Πληροφορίες τοπωνυμίου

Δημοτικό Διαμέρισμα Αγίου Πρόδρομου

ΑΓΙΟΣ ΠΡΟΔΡΟΜΟΣ (Χωριό) ΧΑΛΚΙΔΙΚΗ
Τηλέφωνο: +30 23710 96222
Φαξ: +30 23710 71273
  Βρίσκεται στους πρόποδες του όρους Χολομώντα και απέχει από τον Πολύγυρο 14 χιλιόμετρα.
  Ο πληθυσμός του χωριού ανέρχεται στους πεντακοσίους (500) κατοίκους. Αξιοσημείωτο είναι ότι οι κάτοικοι του χωριού κατάγονται από διάφορα μέρη της Ελλάδας όπως Μοριάς, Ηπειρο, Μακεδονία και Θράκη. Η κύρια ασχολία τους είναι κυρίως με τη γεωργία, κτηνοτροφία, τουρισμό και σε διάφορες υπηρεσίες του Δήμου. Τα προϊόντα που παράγονται είναι σιτηρά, κτηνοτροφικά, παραδοσιακός άρτος, και το σουβλάκι του Αγ. Προδρόμου.
  Τα αξιοθέατα του τόπου αυτού είναι, το ποτάμι που διασχίζει το χωριό και περιβάλλεται από άγρια βλάστηση. Επίσης υπάρχει η πανέμορφη πλατεία που είναι περιτριγυρισμένη από ταβέρνες. Σημαντική είναι η αναφορά για το εξωκλήσι του Αγ. Προδρόμου το οποίο είναι ένα από τα μεταβυζαντινά εξωκλήσια της Χαλκιδικής και έχει σημαντική αξία για τους κατοίκους της περιοχής.
  Οι κάτοικοι του Αγ. Προδρόμου διατηρούν τα ήθη και τα έθιμα του τόπου τους. Ενα από αυτά είναι η παραμονή των Φώτων, καθώς και την ημέρα της Μ. Παρασκευής, νέες μαυροφορεμένες γυναίκες ψάλουν τα πάθη του Χριστού. Επίσης διατηρούνται και τα παραδοσιακά πανηγύρια, στις 9 Μαΐου γιορτάζεται ο Αγ. Χριστόφορος και στις 29 Αυγούστου το μεγάλο πανηγύρι του Αγ. Προδρόμου.
  Στον Αγ. Πρόδρομο μπορείτε να επισκεφθείτε τις παραδοσιακές, γραφικές ταβέρνες όπου σερβίρεται μεταξύ των άλλων τοπικών σκευασμάτων το ξακουστό σουβλάκι το οποίο έχει βραβευτεί από την κυβέρνηση της Νέας Ζηλανδίας.

Δημοτικό Διαμέρισμα Βραστάμων

ΒΡΑΣΤΑΜΑ (Χωριό) ΧΑΛΚΙΔΙΚΗ
Τηλέφωνο: +30 23710 71273
Φαξ: +30 23710 71273
  Βρίσκονται στους πρόποδες του Χολομώντα και χαρακτηρίζονται ως ημιορεινή περιοχή. Η απόσταση από το Πολύγυρο είναι 11 χλμ.
  Σήμερα ο πληθυσμός των Βραστών ανέρχεται στους οκτακόσιους πενήντα (850) μόνιμους κατοίκους. Η κύρια ασχολία τους είναι οι αγροτικές εργασίες, η παραγωγή ελιάς και σιτηρών, καθώς επίσης και η παραγωγή καυσόξυλων.
  Για την παραγωγή και επεξεργασία της ελιάς υπάρχουν δυο μεγάλες μονάδες ελαιουργείων. Εξίσου σημαντική είναι η ασχολία τους με την κτηνοτροφία, μελισσοτροφία, καθώς επίσης υπάρχουν υλοτόμοι και εργάτες. Τα προϊόντα που παράγει ο τόπος αυτός είναι ελιές - λάδι, σιτηρά, μέλι, ξυλοκάρβουνα και το παραδοσιακό ποτό, το λεγόμενο «κούμαρο».
  Τα αξιοθέατα του τόπου αυτού είναι η εκκλησία του χωριού «Ευαγγελισμός της Θεοτόκου». Σημαντικό σημείο επίσκεψης είναι το σπήλαιο του Οσίου Ευθυμίου. Βρίσκετε σε ένα πανέμορφο μέρος περιτριγυρισμένο από καταρράκτες και πλατάνια. Εκεί ασκήτεψε ο Οσιος Ευθύμιος και τώρα υπάρχει η σπηλιά του κτισμένη πάνω σε ένα βράχο. Η μνήμη του γιορτάζετε στις 14 Οκτωβρίου.
  Οι κάτοικοι των Βραστών διατηρούν και αυτοί τα πατροπαράδοτα πανηγύρια που αριθμούνται γύρω στα 13. Τα μεγαλύτερα είναι των Αγ. Αναργύρων στις 1/7, της Αγ. Κυριακής στις 7/7, και στις 15/8 που γιορτάζετε η «Κοίμηση Της Θεοτόκου» ο Πολιτιστικός Σύλλογος διοργανώνει τετραήμερο εκδηλώσεων με την επωνυμία «Γιορτή Ρακιού».
  Τα Βράσταμα διαθέτουν κατάλυμα για την διαμονή των επισκεπτών, καθώς και παραδοσιακές ταβέρνες, καφετέριες, και κέντρο διασκέδασης. Επίσης υπάρχει Αγρ.Ιατρείο, Φαρμακείο, Δημοτικό Σχολείο και ΚΑΠΗ .

ΚΕΛΛΙ (Χωριό) ΧΑΛΚΙΔΙΚΗ
  Το Κελλί είναι ένας συνοικισμός του Διευρυμένου Δήμου Πολυγύρου, ο οποίος βρίσκεται δέκα οκτώ χιλιόμετρα ανατολικά της πρωτεύουσας του νομού. Πριν τη συνένωση (Καποδίστρια) υπαγόταν στην πρώην κοινότητα Βραστάμων. Σήμερα αριθμεί εκατό έναν (101) κατοίκους. Βρίσκεται σε υψόμετρο 300μ. και απέχει 12 χλμ. από τη θάλασσα της Ορμύλιας, και 14 χλμ. από τη θάλασσα των Πυργαδικίων.
  Στη νεότερη ιστορία πιστεύεται ότι το Κελλί υπήρξε μετόχι του μοναστηριού της Αγίας Αναστασίας της Φαρμακολύτριας. Κατά την επανάσταση του 1821 το μοναστήρι εκποίησε μέρος της περιουσίας του διαθέτοντας τα χρήματα στην επανάσταση. Ετσι τα κτήματα επανήλθαν στην ιδιοκτησία των κατοίκων.
  Μια άλλη εκδοχή υποστηρίζει ότι, στο σημερινό Κελλί υπήρχαν τα κελιά των μαθητών του Οσίου Ευθυμίου του ασκητή, από τα οποία έμεινε η ονομασία του χωριού.
  Στο χωριό υπάρχουν δύο εκκλησίες και πολλά εξωκλήσια. Η πρώτη βρίσκεται στο κέντρο του χωριού μέσα σε ένα πανέμορφο τοπίο από πλατάνια, λεύκες και καρυδιές. Από τα θεμέλια της αναβλύζει νερό. Η εκκλησία αυτή γιορτάζει στις 8 Σεπτεμβρίου στο Γενέσιον της Θεοτόκου.
  Για τους κατοίκους η γιορτή αυτή αποτελεί το επίκεντρο όλης της χρονιάς. Ολοι με τη συνεισφορά τους διοργανώνουν κάθε χρόνο παραδοσιακό πανηγύρι, στο οποίο συγκεντρώνεται πλήθος κόσμου.

Το κείμενο παρατίθεται τον Μάρτιο 2003 από την ακόλουθη ιστοσελίδα, με φωτογραφίες, του Δήμου Πολυγύρου

• http://www.poligiros.gr/greek/kelli.htm (2 φωτ.)

Δημοτικό Διαμέρισμα Ολύνθου

ΟΛΥΝΘΟΣ (Χωριό) ΧΑΛΚΙΔΙΚΗ
Τηλέφωνο: +30 23730 91362
Φαξ: +30 23730 91362
  Βρίσκεται στη Νότια Χαλκιδική και πρόκειται για πεδινή περιοχή. Η απόσταση της από τον Πολύγυρο είναι είκοσι τέσσερα χιλιόμετρα.
  Η Ολυνθος αποτελεί την Ιστορική Πρωτεύουσα του Δήμου Πολυγύρου. Η παράδοση αποδίδει την ίδρυσή της πόλης που το όνομα της οφείλει στον ήρωα Ολυνθο, γιο του ποτάμιου θεού Στρυμόνα, ενώ ο Ηρόδοτος αναφέρει ότι κατακτήθηκε από τους Βοττιαίους της Ημαθίας του 7ουαι. π.χ. όταν μετά την δίωξη τους από τους Μακεδόνες, μετοίκησαν στη Χαλκιδική και εγκαταστάθηκαν στο Νότιο λόφο.
  Ο σημερινός πληθυσμός του χωριού ανέρχεται στους χίλιους ογδόντα εννιά (1089) κατοίκους. Η κύρια ασχολία τους ήταν η κτηνοτροφία και η γεωργία που τα τελευταία χρόνια έχει αναπτυχθεί και κατατάσσεται πλέον στις πρώτες ελαιοπαραγωγικές περιοχές της Ελλάδας σε βρώσιμη ελιά και αγουρέλαιο. Τα προϊόντα που παράγει είναι λάδι, ελιές, και φιστίκια Αιγίνης.
  Τα αξιοθέατα του τόπου αυτού έχουν ιδιαίτερη σημασία. Πρόκειται για τον Αρχαιολογικό χώρο της Ολύνθου όπου εκεί βρίσκονται και Βυζαντινά μνημεία. Οι Ολύνθιοι διατηρούν και αυτοί τα πατροπαράδοτα πανηγύρια και τα γιορτάζουν με όλη τους τη μεγαλοσύνη, αυτά είναι: Γιορτή Αγ. Αθανασίου - 2 Μαΐου Γιορτή Αγ. Γεωργίου - 23 Απριλίου Γιορτή Αγ. Αναργύρων - 1 Ιουλίου (κουρμπάνια) και τέλος το τριήμερο εκδηλώσεων με την επωνυμία «Γιορτή Ελιάς» που διοργανώνει ο Πολιτιστικός Σύλλογος.
  Η Ολυνθος διαθέτει ξενοδοχεία και ενοικιαζόμενα δωμάτια για την διαμονή των επισκεπτών, καθώς και παραδοσιακές ταβέρνες. Οι υπηρεσίες που προσφέρει ο τόπος αυτός είναι το Αγροτικό Ιατρείο, Δημοτικό σχολείο και Νηπιαγωγείο.

Ολυνθος

ΟΛΥΝΘΟΣ (Αρχαία πόλη) ΧΑΛΚΙΔΙΚΗ
  Η Ολυνθος, για έναν αιώνα, υπήρξε η σπουδαιότερη πόλη της Χαλκιδικής. Η κτίση της χάνεται στα μυθικά χρόνια. Από αρχαιολογικά ευρήματα προκύπτει ότι στη θέση της πόλης υπήρχε ένας αξιόλογος προϊστορικός οικισμός, του οποίου συνέχεια υπήρξε η πόλη των κλασικών χρόνων. Σύμφωνα με τη μυθολογία ο Ολυνθος ήταν γιος του βασιλιά της Θράκης Στρυμόνα και σκοτώθηκε σε κυνήγι λιονταριού. Μετά το θάνατό του ο αδελφός του Βράγγας έκτισε προς τιμή του την Ολυνθο. Κατά μια άλλη εκδοχή ο Ολυνθος ήταν γιος του Ηρακλή.
   Συγκεκριμένες μαρτυρίες για την πόλη έχουμε από τον 7ο π.Χ. αι., όταν την κατέλαβαν οι Βοττιείς. Το 480 π.Χ. ο Πέρσης στρατηγός Αρτάβαζος κατέλαβε την Ολυνθο και την κατέστρεψε σχεδόν ολοκληρωτικά. Οσους από τους κατοίκους συνέλαβε, τους έσφαξε στα έλη που βρίσκονται μεταξύ Ολύνθου και Ποτίδαιας. Μετά την καταστροφή παρέδωσε την πόλη στους Χαλκιδείς και έτσι έγινε και η Ολυνθος χαλκιδική πόλη. Μετά τους περσικούς πολέμους έγινε μέλος της Αθηναϊκής Συμμαχίας. Γύρω στο 440 π.Χ. αποσκίρτησε από τους Αθηναίους και με την προτροπή του Περδίκα της Μακεδονίας πολλές παραθαλάσσιες χαλκιδικές πόλεις συνοικίστηκαν στην Ολυνθο. Ετσι η πόλη ισχυροποιήθηκε τόσο, ώστε, σύμφωνα με τον ιστορικό Ξενοφώντα, να μπορεί να συντηρεί στρατιωτική δύναμη 20.000 ανδρών. Η ίδρυση του Κοινού των Χαλκιδέων, δηλ., η πολιτική ένωση 32 πόλεων της Χαλκιδικής κάτω από την αιγίδα της Ολύνθου, συνέβαλε ουσιαστικά στην περαιτέρω ανάπτυξη της πόλης. Στα χρόνια της βασιλείας του Αμύντα Β΄ (393-369 π.Χ.) η κυριαρχία της πόλης επεκτάθηκε και σε ένα μέρος της Μακεδονίας, στο οποίο περιλαμβανόταν και η Πέλλα. Το 379 π.Χ. την πόλη κατέλαβαν οι Λακεδαιμόνιοι και διέλυσαν το Κοινό τους, αλλά πολύ σύντομα η Ολυνθος απελευθερώθηκε πάλι, ξαναΐδρυσε το Κοινό και απόχτησε τέτοια ισχύ, ώστε όλες οι μεγάλες δυνάμεις του ελληνικού χώρου να επιδιώκουν τη συμμαχία της. Χαρακτηριστικό είναι ότι ο Φίλιππος της Μακεδονίας, προκειμένου να αποσπάσει την Ολυνθο από την επιρροή των Αθηναίων, της παραχώρησε την εύφορη κοιλάδα του Ανθεμούντα (σήμερα Γαλάτιστας) και κατέλαβε για χάρη της την Ποτίδαια. Οι Ολύνθιοι, επειδή κατάλαβαν ότι η συμπεριφορά του Φιλίππου δεν ήταν ανιδιοτελής, διέλυσαν το 352 π.Χ. τη συμμαχία με τους Μακεδόνες. Με αφορμή την άρνηση των Ολυνθίων να παραδώσουν τον αδελφό του Αρριδαίο, που κατέφυγε στην πόλη τους, ο Φίλιππος εξεστράτευσε με ισχυρές δυνάμεις εναντίων των χαλκιδικών πόλεων. Λέγεται ότι αποτέλεσμα αυτής της εκστρατείας ήταν η καταστροφή των 32 πόλεων του Κοινού. Στη συνέχεια πολιόρκησε την Ολυνθο, η οποία ζητούσε απεγνωσμένα βοήθεια από τους Αθηναίους. Ο γνωστός Αθηναίος ρήτορας και πολιτικός Δημοσθένης εκφώνησε τους Ολυνθιακούς λόγους του, προτρέποντας την πόλη του να στείλει βοήθεια στην Ολυνθο. Οταν όμως ξεκίνησε η κυρία αθηναϊκή δύναμη, η Ολυνθος έπεσε με προδοσία στα χέρια του Φιλίππου (348 π.Χ.). Η τύχη της πόλης είχε προδιαγραφεί από τον καιρό της πολιορκίας, όταν ο Φίλιππος απάντησε στην ολυνθιακή πρεσβεία που τον επισκέφτηκε για σύναψη ειρήνης ότι "πρέπει ή εκείνοι να μην κατοικούν πια στην Ολυνθο ή αυτός στη Μακεδονία". Ετσι, μετά τη λεηλασία της, ακολούθησε η ολοκληρωτική καταστροφή της. Οσοι από τους κατοίκους της πιάστηκαν αιχμάλωτοι, πουλήθηκαν δούλοι. Ανάμεσα στους αιχμαλώτους ήταν και τα αδέλφια του Φιλίππου, Αρριδαίος και Μενέλαος, οι οποίοι μεταφέρθηκαν στην Πέλλα και θανατώθηκαν. Η Ολυνθος δεν ξανακτίσθηκε μετά το 348 π.Χ. Οι περισσότεροι από τους Ολυνθίους που σώθηκαν, εγκαταστάθηκαν από τον Κάσσανδρο στην Κασσάνδρεια το 315 π.Χ. Για την πράξη του αυτή ο Κάσσανδρος κατηγορήθηκε από τους πολιτικούς αντιπάλους του ότι ξανακτίζει την αντίπαλο των Μακεδόνων.
   Από την Ολυνθο κατάγονταν πολλές προσωπικότητες. Αναφέρουμε τον Καλλισθένη, ανιψιό του Αριστοτέλη και συμμαθητή του Μεγ. Αλεξάνδρου, και τους ιστορικούς Στράττη και Εφιππο, που συνόδευσαν το Μ. Αλέξανδρο στην εκστρατεία του.
   Η αρχαία Ολυνθος όπως αναφέραμε βρίσκεται στα υψώματα ανατολικά του χωριού. Ο χώρος είναι περιφραγμένος και η είσοδος είναι στη ΝΔ βάση των υψωμάτων, όπου βρίσκεται και το φυλάκιο του αρχαιοφύλακα. Ως την είσοδο υπάρχει αυτοκινητόδρομος καλής βατότητας. Η κίνηση μέσα στον αρχαιολογικό χώρο γίνεται μόνο με πεζοπορία. Η θέση της πόλης ήταν ταυτισμένη από τον περασμένο αιώνα. Οι κάτοικοι της περιοχής την ονόμαζαν "Πύργο" (όνομα που χρησιμοποιείται ακόμη και σήμερα από τους ντόπιους), εξαιτίας ενός βυζαντινού πύργου που ασφάλιζε το εκεί μετόχι της μονής Κασταμονίτου του Αγίου Ορους. Από τον πύργο αυτόν σώζεται σήμερα μόνον η θεμελίωσή του στο νότιο άκρο της πόλης. Τα έτη 1928, 1931, 1934 και 1938 έγιναν εκτεταμένες ανασκαφικές έρευνες από αμερικανική αρχαιολογική αποστολή με τη διεύθυνση του καθηγ. David M. Robinson. Τα συμπεράσματα των ανασκαφών έχουν δημοσιευτεί σε δώδεκα ογκώδεις τόμους, οι οποίοι αποτελούν για τους αρχαιολόγους βασικό έργο για τη μελέτη της αρχαίας ελληνικής τέχνης. Μια όμως από τις σημαντικότερες προσφορές του Robinson είναι η ολοκληρωμένη εικόνα που μας έδωσε για την πολεοδομική οργάνωση μιας πόλης των κλασικών χρόνων. Οπως προαναφέραμε, η Ολυνθος καταστράφηκε το 480 π.Χ. από τους Πέρσες. Γύρω στο 440 π.Χ. προστέθηκαν στους κατοίκους της μερικές χιλιάδες νέοι κάτοικοι, που προέρχονταν από τις παραθαλάσσιες χαλκιδικές πόλεις. Εχοντας υπόψη μας αυτά τα ιστορικά στοιχεία και επιπλέον τα ανασκαφικά δεδομένα, μπορούμε να πούμε τα εξής: Η αρχαϊκή πόλη, που ήταν συνέχεια της προϊστορικής, βρισκόταν στο νότιο λόφο, όπου οι δρόμοι ακολουθούσαν τις κλίσεις του εδάφους και διασταυρώνονταν από άλλους εγκάρσιους. Στο τμήμα αυτό της πόλης δεν μπορούμε να μιλήσουμε για ένα κανονικό πολεοδομικό σύστημα. Ο βόρειος λόφος φαίνεται ότι ήταν ο χώρος της νέας μαζικής εγκατάστασης των Χαλκιδέων. Η αξιοποίησή του καθοδηγήθηκε από μια απόλυτα ορθολογιστική σκέψη. Μια περιοχή διαστάσεων περίπου 600 Χ 350 μ. διαιρέθηκε με δρόμους παράλληλους και κάθετους. Επτά παράλληλες λεωφόροι, με κατεύθυνση από Βορρά προς Νότο, φαρδιές από 5 έως 7 μέτρα, διασταυρώνονται με κάθετους δρόμους πλάτους 5 μ. Τα οικοδομικά τετράγωνα που σχηματίζονται έχουν διαστάσεις πλευρών 35,40 μ. και 86,34 μ., δηλαδή 120 Χ 300 πόδια (αναλογία 1:2,5). Στο νότιο όριο του "νέου" οικισμού μερικές από τις λεωφόρους ακολουθούν κατεύθυνση προς τα ΝΑ, ενδεικτική του άξονα επικοινωνίας μεταξύ Ολύνθου και Μηκύβερνας, η οποία μετά το 421 π.Χ. ήταν το λιμάνι της Ολύνθου. Η ακρίβεια του πολεοδομικού σχήματος της Ολύνθου μας βοηθάει να κατανοήσουμε πως εφαρμοζόταν το Ιπποδάμειο πολεοδομικό σύστημα. Κάθε οικοδομικό τετράγωνο περιλάμβανε συνήθως δέκα κατοικίες, οι οποίες είχαν εσωτερική αυλή και εκτός από τα απαραίτητα δωμάτια, βοηθητικούς χώρους με τρεχούμενο νερό και σύστημα αποχέτευσης. Η συνολική εντύπωση που προσφέρει η πόλη είναι λιγότερο ενδιαφέρουσα από την εντύπωση άλλων μεγάλων συγχρόνων της πόλεων: τα σπίτια είναι ταπεινά, λείπουν οι μεγάλοι κοινόχρηστοι χώροι και όλα είναι μέτρια, εκτός βέβαια από τις λίγες βίλες, οι οποίες όμως βρίσκονται έξω από την κυρίως πόλη. Η πόλη ήταν οχυρωμένη με πλινθόκτιστο τείχος, πάνω στο οποίο "ακουμπούσαν" οι πρώτες σειρές των σπιτιών. Η αγορά της πόλης τοποθετείται σ' έναν ελεύθερο χώρο με στοά, ο οποίος εντοπίστηκε στον αυχένα που ενώνει τον παλιό με τον νέο οικισμό. Τα ευρήματα των ανασκαφών βρίσκονται στα μουσεία της Θεσσαλονίκης και του Πολυγύρου.

Κείμενο: Ιωακείμ Αθ. Παπάγγελου
Το κείμενο παρατίθεται τον Σεπτέμβριο 2002 από την ακόλουθη ιστοσελίδα, με φωτογραφίες, της Νομαρχίας Χαλκιδικής

• http://www.halkidiki.gov.gr/history.taf?page=olynt...

Δημοτικό Διαμέρισμα Παλαιόκαστρου

ΠΑΛΑΙΟΚΑΣΤΡΟ (Χωριό) ΧΑΛΚΙΔΙΚΗ
Τηλέφωνο: +30 23710 92360
Φαξ: +30 23710 92360
  Βρίσκεται Βόρεια του Πολυγύρου στον ορεινό όγκο του Χολομώντα. Η απόσταση από τον Πολύγυρο είναι δέκα χιλιόμετρα.
  Ο πληθυσμός του Παλαιοκάστρου ανέρχεται στους διακόσιους είκοσι οκτώ (228) κατοίκους, βάση της απογραφής του 1991. Οι κάτοικοι του χωριού ασχολούνται κυρίως με τη γεωργία, και τη παραγωγή ξυλείας, με αποτέλεσμα τα προϊόντα του τόπου αυτού να είναι τα σιτηρά και η ξυλεία. Επίσης υπάρχουν κάτοικοι που είναι εργάτες στα μεταλλεία της Γερακινής, καθώς και στα λατομεία της περιοχής.
  Τα αξιοθέατα του τόπου αυτού είναι, η περιηγητική διαδρομή Παλαιοκάστρου - Αγ. Παρασκευής, όπως και αξιοσημείωτο σημείο για τον επισκέπτη είναι και ο παλιός παραδοσιακός οικισμός του χωριού. Οι κάτοικοι του Παλαιοκάστρου διατηρούν τα ήθη και τα έθιμα του τόπου τους. Την ημέρα των Θεοφανίων αναβιώνεται από τους κατοίκους του χωριού το παραδοσιακό έθιμο των «Φωταράδων».
  Επίσης γιορτάζονται τα τοπικά πανηγύρια της περιοχής, ένα απ' αυτά είναι το πανηγύρι της Αγ. Παρασκευής στο εξωκλήσι της «Βατόνιας» όπου γίνεται πανηγυρικός εσπερινός.
  Η συμμετοχή του κόσμου είναι μεγάλη τόσο των κατοίκων του χωριού, όσο και κόσμος των υπολοίπων δημοτικών διαμερισμάτων.
  Στο Παλαιόκαστρο μπορείτε να επισκεφθείτε την ταβέρνα του χωριού με φαγητά της ώρας. Η διαμονή είναι μη πραγματοποιήσιμη διότι δεν υπάρχουν διαθέσιμα δωμάτια ή τουριστικά καταλύματα.

ΠΟΛΥΓΥΡΟΣ (Κωμόπολη) ΧΑΛΚΙΔΙΚΗ
  Ο Πολύγυρος βρίσκεται στο κέντρο της Χερσονήσου της Χαλκιδικής στους πρόποδες του όρους Χολομώντας. Εχει υψόμετρο 560 μέτρα.
  Στο βόρειο μέρος του υπάρχει μια καταπράσινη πλαγιά που ανεβαίνει μέχρι την κορυφή «Τσουκαλάς» (890μ) από όπου αντικρίζει κανείς ένα πανοραμικό και μαγευτικό θέαμα:
  Τις τρεις χερσονήσους της Σιθωνίας, της Κασσάνδρας (αρχαία Παλλήνη) και του Αγίου Ορους με το μεγαλόπρεπο όρος Αθως και με τα γραφικότατα νησιά του Διάπορου, της Αμμουλιανής και της Κελύφου.
  Πολλές εκδοχές υπάρχουν σχετικά με την προέλευση του ονόματος Πολύγυρος.
  Υποστηρίχτηκε ότι προέρχεται από τις πολλές «κλιτύες» των αλλεπάλληλων λόφων, από το Πολύ - γέρος λόγω του υγιεινού κλίματος, από το όνομα Πολύαρος (πιθανός μεγαλοκτηματίας) που βρέθηκε σε εγχάρακτη επιγραφή ή τέλος, από το πολύ - ιερός τόπος, λόγω ενός μεγάλου ιερού που υπήρχε στην περιοχή, το οποίο μετά την καταστροφή και ερήμωση της Απολλωνίας της Χαλκιδικής διατήρησε την αίγλη του.

Το κείμενο παρατίθεται τον Μάρτιο 2003 από την ακόλουθη ιστοσελίδα, με φωτογραφίες, του Δήμου Πολυγύρου

• http://www.poligiros.gr/greek/poligiros.htm (2 φωτ.)

Δημοτικό Διαμέρισμα Σανών

ΣΑΝΑ (Χωριό) ΧΑΛΚΙΔΙΚΗ
Τηλέφωνο: +30 23710 92360
  Τα Σανά βρίσκονται σε υψόμετρο 290 μέτρων και απέχουν 17 χλμ. από τον Πολύγυρο, 56 χλμ από την Θεσσαλονίκη και 41 χλμ από το Αεροδρόμιο Μακεδονία.
  Οι κάτοικοι ασχολούνται κυρίως με την κτηνοτροφία και σε μικρότερο βαθμό με την καπνοκαλλιέργεια και την καλλιέργεια δημητριακών.
  Οσον αφορά τα αξιοθέατα των Σανών το Φράγμα - Λίμνη είναι ένα από τα πιο αξιόλογα. Εκτός από ταμιευτήρας ύδατος εξελίσσεται λόγω της μεγάλης έκτασης που καλύπτει σε έναν άριστο υδροβιότοπο αλλά και σε βιβάριο με την πληθώρα ψαριών που έχουν κατακλύσει και ενβιούν στο βυθό του. Με νέες προσθήκες μπορεί να μεταβληθεί σε κωπηλατικό κέντρο, κέντρο αναψυχής και πόλο έλξης για ντόπιους και ξένους επισκέπτες.
  Επίσης το μεγάλο ρέμα - φαράγγι του Αμμίτη ποταμού (Βασμούρα), η τοποθεσία του Αι Λια και οι χαμηλοί λόφοι της κορυφογραμμής του Νέεφτου προσφέρονται για φυσικές διαδρομές, επισκέψεις και περιπάτους.
  Ο δρόμος από την διασταύρωση της «Κερασιάς» προς το χωριό είναι απείρου φυσικού κάλλους με θέα την λίμνη Βόλβη, αρχαιολογικούς χώρους, το αρχαίο νεκροταφείο στην περιοχή του Αι Λια και το μικρό πρόσφατα αναστυλωμένο εκκλησάκι του 10ου αιώνα. Στον ίδιο χώρο εγκαθίσταται δημοτική τουριστική επιχείρηση του οικείου Δήμου με την επωνυμία «Ιππικός Ομιλος Σανών».

Δημοτικό Διαμέρισμα Ταξιάρχη

ΤΑΞΙΑΡΧΗΣ (Χωριό) ΧΑΛΚΙΔΙΚΗ
Τηλέφωνο: +30 23710 94170
Φαξ: +30 23710 94229
  Ο Ταξιάρχης είναι κτισμένος κοντά στην κορυφή του Χολομώντα σε υψόμετρο 650 μέτρων. Η παράδοση τον συνδέει με το Αγιο Ορος και ειδικότερα με την μονή Δοχειαρίου και το μετόχι του Αρχαγγέλου Μιχαήλ που είχε η μονή στο χωριό. Η παλαιότερη ονομασία του ήταν Λόκοβη και επίσημα ονομάσθηκε Ταξιάρχης το 1928 από τον προστάτη Αγιο του χωριού, Αρχάγγελο Μιχαήλ.
  Απέχει 25 χιλιόμετρα από τον Πολύγυρο και βάση της απογραφής του 2001, ο πληθυσμός ανέρχεται στους 1.078 κατοίκους.
  Οι κάτοικοί του ασχολούνται με την υλοτομία, την παραγωγή καυσόξυλων, διάφορες γεωργικές καλλιέργειες και την κτηνοτροφία. Ονομαστοί επίσης είναι οι κτίστες, οι πετράδες, και οι τεχνίτες του Ταξιάρχη που δουλεύουν σε ολόκληρη την Χαλκιδική. Αρκετές γυναίκες ασχολούνται με την υφαντουργία, το πλέξιμο και το κέντημα, ενώ σημαντικό μέρος του εισοδήματος προέρχεται από την καλλιέργεια του ελάτου για χριστουγεννιάτικα δέντρα. Τέλος ολοένα και περισσότεροι κάτοικοι ασχολούνται με τον αγροτουρισμό.
  Οσον αφορά τα αξιοθέατα, η ορεινή διάβαση Χολομώντα δίνει την δυνατότητα στον επισκέπτη να απολαύσει το πυκνό δάσος, γεμάτο βαλανιδιές, οξιές, καστανιές, πουρνάρια, πεύκα, έλατα, και ποικιλία από δέντρα, θάμνους, αγριολούλουδα και αρωματικά φυτά, ενώ η θέα που προσφέρεται από κάποιες περιοχές είναι μοναδική. Ενδεικτικά αναφέρονται η Μπάρα, η Απολυμένη Πέτρα, του Πασά το πηγάδι, η Σχισμένη Πέτρα, η τοποθεσία Αγιος, η άγρια περιοχή του Αρκουδόλακκα.
  Τα αξιοθέατα του Ταξιάρχη είναι η μεγάλη βρύση Σιποτούρα που βρίσκεται στην είσοδο του χωριού, το Κάτω Πηγάδι, η πετρόκτιστη πλατεία, η βασιλική με τρούλο Εκκλησία, το εκκλησιαστικό μουσείο, το Χάνι, διάφορες παραδοσιακά κτισμένες κατοικίες και πλήθος εκκλησίες και ξωκλήσια διάσπαρτα μέσα και γύρω από το χωριό.