philostratus we learn that athletic games were celebrated in honour of
Abderus. They comprised boxing, wrestling, the pancratium, and all the other usual
contests, with the exception of racing -no doubt because Abderus was said to have
been killed by horses. We may compare the rule which excluded horses from the
Arician grove, because horses were said to have killed Hippolytus, with whom Virbius,
the traditionary founder of the sanctuary, was identified. See Verg. A. 7.761-780;
Ovid, Fasti iii.265ff. When we remember that the Thracian king Lycurgus is said
to have been killed by horses in order to restore the fertility of the land (see
Apollod. 3.5.1), we may conjecture that the tradition of the man-eating mares
of Diomedes, another Thracian king who is said to have been killed by horses,
points to a custom of human sacrifice performed by means of horses, whether the
victim was trampled to death by their hoofs or tied to their tails and rent asunder.
If the sacrifice was offered, as the legend of Lycurgus suggests, for the sake
of fertilizing the ground, the reason for thus tearing the victim to pieces may
have been to scatter the precious life-giving fragments as widely and as quickly
as possible over the barren earth.
This extract is from: Apollodorus, Library and Epitome (ed. Sir James George Frazer, 1921). Cited July 2004 from The Perseus Project URL below, which contains comments & interesting hyperlinks.
Heracles. 8. The mares of the Thracian Diomedes. This Diomedes, king of the Bistones in Thrace, fed his horses with human flesh, and Eurystheus now ordered Heracles to fetch those animals to Mycenae. For this purpose, the hero took with him some companions. He made an unexpected attack on those who guarded the horses in their stables, took the animals, and conducted them to the sea coast. But here he was overtaken by the Bistones, and during the ensuing fight he entrusted the mares to his friend Abderus, a son of Hermes of Opus, who was eaten up by them; but Heracles defeated the Bistones, killed Diomedes, whose body he threw before the mares, built the town of Abdera, in honour of his unfortunate friend, and then returned to Mycenae, with the horses which had become tame after eating the flesh of their master. The horses were afterwards set free, and destroyed on Mount Olympus by wild beasts. (Apollod. ii. 5.8; Diod. iv. 15; Hygin. Fab. 30; Eurip. Alcest. 483, 493, Herc. Fur. 380, &c.; Gell. iii. 9; Ptolem. Heph. 5.)
This text is from: A dictionary of Greek and Roman biography and mythology, 1873 (ed. William Smith). Cited Nov 2005 from The Perseus Project URL below, which contains interesting hyperlinks
After the Nestus River, towards the east, is the city Abdera, named after Abderus, whom the horses of Diomedes devoured; then, near by, the city Picaea, above which lies a great lake, Bistonis; then the city Maroneia.
ΕΛΕΥΘΕΡΟΤΥΠΙΑ - 23/09/2003
Coastal city situated on Cape Bulustra, about 17 km NE of the estuary
of the river Nestos, birthplace of the philosopher Demokritos and other illustrious
men. The founding of the city, according to ancient tradition, can be traced back
to mythical times since it is related to the eighth labor of Herakles, the capture
of the man-eating horses of King Diomedes of the Bistonians. Another tradition
refers to Timesios of Klazomenai as an inhabitant of the city (656-652 B.C.),
but his colonists were driven back by the Thracians. In 545 B.C., the Ionians
of Teos, unable to suffer Persian domination any longer, settled on the site of
Abdera, which they rebuilt (Hdt. 50.68). The city dominated a large and rich area,
"covered with vineyards and fertile," which it fought hard to wrest
from the Thracians (Pind., Second Hymn).
Abdera was subjugated by the Persians during their period of action
in Thrace and in 492 B.C. It was used as a base of operations (Hdt. 6.46,47; 7.120).
As a member of the First Athenian Alliance, it contributed to the Athenian treasury
the sum of 10 to 15 talents, starting in 454 B.C. This heavy taxation and the
rich silver currency are an indication of the economic prosperity of the city.
In 376 B.C. Abdera was destroyed by the invasion of the Thracian tribe
of the Triballi, who killed all the citizens who took part in the battle (Diod.
Sic. 15.36). A little later, ca. 350 B.C., Philip II of Macedon conquered the
city. About the 3d century B.C. it fell successively to King Lysimachos of Thrace,
to the Seleucids, the Ptolemies, and again to the Macedonians, who dominated it
until 196 B.C., when the Romans declared it a free state. Abdera suffered a second
catastrophe in 170 B.C., when the Roman armies and those of Eumenes II, king of
Pergamon besieged and sacked it (Diod. Sic. 30.6). During Roman Imperial times,
it lost political importance and went into decline. In the 6th c. A.D. a small
Byzantine town, the seat of a bishopric, was established on the NW hill of the
great ancient city.
Large sections of the immense wall, which dated from the archaic period,
were uncovered in the W, N, and E parts of the city. In the W wall a gate with
two towers was uncovered, and to this led a central street of the city, as well
as the road that came from the W harbor. (Under the surface of the sea, stone
plinths and rocks that form a large breakwater have been preserved.) A second
small open harbor appears to have been situated on the sandy shore of the E end
of the city, where a round tower is preserved in the sea. In the N section near
the wall the theater was uncovered. In the W part large clusters of habitations
of the Hellenistic and Roman periods, with a strict N-S orientation, show that
the area was built according to the Hippodamian system of city planning. A mosaic
floor found in the courtyard of a house depicts dolphins, rosettes, and lilies.
The foundations of a large building in the SW section appear to belong to Roman
baths. N of the city stretched a large suburb, and at a distance of 2 to 4 km
N and NW, a group of graves and tombs yielded findings that date from the late
archaic and Classical periods.
The findings of the excavation--which consist mainly of pots, architectural
fragments, corner tiles decorated with reliefs and lettering, sculptures, lamps,
and especially a rich collection of terracotta figurines, the product of a local
workshop of image-makers--are on exhibit in the Museum of Kavala. The agora and
the sacred temples of the city, whose existence is known from ancient sources,
have not yet been uncovered.
D. Lazarides, ed.
This text is from: The Princeton encyclopedia of classical sites,
Princeton University Press 1976. Cited Nov 2002 from
Perseus Project URL below, which contains 15 image(s), bibliography & interesting hyperlinks.
Abdera (ta Abdera, also Abderon or -os; Abdera,-orum, Liv. xlv. 29; Abdera,-ae, Plin. xxv. 53: Eth. Abderites, Abderites or -ita: Adj. Abderitikos, Abderiticus, Abderitanus), a town upon the southern coast of Thrace, at some distance to the E. of the river Nestus. Herodotus, indeed, in one passage (vii. 126), speaks of the river as flowing through Abdera (6 ho di Habderon rheon Nestos, but cf. c. 109, kata Abdera). According to mythology, it was founded by Heracles in honour of his favourite Abderus. (Strab. p. 331.) History, however, mentions Timesius or Timesias of Clazomenae as its first founder. (Herod. i. 168.) His colony was unsuccessful, and he was driven out by the Thracians. Its date is fixed by Eusebius, B.C. 656. In B.C. 541, the inhabitants of Teos, unable to resist Harpagus, who had been left by Cyrus, after his capture of Sardis, to complete the subjugation of Ionia, and unwilling to submit to him, took ship and sailed to Thrace, and there recolonised Abdera. (Herod. l. c.; Scymnus Chius, 665; Strab. p. 644.) Fifty years afterwards, when Xerxes invaded Greece, Abdera seems to have become a place of considerable importance, and is mentioned as one of the cities which had the expensive honour of entertaining the great king on his .march into Greece. (Herod. vii. 120.) On his flight after the battle of Salamis, Xerxes stopped at Abdera, and acknowledged the hospitality of its inhabitants by presenting them with a tiara and scymitar of gold. Thucydides (ii. 97) mentions Abdera as the westernmost limit of the kingdom of the Odrysae when at its height at the beginning of the Peloponnesian war. In B.C. 408 Abdera was reduced under the power of Athens by Thrasybulus, then one of the Athenian generals in that quarter. (Diod. xiii. 72.) Diodorus speaks of it as being then in a very flourishing state. The first blow to its prosperity was given in a war in which it was engaged B.C. 376 with the Triballi, who had at this time become one of the most powerful tribes of Thrace. After a partial success, the Abderitae were nearly cut to pieces in a second engagement, but were rescued by Chabrias with an Athenian force. (Diod. xv. 36.) But little mention of Abdera occurs after this. Pliny speaks of it as being in his time a free city (iv. 18). In later times it seems to have sunk into a place of small repute. It is said in the middle ages to have had the name of Polystylus. Dr. Clarke (Travels, vol. iii. p. 422) mentions his having searched in vain on the east bank of the Nestus for any traces of Abdera, probably from imagining it to have stood close to the river. Abdera was the birthplace of several famous persons: among others, of the philosophers Protagoras, Democritus, and Anaxarchus. In spite of this, its inhabitants passed into a proverb for dullness and stupidity. (Juv. x. 50; Martial, x. 25. 4; Cic. ad Att. iv. 1. 6, vii. 7.) Mullets from Abdera were considered especial dainties (Athen. p. 118). It was also famous for producing the cuttle-fish (Id. p. 324).
This text is from: Dictionary of Greek and Roman Geography (1854) (ed. William Smith, LLD). Cited September 2004 from The Perseus Project URL below, which contains interesting hyperlinks
A town of Thrace, near the mouth of the Nestus, which flowed through the town. It was colonized by Timesius of Clazomenae about B.C. 656, and a second time by the inhabitants of Teos in Ionia, who settled there after their own town had been taken by the Persians, B.C. 544. It was the birthplace of Democritus, Hecataeus, Protagoras, Anaxarchus, and other distinguished men; but its inhabitants, notwithstanding, were accounted stupid, and Abderite was a term of reproach.
This extract is cited Oct 2002 from The Perseus Project URL below, which contains interesting hyperlinks
A titular see in the province of Rhodope
on the southern coast of Thrace,
now called Bouloustra. It
was founded about 656 B.C.
A titular see of Macedonia Secunda, suffragan of Philippi.
When Philippi was made a
metropolitan see Polystylum
was one of its suffragans. In 1363 the Greek bishop Peter became Metropolitan
of Christopolis and the see was united to the Archdiocese of Maronia.
Cantacuzenus says that Polystylum
was the ancient Abdera; this statement also occurs in a Byzantine list of names
of cities published by Parthey. This is not absolutely correct. Polystylum is
the modem village of Bouloustra
in the villayet of Salonica,
situated in the interior of the country north of Kara Aghatch where the ruins
of Abdera are found, but it is doubtless because of this approximate identification
that the see of Abdera is placed among the titular sees, although such a residential
see never existed.
S. Petrides, ed.
Transcribed by: Douglas J. Potter
This extract is cited June 2003 from The Catholic Encyclopedia, New Advent online edition URL below.
Σχετική θέση: Βρισκόταν στη σημερινή παραλία των Αβδήρων, στη
Β ακτή του Αιγαίου, 16χλμ Α των εκβολών του Νέστου, στο Δ άκρο του κόλπου του
Πόρτο Λάγου (Ασπερόζα), 6χλμ ΝΝΑ των σημερινών Αβδήρων, 24χλμ ΝΝΑ της Ξάνθειας.
Oικιστικές μονάδες: Τα Αβδηρα παρουσιάζουν ένα στρώμα καταστροφής
στα χρόνια του Μεγάλου Κωνσταντίνου, στο α΄ μισό του 4ου αι., και εμφανίζονται
ξανά στις πηγές ως Πολύστυλο τον 9ο αι. Ευρήματα όμως, όπως νομίσματα εποχής Ιουστινιανού
Α΄, η κοιμητηριακή βασιλική και η ύπαρξη ναού με βαπτιστήριο αρχαιότερου του 9ου-10ου
αι., δείχνουν ότι τα Αβδηρα, αν και δεν υπήρξαν μια λαμπρή παλαιοχριστιανική πόλη,
όπως οι Φίλιπποι, δεν ήταν μια νεκρή πόλη από τον 6ο έως τον 9ο αι. Το Πολύστυλον
υπήρξε οχυρωμένη ναυτική πόλη, αρκετά σημαντική, κείμενη στο μέσον άλλων πληθυσμιακών
συγκεντρώσεων που ήταν και αυτές ναυτικές αλλά όχι οχυρωμένες. Τα μεσαιωνικά λείψανα
της οχύρωσης στο άκρο του οροπεδίου του λόφου καταλαμβάνουν μόνο ένα μικρό τμήμα
της αρχαίας ακρόπολης, και συγκεκριμένα τη ΝΔ γωνία της. Στο χώρο υπήρχε παλαιοχριστιανικό
και μεσοβυζαντινό νεκροταφείο, στην περιοχή του οποίου διακρίνονται τα θεμέλια
μιας τρίκλιτης βασιλικής με εξωτερικά κυκλική αψίδα (χρονολόγηση στον 7ο-9ο αι.).
Οι τάφοι του νεκροταφείου είναι κατασκευασμένοι με μεγάλους λίθους και αρχιτεκτονικά
μέλη από κτήρια των Αβδήρων. Γύρω από τον μονόχωρο τρουλλαίο ναό, πιθανόν του
12ουαι., που βρίσκεται μέσα στο Πολύστυλον και δίπλα στην κεντρική πύλη, υπάρχει
νεκροταφείο με περίβολο. Οι τάφοι του νεκροταφείου αυτού είναι τριών κατηγοριών
: μεταφερμένοι πέτρινοι σαρκοφάγοι ρωμαϊκών χρόνων, κιβωτιόσχημοι κτιστοί με λίθους
μικρών σχετικά διαστάσεων και λακκοειδείς, μέσα στους οποίους βρέθηκαν ίχνη ξύλινων
φερέτρων, δηλ. σιδερένια καρφιά. Στο δάπεδο του ναού βρέθηκε σπασμένο πιάτο των
αρχών του 15ου αι. και ένα νόμισμα πρώιμο οθωμανικό. Αυτό σημαίνει ότι η εγκατάλειψη
του Πολύστυλου ίσως πρέπει να συσχετισθεί με την εξάπλωση των Οθωμανών στη Θράκη.
Στην κορυφή του Πολύστυλου και στα δυτικά του επισκοπικού ναού υπήρχε αυλή με
βοηθητικά δωμάτια γύρω-γύρω, η οποία στα υστεροβυζαντινά χρόνια χρησιμοποιήθηκε
ως νεκροταφείο. Οι τάφοι του νεκροταφείου αυτού ήταν αποκλειστικά κτισμένοι με
μικρές πέτρες ή ήσαν λακκοειδείς με ξύλινα φέρετρα. Η ανασκαφή τριών νεκροταφείων
διαφορετικών περιόδων επέτρεψε να γίνουν ορισμένες χρήσιμες παρατηρήσεις για το
ανθρώπινο δυναμικό της πόλης: Κατά τον 6ο-9ο αι. ο πληθυσμός ήταν ομοιογενής με
σχετικά μικρή παιδική θνησιμότητα και εθρέφετο με καλοαλεσμένα σιτηρά. Στον 12ο-13ο
αι. ο πληθυσμός έχει μειωθεί και η παιδική θνησιμότητα εμφανίζεται αυξημένη. Στον
13ο-14ο αι. ο πληθυσμός της πόλης εμφανίζει χαρακτηριστικά απομόνωσης.
Θαλάσσιες: Το Πολύστυλον χρησίμευε για λιμάνι και για αγκυροβόλιο
των πλοίων.
Χερσαίες: Το Πολύστυλον επικοινωνούσε με το εσωτερικό της χώρας
μέσω δύο οδών: η μία το συνέδεε με την Ξάνθεια και η άλλη έφθανε στο Περιθεώριον
στην άκρη της λίμνη του Πόρου.
Eθνική σύνθεση και δημογραφία: Τα μεσαιωνικά λείψανα της οχύρωσης
στο άκρο του οροπεδίου του λόφου καταλαμβάνουν μόνο ένα μικρό τμήμα της αρχαίας
ακρόπολης, και συγκεκριμένα τη ΝΔ γωνία της. Στο χώρο υπήρχε παλαιοχριστιανικό
και μεσοβυζαντινό νεκροταφείο, στην περιοχή του οποίου διακρίνονται τα θεμέλια
μιας τρίκλιτης βασιλικής με εξωτερικά κυκλική αψίδα (χρονολόγηση στον 7ο-9ο αι.).
Οι τάφοι του νεκροταφείου είναι κατασκευασμένοι με μεγάλους λίθους και αρχιτεκτονικά
μέλη από κτήρια των Αβδήρων. Γύρω από τον μονόχωρο τρουλλαίο ναό, πιθανόν του
12ου αι., που βρίσκεται μέσα στο Πολύστυλον και δίπλα στην κεντρική πύλη, υπάρχει
νεκροταφείο με περίβολο. Οι τάφοι του νεκροταφείου αυτού είναι τριών κατηγοριών
: μεταφερμένοι πέτρινοι σαρκοφάγοι ρωμαϊκών χρόνων, κιβωτιόσχημοι κτιστοί με λίθους
μικρών σχετικά διαστάσεων και λακκοειδείς, μέσα στους οποίους βρέθηκαν ίχνη ξύλινων
φερέτρων, δηλ. σιδερένια καρφιά. Στο δάπεδο του ναού βρέθηκε σπασμένο πιάτο των
αρχών του 15ου αι. και ένα νόμισμα πρώιμο οθωμανικό. Αυτό σημαίνει ότι η εγκατάλειψη
του Πολύστυλου ίσως πρέπει να συσχετισθεί με την εξάπλωση των Οθωμανών στη Θράκη.
Στην κορυφή του Πολύστυλου και στα δυτικά του επισκοπικού ναού υπήρχε αυλή με
βοηθητικά δωμάτια γύρω-γύρω, η οποία στα υστεροβυζαντινά χρόνια χρησιμοποιήθηκε
ως νεκροταφείο. Οι τάφοι του νεκροταφείου αυτού ήταν αποκλειστικά κτισμένοι με
μικρές πέτρες ή ήσαν λακκοειδείς με ξύλινα φέρετρα. Η ανασκαφή τριών νεκροταφείων
διαφορετικών περιόδων επέτρεψε να γίνουν ορισμένες χρήσιμες παρατηρήσεις για το
ανθρώπινο δυναμικό της πόλης:. Κατά τον 6ο-9ο αι. ο πληθυσμός ήταν ομοιογενής
με σχετικά μικρή παιδική θνησιμότητα και εθρέφετο με καλοαλεσμένα σιτηρά. Στον
12ο-13ο αι. ο πληθυσμός έχει μειωθεί και η παιδική θνησιμότητα εμφανίζεται αυξημένη.
Στον 13ο-14ο αι. ο πληθυσμός της πόλης εμφανίζει χαρακτηριστικά απομόνωσης.
Πολιτική Ιστορία - Xρονολόγιο: Για τα Αβδηρα, που έφτασαν στη
μεγαλύτερη ακμή τους τον 5ο και 4ο αι. π.Χ., δεν υπάρχει για την ύστερη αρχαιότητα
και για την πρωτοβυζαντινή περίοδο καμία σύγχρονη γραπτή πηγή, εν τούτοις όμως
παρατηρείται συνέχιση κατοίκησης του οικισμού, σε περιορισμένη όμως έκταση. Η
παλαιότερη μαρτυρία για το Πολύστυλον, τη νέα ονομασία του οικισμού, σχετίζεται
με τη συμμετοχή ενός επισκόπου (Δημήτριος) στη Σύνοδο του 879. Από τον 10ο έως
τον 12ο αι. το Πολύστυλο αναγράφεται ως επισκοπή υπαγόμενη στη μητρόπολη των Φιλίππων
(εκκλησιαστική επαρχία Μακεδονίας). Μέχρι τα Αβδηρα έφθανε η περιοχή που ο Ιβάνκο
απέσπασε με τη βία από τη βυζαντινή αυτοκρατορία στα 1198. Το 1212 παραχωρήθηκε
από τον Ιννοκέντιο Γ΄ η επισκοπή Polistrios στο λατίνο αρχιεπίσκοπο των Φιλίππων.
Το Πολύστυλον ανοικοδομήθηκε πριν το 1342 από τον Ιωάννη Καντακουζηνό ως μικρή
παράκτια πόλη και παρέμεινε ως επί το πλείστον συμμαχός του κατά το βυζαντινό
εμφύλιο πόλεμο. Το 1342 λαμβάνονται κάποια αμυντικά μέτρα από τον Ιωάννη Καντακουζηνό.
Επίσης το ίδιο έτος αποβιβάστηκε στο Πολύστυλον ο Μέγας Δούκας Απόκαυκος, ο οποίος
τοποθέτησε τον Γουδέλη, γνωστό πρώην οινοχόο της αυτοκράτειρας ΄Αννας, ως άρχοντα
και οδήγησε τους οπαδούς του Καντακουζηνού στην Κων/λη. Το 1343 βρέθηκαν στο λιμάνι
της πόλης 15 πλοία του Ουμούρ πασά επανδρωμένα με 250 άνδρες, τα οποία είχαν έρθει
για να βοηθήσουν τον Καντακουζηνό. Τρία από αυτά τα πλοία κάηκαν από τον Μομιτζίλο
κατά τη διάρκεια επίθεσης στην πόλη. Το καλοκαίρι του 1357 ο Ιωάννης Ε΄ Παλαιολόγος
αποβιβάστηκε στα περίχωρα των Αβδήρων, για να παραλάβει από τους Σέρβους τον αιχμάλωτο
Ματτθαίο Καντακουζηνό. Τον Ιούλιο του 1363 επιβεβαιώνεται στη Σύνοδο της Κων/λης
η αναγόρευση του επισκόπου Πέτρου του Πολύστυλου σε μητροπολίτη Χριστουπόλεως
(Καβάλα). Το 1365 η εκκλησιαστική διοίκηση του Πολύστυλου παραχωρήθηκε στον αρχιεπίσκοπο
Μαρώνειας. Από τότε το Πολύστυλο υπάγεται στην επικράτεια του Σέρβου Ιωάννη Ούγκλεση.
Στον αρχιεπίσκοπο Μαρώνειας παρέμεινε η δικαιοδοσία του Πολύστυλου ακόμα και το
1371, όταν στο μητροπολίτη Δράμας παραχωρήθηκε η μητρόπολη των Φιλίππων. Στα 1602
αναφέρεται ως Pollistilo. Το ονομαζόμενο κατά το τέλος του 15ου αι. peleo castro
δεν είναι πιθανόν κανένα άλλο από το Πολύστυλον.
Xριστιανισμός: Η παλαιότερη μαρτυρία για το Πολύστυλον, τη νέα
ονομασία του οικισμού, σχετίζεται με τη συμμετοχή ενός επισκόπου (Δημήτριος) στη
Σύνοδο του 879. Από τον 10ο έως τον 12ο αι. το Πολύστυλο αναγράφεται ως επισκοπή
υπαγόμενη στη μητρόπολη των Φιλίππων (εκκλησιαστική επαρχία Μακεδονίας). Το 1212
παραχωρήθηκε από τον Ιννοκέντιο Γ΄ η επισκοπή Polistrios στο λατίνο αρχιεπίσκοπο
των Φιλίππων. Τον Ιούλιο του 1363 επιβεβαιώνεται στη Σύνοδο της Κων/λης η αναγόρευση
του επισκόπου Πέτρου του Πολύστυλου σε μητροπολίτη Χριστουπόλεως (Καβάλα). Το
1365 η εκκλησιαστική διοίκηση του Πολύστυλου παραχωρήθηκε στον αρχιεπίσκοπο Μαρώνειας.
Από τότε το Πολύστυλο υπάγεται στην επικράτεια του Σέρβου Ιωάννη Ούγκλεση. Στον
αρχιεπίσκοπο Μαρώνειας παρέμεινε η δικαιοδοσία του Πολύστυλου ακόμα και το 1371,
όταν στο μητροπολίτη Δράμας παραχωρήθηκε η μητρόπολη των Φιλίππων.
Nαοί και ιερά: Στην περιοχή του παλαιοχριστιανικού και μεσοβυζαντινού
νεκροταφείου, έξω από τη δυτική πύλη του αρχαίου τείχους, βρίσκονται τα θεμέλια
τρίκλιτης κοιμητηριακής βασιλικής (14, 5 (9, 9μ) με εξωτερικά κυκλική αψίδα (χρονολόγηση
πιθανόν στον 7ο-9ο αι.). Αυτή η κατασκευή (αποτελούμενη εν μέρει από επαναχρησιμοποιημένα
αρχιτεκτονικά μέλη) περιορίστηκε ύστερα στο κεντρικό κλίτος (2η φάση). Μετά την
καταστροφή της ανηγέρθη ένας μικρότερος μονόχωρος ναός με πιο αβαθή αψίδα και
τελικά προέκυψε ένας μονόχωρος ναός με τρεις μικρές αψίδες στη ΒΑ γωνία του τρίκλιτου
οικοδομήματος. Στην κορυφή, στο ΝΑ τμήμα του μεσαιωνικού Πολύστυλου, υπάρχει τρίκλιτη
βασιλική (9ου-10ου αι., διαστάσεων 32 (19μ.) με τρίπλευρη αψίδα, νεότερες επισκευές
στον 11ο και 13ο αι. και με ένα οκτάπλευρο βαπτιστήριο προσκολλημένο στη ΒΑ γωνία
εξωτερικά, που ανήκει σε αρχαιότερη εκκλησία. Η τοιχοποιία αποτελείται ως επί
το πλείστον από μικρούς, επιμελώς ειργασμένους, τετραγωνισμένους λίθους διαφόρων
μεγεθών και κονίαμα, ενώ στην αψίδα υπάρχει διακοσμητική ταινία από σειρές πλίνθων.
Στο δυτικό τοίχο της εκκλησίας διακρίνεται καθαρά η τοιχοποιία της λεγόμενης "κρυπτής
πλίνθου", που είναι ένας καλός ποιοτικά τρόπος κατασκευής οικοδομημάτων σχετιζομένων
με την πρωτεύουσα και τις περιοχές επιρροής της. Ο κυρίως ναός διαιρείται σε τρία
κλίτη με τοίχους που φέρουν στα άκρα, ανατολικά και δυτικά, στενά ανοίγματα και
στο μέσον μεγάλα τόξα, ώστε, όπως και στο Πρωτάτο στις Καρυές του Αγίου Ορους
(μετασκευή του 965), η εκκλησία να έχει εσωτερικά το σχήμα του σταυρού. Κάτω από
το δάπεδο του ναού βρέθηκαν τάφοι σύγχρονοι ή και μεταγενέστεροι του κτίσματος,
κατασκευασμένοι με αρχιτεκτονικά μέλη από αρχαιότερα κτήρια ή παλαιότερες φάσεις
του ναού. ΄Ενας τάφος ως πλευρικό τοίχωμά του διαθέτει ένα τμήμα πέτρινης σαρκοφάγου
των ρωμαϊκών χρόνων, η οποία είχε χρησιμοποιηθεί εκ νέου στον 6ο-7ο αι. για ταφή
χριστιανού, όπως προκύπτει από τη χαραγμένη επιγραφή ΣΤΥΛΙΑΝΟΣ ΔΟΥΛΟΣ ΧΡΙΣΤΟΥ.
Σε έναν άλλο τάφο χρησιμοποιήθηκαν για κάλυμμα του κομμάτια θωρακίου από κλίμακα
άμβωνα ή επισκοπικό θρόνο του 9ου-10ου αι. Στη βόρεια εξωτερική πλευρά του ναού
βρέθηκε, μεταφερμένη από την εσωτερική πλευρά, πέτρινη σαρκοφάγος, που ήταν προσκύνημα
λατρείας κάποιου τοπικού αγίου. Τούτο προκύπτει από την εξέχουσα θέση και την
κατασκευή κτιστού προσκυνηταρίου πάνω στο κάλυμμα του τάφου, όπου υπήρχε η εικόνα
του αγίου αυτού. Στην ίδια πλευρά της εκκλησίας βρέθηκε δεύτερος τάφος κτιστός
με αρκοσόλιο, στο βάθος του οποίου ήταν χαραγμένος και ζωγραφισμένος ένσταυρος
ρόδακας, που μιμείται κεραμοπλαστικό κόσμημα και χρονολογείται στον 11ο αι. Δυτικά
του ναού υπήρχε αυλή με βοηθητικά δωμάτια γύρω-γύρω, η οποία στα υστεροβυζαντινά
χρόνια χρησιμοποιήθηκε ως νεκροταφείο. Οι τάφοι του νεκροταφείου αυτού ήταν αποκλειστικά
χτισμένοι με μικρές πέτρες ή ήταν λακκοειδείς με ξύλινα φέρετρα. Στο ΒΔ τμήμα
του περιβαλλόμενου από το μεσαιωνικό τείχος επίπεδο του λόφου, εντοπίστηκαν τα
λείψανα μονόκλιτου ναού (7, 3 (5, 4μ.) με τρίπλευρη αψίδα και τμήματα τεσσάρων
κιόνων πάνω στους οποίους στηριζόταν πιθανόν ο τρούλλος του ναού. Το πάχος του
τοίχου φθάνει τα 70 εκ. Η τοιχοδομία αποτελείται από αποτμήματα τετραγωνικών λίθων,
λευκό κονίαμα και διάσπαρτους πλίνθους. Χρονολογείται πιθανόν στον 12ο αι. Γύρω
από τον τρουλλαίο αυτό ναό, υπάρχει νεκροταφείο με περίβολο.
Δημόσια οικοδομήματα και έργα: Κοντά στο γωνιακό βυζαντινό πύργο
"του λιμανιού", απ'όπου προέρχονται αγγεία καθημερινής χρήσης του 12ου-13ου αι.,
βρίσκονται τα ερείπια μικρού βαλανείου (λουτρό).
Oχυρώσεις: Η ακρόπολη των αρχαίων Αβδήρων (μήκος τείχους πόλης
μόλις 5χλμ, εμβαδόν περιοχής 1, 1-1, 12χλμ2, 1305μ μήκος και 895μ πλάτος) βρίσκεται
σε ένα λόφο στο ακρωτήρο Μπαλούστρα της χερσονήσου που εισχωρεί προς νότον στη
θάλασσα. Τα μεσαιωνικά λείψανα της οχύρωσης στο άκρο του οροπεδίου του λόφου καταλαμβάνουν
μόνο ένα μικρό τμήμα της αρχαίας ακρόπολης, δηλαδή τη ΝΔ γωνία. Η κύρια είσοδος
στην αρχαία ακρόπολη και στη μεσαιωνική πόλη ήταν από βόρεια. Το αρχαίο τείχος
κατέρρευσε κατά τη ρωμαϊκή περίοδο. Η μεσαιωνική οχύρωση (με πάχος στη Β. πλευρά
1, 35-1, 75μ.) οικοδομήθηκε, τουλάχιστον εν μέρει, πάνω από την ακρόπολη του αρχαίου
τείχους (σύμφωνα με τις νομισματικές ενδείξεις το αργότερο κατά τον 11ο αι.).
Kεραμεική: Αγγεία καθημερινής χρήσης του 12ου-13ου αι. από το
χώρο των ερειπίων μικρού βαλανείου (λουτρού), κοντά στο γωνιακό πύργο του "λιμανιού".
Mεταλλοτεχνία-Mικροτεχνία: Στο εκτενές χριστιανικό νεκροταφείο
των Αβδήρων, έξω από τα τείχη του βυζαντινού Πολύστυλου, βρέθηκε χάλκινο περιδέραιο
από 11 μεγάλα στο σχήμα καρπού καρυδιάς κομβία και 2, χάλκινα επίσης, ενώτια με
μεγάλο συρμάτινο κρίνο και επίμηκες κρεμαστάρι (παντατίφ). Κοσμήματα παρόμοιου
τύπου έχουν μακρά παράδοση, που φθάνει έως τους ρωμαϊκούς και ελληνιστικούς χρόνους
και δείχνουν το πολιτιστικό υπόβαθρο του πληθυσμού της περιοχής στα πρώιμα μεσοβυζαντινά
χρόνια.
Συγγραφέας: Μ. Κορτζή - Β. Σιαμέτης
Το κείμενο παρατίθεται τον Ιούλιο 2004 από την ακόλουθη ιστοσελίδα του Θρακικού Ηλεκτρονικού Θησαυρού
Τον 7ο αι. π.Χ., Έλληνες από τα νησιά του ανατολικού Αιγαίου και τις
πόλεις της δυτικής Μικράς Ασίας, δημιούργησαν μια σειρά αποικιών στην εύφορη παραλιακή
ζώνη της αιγιακής Θράκης. Την εποχή εκείνη ιδρύθηκαν και τα Αβδηρα, στη θέση του
ακρωτηρίου Μπουλούστρα, ανάμεσα στις εκβολές του Νέστου
και του Πόρτο Λάγος.
Πρώτοι έφτασαν στην περιοχή οι Κλαζομένιοι με αρχηγό τον Τιμήσιο το
656/652 π.Χ., ίδρυσαν την πόλη των Αβδήρων και την οχύρωσαν με ισχυρά τείχη. Η
αποικία αυτή γνώρισε σταδιακά την παρακμή και επανιδρύθηκε το 545 π.Χ., από Τήιους
αποίκους.
Η μυθολογική παράδοση παρουσιάζει ως ιδρυτή της πόλης τον Ηρακλή,
ο οποίος έχτισε τα Αβδηρα προς τιμή του φίλου του Αβδηρου, από τον οποίο πήραν
και το όνομα τους , που τον κατασπάραξαν τα σαρκοβόρα άλογα του βασιλιά των Βιστόνων
Θρακών, Διομήδη.(Είναι ο όγδοος άθλος του Ηρακλή)
Τοποθετημένη σε μια προνομιούχο για το εμπόριο με τη Θρακική ενδοχώρα
θέση, με δύο λιμάνια και πλούσιες καλλιεργήσιμες εκτάσεις, η αποικία των Τηίων
εξελίχθηκε γρήγορα σε μια από τις ακμαιότερες πόλεις του βόρειου Αιγαίου.
Πληροφορίες για την ιστορία των Αβδήρων αντλούμε από τις αρχαίες πηγές
και τις αρχαιολογικές έρευνες. Έντονη και καθοριστική για την πορεία τους υπήρξε
η παρουσία των Περσών, που άρχισε να γίνεται αισθητή στην περιοχή ήδη από το 512
π.Χ. Όταν το 491 π.Χ. ο Μαρδόνιος κυρίευσε τις ελληνικές πόλεις της περιοχής και
υπέταξε μερικά από τα θρακικά φύλα, το λιμάνι των Αβδήρων χρησίμευσε ως ορμητήριο
των Περσών. Το 480 π.Χ. η πόλη φιλοξένησε τον Ξέρξη και το στρατό του, ενώ το
479 π.Χ. ο βασιλιάς των Περσών φιλοξενήθηκε για μια ακόμη φορά, όταν ηττημένος
αποχωρούσε από την Ελλάδα. Ένα χρυσό ξίφος και μια χρυσοποίκιλτη τιάρα ήταν τα
δώρα που άφησε τότε ο Ξέρξης στα Αβδηρα.
Μετά τους Περσικούς πολέμους τα Αβδηρα γνώρισαν μια μακρά ειρηνική
περίοδο μεγάλης οικονομικής και πολιτιστικής ακμής. Έγιναν μέλος της Α΄ Αθηναϊκής
Συμμαχίας, πληρώνοντας ιδιαίτερα υψηλό φόρο, ενώ στενές ήταν και οι σχέσεις τους
με το ανεξάρτητο θρακικό βασίλειο των Οδρυσών. Ο Πελοποννησιακός πόλεμος έφερε
μια σειρά στάσεων, συγκρούσεων και συμμαχιών που αποδυνάμωσαν την πόλη. Ιδιαίτερα
σημαντικό ήταν το πλήγμα που δέχτηκαν τα Αβδηρα το 376 π.Χ., από τη εισβολή 30.000
Τριβαλλών που είχε ως αποτέλεσμα τον αποδεκατισμό των κατοίκων τους. Ο Αθηναίος
στρατηγός Χαβρίας ήταν αυτός που έσωσε τότε τη πόλη. Τον επόμενο χρόνο, με τη
δύναμή τους σημαντικά μειωμένη, έγιναν μέλος της Β΄ Αθηναϊκής Συμμαχίας και παρέμειναν
στη σφαίρα επιρροής των Αθηνών μέχρι το 350 π.Χ. Την εποχή εκείνη ο Φίλιππος Β΄
κυρίευσε τα Αβδηρα, μαζί με άλλες πόλεις των θρακικών παραλίων.
Μετά το θάνατο του Μεγάλου Αλεξάνδρου και την κατάτμηση του βασιλείου
του, η πόλη γνώρισε διαδοχικά την κυριαρχία των Μακεδόνων, των Σελευκιδών και
των Πτολεμαίων. Στα τέλη του 3ου και στις αρχές του 2ου προχριστιανικού αιώνα
οι συγκρούσεις μεταξύ των Μακεδόνων και των Ρωμαίων οδήγησαν στην επικράτηση των
Ρωμαίων, που το 167 π.Χ. επέβαλαν την κυριαρχία τους στη Μακεδονία και τη Θράκη.
Τα Αβδηρα διατήρησαν τότε το καθεστώς της "ελεύθερης πόλης", η εποχή της ακμής
τους όμως είχε ήδη περάσει. Σταδιακά μετατράπηκαν σε μια μικρή και ασήμαντη πολίχνη,
καθώς οι πλημμύρες του Νέστου και τα έλη που δημιουργήθηκαν και δεν αποξηράνθηκαν,
προξένησαν στην πόλη ανυπέρβλητα προβλήματα.
Πολύτιμα είναι τα στοιχεία που διαθέτουμε για την κοινωνική οργάνωση,
το δημόσιο και τον ιδιωτικό βίο των Αβδήρων. Η γεωργία, η κτηνοτροφία, η αλιεία,
το εμπόριο και οι βιοτεχνικές δραστηριότητες αποτελούσαν τις κύριες ασχολίες των
κατοίκων τους. Αδιάψευστο μάρτυρα της μεγάλης εμπορικής δραστηριότητάς τους αποτελεί
η ανθηρή νομισματοκοπία της πόλης (χαρακτηριστικό είναι το βασιλικό νομισματοκοπείο
που υπήρχε όπου κόπηκαν νομίσματα του Μεγάλου Αλεξάνδρου). Η εύρεση των μεγάλων
ασημένιων οκτάδραχμων και τετράδραχμων των Αβδήρων, με έμβλημα το γρύπα, σε περιοχές
τόσο απομακρυσμένες όπως η Αίγυπτος,
η Συρία και η Μεσοποταμία,
μαρτυρούν το εύρος και τη δυναμική του εμπορίου της.
Την περίοδο της ανεξαρτησίας τους τα Αβδηρα είχαν δημοκρατικό πολίτευμα.
Ο Δήμος και η Βουλή είχαν την ανώτατη εξουσία. Ανώτατος και επώνυμος άρχοντας
ήταν ο ιερέας του πολιούχου θεού της πόλης, Απόλλωνα. Ανώτατοι εκτελεστικοί άρχοντες
ήταν οι Τιμούχοι που αντικαταστάθηκαν στο α΄ μισό του 2ου αι. π.Χ. από τους Νομοφύλακες.
Τα οικονομικά της πόλης ελέγχονταν από τους οικονομικούς άρχοντες
και τα αρχεία της ήταν οργανωμένα. Τα ψηφίσματα προξενίας φυλάσσονταν στο Ιερό
του Διονύσου, ενώ η έκθεση των ψηφισμάτων της Εκκλησίας του Δήμου, που γράφονταν
σε μαρμάρινες στήλες, γινόταν στην Αγορά. Από τις αρχαίες πηγές και από τις επιγραφές
γνωρίζουμε τρεις νόμους της πόλης. Τον 5ο αι. π.Χ. ίσχυε νόμος που δεν επέτρεπε
να ταφεί στην πατρίδα του ο πολίτης που είχε σπαταλήσει την πατρική του περιουσία.
Από τον 4ο αι. π.Χ. γνωρίζουμε ένα νόμο που ρύθμιζε τις αγοροπωλησίες ζώων και
δούλων και από τον 3ο αι. π.Χ. ένα νόμο για την προστασία της πόλης από συνωμοσίες.
Ο πληθυσμός των Αβδήρων χωριζόταν σε ελεύθερους, απελεύθερους και
δούλους. Η ακριβής οργάνωση της κοινωνίας όμως, όπως και ο αριθμός των κατοίκων
της, μας είναι άγνωστα. Σύμφωνα με τις εκτιμήσεις των ερευνητών ο πληθυσμός κυμαινόταν
από 30.000 έως και 100.000 κατοίκους. Το σίγουρο είναι ότι τα Αβδηρα ήταν μια
πολυάνθρωπη πόλη στην οποία, εκτός από τους αποίκους, κατοικούσαν ντόπιοι Θράκες
και Έλληνες από άλλες περιοχές.
Από τις θρησκευτικές γιορτές που τελούνταν στην πόλη, γνωστές είναι
δύο: Τα Διονύσια, που ήταν η μεγαλύτερη, και τα Θεσμοφόρια, γιορτή γυναικών που
διαρκούσε τρεις μέρες και γινόταν προς τιμή της θεάς Δήμητρας. Εκτός από τον Απόλλωνα,
που ήταν ο πολιούχος θεός, ιδιαίτερα σημαντική ήταν η λατρεία του Διονύσου, ενώ
γνωστές μας είναι και οι λατρείες πολλών άλλων θεών και ηρώων. Η ύπαρξη Ιερών
του Απόλλωνος Δηρήνου, του Διόνυσου, της Αθηνάς Επιπυργίτιδος και της Αφροδίτης
είναι γνωστή από αρχαίες πηγές, δεν έχει όμως επιβεβαιωθεί ανασκαφικά.
Στην ακμαία πόλη των Αβδήρων, που είχε δεχτεί έντονες επιδράσεις από
την πνευματική ζωή της Ιωνίας,
γεννήθηκαν και έδρασαν γνωστοί ποιητές, σοφιστές και φιλόσοφοι. Πρώτος χρονολογικά
αναφέρεται ο μελικός ποιητής Ανακρέων, που ήρθε μαζί με τους αποίκους από την
Τέω. Δικά του είναι τα λόγια
που σώζει ο Στράβων και χαρακτηρίζουν τα Αβδηρα ως "καλή Τηίων αποικίη".
Ένας από τους μεγαλύτερους σοφιστές της αρχαιότητας, ο Πρωταγόρας,
που έδρασε κυρίως στην Αθήνα, γεννήθηκε στα Αβδηρα. Αβδηρίτης ήταν επίσης ο δάσκαλος
του Δημόκριτου Λεύκιππος, ο Ανάξαρχος, μαθητής του Δημόκριτου που ακολούθησε το
Μ. Αλέξανδρο στις εκστρατείες του, ο γραμματικός Εκαταίος και ο ποιητής Νικαίνετος.
Ο Βίων ο Αβδηρίτης, μαθηματικός που έζησε τον 4ο αι. π.Χ., ήταν ο πρώτος που διατύπωσε
τη θεωρία ότι υπάρχουν περιοχές στη γη όπου για έξι μήνες είναι μέρα και για έξι
μήνες νύχτα Ανάμεσα στους πνευματικούς άνδρες που γεννήθηκαν στα Αβδηρα, κορυφαία
προβάλλει η μορφή του Δημόκριτου, που γεννήθηκε περίπου το 470 π.Χ. Ο μεγάλος
υλιστής φιλόσοφος, ο θεμελιωτής, της θεωρίας του ατόμου, απέκτησε μεγάλη φήμη
όσο ακόμη ζούσε. Η διατύπωση της θεωρίας ότι ολόκληρος ο κόσμος, αποτελείται από
πολύ μικρά κομματάκια ύλης, τα άτομα (ά-τμητα), αποτελεί μια από τις σημαντικότερες
συνεισφορές της αρχαίας ελληνικής φιλοσοφίας στην επιστήμη.
Οι πληροφορίες που αντλούμε από τις αρχαίες πηγές καθώς και τα πλούσια
ευρήματα των ανασκαφών, μαρτυρούν ότι τα Αβδηρα ανέπτυξαν ιδιαίτερα υψηλό υλικό
και πνευματικό πολιτισμό, παρόλο που κατά την αρχαιότητα υπήρξαν περιβόητα για
τη μωρία των κατοίκων τους, το λεγόμενο αβδηριτισμό.
Πηγές:
ΑΡΧΑΙΟΛΟΓΙΚΟΣ ΟΔΗΓΟΣ "ΑΒΔΗΡΑ ΠΟΛΥΣΤΥΛΟ"
Ντίνα Καλλιντζή, Αρχαιολόγος
Δόμνα Τερζοπούλου Αρχαιολόγος
Νίκος Ζήκος Αρχαιολόγος
(Σημείωση σύνταξης: Για την μετέπειτα ιστορία βλ. σύγχρονη Πόλη
των Αβδήρων)
Το κείμενο παρατίθεται τον Μάιο 2003 από την ακόλουθη ιστοσελίδα, με φωτογραφίες, του Δήμου Αβδήρων
Teos also is situated on a peninsula; and it has a harbor. Anacreon the melic poet was from Teos; in whose time the Teians abandoned their city and migrated to, Abdera, a Thracian city, being unable to bear the insolence of the Persians; and hence the verse in reference to Abdera. (Strabo 14,1,30)
When Charisander was archon at Athens, the Romans elected four military tribunes with consular power, Servius Sulpicius, Lucius Papirius, Titus Quinctius; and the Eleians celebrated the one hundred first Olympiad, in which Damon of Thurii won the stadium race. During their term of office, in Thrace the Triballians, suffering from a famine, moved in full force into territory beyond their borders and obtained food from the land not their own. More than thirty thousand invaded the adjacent part of Thrace and ravaged with impunity the territory of Abdera; and after seizing a large quantity of booty they were making their way homeward in a contemptuous and disorderly fashion when the inhabitants of Abdera took the field in full force against them and slew more than two thousand of them as they straggled in disorder homewards.
This extract is from: Diodorus Siculus, Library (ed. C. H. Oldfather, 1989). Cited Nov 2002 from The Perseus Project URL below, which contains comments & interesting hyperlinks.
Ρωμαίος στρατηγός Ορτένσιος, γιος του ομώνυμου ρήτορα, μετά την μάχη των Φιλίππων, αρχή Ρωμαϊκής κυριαρχίας.
Απελευθέρωσαν την πόλη από τους Τριβαλούς και την έκαναν μέλος της Β' Αθηναϊκής Συμμαχίας.
O αρχαιολογικός χώρος των Aβδήρων βρίσκεται κοντά στο ακρωτήριο Mπουλούστρα, περί τα 7 χλμ. NA του σημερινού ομώνυμου χωριού. H ταύτιση της θέσεως του ακρωτηρίου Mπουλούστρα με τα αρχαία Αβδηρα ανάγεται ήδη στα τέλη του 19ου αιώνος και επιβεβαιώνεται τόσο από τα επιγραφικά όσο και από τα νομισματικά ευρήματα.
Ο αρχαιολογικός χώρος των Αβδήρων, το σημαντικότερο μνημείο της μακραίωνης ιστορίας καταλαμβάνει την περιοχή ανάμεσα στον παραθεριστικό οικισμό Αβδήρων και τον δρόμο προς το λιμάνι, στην νότια πλευρά του χωριού. Εδώ απλώνεται η Αρχαία Πόλη των Αβδήρων με τους δύο οχυρωματικούς περιβόλους. Στα νοτιοδυτικά υψώνεται ο λόφος της Ακρόπολης και στα βόρεια της πόλης εκτείνεται το αρχαϊκό, κλασσικό και ελληνιστικό νεκροταφείο. Η ανασκαφική έρευνα στην περιοχή ξεκίνησε το 1950 από τον σπουδαίο αρχαιολόγο Δημήτρη Λαζαρίδη και οδήγησε στην αποκάλυψη ενός σημαντικού τμήματος της αρχαίας πόλης.
Το κείμενο παρατίθεται τον Φεβρουάριο 2003 από την ακόλουθη ιστοσελίδα, με φωτογραφίες, του Δήμου Αβδήρων
Το "ΠΟΛΥΣΤΥΛΟΝ" η Βυζαντινή Ακρόπολη των Αβδήρων, που είναι γνωστή από τον Επίσκοπο της Δημήτριο (879 μ.Χ). , απλώνεται στο παραθαλάσσιο γήλοφο με το όνομα Μπολούστρα που βρίσκεται ακριβώς πάνω από το Αρχαίο λιμάνι.
Πήρε το όνομα της από τους στύλους των Αρχαίων ερειπίων και υπήρξε αρκετά σημαντική οχυρωματική πόλη κυρίως κατά την υστεροβυζαντινή περίοδο.
Ιδιαίτερα μεγάλη άνθιση γνώρισε σαν επισκοπή η οποία υπαγόταν στην Μητρόπολη Φιλίππων μέχρι τα μέσα του 14ου αιώνα όπως μαρτυρούν οι εκκλησιαστικές πηγές και οι Βυζαντινοί συγγραφείς.
Οι ανασκαφικές έρευνες των τελευταίων χρόνων, ανέδειξαν τον επισκοπικό ναό , ένα μονόχωρο ναό, μια κοιμητηριακή Βασιλική εκτός των Βυζαντινών Τειχών, το λουτρό και μερικές οικίες.
Σήμερα ο χώρος του Πολύστυλου, όπου η ιστορία ανταμώνει το γαλάζιο της θάλασσας και του ουρανού και χρωματίζεται από το πράσινο της Φύσης, συνθέτει ένα δελεαστικό τοπίο φυσικής ομορφιάς και σπάνιας ιστορικής αξίας που μαγεύει κάθε επισκέπτη.
Το κείμενο παρατίθεται τον Φεβρουάριο 2003 από την ακόλουθη ιστοσελίδα, με φωτογραφία, του Δήμου Αβδήρων
Το Αρχαίο Θέατρο των Αβδήρων βρίσκεται ανάμεσα στον βόρειο και νότιο περίβολο της Αρχαίας πόλης, στην άκρη ενός μικρού λόφου. Οι πρώτες ανασκαφές στον χώρο του θεάτρου, που έγιναν το 1960 από τον Δημήτρη Λαζαρίδη, έφεραν στο φως ένα μικρό τμήμα από την υποθεμελίωση των εδωλίων και ένα τμήμα πήλινου αγωγού της ορχήστρας. Δυστυχώς μέχρι σήμερα δεν έχει γίνει καμία οργανωμένη προσπάθεια για την περαιτέρω αξιοποίηση και ανάδειξη του θεάτρου. Η πιο σημαντική κίνηση δράσης , που ξεκίνησε πριν από μερικούς μήνες, είναι η σύσταση Συλλόγου Φίλων Αρχαίου Θεάτρου (ΣΥ.Φ.Α.Θ.Α.), με πρωτοβουλία της Δημάρχου κ. Τσακίρη και την στήριξη όλων των τοπικών αρχών αλλά και πολλών αξιόλογων προσώπων από τον χώρο της Τέχνης και του Πνεύματος. Σκοπός του Συλλόγου, εκτός από την ανάδειξη του Αρχαίου θεάτρου, είναι η ποιοτική μελέτη και διάδοση της θεατρικής ιδέας και παιδείας και η διοργάνωση ειδικών εκδηλώσεων Αρχαίου και Σύγχρονου Δράματος.
Το κείμενο παρατίθεται τον Μάιο 2003 από την ακόλουθη ιστοσελίδα του Δήμου Αβδήρων
Region: Thrace
Periods: Archaic, Classical, Roman, Byzantine, Geometric
Type: Fortified city
Summary: A coastal city on Cape Bulustra, E of Kavalla.
Physical Description:
The city had two harbors, the larger one protected by a mole
and city fortification walls. The walls extended ca. 5.5 km and enclosed a city
designed on the Hippodamian grid system in the 4th century B.C. Houses of the
Hellenistic and Roman period survive, as do the theater, Roman baths and a terracotta
figurine workshop. Byzantine fortifications have obscured earlier remains on the
acropolis.
Description:
Traditionally founded by Herakles, Abdera was in fact a
7th century B.C. colony of Klazomenai which was reestablished in the 6th century
by Ionians refugees from Teos. It fell under Persian control in 490 B.C. and later
became a member of the Delian League. Philip II conquered the city in ca. 350
B.C. and in 196 B.C. Rome declared it a free city. The city suffered two major
destructions: in 376 B.C. at the hands of the Thracian tribe of the Triballi and
in 170 B.C. by a Roman force. Abdera was famed for the beauty of its coinage and
as the birthplace of Democritus and Protagoras. Although occupied into the Byzantine
period it had lost all political importance during the Roman Imperial period.
Exploration:
Excavations began 1950 by D. Lazarides for the Greek Archaeological
Service.
Donald R. Keller, ed.
This text is cited Oct 2002 from The Perseus Project URL below, which contains 15 image(s), bibliography & interesting hyperlinks.
Βιβλιογραφία: Αβδηρα & Δίκαια, Δ. Λαζαρίδης. 1971 Αθήνα
To this the expedition of Jason and the Jasonian monuments bear witness, some of which were built by the sovereigns of the country, just as the temple of Jason at Abdera was built by Parmenion. (Strabo 11,14,12)
(Pindar, ap. Tzetzes, Lycophr. 445.)
Abdera [8 Coins]
Abdera, 53 coins (with images & description)
Found in Akropolis wall some years before 1883...
The inscription records two decrees, the second (lines 9-18) conferring proxeny
upon the Abderite Komaios and his descendants, the first (lines 1-8) ordering
the publication of the second. It is usually dated to the first quarter of the
fourth century by the form of its prescript, but it could as well date to the
years soon after 375, when Abdera was rescued by Athenian forces after an invasion
of the Triballoi and subsequently became a member of the Second Athenian League.
The relief is so worn that only the outline of the figures is visible. On the right is Athena, preserved only from the knees down, recognizable by the upright shield leaning toward her on the right. She turns toward the left, probably to crown the smaller honorand Komaios, preserved only from the calves down, who turns toward her.
Αβδηριτισμόν οφλισκάνω (= δίνω την εντύπωση ανόητου).
Abderita. A name generally applied to the "laughing philosopher" Democritus, as being a native of Abdera.
Ο πρώτος οικιστής των Αβδήρων, τον οποίο οι Θράκες εκδίωξαν και στον οποίο αργότερα οι κάτοικοι των Αβδήρων που κατάγονταν από την Τέω απέδιδαν τιμές ήρωα (Ηρόδ. 1,168,1)
480 - 400
Λεύκιππος. Η ζωή, η καταγωγή, το έργο του Λεύκιππου περιβάλλονται από αναπάντητα
ερωτήματα και αμφισβητήσεις, ακόμη από την αρχαιότητα. Οι Επικούρειοι αμφισβητούν
την ύπαρξή του, ο Αριστοτέλης ταυτίζει το Δημόκριτο με το Λεύκιππο, ενώ ο Διογένης
ο Λαέρτιος ("Βίοι Φιλοσόφων", βιβλίο ΙΧ, παρ. 30-33) γράφει ότι: "Ηταν Ελεάτης,
κατ' άλλους Αβδηρίτης και κατ' άλλους Μιλήσιος.
Ακουσε το Ζήνωνα".
Γενικά, οι αρχαίοι που δέχονται την ύπαρξη του Λεύκιππου, παραδέχονται
ότι στα έργα του "Περί νου" και "Μέγας διάκοσμος" ο Λεύκιππος συνέλαβε τους άξονες
της ατομικής θεωρίας, που επεξεργάστηκε στη συνέχεια ο μαθητής του Δημόκριτος.
Θα μπορούσαμε να πούμε ότι ο Λεύκιππος πρώτος, για να εξηγήσει την ποικιλομορφία
των όντων, υποστηρίζει την ύπαρξη του κενού που διαχωρίζει τα όντα. Δηλαδή, τις
δύο αντίθετες δυνάμεις Φιλότης-Νείκος του Εμπεδοκλή τις αντικαθιστά με το πλήρες
και το κενό, που δίνουν μια ποσοτική-επιστημονική διάσταση στο φιλοσοφικό στοχασμό
και στην επιστήμη.
Ο Διογένης ο Λαέρτιος αναφέρει: "Το σύνολο των πραγμάτων - τα πάντα,
είναι άπειρο και αυτά μεταβάλλονται το ένα στο άλλο. Το παν αποτελείται από κενό
και από πλήρες μέρος ατόμων. Οι κόσμοι γίνονται από τα άτομα που πέφτουν στο κενό
και περιπλέκονται μεταξύ τους. Από την κίνηση και την ένωση των ατόμων προέρχονται
τα άστρα. Ο ήλιος έχει μεγαλύτερη κυκλική τροχιά από τη σελήνη. Πρώτος ο Λεύκιππος
θεώρησε τα άτομα ως πρώτες αρχές" Λευκίππου, "Περί νου" Ο Λεύκιππος λέγει ότι
όλα γίνονται σύμφωνα με την ανάγκη, και υπάρχει η ίδια μοίρα. Γιατί λέγει στο
"Περί νου": "Κανένα πράγμα δε γίνεται μάταια, μα όλα γίνονται και από λόγο και
από ανάγκη".
Τα κείμενα είναι από το βιβλίο του καθηγητή Θανάση Μουσόπουλου "ΑΒΔΗΡΑ,
ΓΗ ΤΟΥ ΚΑΛΛΟΥΣ ΚΑΙ ΤΟΥ ΣΤΟΧΑΣΜΟΥ" τον οποίον και ευχαριστούμε)
Το κείμενο παρατίθεται τον Ιούλιο 2003 από την ακόλουθη ιστοσελίδα του Δήμου Αβδήρων
Leucippus (fl.5th century BC)
Life Ancient philosopher and physicist, founder of the atomic theory. His
birthplace is variously given as Miletus, Abdera and Elea. The Epicureans doubted
his existence. Aristotle records that there was no essential difference between
the teachings of Leucippus and those of his disciple Democritus. The powerful
personality of the latter appears to overshadowed the former, and the disciple
has remained famous while the master is forgotten.
Leucippus lived in the 5th century BC and was a contemporary of Empedocles
and Anaxagoras. He is credited with two treatises, the "Great World System" (Megas
Diakosmos), the fundamental textbook of the atomist school, and the "On the mind".
While nothing definite is known of the second, a short account of the first has
survived.
This text is based on the Greek book "Ancient Greek Scientists", Athens, 1995 and is cited Dec 2003 from The Technology Museum of Thessaloniki URL below.
Leucippus (Leukippos), a Grecian philosopher, who is on all hands admitted to have been the founder of the atomic theory of the ancient philosophy. Where and when he was born we have no data for deciding. Miletus, Abdera, and Elis have been assigned as his birth-place; the first, apparently, for no other reason than that it was the birth-place of several natural philosophers; the second, because Democritus, who carried out his theory of atoms, came from that town; Elis, because he was looked upon as a disciple of the Eleatic school. The period when he lived is equally uncertain. He is called the teacher of Democritus (Diog. Laert. ix. 34), the disciple of Parmenides (Simplic. Phys. fol. 7, a), or, according to other accounts, of Zeno, of Melissus, nay even of Pythagoras (Simplic. l. c ; Diog. Laert. ix. 30; Tzetz. Chil. ii. 930; Iamblich. Vit. Pyth. 104). From the circumstance that Parmenides and Anaxagoras had objected to some doctrines which we find connected with the atomic theory, and from the obscurity that hangs over the personal history and doctrines of Leucippus, Ritter (Geschichte d. Phil. vol. i. book vi. c. 2) is inclined to believe that Leucippus lived at a time when intercourse between the learned of the different Grecian states was unfrequent. With regard to his philosophical system it is impossible to speak with precision or certainty, as Aristotle and the other writers who mention him, either speak of him in conjunction with Democritus, or attribute to him doctrines which are in like manner attributed to Democritus. Diogenes Laertius (ix. 30-33) attempts an exposition of some of his leading doctrines. Some notices will also be found in Aristotle (De Anima, i. 2), Plutarch (De Placitis Phil. 17), and Cicero (de Nat. Deor. i. 24). For an account of the general features of the atomic theory, as developed by Democritus, the reader is referred to that article.
This text is from: A dictionary of Greek and Roman biography and mythology, 1873 (ed. William Smith). Cited Oct 2006 from The Perseus Project URL below, which contains interesting hyperlinks
470 - 390
Ο Δημόκριτος γεννήθηκε στα Αβδηρα της Θράκης ανάμεσα στα χρόνια 470-457
π.Χ.. Καταγόταν από πλούσια οικογένεια και γι' αυτό κατάφερε να πάρει άρτια μόρφωση
και να πραγματοποιήσει ένα πολύχρονο ταξίδι σε χώρες της Ασίας και της Αφρικής.
Επισκέφθηκε επίσης και την Αθήνα, όπου είχε την τύχη να συναντηθεί και να συνομιλήσει
με τον Σωκράτη, χωρίς να του αποκαλύψει την ταυτότητα του.
Σε γενικές γραμμές δεν έμεινε ικανοποιημένος από το ταξίδι του στην
Αθήνα και δεν επιδίωξε να προβάλει καθόλου το Φιλοσοφικό και Πνευματικό του έργο.
Οταν ολοκλήρωσε τα ταξίδια του μέσα και έξω από τον Ελληνικό κόσμο, γύρισε στα
Άβδηρα, που βρίσκονταν τότε σε μεγάλη ακμή και δε συνταράχτηκαν ούτε από πολιτικές
έριδες ούτε πλήχθηκαν από τον Πελοποννησιακό πόλεμο. Είναι πολύ πιθανό να ίδρυσε
στην πατρίδα του φιλοσοφική σχολή. Πάντως, αυτό που τονίζεται στις αρχαίες πηγές
είναι πως ξόδεψε όλα τα χρήματά του ταξιδεύοντας και αντιμετώπιζε τον κίνδυνο
να δικαστεί, γιατί στα Αβδηρα ίσχυε ένας νόμος ενάντια σ' όσους ξόδευαν όλη την
πατρική περιουσία. Ο Δημόκριτος τότε διάβασε δημόσια το έργο του "Μέγας Διάκοσμος".
Οι συμπολίτες του συγκινήθηκαν και κατανόησαν πως σπατάλησε ο Δημόκριτος την περιουσία
του πατέρα του, ακούγοντας το αποτέλεσμα των πολύχρονων ερευνών του.
Ο Διογένης ο Λαέρτιος διασώζει τη βεβαίωση πως ο ανώνυμος φιλόσοφος
που αναφέρεται στο διάλογο "Αντερασται" (αποδίδεται στον Πλάτωνα) είναι ο Δημόκριτος.
Εκεί, σημειώνεται: "Ην ως αληθώς εν φιλοσοφία πένταθλος τα γαρ φυσικά και τα ηθικά,
αλλά και τα μαθηματικά και τους εγκυκλίους λόγους και περί τεχνών πάσαν είχεν
εμπειρίαν". Ο τίτλος "πένταθλος φιλόσοφος" δείχνει την πολυμέρεια του Δημόκριτου,
το εγκυκλοπαιδικό μυαλό του. Τα έργα του ήταν 60-70, χωρισμένα σε τετραλογίες.
Εμείς γνωρίζουμε μόνο τους τίτλους των έργων (μας τους διασώζει ο Διογένης ο Λαέρτιος)
και κάπου τριακόσια αποσπάσματα, που περιέχονται σε κείμενα διαφόρων αρχαίων συγγραφέων.
Οπως για τη ζωή έτσι και για το θάνατό του υπάρχουν πολλές εκδοχές. Πρέπει να
πέθανε ανάμεσα στο 370-360 π.Χ.. Ενα περιστατικό που συνδέεται με το θάνατό του
(Διογένης Λαέρτιος, παρ. 43) είναι χαρακτηριστικό για το πώς έβλεπαν οι μεταγενέστεροι
το Δημόκριτο: "Λένε πως ήταν πολύ γερασμένος και κόντευε να πεθάνει. Τότε, η αδελφή
του λυπήθηκε γιατί θα πέθαινε πάνω στη γιορτή των θεσμοφόρων και αυτή δεν θα μπορούσε
να εκπληρώσει τα θρησκευτικά της καθήκοντα στη θεά. Ο Δημόκριτος, λοιπόν, της
είπε να του φέρουν ζεστά ψωμιά. Του τα 'φεραν και τα κράτησε όλες τις μέρες αυτές
μπροστά στη μύτη του. Οταν τέλειωσε η γιορτή, τρεις μέρες κράτησε, πέθανε". "Τοιούτος
μεν ο βίος τα' ανδρός" (Διογένης Λαέρτιος, παρ. 43).
Τα έργα του Δημόκριτου.
Όπως για τη ζωή, το ίδιο και για τα έργα του Δημόκριτου δεν είμαστε σίγουροι σχεδόν για τίποτε.
Κατά Σουίδα: "γνήσια δε αυτού βιβλία είσι δύο, ο τε Μέγας διάκοσμος και το Περί φύσεως κόσμου. Έγραψε δε και επιστολάς". Ο Διογένης ο Λέρτιος αντίθετα αναφέρει λογίες, όπως έκανε και για τα έργα του Πλάτωνα.
Αυτά που είχε υπόψη του ο Θρασύλος πρέπει να ήταν περίπου 50. Εμείς έχουμε τους τίτλους κοντά 70 έργων. Δυστυχώς δεν σώθηκε κανένα έργο του. Έχουμε μερικά μόνο αποσπάσματα που μας διασώζουν οι αρχαίοι συγγραφείς. Ο Διογένης ο Λαέρτιος, με βάση την κατάταξη του Θρασύλου, αναφέρει:
α. Ηθικά έργα:
Ι. 1. Πυθαγόρης
2. Περί της του σοφού διαθέσεως
3. Περί των εν Άιδου
ΙΙ. 1. Περί ανδραγαθίας ή περί αρετής
2. Αμαλθείης κέρας
3. Περί ευθυμίης
4. Υπομνημάτων ηθικών.
β. Φυσικά έργα:
ΙΙΙ. 1. Μέγας διάκοσμος
2. Μικρός διάκοσμος
3. Κοσμογραφίη.
4. Περί των πλανητών
IV. 1. Περί φύσεως πρώτον
2. Περί ανθρώπου φύσεως δεύτερον
3. Περί νού
4. Περί αισθήσεων
V. 1. Περί χυμών
2. Περί χροών
3. Περί των διαφερόντων ρυσμών
4. Περί αμειψιρυσμιών
VI. 1. Κρατυντήρια
2. Περί ειδώλων ή περί προνοίας
3. Περί λογικών κανών α β γ
γ. Ασύντακτα έργα:
1. Αιτίαι ουράνιαι
2. Αιτίαι αέριοι
3. Αιτίαι επίπεδοι
4. Αιτίαι περί πυρός και των εν πυρί
5. Αιτίαι περί φωνών
6. Αιτίαι περί σπερμάτων και φυτών και καρπών
7. Αιτίαι περί ζώιων α β γ
8. Αιτίαι σύμμικτοι, Περί της λίθου.
δ. Μαθηματικά έργα:
VII. 1. Περί διαφορής γνώμης ή περί ψαύσιος κύκλου και σφαίρης
2. Περί γεωμετρίης
3. Γεωμετρικών
4. Αριθμοί
VIII. 1. Περί αλόγων γραμμών και ναστών α β
2. Εκπετάσματα
3. Μέγας ενιαυτός ή Αστρονομίη, παράπηγμα
4. Αμιλλα κλεψύδραι
IX. 1. Ουρανογραφίη
2.Γεωγραφίη
3. Πολογραφίη
4. Ακτινογραφίη
ε. Μουσικά έργα:
X. 1. Περί ρυθμών και αρμονίης
2. Περί ποιήσιος
3. Περί καλλοσύνης επέων
4. Περί ευφώνων και δυσφώνων γραμμάτων
XI. 1. Περί Ομήρου ή Ορθοεπείης και γλωσσέων
2. Περί αοιδής
3. Περί ρημάτων
4. Ονομαστικών
στ. Τεχνικά έργα:
XII. 1. Πρόγνωσις
2. Περί διαίτης ή διαιτητικόν
3. Ιατρική γνώμη
4. Αιτίαι περί ακαιριών και επικαιριών
XIII. 1. Περί γεωργίης ή Γεωμετρικόν
2. Περί Ζωγραφίης
3. Τακτικόν
4. Οπλομαχικόν
z. Υπομνήματα
1. Περί των εν Βαβυλώνι ιερών γραμμάτων
2. Περί των εν Μερόηι
3. Ωκεανού περίπλους
4. Περί ιστορίης
5. Χαλδαϊκός λόγος
6. Φρύγιος λόγος
7. Περί πυρετού και των από νόσου βησσόντων
8. Νομικά αίτια
9. Χερνικά ή προβλήματα
Τα κείμενα είναι από το βιβλίο του καθηγητή Θανάση Μουσόπουλου "ΑΒΔΗΡΑ,
ΓΗ ΤΟΥ ΚΑΛΛΟΥΣ ΚΑΙ ΤΟΥ ΣΤΟΧΑΣΜΟΥ" τον οποίον και ευχαριστούμε
Το κείμενο παρατίθεται τον Ιούλιο 2003 από την ακόλουθη ιστοσελίδα του Δήμου Αβδήρων
Democritus, (Demokritos). A celebrated philosopher, born at
Abdera, about B.C. 494 or 490, but according to some, B.C. 470 or 460. His father
was a man of noble family and of great wealth, and contributed largely towards
the entertainment of the army of Xerxes on his return to Asia. As a reward for
this service the Persian monarch made him and the other Abderites rich presents
and left among them several Chaldaean Magi. Democritus, according to Diogenes
Laertius, was instructed by these in astronomy and theology. After the death of
his father he determined to travel in search of wisdom, and devoted to this purpose
the portion which fell to him, amounting to one hundred talents. He is said to
have visited Egypt and Ethiopia, the Persian Magi, and, according to some, even
the Gymnosophists of India. Whether, in the course of his travels, he visited
Athens or studied under Anaxagoras is uncertain. There can be little doubt, however,
that during some part of his life he was instructed in the Pythagorean tenets,
and particularly that he was a disciple of Leucippus. After a long course of years
thus spent in travelling, Democritus returned to Abdera, richly stored with the
treasures of philosophy, but destitute even of the necessary means of subsistence.
His brother Damosis, however, received him kindly and liberally supplied all his
wants. According to the law of Abdera, whoever should waste his patrimony should
be deprived of the rites of burial. Democritus, desiring to avoid this disgrace,
gave public lectures to the people, chiefly from his larger Diakosmos, the most
valuable of his writings; in return he received from his hearers many valuable
presents and otlrer testimonies of respect, which relieved him from all apprehension
of suffering public censure as a spendthrift.
Democritus, by his learning and wisdom, and especially by his
acquaintance with natural phenomena, acquired great fame and excited much admiration
among the ignorant Abderites. By giving previous notices of unexpected changes
in the weather, and by other artifices, he had the address to make them believe
that he possessed a power of predicting future events; and they not only looked
upon him as something more than mortal, but even proposed to invest him with the
direction of their public affairs. From inclination and habit, however, he preferred
a contemplative to an active life, and therefore declined these public honours
and passed the remainder of his days in solitude. It is said that from this time
he spent his days and nights in caverns and sepulchres; and some even relate that,
in order to be more perfectly master of his intellectual faculties, he blinded
himself by means of a burning-glass. The story, however, is utterly incredible,
since the writers who mention it affirm that Democritus employed his leisure in
writing books and in dissecting the bodies of animals, neither of which could
well have been effected without eyes. Nor is greater credit due to the tale that
Democritus spent his leisure hours in chemical researches after the philosopher's
stone--the dream of a later age; or to the story of his conversation with Hippocrates,
grounded upon letters which are said to have passed between the father of medicine
and the people of Abdera on the supposed madness of Democritus, but which are
evidently spurious. The only reasonable conclusion that can be drawn from these
and other tales is that Democritus was a man of lofty genius and penetrating judgment,
who, by a long course of study and observation, became an eminent master of speculative
and physical science; the natural consequence of which was that, like Roger Bacon
in a later period, he astonished and imposed upon his ignorant and credulous countrymen.
Petronius relates that he was perfectly acquainted with the virtues of herbs,
plants, and stones, and that he spent his life in making experiments upon natural
bodies.
Democritus has been commonly known under the appellation of
"The Laughing Philosopher," and it is gravely related by Seneca that
he never appeared in public without expressing his contempt of the follies of
mankind by laughter. Thus much, in fact, may be easily believed: that a man so
superior to the generality of his contemporaries, and whose lot it was to live
among a race of men who were stupid to a proverb, might frequently treat their
follies with ridicule and contempt. Accordingly, we find that among his fellow-citizens
he had the name of Gelasinos, or "the mocker".
Democritus appears to have been in his morals chaste and temperate,
and his sobriety was repaid by a healthy old age. He lived and enjoyed the use
of his faculties to the term of a hundred years, and at last died through mere
decay.
Democritus expanded the atomic theory of his master Leucippus,
to support the truth of which he maintained the impossibility of division ad infinitum;
and, from the difficulty of assigning a commencement of time, he argued the eternity
of existing nature, of void space, and of motion. He supposed the atoms, originally
similar, to be endowed with certain properties, such as impenetrability and a
density proportionate to their volume. He referred every active and passive affection
to motion, caused by impact, limited by the principle he assumed, that like can
only act on like. He drew a distinction between primary motion and secondary;
impulse and reaction; from a combination of which he produced <*>otary motion.
Herein consists the law of necessity, by which all things in nature are ruled.
From the endless multiplicity of falling atoms have resulted the worlds which
we behold, with all the properties of immensity, resemblance, and dissimilitude
which belong to them. The soul consists (such is his doctrine) of globular atoms
of fire, which impart movement to the body. Maintaining his atomic theory throughout,
Democritus introduced the hypothesis of images (eidola), a species of emanation
from external objects, which make an impression on our senses, and from the influence
of which he deduced sensation (aisthesis) and thought (noesis). He distinguished
between a rude, imperfect, and therefore false perception and a true one. In the
same manner, consistently with his theory, he accounted for the popular notions
of the Deity; partly through our incapacity to understand fully the phenomena
of which we are witnesses, and partly from the impressions communicated by certain
beings (eidola) of enormous stature and resembling the human figure which inhabit
the air. To these he ascribed dreams and the causes of divination. He carried
his theory into practical philosophy also, laying down that happiness consisted
in an equability of temperament (euthumia), whence he deduced his moral principles
and prudential maxims. It was from Democritus that Epicurus borrowed the principal
features of his philosophy. The fragments of Democritus have been collected and
published by Mullach, with notes.
This text is from: Harry Thurston Peck, Harpers Dictionary of Classical Antiquities. Cited Nov 2002 from The Perseus Project URL below, which contains interesting hyperlinks
Democritus, (Demokritos), was a native of Abdera in Thrace, an Ionian colony of
Teos. (Aristot. de Coel. iii. 4, Meteor. ii. 7, with Ideler's note.) Some called
him a Milesian, and the name of his father too is stated differently. (Diog. Laert.
ix. 34, &c.) His birth year was fixed hy Apollodorus in 01. 80. 1, or B. C. 460,
while Thrasyllus had referred it to Ol. 77. 3. (Diog. Laert. l. c. § 41, with
Menage's note; Gellius, xvii. 21 ; Clinton, F. H. ad ann. 460.) Democritus had
called himself forty years younger than Anaxagoras. His father, Hegesistratuts,--or
as others called him Damasippus or Athenocritus,--was possessed of so large a
property, that he was able to receive and treat Xerxes on his march through Abdera.
Democritus spent the inheritance, which his father left him, on travels into distant
countries, which he undertook to satisfy his extraordinary thirst for knowledge.
He travelled over a great part of Asia, and, as some state, he even reached India
and Aethiopia. (Cic. de Fin. v. 19; Strabo, xvi.; A. H. C. Geffers, Quaestiones
Democrit.) We know that he wrote on Babylon and Meroe; he must also have visited
Egypt, and Diodorus Siculus (i. 98) even states, that he lived there for a period
of five years. He himself declared (Clem. Alex. Strom. i.), that among his contemporaries
none had made greater journeys, seen more countries, and made the acquaintance
of more men distinguished in every kind of science than himself. Among the last
he mentions in particular the Egyptian mathematicians (arpedonaptai ; comp. Sturz,
de Dialect. Maced.), whose knowledge he praises, without, however, regarding himself
inferior to them. Theophrastus, too, spoke of him as a man who had seen many countries.
(Aelian, V. H. iv. 20; Diog. Laert. ix. 35.) It was his desire to acquire an extensive
knowledge of nature that led him into distant countries at a time when travelling
was the principal means of acquiring an intellectual and scientific culture ;
and after returning to his native land he occupied himself only with philosophical
investigations, especially such as related to natural history. In Greece itself,
too, he endeavoured by means of travelling and residing in the principal cities
to acquire a knowledge of Hellenic culture and civilization. He mentioned many
Greek philosophers in his writings, and his wealth enabled him to purchase the
works they had written. He thus succeeded in excelling, in the extent of his knowledge,
all the earlier Greek philosophers, among whom Leucippus, the founder of the atomistic
theory, is said to have exercised the greatest influence upon his philosophical
studies. The opinion that he was a disciple of Anaxagoras or of the Pythagoreans
(Diog Laert. ix. 38), perhaps arose merely from the fact, that he mentioned them
in his writings. The account of his hostility towards Anaxagoras, is contradicted
by several passages in which he speaks of him in terms of high praise. (Diog.
Laert. ii. 14; Sext. Empir. adv. Math. vii. 140.) It is further said, that he
was on terms of friendship with Hippocrates, and some writers even speak of a
correspondence between Democritus and Hippocrates; but this statement does not
seem to be deserving of credit. (Diog. Laert. ix.42; Brandis, Handbuch der Griech.
u. Rom. Philos.) As he was a contemporary of Plato, it may be that he was acquainted
with Socrates, perhaps even with Plato, who, however, does not mention Democritus
anywhere. (Hermann, System der Platon. Philos.i.) Aristotle describes him and
his views as belonging to the ante-Socratic period (Arist. Metaph. xiii. 4 ; Phys.
ii. 2, de Partib. Anim. i. 1); but modern scholars, such as the learned Dutchman
Groen van Prinsterer (Prosopograph. Platon., comp. Brandis, l. c.), assert, that
there are symptoms in Plato which shew a connexion with Democritus, and the same
scholar pretends to discover in Plato's language and style an imitation of Democritus.
(Persop. Plat.) The many anecdotes about Democritus which are preserved, especially
in Diogenes Laertius, shew that he was a man of a most sterling and honourable
character. His diligence was incredible: he lived exclusively for his studies,
and his disinterestedness, modesty, and simplicity are attested by many features
which are related of him. Notwithstanding his great property, he seems to have
died in poverty, though highly esteemed by his fellow-citizens, not so much on
account of his philosophy, as "because," as Diogenes says, " he
had foretold them some things which the event proved to be true." This had
probably reference to his knowledge of natural phaenomena. His fellow-citizens
honoured him with presents in money and bronze statues. Even the scoffer Timon,
who in his silli spared no one, speaks of Democritus only in terms of praise.
He died at an advanced age (some say that he was 109 years old), and even the
manner in which he died is characteristic of his medical knowledge, which, combined
as it was with his knowledge of nature, caused a report, which was believed by
some persons, that he was a sorcerer and a magician. (Plin. H. N. xxiv. 17, xxx.
1.) His death is placed in 01. 105. 4, or B. C. 357, in which year Hippocrates
also is said to have died. (Clinton, F. H. ad ann. 357.) We cannot leave unnoticed
the tradition that Democritus deprived himself of his sight, in order to be less
disturbed in his pursuits. (Cic. de Fin. v. 29; Gellius, x. 17; Diog. Laert. ix.
36; Cic. Tusc. v. 39; Menage, ad Dioy. Laert. ix. 43.) But this tradition is one
of the inventions of a later age, which was fond of piquant anecdotes. It is more
probable that he may have lost his sight by too severe application to study. (Brandis
l. c.) This loss, however, did not disturb the cheerful disposition of his mind
and his views of human life, which prompted him everywhere to look at the cheerful
and comical side of things, which later writers took to mean, that he always laughed
at the follies of men. (Senec. de Ira, ii. 10; Aelian, V. H. iv. 20.)
Of the extent of his knowledge, which embraced not only natural sciences,
mathematics, mechanics (Brandis, in the Rhein. Mus. iii.), grammar, music, and
philosophy, but various other useful arts, we may form some notion from the list
of his numerous works which is given by Diogenes Laertius (ix. 46-49), and which,
as Diogenes expressly states, contains only his genuine works. The grammarian
Thrasyllus, a contemporary of the emperor Tiberius, arranged them, like the works
of Plato, into tetralogies. The importance which was attached to the researches
of Democritus is evident from the fact, that Aristotle is reported to have written
a work in two books on the problems of Democritus. (Diog. Laert. v. 26.) His works
were composed in the Ionic dialect, though not without some admixture of the local
peculiarities of Abdera. (Philopon. in Aristot. de gener. et corrupt. fol. 7,
a.; Simplic. ad Aristot. de Coelo, fol. 150, a.; Suid. s. v. rnsmos.) They are
nevertheless much praised by Cicero on account of the poetical beauties and the
liveliness of their style, and are in this respect compared even with the works
of Plato. (Groen van Prinsterer, l. c.; Cic. de Div. ii. 64, de Orat. i. 11, Orat.
20; Dionys. de Compos. verb. 24; Plut. Sympos. v. 7.) Pyrrhon is said to have
imitated his style (Euseb. Praep. Evang. xiv. 6), and even Timon praises it, and
calls it periphrona kai amphinoon leschen. (Diog. Laert. ix. 40.) Unfortunately,
not one of his works has come down to us, and the treatise which we possess under
his name is considered spurious. Callimachus wrote glosses upon his works and
made a list of them (Suid. s. v.); but they must have been lost at an early time,
since even Simplicius does not appear to have read them (Papencordt, de Atomicorum
doctrina), and since comparatively few fragments have come down to us, and these
fragments refer more to ethics than to physical matters. There is a very good
collection of these fragments by F. G. A. Mullach, " Democriti Abderitae
operum fragments," Berlin, 1843, 8vo.
The philosophy of Democritus has, in modern times been the subject
of much investigation. Hegel (Vorlesung. ub. Gesch. d. Philos. i.) treats it very
briefly, and does not attach much importance to it. The most minute investigations
concerning it are those of Ritter (Gesch. d. Philos. i.), Brandis (Rhein. Mus.
iii., and Gesch. der Griech. u. Rom. Philos. i.), Petersen (Histor. Philog. Studien.
i.), Papencordt (Atomicorum doctrina), and Mullach (l. c.).
It was Democritus who, in his numerous writings, carried out Leucippus's
theory of atoms, and especially in his observations on nature. These atomists
undertook the task of proving that the quantitative relations of matter were its
original characteristics, and that its qualitative relations were something secondary
and derivative, and of thus doing away with the distinction between matter and
mind or power. (Brandis, l. c.) In order to avoid the difficulties connected with
the supposition of primitive matter with definite qualities, without admitting
the coming into existence and annihilation as realities, and without giving up,
as the Eleatic philosophers did, the reality of variety and its changes, the atomists
derived all definiteness of phaenomena, both physical and mental, from elementary
particles, the infinite number of which were homogeneous in quality, but heterogeneous
in form. This made it necessary for them to establish the reality of a vacuum
or space, and of motion. (Brandis, l. c.) Motion, they said, is the eternal and
necessary consequence of the original variety of atoms in the vacuum or space.
All phaenomena arise from the infinite variety of the form, order, and position
of the atoms in forming combinations. It is impossible, they add, to derive this
supposition from any higher principle, for a beginning of the infinite is inconceivable.
(Aristot. de Generat. Anim. ii. 6, b. 20, ed. Bekker; Brandis, l. c.) The atoms
are impenetrable, and therefore offer resistance to one another. This creates
a swinging, world-producing, and whirling motion. (This reminds us of the joke
in the Clouds of Aristophanes about the god Dinos !) Now as similars attract one
another, there arise in that motion real things and beings, that is, combinations
of distinct atoms, which still continue to be separated from one another by the
vacuum. The first cause of all existence is necessity, that is, the necessary
predestination and necessary succession of cause and effect. This they called
chance, in opposition to the nous of Anaxagoras. But it does the highest honour
to the mind of Democritus, that he made the discovery of causes the highest object
of scientific investigations. He once said, that he preferred the discovery of
a true cause to the possesssion of the kingdom of Persia. (Dionys. Alex. ap. Euseb.
Praep. Evang. xiv. 27.) We must not, therefore, take the word chance (tuche) in
its vulgar acceptation. (Brandis, l. c.) Aristotle understood Democritus rightly
in this respect (Phys. Auscult. ii. 4,11; Simplic. fol. 74), as he generally valued
him highly, and often says of him, that he had thought on all subjects, searched
after the first causes of phenomena, and endeavoured to find definitions. (De
Generat. et Corrupt. i. 2, 8, Metaph. M. 4, Phys. ii. 2, 20, de Part. Anim. i.)
The only thing for which he censures him, is a disregard for teleological relations,
and the want of a comprehensive system of induction. (De Respir. 4, de Generat.
Anim. v. 8.) Democritus himself called the common notion of chance a cover of
human ignorance (prophasin idies anoies), and an invention of those who were too
idle to think. (Dionys. ap. Euseb. Praep. Evang. xiv. 27; Stob. Eclog. Eth.)
Besides the infinite number of atoms existing in infinite space, Democritus
also supposed the existence of an infinite number of worlds, some of which resembled
one another, while others differed from one another, and each of these worlds
was kept together as one thing by a sort of shell or skin. He derived the four
elements from the form of the atoms predominating in each, from their quality,
and their relations of magnitude. In deriving individual things from atoms, he
mainly considered the qualities of warm and cold. The warm or firelike he took
to be a combination of fine, spheric, and very movable atoms, as opposed to the
cold and moist. His mode of proceeding, however, was, first carefully to observe
and describe the phaenomena themselves, and then to attempt his atomistic explanation,
whereby he essentially advanced the knowledge of nature. (Papencordt, l. c.; Brandis,
l. c.) He derived the soul, the origin of life, consciousness, and thought, from
the finest fire-atoms (Aristot. de Anim. i. 2, ed. Trendelenburg); and in connexion
with this theory he made very profound physiological investigations. It was for
this reason that, according to him, the soul while in the body acquires perceptions
and knowledge by corporeal contact, and that it is affected by heat and cold.
The sensuous perceptions themselves were to him affections of the organ or of
the subject perceiving, dependent on the changes of bodily condition, on the difference
of the organs and their quality, on air and light. Hence the differences, e. g.,
of taste, colour, and temperature, are only conventional (Sext. Empir. adv. Math.
vii. 135), the real cause of those differences being in the atoms.
It was very natural, therefore, that Democritus described even the
knowledge obtained by sensuous perception as obscure (skotien krisin). A clear
and pure knowledge is only that which has reference to the true principles or
the true nature of things, that is, to the atoms and space. But knowledge derived
from reason was, in his opinion, not specifically different from that acquired
through the senses; for conception and reflection were to him only effects of
impressions made upon the senses; and Aristotle, therefore, expressly states,
that Democritus did not consider mind as something peculiar, or as a power distinct
from the soul or sensuous perception, but that he considered knowledge derived
from reason to be sensuous perceptions. (De Anim. i. 2., 27.) A purer and higher
knowledge which he opposed to the obscure knowledge obtained through the medium
of the senses, must therefore have been to him a kind of sensation, that is, a
direct perception of the atoms and of space. For this reason he assumed the three
criteria (kriteria) : a. Phaenomena as criteria for discovering that which is
hidden : b. Thought as a criterion of investigation : and c. Assertions as criteria
of desires. (Sext. Emp. adv. Math. vii. 140; Brandis, l. c.) Now as Democritus
acknowledged the uncertainty of perceptions, and as he was unable to establish
a higher and purely spiritual source of knowledge as distinct from perceptions,
we often find him complaining that all human knowledge is uncertain, that in general
either nothing is absolutely true, or at least not clear to us (adelon, Aristot.
Metaph. G. 5), that our senses grope about in the dark (sensus tenebricosi, Cic.
Acad. iv. 10, 23), and that all our views and opinions are subjective, and come
to us only like something epidemic, as it were, with the air which we breathe.
(Sext. Emp. adv. Math. vii. 136, 137, viii. 327, Hypotyp. i. 213 ; Diog. Laert.
ix. 72, eteei d' ouden idmen, en buthoi gar he aleeia, which Cicero translates
in profundo veritatem esse.)
In his ethical philosophy Democritus considered the acquisition of
peace of mind (euthumia) as the end and ultimate object of our actions. (Diog.
Laert. ix. 45; Cic. de Fin. v. 29.) This peace, this tranquillity of the mind,
and freedom front fear (phobos and deisdaimonia) and passion, is the last and
fairest fruit of philosophical inquiry. Many of his ethical writings had reference
to this idea and its establishment, and the fragments relating to this question
are full of the most genuine practical wisdom. Abstinence from too many occupations,
a steady consideration of one's own powers, which prevents our attempting that
which we cannot accomplish, moderation in prosperity and misfortune, were to him
the principal means of acquiring the euthumia. The noblest and purest ethical
tendency, lastly, is manifest in his views on virtue and on good. Truly pious
and beloved by the gods, he says, are only those who hate that which is wrong
(hosois echthron to adikein). The purest joy and the truest happiness are only
the fruit of the higher mental activity exerted in the endeavour to understand
the nature of things, of the peace of mind arising from good actions, and of a
clear conscience. (Brandis, l. c.)
The titles of the works which the ancients ascribed to Democritus
may be found in Diogenes Laertius. We find among them: 1. Works of ethics and
practical philosophy. 2. On natural science. 3. On mathematics and astronomy.
4. On music and poetry, on rhythm and poetical beauty (Bode, Gesch. der Hellen.
Dichtkunst. i. p. 24, &c.), and on Homer. 5. Works of a linguistic and grammatical
nature; for Democritus is one of the earliest Greek philosophers that made language
the subject of his investigations. (Lersch, Sprachphilosophie der Alten, i. )
6. Works on medicine, 7. On agriculture. 8. On painting. 9. On mythology, history,
&c. He had even occupied himself, with success, with mechanics ; and Vitruvius
(Praef. lib. vii.; comp. Senec. Epist. 90) ascribes to him certain inventions,
for example, the art of arching. He is also said to have possessed a knowledge
of perspective. Two works on tactics (Taktikon kai Hoplomachikon) are ascribed
to him, apparently from a confusion of his name with that of Damocritus. (Fabric.
Bibl. Graec. iv.; Mullach, l. c.)
This text is from: A dictionary of Greek and Roman biography and mythology, 1873 (ed. William Smith). Cited Oct 2005 from The Perseus Project URL below, which contains interesting hyperlinks
Lexicon. A Greek name for a word-book, probably first used in the ninth century A.D. The Latin equivalent dictionarium appears about three centuries later. Chinese writers pretend that lexicons have been known in their language for 3000 years. But the conception of a condensed digest of a branch of knowledge, classified and ordered for convenient reference, is traced by authentic records to that source of all ideas which have been fruitful of intellectual growth, the great age of Greece. In Plato's time, the Homeric poems were a text-book for the study of the youth of Athens, and collections of peculiar words and phrases, with explanations, were made for the use of teachers. At first the notes were written in the order of the text, but convenience soon dictated other arrangements, by subjects or by alphabetical sequence. Before B.C. 400 Democritus of Abdera discussed the vocabulary of Homer, and is even said to have compiled an Homeric dictionary. . .
This extract is from: Harry Thurston Peck, Harpers Dictionary of Classical Antiquities. Cited July 2004 from The Perseus Project URL below, which contains interesting hyperlinks
480 - 410
Το δεύτερο "αιρετικό" πνεύμα της αρχαιότητας μετά το Δημόκριτο, που
συνδέεται με τα Αβδηρα, είναι ο Πρωταγόρας. Οι αρχαίες πηγές μιλούν με σεβασμό
για τον πνευματικό άνθρωπο που γεννήθηκε στα Αβδηρα στα 485 π.Χ., ταξίδεψε σε
πολλές περιοχές του ελληνισμού και έγινε γνωστός, επηρεάζοντας πολύπλευρα την
ελληνική σκέψη. Πολυμαθής και δεινός ρήτορας δημιούργησε εχθρούς και φίλους, όπως
μπορούμε να διαβλέψουμε στον περίφημο διάλογο του Πλάτωνα "Πρωταγόρας" . Στο πρόσωπο
του Αβδηρίτη σοφού εντοπίζουμε τα σημαντικότερα και αξιολογότερα χαρακτηριστικά
του πνευματικού ρεύματος της σοφιστικής. Παρόλο που παλιότερα υπήρχε ένας κάθετος
διαχωρισμός ανάμεσα στη φιλοσοφία και στη σοφιστική, στις μέρες μας γίνεται πλέον
παραδεκτό ότι το μεγάλο πνευματικό ρεύμα, που ανθίζει στο μεσοδιάστημα μεταξύ
περσικών πολέμων και πελοποννησιακού, στα χρόνια της πεντηκονταετίας, έδωσε πλούσιους
καρπούς στους χώρους της επιστήμης και της τέχνης. Ο Θουκυδίδης, οι τραγικοί ποιητές,
αλλά και πολλές απόψεις του ίδιου του Πλάτωνα είναι αδύνατο να ερμηνευθούν χωρίς
τη γόνιμη παρουσία των σοφιστών και βέβαια του Πρωταγόρα. Να σημειώσουμε ότι ο
Σωκράτης, τότε, θεωρούνταν σοφιστής. Στα μέσα του πέμπτου προχριστιανικού αιώνα
γίνεται η σοφιστική επανάσταση, ο Διαφωτισμός της αρχαιότητας, με νέα θεματολογία,
νέες μεθόδους, νέους γενικούς προσανατολισμούς. Αυτή τη γόνιμη περίοδο ο Πρωταγόρας
βρίσκεται στην Αθήνα, γνωρίζεται με τον Περικλή, που του αναθέτει να συγγράψει
το Σύνταγμα για την Παλλήνια
αποικία των Θουρίων (444
π.Χ.). Ο Πρωταγόρας έμεινε στην Αθήνα, όπου δίδασκε ως το 411 π.Χ.. Τότε ο Πυθόδωρος
τον κατάγγειλε ως άθεο και αναγκάστηκε να εγκαταλείψει την Αθήνα. Τα βιβλία του
κάηκαν δημόσια. Το πλοίο στο οποίο επιβιβάστηκε βούλιαξε και ο Πρωταγόρας πνίγηκε,
σε ηλικία εβδομηντατεσσάρων ετών. Έγραψε πολλά συγγράμματα, "Περί θεών", "Αλήθεια
ή Καταβάλλοντες", "Περί της εν αρχή καταστάσεως", "Αντιλογίαι" Η σημαντικότερη
πηγή για να γνωρίσουμε τη σκέψη του Πρωταγόρα, είναι ο μεγάλος αντίπαλός του,
ο Πλάτωνας. "Το πορτραίτο του Πρωταγόρα που μας δίνει ο Πλάτων στον ομώνυμο διάλογο
δεν είναι, βέβαια, εντελώς αυθαίρετο και φανταστικό, αλλά δεν μπορούμε να πούμε
ότι αποδίδει πιστά και χωρίς παραποιήσεις τα χαρακτηριστικά του σοφιστή", παρατηρεί
ο Ηλ. Σπυρόπουλος.
Τα έργα του Πρωταγόρα
Ο Διογένης ο Λαέρτιος (που έζησε τον 3ο μ.Χ. αιώνα)
Αναφέρει ότι διασώζονται τα εξής έργα του Πρωταγόρα:
"Τέχνη Εριστικών",
"Περί Πάλης",
¨Περί μαθηματικών",
"Περί πολιτείας",
"Περί φιλοδοξίας",
"Περί αρετών",
"Περί της εν αρχή καταστάσεως",
"Περί των εν Άιδου",
"Περί των μη ορθώς πραττομένων",
"Προστακτικός",
"Δίκη υπέρ μισθού",
"Αντιλογία" (δύο βιβλία).
Αποσπάσματα
1."Περί μεν θεών ουκ έχω ειδέναι, ούθ, ως ουκ εισίν, ούθ' οποίοι τινές
ιδέαν. Πολλά γαρ τα κωλύοντα ειδέναι, η τα' αδηλότης και βραχύς ων ο βίος του
ανθρώπου". (: Όσον αφορά τους θεούς δεν μπορώ να γνωρίζω, ούτε πως είναι ούτε
πως δεν είναι, ούτε τι είδους είναι στη μορφή. Γιατί πολλά είναι αυτά που με εμποδίζουν
να γνωρίζω, και ότι είναι αόρατοι οι θεοί και ότι η ζωή του ανθρώπου είναι σύντομη).
2."Πάντων χρημάτων μέτρον άνθρωπος, των μην όντων ως έστιν, των δε ουκ
όντων ως ουκ έστιν". (: Όλων των ανθρώπινων δημιουργημάτων μέτρο είναι ο άνθρωπος,
για όσα υπάρχουν πως υπάρχουν και για όσα δεν υπάρχουν πως δεν υπάρχουν).
3. [Στον "Πρωταγόρα" του Πλάτων παραθέτει ένα μύθο που αφηγείται ο Πρωταγόρας,
σε μια διαλογική αντιπαράθεσή του προς το Σωκράτη. "Ο μύθος, που αποδίδεται στον
Πρωταγόρα στο ομώνυμο έργο του Πλάτωνος, θα πρέπει να θεωρηθεί, όχι μόνον ότι
απηχεί τις απόψεις του σοφιστή (με πιθανή χρήση αποσπασμάτων από το ίδιο το έργο
του) αλλά ότι αποτελεί και μίμηση του ύφους του", σημειώνει ο Κ. Μιχαηλίδης στην
εργασία του " Ο μύθος του Πρωταγόρα και η ανθρωπολογική του σημασία", στον τόμο
"Η αρχαία σοφιστική", 1984]. Παραθέτουμε σε μετάφρασή μας το μύθο αυτό, θεωρώντας
το ένα "πρωταγόρειο" κείμενο, παρ. 320d-322d.
Τα κείμενα είναι από το βιβλίο του καθηγητή Θανάση Μουσόπουλου "ΑΒΔΗΡΑ,
ΓΗ ΤΟΥ ΚΑΛΛΟΥΣ ΚΑΙ ΤΟΥ ΣΤΟΧΑΣΜΟΥ" τον οποίον και ευχαριστούμε
Το κείμενο παρατίθεται τον Ιούλιο 2003 από την ακόλουθη ιστοσελίδα του Δήμου Αβδήρων
Protagoras (c.480-411BC)
Philosopher from Thrace
who taught in Athens and
was a friend of Pericles. He was the first Sophist, and taught grammar, rhetoric
as well as the interpretation of poetry.
Protagoras believed nothing was exclusively good or bad, true or false
and that man is his own authority, saying that “man is the measure of all
things”. This has in later times sometimes been misintrepeted. What the
philosopher ment was that each man's opinions differ, and what is true for one
person can be false for another. Therefore, he concluded, there is no general
or objective truth.
According to Plato, Protagoras stated that the punishment for a crime
is executed in order to prevent the same crime from happening again, and not for
revenge.
Although a celebrated teacher, Protagoras was finally charged with
atheism and drowned fleeing to Sicily.
Fragments of his works Truth and On the Gods have survived.
This text is cited Sept 2003 from the In2Greece URL below.
Protagoras. A celebrated Sophist, born at Abdera, in Thrace, probably about B.C. 480, and died about 411, at the age of nearly seventy years. It is said that Protagoras was once a poor porter, and that the skill with which he had fastened together, and poised upon his shoulders, a large bundle of wood, attracted the attention of Democritus, who conceived a liking for him, took him under his care, and instructed him in philosophy. This well-known story, however, appears to have arisen out of the statement of Aristotle that Protagoras invented a sort of porter's knot for the more convenient carrying of burdens. In addition to this, Protagoras was about twenty years older than Democritus. Protagoras was the first who called himself a Sophist, and taught for pay; and he practised his profession for the space of forty years. He must have come to Athens before B.C. 445, since he drew up a code of laws for the Thurians, who left Athens for the first time in that year. Whether he accompanied the colonists to Thurii, we are not informed; but at the time of the plague (430) we find him again in Athens. Between his first and second visit to Athens he had spent some time in Sicily, where he had acquired great fame; and he brought with him to Athens many admirers out of other Greek cities through which he had passed. His instructions were so highly valued that he sometimes received 100 minae from a pupil; and Plato says that Protagoras made more money than Phidias and ten other sculptors. In 411 he was accused of impiety by Pythodorus, one of the Four Hundred. His impeachment was founded on his book on the gods, which began with the statement, "Respecting the gods, I am unable to know whether they exist or do not exist". The impeachment was followed by his banishment, or, as others affirm, only by the burning of his book. His doctrine was, in fact, a sort of agnosticism based upon the impossibility of attaining any absosolute criterion of truth. It is summed up in the sentence, "Man is the measure of all things" (panton anthropos metron, or, in Latin, homo mensura omnium), implying that each one must be his own final authority; for just as each thing appears to any individual, so it really is for him. This doctrine is therefore styled Individualism. Protagoras wrote a large number of works, of which the most important were entitled Truth (Aletheia) and On the Gods (Peri Theon). The first contained the theory refuted by Plato in the Theaetetus. Plato gives a vivid picture of the teaching of Protagoras in the dialogue that bears his name. Protagoras was especially celebrated for his skill in the rhetorical art. By way of practice in the art he was accustomed to make his pupils discuss theses (communes loci), an exercise which is also recommended by Cicero. He also directed his attention to language, and endeavoured to explain difficult passages in the poets. He is said to have been the first to make the grammatical distinctions of moods in verbs and of genders in nouns.
This text is from: Harry Thurston Peck, Harpers Dictionary of Classical Antiquities. Cited Nov 2002 from The Perseus Project URL below, which contains interesting hyperlinks
430 - 370
Ο Βίων ο Αβδηρίτης ήταν αστρολόγος, μετεωρολόγος, μαθηματικός και φιλόσοφος, μαθητής του Δημόκριτου. Ο Διογένης ο Λαέρτιος πληροφορεί ότι : "Ο Βίων ήταν δημοκρίτειος και μαθηματικός, έγραψε στην Αττική και Ιωνική διάλεκτο. Αυτός πρώτος είπε ότι υπάρχουν οικήσεις μερικές, όπου η νύχτα είναι έξι μήνες και η μέρα έξι μήνες". Οι παραπάνω διαπιστώσεις του Βίωνα συνεπάγονται ότι είχε συνείδηση της σφαιρικότητας της γης. Από όσα του αποδίδονται, βγαίνει το συμπέρασμα ότι είχε ταξιδέψει σε πολύ μακρινές περιοχές της γης.
Το κείμενο παρατίθεται τον Μάιο 2003 από την ακόλουθη ιστοσελίδα της Νομαρχίας Ξάνθης
Bion. A mathematician of Abdera, and a pupil of Democritus. He wrote both in the Ionic and Attic dialects, and was the first who said that there were some parts of the earth in which it was night for six months, while the remaining six months were one uninterrupted day. (Diog. Laert. iv. 58.) He is probably the same as the one whom Strabo (i.) calls an astrologer.
380 - 320
Ο Ανάξαρχος ανήκει στη σχολή των Αβδήρων, φιλόσοφος που απηχεί ιδέες
του Δημόκριτου και του Πρωταγόρα. Το νέο στοιχείο που τον διαφοροποιεί είναι η
σύνδεση φιλοσοφίας και πολιτικής, καθότι συνόδευσε το Μεγαλέξανδρο στην εκστρατεία
του και του έλεγε τη γνώμη του για διάφορα θέματα. Ο Αρριανός (95-175 μ.Χ.) και
ο Πλούταρχος (47-127 μ.Χ.) μας δίνουν πληροφορίες για τη σχέση αυτή του Ανάξαρχου
και Αλέξανδρου. Ο Διογένης ο Λαέρτιος ("Βίοι Φιλοσόφων", βιβλίο IX, παρ. 58-60)
αναφέρει για τον Ανάξαρχο: "Ο Ανάξαρχος συνόδευσε τον Αλέξανδρο και ήταν στην
ακμή της ηλικίας του κατά την 110η Ολυμπιάδα (:340-337 π.Χ.). Είχε εχθρό τον τύραννο
της Κύπρου Νικοκρέοντα. Κάποτε σ' ένα συμπόσιο τον ρώτησε ο Αλέξανδρος τι γνώμη
είχε για το γλέντι. "Όλα πολυετή, βασιλιά μου, αλλά θα 'πρεπε να είχαμε στο τραπέζι
μας και το κεφάλι κανενός σατράπη", απάντησε ο Ανάξαρχος εννοώντας το Νικοκρέοντα.
Αυτό το θυμόταν ο Νικοκρέοντας και, όταν μετά το θάνατο του Αλέξανδρου,
ο Ανάξαρχος ταξιδεύοντας χωρίς τη θέλησή του αποβιβάστηκε στην Κύπρο, ο Νικοκρέοντας
τον συνέλαβε, τον έβαλε σ' ένα γουδί και διέταξε να τον κοπανίζουν με σιδερένια
γουδοχέρια. Μα ο φιλόσοφος, αδιαφορώντας για την τιμωρία, είπε εκείνον τον περίφημο
λόγο: "Κοπάνισε το σακίδιο - σώμα του Ανάξαρχου, τον Ανάξαρχο δεν θα τον κοπανίσεις".
Τότε ο Νικοκρέων διέταξε να του κόψουν τη γλώσσα, οπότε λένε πως ο ίδιος ο φιλόσοφος
έκοψε με τα δόντια τη γλώσσα του και την έφτυσε στο πρόσωπο του τυράννου.
Λόγω της απάθειάς του (: ήταν απαλλαγμένος από πάθη) και της ευχαρίστησης
που ένιωθε για τη ζωή, δεν ήταν γκρινιάρης, και είχε ονομαστεί Ευδαιμονικός. Είχε
την ικανότητα να οδηγεί εύκολα οποιονδήποτε στον καλό δρόμο. Πέτυχε να βγάλει
τον Αλέξανδρο από την πλάνη, όταν νόμιζε πως είναι θεός. Γιατί, όταν είδε να τρέχει
από μια πληγή αίμα, του το 'δειξε με το χέρι και είπε: "Τούτο είναι αίμα, δεν
είναι ιχώρ που τρέχει στις φλέβες των μακάριων θεών". Αλλοτε προπίνοντας ο Ανάξαρχος
στην υγεία του Αλέξανδρου, σήκωσε το ποτήρι και είπε: "Ενας θεός θα πέσει από
θνητό χέρι" Αυτά αναφέρει ο Διογένης ο Λαέρτιος για τον Ανάξαρχο. Από τον Πλούταρχο
διαβάζουμε: "Οταν κάποτε έγινε μεγάλη βροντή, και όλοι οι παρόντες τα 'χασαν,
ο σοφιστής Ανάξαρχος που ήταν παρών είπε προς τον Αλέξανδρο: Μήπως είσαι συ, γιε
του Δία, που βροντάς έτσι; Εκείνος απάντησε: Δε θέλω να γίνομαι φοβερός στους
φίλους μου. Τη φήμη της θεϊκής καταγωγής μου τη μεταχειρίζομαι μόνο για να υποδουλώνω
τους άλλους". Οι αρχαίοι πολλές φορές κατηγορούν τον Ανάξαρχο ότι εξέτρεφε τον
κακό εαυτό του Μεγαλέξανδρου.
Τα κείμενα είναι από το βιβλίο του καθηγητή Θανάση Μουσόπουλου "ΑΒΔΗΡΑ,
ΓΗ ΤΟΥ ΚΑΛΛΟΥΣ ΚΑΙ ΤΟΥ ΣΤΟΧΑΣΜΟΥ" τον οποίον και ευχαριστούμε
Το κείμενο παρατίθεται τον Ιούλιο 2003 από την ακόλουθη ιστοσελίδα του Δήμου Αβδήρων
Anaxarchus (Anaxarchos). A philosopher of Abdera, of the school of Democritus, who accompanied Alexander into Asia (B.C. 334). After the death of Alexander (B.C. 323), Anaxarchus was thrown by shipwreck into the power of Nicocreon, king of Cyprus, to whom he had given offence, and who had him pounded to death in a stone mortar.
This text is from: Harry Thurston Peck, Harpers Dictionary of Classical Antiquities. Cited Nov 2002 from The Perseus Project URL below, which contains interesting hyperlinks
Anaxarchus (Anaxarchos), a philosopher of Abdera, of the school of Democritus, flourished about 340 B. C. and onwards (Diog. Laert. ix. 58). He accompanied Alexander into Asia, and gained his favour by flattery and wit. From the easiness of his temper and his love of pleasure he obtained the appellation of eudaimonikos. When Alexander had killed Cleitus, Anaxarchus consoled him with the maxim "a king can do no wrong". After the death of Alexander, Anaxarchus was thrown by shipwreck into the power of Nicocreon, king of Cyprus, to whom he had given mortal offence, and who had him pounded to death in a stone mortar. The philosopher endured his sufferings with the utmost fortitude. Cicero (Tusc. ii. 21, de Nat. Deor. iii. 33) is the earliest authority for this tale. Of the philosophy of Anaxarchus we know nothing. Some writers understand his title eudaimonikos as meaning, that he was the teacher of a philosophy which made the end of life to be eudaimonia, and they made him the founder of a sect called eudaimonikoi, of which, however, he himself is the only person mentioned. Strabo ascribes to Anaxarchus and Callisthenes the recension of Homer, which Alexander kept in Darius's perfume-casket, and which is generally attributed to Aristotle. (Arrian, Anab. iv. 10; Plut. Alex. 52; Plin. vii. 23; Aelian, V. H. ix. c. 37)
This text is from: A dictionary of Greek and Roman biography and mythology, 1873 (ed. William Smith). Cited Oct 2005 from The Perseus Project URL below, which contains interesting hyperlinks
340 - 280
Ο Εκαταίος από τα Αβδηρα αναφέρεται σαν ιστοριογράφος και σαν φιλόσοφος,
μαθητής του σκεπτικού Πύρρωνα. Η ζωή του τοποθετείται στα τέλη του 4ου π.Χ. και
στο πρώτο μισό του 3ου π.Χ. αιώνα. Το έργο του "Περί Αιγυπτίων" αναφέρεται στην
Αίγυπτο, την οποία μάλιστα περιηγήθηκε. Πιστεύουν ότι ο Διόδωρος ο Σικελιώτης
τον χρησιμοποιεί στις "Ιστορίες" του. Ο Εκαταίος, κατά το Διογένη το Λαέρτιο,
αναφέρει ότι επι πλέον οι Μάγοι φρονούσαν πως οι θεοί είναι γεννητοί, δηλαδή έχουν
κάποια αρχή μέσα στο χρόνο. Η φιλοσοφία των Αιγυπτίων, πάλι, για τους θεούς και
τη δικαιοσύνη, ήταν η εξής περίπου: η ύλη ήταν η πρώτη αρχή, κατόπιν σχηματίστηκαν
τα τέσσερα στοιχεία από αυτήν και στη συνέχεια παρουσιάστηκαν κάθε είδους έμβια
όντα. Θεοί είναι ο ήλιος και η σελήνη, που τους ονόμαζαν Όσιρι και Ίσι. Φρονούσαν
ότι το σύμπαν δημιουργήθηκε σε ορισμένη χρονική στιγμή και ότι είναι φθαρτό και
σφαιροειδές. Ακόμη, έθεσαν νόμους για την επικράτηση δικαιοσύνης, που τους απέδωσαν
στον Ερμή. Θεοποίησαν τα ζώα που ήταν χρήσιμα για τον άνθρωπο. Αυτοί εφεύραν τη
γεωμετρία, την αστρονομία και την αριθμητική.
Τα κείμενα είναι από το βιβλίο του καθηγητή Θανάση Μουσόπουλου "ΑΒΔΗΡΑ,
ΓΗ ΤΟΥ ΚΑΛΛΟΥΣ ΚΑΙ ΤΟΥ ΣΤΟΧΑΣΜΟΥ" τον οποίον και ευχαριστούμε
Το κείμενο παρατίθεται τον Ιούλιο 2003 από την ακόλουθη ιστοσελίδα του Δήμου Αβδήρων
Hecateus. Of Abdera has often been confounded in ancient as well as in modem times with Hecataeus of Miletus. He was a contemporary of Alexander the Great and Ptolemy, the son of Lagus, and appears to have accompanied the former on his Asiatic expedition as far as Syria. He was a pupil of the Sceptic Pyrrho, and is himself called a philosopher, critic, and grammarian. (Suid. s. v. Hekataios ; Joseph. c. Apion. i. 22; Diod. i. 47; Diog. Laert. ix. 61; Plut. Sympos.) From the manner in which he is spoken of by Eusebius (Praep. Evang. ix.), we must infer that he was a man of great reputation on account of his extensive knowledge as well as on account of his practical wisdom (peri tas iraxeis hikanotatos). In the reign of the first Ptolemy he travelled up the Nile as far as Thebes. He was the author of several works, of which, however, only a small number of fragments have come down to us. 1. A History of Egypt. (Diod. i. 47; Phot. Bibl. Cod. 244, where lie is confounded with Hecataeus of Miletus.) Whether the work on the philosophy of the Egyptians, attributed to him by Diogenes Laertius (i. Prooem. § 10), was a distinct work, or only a portion of the History of Egypt, is uncertain. (Comp. Plut. De Is. et Os.) This work on Egypt is one of the causes of the confusion of our Hecataeus with the Milesian, who in his Periegesis had likewise written on Egypt. 2. A work on the Hyperboreans. (Schol. ad Apollon. Rhod. ii. 675; Diod. ii. 47; Aelian, H. A. xi. 1 ; Steph. Byz. s. vv. Elixoia, Karambukai.) 3. A History of the Jews, of which the book on Abraham mentioned by Josephus (Ant. Jud. i. 7), was pro-bably only a portion. This work is frequently referred to by the ancients (Joseph. c. Apion. i. 22 ; Euseb. Praep. Evang. ix., xiii.; Clem. Alex. Strom. v., and others); but it was declared spurious even by Origen (c. Cels. i. 15), and modern critics are divided in their opinions. Suidas attributes to our Hecataeus works on Homer and Hesiod, but makes no mention of the historical works which we have enumerated. The fragments of Hecataeus of Abdera have been collected by P. Zorn, Hecataci Abderitae Fragmenta, Altona, 1730, 8vo. (Comp. Creuzer, Hist. Graec. Antiquiss. Fragm.; Vossius, De Hist. Graec., ed. Westermann.)
This text is from: A dictionary of Greek and Roman biography and mythology, 1873 (ed. William Smith). Cited Nov 2005 from The Perseus Project URL below, which contains interesting hyperlinks
"...Now most of Diodoros' first book was lifted wholesale from an early Alexandrian historian, Hekataios of Abdera, whose declared aims were to discredit Greek writers on Egypt, particularly Herodotos (cf. Diod. Sic. 1.69.7) in favor of Egyptian priestly traditions, and to show that everything worthwhile in Greek culture came from Egypt... In fact, Egyptologists have long recognized that Hekataios is describing -- and misunderstanding -- the traditional Egyptian workshop practice of having apprentices make canonical trial pieces (chiefly heads, hands, and feet) as a part of their training; the grid he describes is the revised one current from the seventh century..."
This extract is from: Andrew Stewart, One Hundred Greek Sculptors: Their Careers and Extant Works. Cited Nov 2002 from Perseus Project URL below, which contains extracts from the ancient literature, bibliography & interesting hyperlinks.
Ένας άγνωστος Αβδηρίτης φιλόσοφος μαθητής του Πύρρωνα. Εισάγει την έννοια της ακαταληψίας.
Αναφέρεται ως δάσκαλος του Μητρόδωρου του Χίου.
572 - 488
Γεννήθηκε στην Τέω γύρω στα 570 π.Χ. μια Ιωνική πόλη στα παράλια της Μικράς Ασίας. Ο περσικός κίνδυνος, όμως , ανάγκασε πολλούς Τήιους να εγκαταλείψουν την πατρίδα τους στα 545 π.Χ. και να εγκατασταθούν στα Aβδηρα. Ανάμεσα σε αυτούς ήταν και ο Ανακρέων. Ο Ανακρέων, μαζί με την Σαπφώ και τον Αλκαίο αποτελούν τη μελική τριάδα των ποιητών που εκφράζουν τα μύχια συναισθήματα του ατόμου, είναι οι ποιητές του ατόμου, που ζει βάσανα και χαρές, έρωτες και απογοητεύσεις.
Το κείμενο παρατίθεται τον Μάιο 2003 από την ακόλουθη ιστοσελίδα της Νομαρχίας Ξάνθης
Poet from Teos in Asia
Minor who lived and worked in Athens,
Samos and Thessaly.
He wrote mainly about love and wine, and invented a poetic form of verse called
anacreonic.
Anacreon is credited with a satire about the inventor of the throwing
machine, Artemon Periforetos, who was so anxious for his security that he always
had his slaves carry him around close to the ground in case he should fall out,
and with a shield above him in case anything should fall from above.
Anacreon lived until the age of 85, when he choked on a grape and
died.
This text is cited Sept 2003 from the In2Greece URL below.
Anacreon the melic poet was from Teos; in whose time the Teians abandoned their city and migrated to, Abdera, a Thracian city, being unable to bear the insolence of the Persians;
Αναφέρεται ότι περιέγραψε την πολιορκητική μηχανή του Δημήτριου στην πολιορκία της Ρόδου.
L. Hortensius, as praetor, B. C. 171, succeeded C. Lucretius in the command of the fleet in the war with Perseus, and pursued a like course of oppression with his predecessor. Of Abdera he demanded 100,000 denarii and 50,000 modii of wheat; and when the inhabitants sent to entreat the protection of the consul Mancinus and of the senate, Hortensius was so enraged that he stormed and pillaged the city, beheaded the chief men, and sold the rest into slavery. The senate contented themselves with voting this act to be unjust, and commanding that all who had been sold should be set free. Hortensius continued his robberies, and was again reprimanded by the senate for his treatment of the Chalcidians; but we do not hear that he was recalled or punished. (Liv. xliii. 3, 4, 7, 8.)
In this paper, I am trying to examine the theories of Leucippus and Democritus, the Atomists, in respect to the writings of Aristotle and to see what Aristotle thought about these theories.
Democritus of Abdera, commonly known as the Laughing Philosopher, probably because he did not consider the study of truth inconsistent with a cheerful countenance, believed and taught that all bodies were continually throwing off certain images like themselves, which subtle emanations, striking on our bodily organs, gave rise to our sensations.
Ο Δημόκριτος είχε μελετήσει το λεξιλόγιο του Ομήρου και μάλιστα λέγεται ότι είχε συντάξει και λεξικό των επών
Λάβετε το καθημερινό newsletter με τα πιο σημαντικά νέα της τουριστικής βιομηχανίας.
Εγγραφείτε τώρα!
