ΣΚΥΔΡΑ, Δήμος, ΕΔΕΣΣΑ

Ίδρυση
Στην αρχή του 5ου αιώνα π.χ. η Μακεδονία υποδουλώθηκε στους Πέρσες και δεν ήταν ελεύθερη μέχρι τους περσικούς πολέμους. Κατά την διάρκεια αυτών των χρόνων υπήρχε Σατραπεία στη Σκύδρα, που επιβλήθηκε από τον σατράπη Βουβαρη μεταξύ του 510 και του 490 π.χ. Σύμφωνα με επιγραφές και νομίσματα τα οποία βρέθηκαν, η Σκύδρα γνώρισε μεγάλη ακμή μεταξύ του 1ου και του 3ου αιώνα της Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας και παρέμεινε ακμαία μέχρι τη Βυζαντινή εποχή.

Αρχαιότητα
Οι προστάτες της Σκύδρας ήταν ο Ηρακλής και η Άρτεμη. Προς τιμή αυτών των Θεών και Προστατών της πόλης διάφορα περίτεχνα τέμπλα κατασκευάστηκαν με έξοχες πλαισιώσεις. Προς τιμή του ημίθεου Ηρακλή γινόταν κάθε χρόνο στην πόλη ειδικά αφιερωμένες εκδηλώσεις που ονομάζονταν Ηράκλεια. Οι Σκιδρεώτες ήταν εύποροι άνθρωποι. Ήταν εξαιρετικά ικανοί αγρότες και τα προϊόντα της γης απέδιδαν σε αυτούς πολλά κέρδη. Εκτός όμως από την γεωργία ήταν προσηλωμένοι και στο κυνήγι ζώων το οποίο και εξηγεί γιατί είχαν ευλαβική προσήλωση και στη θεά Άρτεμη.

Τουρκοκρατία
Κατά την διάρκεια της Τουρκοκρατίας και έως το 1926, η Σκύδρα ήταν ένα μικρό χωριό γνωστό με το όνομα «Βερτικοπ». Αυτό το όνομα προέρχεται από την Τουρκική ή Σλαβική γλώσσα και σημαίνει «Στριφοχώρι». Ονομαζόταν δε έτσι εξ αιτίας ενός ποταμού (σημερινός Εδεσσαίος ποταμός) ο οποίος πήγαζε από την Έδεσσα και περνούσε από τα εδάφη του Βερτικόπ το οποίο ήταν κτισμένο γύρω από την εκκλησία του Αγίου Γεωργίου. Σύμφωνα με πληροφορίες, το 1873 το Βέρτικοπ είχε περίπου 40 σπίτια, 20 ελληνικά και 20 τούρκικα. Το 1890 χτίστηκε πάνω στο τότε ήδη υπάρχον σχολείο, διώροφο πλέον σχολείο, το οποίο σώζεται μέχρι σήμερα και βρίσκεται πίσω από το σημερινό Γυμνάσιο.

Απελευθέρωση έως σήμερα
Το Βέρτικοπ απελευθερώθηκε από τον τούρκικο ζυγό την 17η Οκτωβρίου του 1912, με την συνεισφορά του Ελληνικού Στρατού στην διάρκεια των βαλκανικών πολέμων. Στα 1914 πολλοί πρόσφυγες από την Θράκη και τον Πόντο εγκαταστάθηκαν στην περιοχή. Στα 1916 με τη Γαλλική πρωτοβουλία τα συμμαχικά στρατεύματα εγκατέστησαν έναν σιδηρόδρομο τύπου Dekoville συνδέοντας το Βέρτικοπ (τη Σκύδρα) με την Αρδέα (Αριδαία). Αυτό το τραίνο εξυπηρετούσε ολόκληρη την περιοχή μέχρι να τελειώσει ο πόλεμος. Το γνωστό σε όλους τραίνο της Καρατζόβας ήταν το μοναδικό συγκοινωνιακό μέσω της εποχής καθώς το ελληνικό κράτος δεν είχε αρχίσει ακόμα να φτιάχνει δρόμους. Στα τέλη Μαΐου του 1918 το Βέρτεκοπ θα δεχθεί δύο βομβαρδισμούς από τη γερμανική αεροπορία αφού οι Γερμανοί γνώριζαν ότι ο σταθμός ήταν ο μεγαλύτερος σταθμός ανεφοδιασμού και ενισχύσεων του μετώπου. Οι ζημιές που προκλήθηκαν ήταν τεράστιες, τα γερμανικά αεροπλάνα έπληξαν κυρίως τον σιδηροδρομικό σταθμό, τις αποθήκες πυρομαχικών και τροφίμων που ήταν εκεί και τους φούρνους και τα μαγειρεία που ήταν στην περιοχή του σταθμού. Στα 1918 η σιδηροδρομική γραμμή περιήλθε στην Ελληνική κατοχή και άρχισε να λειτουργεί ξανά το 1925 και συνέχισε να λειτουργεί μέχρι το 1936 οπότε και καταργήθηκε, αφού κρίθηκε ως ασύμφορο. Ανάμνηση του ονόματος του τραίνου είναι η συνοικία Dekoville (Ντεκοβίλ) κοντά στο σταθμό που χτίστηκε περίπου το 1950. στα 1924 ο πληθυσμός της Σκύδρας ανήλθε σε 6.500 κατοίκους, σύμφωνα με τα αρχεία της Κοινότητας. Από την απογραφή η οποία έγινε στα 1928 μπορούμε να πούμε ότι στη Σκύδρα διέμεναν 3.723 κάτοικοι. Η Κοινότητα της Σκύδρας συμπεριλάμβανε τα παρακάτω χωριά: Άνω και Κάτω Λιποχώρι, Μαυροβούνι, Ριζάρι, Σεβαστιανά, τον συνοικισμό των σκηνιτών Σκύδρας και την Κοινότητα του Προφήτη Ηλία. Κατά τη διάρκεια 1929-1931 οι γειτονικές κοινότητες αποσπάστηκαν από τη Σκύδρα με εξαίρεση το Μαυροβούνι το οποίο αποσπάστηκε στα 1954. ο Δήμος της Σκύδρας προήλθε από εθελούσια συνένωση 6 κοινοτήτων το 1989. οι Κοινότητες αυτές ήταν οι Κοινότητες της Σκύδρας, Λιποχωρίου, Μαυροβουνίου, Νέας Ζωής, Ριζού και Σεβαστιανών. Σήμερα μετά την εφαρμογή του Ν. 2590/97 Ι. Καποδίστριας, ο νέος Δήμος Σκύδρας αποτελείτε από 11 Δημοτικά διαμερίσματα με 13 οικισμούς και έχει πληθυσμό γύρω στις 16.660 (G94/Β/6-6-2002ΦΕΚ) σύμφωνα με την τελευταία απογραφή του 2001.