Μουσείο Μάνου Φαλτάϊτς

  Το Μουσείο Μάνου Φαλτάϊτς ιδρύθηκε το 1964 και αποτελεί ένα από τα πρώτα τοπικά Ιστορικά - Λαογραφικά Μουσεία της Ελλάδας. Ιδρύθηκε από τον Μάνο Φαλτάϊτς, για να σωθεί η Σκυριανή παραδοσιακή κληρονομιά και για να περάσει στον πανελλήνιο χώρο το μήνυμα πως το παρόν και το μέλλον πρέπει να στερεώνονται στην Παράδοση.
  Στεγασμένο στο παλαιό αρχοντικό των "Φαλνταήδων", της οικογένειας Φαλτάϊτς, που οι ρίζες τους χάνονται στο Βυζάντιο, δεσπόζει του ΒΑ άκρου της πόλης της Σκύρου, χτισμένο πάνω στον μεγαλύτερο πύργο των πανάρχαιων Πελασγικών τειχών του νησιού - τον Παληόπυργο.
  Φορτωμένο τον μύθο και την ιστορία περιλαμβάνει όλον τον παραδοσιακό πολιτισμό και την ιστορία του νησιού, από τη μεταβυζαντινή μέχρι την σύγχρονη εποχή.
  Στο μουσείο βρίσκονται εκτεθειμένες οι εξής ΣΥΛΛΟΓΕΣ:
  1. Εκατοντάδες αντικείμενα της παραδοσιακής και σύγχρονης λαϊκής τέχνης της Σκύρου, όπως κεντήματα, φορεσιές, κεραμικά, υφαντά, ξυλόγλυπτα, μικροξυλόγλυπτα, είδη μεταλλοτεχνίας, έπιπλα και σκεύη χρήσης του καθημερινού βίου των Σκυριανών κλπ.
  Το "Σκυριανό σπίτι", που βρίσκεται σε ειδική αίθουσά του, διατηρείται στην πιο γνήσια παραδοσιακή μορφή, με τις ειδικές ξυλοκατασκευές του "μπουλμέ", των ραφιών, του "πάγκου" και του "σταμνουστάτη". Σ' αυτό είναι λειτουργικά τοποθετημένα τα ειδικά διακοσμητικά αντικείμενα που αποτελούν το τυπικό της διακόσμησής του. (Παλιά κεραμικά, γυάλινα, πολύτιμα κεντήματα, χάλκινα και μπρούτζινα λειτουργικά και διακοσμητικά αντικείμενα, τα παραδοσιακά ξυλόγλυπτα Σκυριανά έπιπλα κλπ.).
  Ειδική θέση κατέχουν στο χώρο αυτό οι Σκυριανές παραδοσιακές φορεσιές, που δείχνουν ανάγλυφη την κοινωνική συγκρότηση και την αισθητική των Σκυριανών.
  2. Η πλουσιότατη βιβλιοθήκη του μουσείου περιλαμβάνει, εκτός των άλλων, σπάνιες εκδόσεις 16ου - 19ου αιώνα, που καλύπτουν όλο το φάσμα της ελληνικής γραμματείας και του Ελληνικού Διαφωτισμού, έτσι ώστε δίνεται η εικόνα του πολιτιστικού επιπέδου και των στόχων του νεώτερου Ελληνισμού. Τα βιβλία αυτά συγκεντρώθηκαν με πολύ μεγάλη γνώση και προσοχή από τον διανοούμενο και στοχαστή Δημήτριο Φαλτάϊτς, παππού του ιδρυτή του μουσείου.
  3. Το Αρχείο εγγράφων του μουσείου, από τα πλουσιότερα, περιλαμβάνει ντοκουμέντα από τη μεταβυζαντινή εποχή, την περίοδο της τουρκοκρατίας, τα προεπαναστατικά χρόνια, αλλά και την περίοδο του '21. Ανάμεσα σ' αυτά ξεχωριστή θέση κατέχουν έγγραφα της Φιλικής Εταιρείας, όπως η Προκήρυξη της Επανάστασης, αλλά και η αποκήρυξη της Επανάστασης από τον Πατριάρχη και τους Συνοδικούς.
  4. Το μουσείο, στοχεύοντας στη μελέτη του παραδοσιακού πολιτισμού του ευρύτερου Ελληνικού χώρου, συγκέντρωσε απ όλη την Ελλάδα αντικείμενα και εργαλεία, αντιπροσωπευτικά της πρωτογενούς και δευτερογενούς παραδοσιακής οικονομίας.
  Τα αντικείμενα αυτά είναι εκτεθειμένα σε ειδικά για το σκοπό αυτό διαμορφωμένους στεγασμένους και ημιστεγασμένους χώρους, που βρίσκονται μέσα στο έκτασης δέκα στρεμμάτων άλσος του.
  Οι χώροι αυτοί ολοκληρωμένοι σήμερα και λειτουργικά διαρρυθμισμένοι δίνουν ανάγλυφη την εικόνα όλων των παραδοσιακών επαγγελμάτων και εργαστηρίων των ελληνικών τόπων. Εδώ, σε συνδυασμό με το άλσος, που είναι φυτεμένο με όλα τα αντιπροσωπευτικά είδη των παραγωγικών δένδρων και φυτών της Ελλάδας, οργανώνονται ειδικά πρότυπα προγράμματα γνωριμίας των παραδοσιακών εργαστηρίων και επαγγελμάτων. Στα προγράμματα αυτά συνδυάζεται η ενημέρωση με την πρακτική βίωση.
  Στους παραπάνω χώρους οργανώνονται, σε συνεργασία και με άλλους φορείς συνέδρια, ημερίδες, καθώς και προγράμματα κατάρτισης νέων πάνω σε θέματα σχετικά με το γνωστικό αντικείμενο του μουσείου.