Πληροφορίες τοπωνυμίου

Η Γιάννουλη (Προϊστορικά - Ιστορικά Στοιχεία)

ΓΙΑΝΝΟΥΛΗ (Κωμόπολη) ΛΑΡΙΣΑ
Η αρχαιλογική έρευνα από τις αρχές ήδη του αιώνα μας έχει αποδείξει ότι η περιοχή της Γιάννουλης κατοικείται από τη Νεολιθική εποχή. Υπήρχαν μάλιστα στην περιοχή οι παρακάτω Νεολιθικοί οικοισμοί:
1) Ο ο ι κ ι σ μ ό ς στη Μαγούλα - βορειοδυτικά του οικισμού. Στη θέση αυτή βρέθηκε κεραμεική της αρχαιότερης νεολιθικής εποχής, της νεότερης και της εποχής του χαλκού.
2) Ο ο ι κ ι σ μ ό ς στη Μαγούλα βρίσκεται 500μ. νότια-νοτιανατολικά της Γιάννουλης στα δεξιά του δρόμου Λάρισας - Τυρνάβου. Η κεραμεική που βρέθηκε εδώ είναι της νεότερης νεολιθικής εποχής, των ιστορικών χρόνων και της μεταβυζαντινής εποχής, γεγονός που αποδεικνύει ότι η ζωή συνεχίστηκε εδώ για πολλούς αιώνες.
3) Ο ο ι κ ι σ μ ό ς στη Μαγούλα της Παιδόπολης, 1,5 χλμ. Στα νοτιανοτιοανατολικά της Γιάννουλης. Η κεραμεική του οικισμού αυτού είναι της εποχής του χαλκού, της ελληνιστικής και της μετα-βυζαντινής εποχής.
4) Ο ο ι κ ι σ μ ό ς στη Μαγούλα Μάρμαρα, στα ανατολικά του δρόμου Γιάννουλης-Αμπελώνα. Η κεραμεική του οικισμού είναι ποικίλη από την αρχαιότερη νεολιθική, τη νεότερη νεολιθική και την ελληνιστική εποχή.
5) ο ο ι κ ι σ μ ό ς στη Μαγούλα, πρόχωμα του Καραβίδα 1,2 περίπου χιλιόμετρα στα νοτιοδυτικά της Γιάννουλης. Η κεραμεική της θέσης είναι της νεότερης Νεολιθικής, της Εποχής του χαλκού και της κλασσικής εποχής.
  Από τα παραπάνω συνάγεται το συμπέρασμα ότι η ζωή εδώ συνεχίστηκε για πάρα πολλούς αιώνες. Πρώτη γραπτή μαρτυρία του τοπωνυμίου Γιάννουλη έχουμε στον κώδικα της Μητρόπολης της Λάρισας, όπου σε φύλλο αυτού του κώδικα έχει καταχωρηθεί το διαζύγιο κάποιας Μαλάμως από το χωριό Γιαννόγλου. Η Μαλάμω αητή είχε παντρευτεί το Νικόλαο Γουνιτζιώτη πριν το έτος 1691.
Από την υπόθεση του διαζυγίου αυτού εξάγεται το συμπέρασμα ότι το αρχικό όνομα του οικισμού ήταν Γιάννογλου και ότι αυτός ιδρύθηκε πριν από το 1691.
  Η μορφή του τοπωνυμίου δηλώνει ότι η περιοχή ήταν ιδιοκτησία κάποιου μεγαλοκτηματία που ονομαζόταν Γιάννογλου και που όπως δείχνει το επώνυμό του ήταν Έλληνας. Τα χρόνια της τουρκοκρατίας κατοικούνταν οι δύο μαγούλες στα νότια-νοτιοανατολικά της Γιάννουλης, αλλά από μαρτυρία ενός Αθηναίου δημοσιογράφου προκύπτει ότι στην ευρύτερη περιοχή της Γιάννουλης υπήρχαν άλλοι τρεις οικισμοί, το Κιόσκι, το Οτζά-κιοϊ και το Μπαμπά Οτζάκ.
  Μετά την απελευθέρωση της Θεσσαλίας από τους Τούρκους το 1881 ολόκληρος ο Θεσσαλικός κάμπος ήταν μοιρασμένος σε μεγάλες ιδιοκτησίες (τσιφλίκια), τα οποία οι Τούρκοι τσιφλικάδες πούλησαν σε Έλληνες κεφαλαιούχους, διατηρώντας με αυτόν τον τρόπο το ιδιοκτησιακό καθεστώς άθικτο και μετά την απελευθέρωση.
  Την ίδια εποχή έρχεται στην Ελλάδα από την Ρουμανία ο Παναγής Χαροκόπος πλούσιος Έλληνας με σημαντικό φιλανθρωπικό έργο και αγοράζει έξι μεγάλα αγροκτήματα (τσιφλίκια) στη Θεσσαλία. Αναθέτει δε τη διεύθυνση αυτών στον αδελφό του Σπύρο.
  Το έτος 1899 ο Παναγής Χαροκόπος, αγοράζει το τσιφλίκι της περιοχής μας από τον Ουσαμπενδίν Μπεή Χασάν Βέη, κτηματία και σύμβουλο της οθωμανικής Αυτοκρατορίας, ιδιοκτησίας του ίδιου κατά το ήμιση και της αδερφής του Σαντικαί Χανούμ κατά το έτερο ήμιση, με το τίμημα των 8.000 χρυσών λιρών Τουρκίας η δραχμών 280.000. Το τσιφλίκη ήταν έκτασης 14.343 τουρκικών στρεμμάτων και συνόρευε από γύρω με τις περιφέρειες των χωριών, Γιάννουλη, Βέη Τατάρ, Καζακλάρ της επαρχίας και του Δήμου Τυρνάβου. Κολούρι και Καλυβίων της πόλης και του Δήμου Λάρισας, περιλάμβανε δε την περιοχή την εντός των περιφερειών των χωριών Τατάρ, Γιάννουλης και λοιπών γειτονικών χωριών.
  Το έτος 1902 ο Παναγής Χαροκόπος αρχίζει την ανοικοδόμηση του πύργου, αρχιτέκτων είναι ο Μεταξάς. Το κονάκι αποτελείται από το συγκρότημα των αποθηκών, τον ορνιθώνα, τον ανεμόμυλο με τις δεξαμενές και τα ξηραντήρια και το κυρίως κτίριο με τους βοθητικούς χώρους. Το κυρίως κτίριο βρίσκεται στη μέση ενός οικοπέδου που περικλείεται με ψηλό λιθόκτιστο μανδρότοιχο από την ανατολική πλευρά, με αποθήκη, στάβλους, αρτοποιείο, αμαξοστάσιο, πλυντήριο, γραφείο, οικία, υπόστεγο από τη βόρεια και δυτική πλευρά του και με ψηλό κικλίδωμα από την νότια πλευρά. Αποτελείται από δύο ορόφους, το ημιυπόγειο και έναν προεξέχοντα πύργο. Η εξωτερική μορφολογία του ακολουθεί τις κλασσικές συθετικές αρχές που είναι χαρακτηριστικό γνώρισμα των αρχών του αιώνα μας.
  Η Γιάννουλη παρά το κοντινό της απόστασης δεν συμπεριλήφθηκε στο Δήμο της Λάρισας αλλά του Τυρνάβου, στην απογραφή του 1884 είχε 74 κατοίκους. Μετά την κατάργηση των Δήμων το 1912 ιδρύθηκε η κοινότητα της Φαλάννης στην οποία περιλαμβάνονταν και ο οικισμός της Γιάννουλης, το 1926 οι κάτοικοι της Γιάννουλης επεδίωξαν να αποσπασθούν από την κοινότητα της Φαλάννης και να υπαχθούν στο Δήμο της Λάρισας. Η νέα κατάσταση όμως κράτησε ένα χρόνο γιατί η Γιάννουλη επανήλθε στην κοινότητα της Φαλάννης όπου και παρέμεινε μέχρι τον Ιούλιο του 1933. Με το Δ. της 22.07.1933 (Φ.Ε.Κ. Α 219/1933) ο οικισμός αναγνωρίστηκε σαν αυτοτελής Κοινότητα.
  Μετά την Μικρασιατική καταστροφή, πρόσφυγες από τη Μικρά Ασία και την Ανατολικη Θράκη θα ήταν οι νέοι κάτοικοι της Γιάννουλης. ένα νέο τόπο οι ξεριζωμένοι από τις πατρογονικές τους εστίες. Το 1929 πραγματοποιήθηκε η αποκατάσταση των προσφυγικών οικογενειών στον οικισμό της Κοινότητάς μας. Με την αποκατάσταση παραχωρήθηκαν στους δικαιούχους πρόσφυγες ένας γεωργικός κλήρος, ένα οικόπεδο και ένας λαχανόκηπος που λεγόταν "αυλάγας".
  Ο πληθυσμός τότε της Γιάννουλης ανέρχονταν στους 640 περίπου κατοίκους.

Το κείμενο παρατίθεται τον Ιούλιο 2006 από την ακόλουθη ιστοσελίδα του Δήμου Γιάννουλης

• http://www.dimosgiannoulis.gr/istoria/istoria.htm