Πληροφορίες τοπωνυμίου

Δημοτικό Διαμέρισμα Οίτης

ΟΙΤΗ (Χωριό) ΓΟΡΓΟΠΟΤΑΜΟΣ
Τηλέφωνο: +30 22310 82688
  Μέσα από ορεινή μαγευτική διαδρομή συναντάει ο επισκέπτης το Δ.Δ Οίτης. Το χωριό Οίτη πήρε το όνομά του από τα ομώνυμα, όρος και αρχαία πόλη. Η περιοχή του χωριού, που στην αρχαιότητα ζούσαν Δόλοπες και μετά Οιταίοι, αποτελούσε πέρασμα από τη Βόρεια προς τη Νότια Ελλάδα. Κατά ορισμένους στην περιοχή υπήρχε και το ανάκτορο του μυθικού Αχιλλέα.
  Η Οίτη είναι ένα πανέμορφο χωριό κτισμένο στη νοτιοανατολική πλευρά του ομώνυμου όρους, μεταξύ του αρχικού τμήματος (άνω ρου) δύο ποταμιών, του Βοιωτικού Κηφισού και του Φθιωτικού Ασωπού. Είναι τοποθετημένο αμφιθεατρικά και βλέπει νοτιοανατολικά μέσα σε ένα εναλλασσόμενο περιβάλλον από χωμάτινους λόφους, βαθιές χαράδρες και πέτρινους απότομους όγκους, με κύρια βλάστηση έλατα και δρυς, αλλά και πλήθος άλλων φυτών και οπωροφόρων δένδρων.
  Το σχετικό υψόμετρο του των 700 περίπου μέτρων, το ξηρό κλίμα του, ο ήλιος που το λούζει με τις ακτίνες του όλη τη μέρα, συνδυαζόμενα με την απέραντη και μοναδική θέα που απολαμβάνουν οι κάτοικοι βλέποντας γύρω - γύρω τον Παρνασσό, τη Γκιώνα, τα Βαρδούσια, την Οίτη, το Καλλίδρομο, την Όθρη, την άνω κοιλάδα του Κηφισού, τον κάμπο της Λαμίας και το Μαλιακό Κόλπο και με το ότι παρέχει εύκολες προσβάσεις (καλούς δρόμους), από και προς τις πρωτεύουσες των Νομών Φθιώτιδας Λαμία (38 χλμ), Φωκίδας Αμφισσα (40χλμ) και Βοιωτίας Λειβαδιά (60χλμ), αλλά και Αθήνα (190χλμ), το καθιστούν μοναδικό για παραθέριση και διαμονή.
  Πάνω από το χωριό δεσπόζει ο επιβλητικός λόφος του "Αετού" με τα παμπάλαια τείχη του, τις σπηλιές του και τη μοναδική ομορφιά του. Μέχρι το 1930 ονομαζόταν Γαρδικάκι. Μετά την επανάσταση του 1821 είχε υπαχθεί στο δήμο Ροδουντίων και στη συνέχεια στο δήμο Ηρακλειωτών.
  Λίγα χρόνια μετά την επανάσταση οι κάτοικοι του πάνω χωριού (Παναγία) και του κάτω (Ομυαλός) αγόρασαν όλη την έκταση του χωριού δημιουργώντας ένα πρωτόγνωρο τότε συνεταιρισμό και το μετέφεραν στη σημερινή του θέση.
  Το 1912 γίνεται έδρα κοινότητας με οικισμούς το Ελευθεροχώρι (αποσπάσθηκε το 1919) και τον Προκοβενίκο (σημερινό Σκαμνό).
  Με την εφαρμογή του Ν. "Καποδίστριας" αποτελεί το Δημοτικό Διαμέρισμα Οίτης (στο οποίο εξακολουθεί να υπάγεται ο Σκαμνός) του Δήμου Γοργοποτάμου (έδρα Μοσχοχώρι). Οι απανταχού κάτοικοι του χωριού έχουν συστήσει το "Σύλλογο Οιταίων Φθιώτιδας", ο οποίος διοργανώνει πολιτιστικές εκδηλώσεις στο χωριό, την Αθήνα και τη Λαμία, κατασκευάζει διάφορα πολιτιστικά έργα και εκδίδει την τριμηνιαία εφημερίδα "Τα Νέα της Οίτης".
Αξιοθέατα: Η εκκλησία με το θαυμάσιο ξυλόγλυπτο τέμπλο της, η Πάνω Βρύση, τα τέσσερα εξωκλήσια (Παναγία, Αϊ-Ταξιάρχης, Αϊ-Λιάς και Αϊ-Γιώργης), το φαράγγι του Ασωπού ποταμού (από τα καλύτερα της Ελλάδος), η γέφυρα του Ασωπού (καταστράφηκε τρεις φορές στην κατοχή), η γέφυρα της Παπαδιάς (Η μεγαλύτερη στην Ελλάδα σε ορεινό έδαφος), τα Σφοντύλια, τα δάση ελάτης και βελανιδιάς και ημιερειπωμένα και υπό μελλοντική αναστήλωση το Σχολείο, η Κάτω Βρύση και ο Νερόμυλος.
Περίπατοι: Υπάρχουν βατοί δρόμοι στα περισσότερα σημεία για οχήματα και πεζοπορία.
Διαθέτει: Καφενείο, ταβέρνα και τέσσερα ενοικιαζόμενα δωμάτια.
Κείμενα : Πολιτιστικός Σύλλογος Οίτης

ΣΚΑΜΝΟΣ (Χωριό) ΟΙΤΗ
  Ο Σκαμνός είναι ένα μικρό χωριουδάκι σε υψόμετρο 700 μέτρα, στον δρόμο για το χωριό Παύλιανη. Ανήκει στο Δημοτικό Διαμέρισμα της Οίτης και είναι στην είσοδο μιας θαυμάσιας διαδρομής. Το χωριό διασχίζεται από την Παλαιά Εθνική Οδό Λαμίας - Αθηνών, ενώ στην άκρη του διέρχεται η νέα μεγάλη οδική αρτηρία Θερμοπύλες - Δελφοί. Από τον Σκαμνό ατενίζει κανείς από Βορρά προς τον Νότο την Οροσειρά της Οίτης, την Γκιώνα και τον Παρνασσό.
  Από τον Σκαμνό - Ασωπό - Κουμαρίτσι - Οίτη (Οικισμός) οριοθετείται ζώνη ειδικής προστασίας της Aγριας πανίδας και της αυτοφυούς χλωρίδας / καταφύγια άγριας ζωής (SPA GR EE Οδηγία 79/409, Ν. 2637/1998)
  Διάσελο - πέρασμα από αρχαιοτάτων χρόνων, ο Σκαμνός (Επί Τουρκοκρατίας Προκοβενίκος) που πήρε το όνομά του από Σκαμνίες (άγριες Μουριές) απομεινάρια των φυτών που τον 13ο αιώνα μ.Χ. είχε το προνόμιο εκτροφής μεταξοσκώληκα. Ακόμη και σήμερα κάθε σπίτι διατηρεί τουλάχιστον μια «Σκαμνιά» στην αυλή του, ενώ μόνο ένα έως δύο κουφάρια υπεραιωνόβιων φυτών σώζονται μέχρι σήμερα για να μαρτυρούν την απώτερη ιστορία του χωριού δια μέσου των αιώνων.
  Το χωριό βρίσκονταν πάντα στο επίκεντρο του ενδιαφέροντος και των Στρατιωτικών επιχειρήσεων λόγω της στρατηγικής σημασίας της περιοχής από τον Λεωνίδα, στα χρόνια της Εθνεγερσίας, αλλά και στο Δεύτερο Παγκόσμιο Πόλεμο, καθώς οι αντάρτικες μονάδες της περιοχής αποτελούσαν σημαντικό φόβητρο και δύναμη ανάσχεσης για τον κατακτητή σε κάθε ένα από τα αλληλοδιάδοχα τούνελ στις πλαγιές της Οίτης. Κάθε βήμα, γης ποτισμένη με αίμα ηρώων, μαρτυρίες υπέρτατης θυσίας και δόξας.
  Το άγριο ανάγλυφο, με τις επάλληλες πλαγίες και φαράγγια υποχρέωσε την κατασκευή της υψηλότερης σιδηροδρομικής γέφυρας στην χώρα, την Γέφυρα της Παπαδιάς με 99 μέτρα ύψος και αμέσως μετά της μεγαλύτερης σήραγγας που αρχίζει από τον Σκαμνό και καταλήγει στην Περιοχή του Μπράλου. Η γέφυρα βρίσκεται στα σύνορα Οίτης και Σκαμνού.
  Με βεβαιωμένες από επιστημονικές μετρήσεις ιδανικές κλιματολογικές συνθήκες (μηδέν υγρασία) προσφέρεται ο οικισμός για μόνιμη ή περιστασιακή διαμονή. Οι τοπικές εξορμήσεις εστιάζονται κυρίως σε ορειβασίας στις πλησίον περιοχές της Γέφυρας της Παπαδιάς, το Μοναστήρι του Αγίου Ταξιάρχη, την Μονή Δαμάστας, την λίμνη Καλλιδρόμου, και πάνω απ' όλα το πέρασμα του φαραγγιού του Ασωπού που προσελκύει πλήθος ορειβατών και φυσιολατρών απ ολόκληρη την χώρα, ενώ τελευταία γίνεται γνωστό και στο εξωτερικό.
Κείμενο : Πολιτιστικός Σύλλογος Σκαμνού

Το κείμενο παρατίθεται τον Μάιο 2005 από την ακόλουθη ιστοσελίδα, με φωτογραφίες, του Δήμου Γοργοποτάμου

• http://www.dimosgorgopotamou.gr/dimotikadiamerisma... (4 φωτ.)