Πληροφορίες τοπωνυμίου

ΑΓΓΙΤΗΣ (Παραπόταμος) ΔΡΑΜΑ
  Ένας επίγειος παράδεισος μπορεί να θεωρηθεί το φαράγγι του ποταμού Αγγίτη, μήκους 15km, αφού η βαθιά και στενή αυτή ποτάμια κοιλάδα ανάμεσα σε σκληρά πετρώματα, προσφέρει στον επισκέπτη μια ξεχωριστή ομορφιά και μια πρωτόγνωρη εμπειρία.
  Ο Αγγίτης ποταμός ξεκινά λίγο κάτω από το σπήλαιο του Μαρά στο Ν. Δράμας αλλά το μεγαλύτερο μέρος του βρίσκεται μέσα στα όρια του Ν. Σερρών. Στο φαράγγι που σχηματίζει στο πέρασμα του υπάρχουν υδροχαρή δάση τα οποία καλύπτουν τα κατακόρυφα βραχώδη πρανή.
  Τα απότομα τοιχώματα της στενής κοιλάδας αποτελούν κατά μία εκδοχή τεχνητή κατασκευή των Μακεδόνων του Φιλίππου Β' σε μια προσπάθεια να αποξηράνουν τα τενάγη των Φιλίππων και Δράμας.
   Σύμφωνα με δημοσίευση του περιοδικού του Μουσείου Φυσικής Ιστορίας της Βιέννης (Φεβρουάριος του 1978), βρέθηκαν σε τρεις περιοχές βραχογραφίες που παριστάνουν καμήλες, ελάφια, ιππείς που κρατούν τα ηνία των αλόγων και ακόντια, αλλά και αφηρημένα σχέδια. Από τις παραστάσεις των ιππέων, πιθανολογείται ότι οι βραχογραφίες έγιναν τον 5ο - 6ο μ.Χ. αιώνα.
  Βασικό χαρακτηριστικό στο φαράγγι του Αγγίτη είναι τα βαθιά ρήγματα που ξεκινούν από το χωριό Συμβολή και φτάνουν μέχρι το χωριό Λευκοθέα. Η πορεία του ποταμού μέσα στη χαράδρα δεν είναι ευθεία με συνέπεια σε πολλά σημεία το νερό να αγγίζει τους βράχους, ενώ σε άλλη πλευρά να υπάρχουν αποθέσεις. Εκπληκτικής ομορφιάς είναι οι "σπηλιές" και οι καμάρες που δημιουργήθηκαν με το πέρασμα του χρόνου. Η χλωρίδα της κοιλάδας περιλαμβάνει όλων των ειδών τα άγρια είδη, ενώ επίσης πλούσια είναι και η πανίδα.
   Ο ποταμός Αγγίτης αποτελεί ιδανική περίπτωση για Rafting. Μία απόσταση 15 χλμ. διαχωρίζεται σε δύο διαδρομές α) Για προχωρημένους σε χρόνο 1: 30'' με πολλές εναλλαγές ανάμεσα σε πρανή 50 - 70 μ. και β) ήπιας μορφής χωρίς μεγάλο βαθμό δυσκολίας ιδανική για αρχαρίους και παιδιά ηλικίας άνω των 10 ετών. Τα καταλληλότερα σημεία για πρόσβαση είναι η περιοχή των "Γαλάζιων νερών" και ο Σταθμός της Αγγίστας.
Υπεύθυνοι κειμένων: Αριάδνη Παπαφωτίου - Γιάννης Στράτης - Μαρία Βίτσιου - Γιώργος Βογιατζής

Το κείμενο παρατίθεται τον Ιούνιο 2005 από την ακόλουθη ιστοσελίδα του Δήμου Ροδολίβους

• http://www.rodolivos.gr/newSite/Kormista/axiotheat... (4 φωτ.)

ΑΓΓΙΤΗΣ (Οικισμός) ΔΡΑΜΑ
Ο οικισμός του Αγγίτη ανήκει στην εδαφική δικαιοδοσία του Δημοτικού Διαμερίσματος Κοκκινογείων του διευρυμένου Δήμου Προσοτσάνης, βρίσκεται βορειοδυτικά της έδρας του Δήμου και σε απόσταση 9 χμ. από αυτή.

Ιστοσελίδα Δήμου Προσοτσάνης
• http://www.prosotsani.gr/aggitis.htm

Δημοτικό Διαμέρισμα Ανθοχωρίου

ΑΝΘΟΧΩΡΙ (Χωριό) ΔΡΑΜΑ
Το Ανθοχώρι βρίσκεται στους πρόποδες του Μενοικίου. Εδώ εγκαταστάθηκαν Έλληνες πρόσφυγες ποντιακής καταγωγής από το Καρς του Καυκάσου και τη Σαμψούντα του αλησμόνητου Πόντου, και ασχολήθηκαν τις πρώτες δεκαετίες με την προσοδοφόρα καπνοκαλλιέργεια. Στο χωριό των 155 κατοίκων, σήμερα, οι περισσότεροι εξακολουθούν να ασχολούνται με τη γεωργία, καλλιεργώντας βαμβάκι και σιτηρά. Μαζί τους οι πρώτοι κάτοικοι έφεραν από τις πατρίδες της Ανατολής τα παλαιά εικονίσματα που κοσμούν την εκκλησία του Αγίου Γεωργίου, όπου διοργανώνεται τοπικό πανηγύρι στις 3 Νοεμβρίου σε ανάμνηση των εγκαινίων της εκκλησίας το 1927, μια ευκαιρία για τους μετανάστες του χωριού στα αστικά κέντρα να επιστρέψουν στον τόπο τους.

Δημοτικό Διαμέρισμα Γραμμένης

ΓΡΑΜΜΕΝΗ (Χωριό) ΔΡΑΜΑ
Τηλέφωνο: +30 25220 60245
Στο Δ.Δ. Γραμμένης βρέθηκαν ίχνη αρχαίου οικισμού με ζωή από τη θρακική μέχρι τη ρωμαϊκή εποχή και σώζεται ο ναός των Ταξιαρχών του 1873. Στο χωριό διοργανώνεται στις 7-9 Σεπτεμβρίου πανηγύρι τιμώντας τη Γέννηση της Θεοτόκου.

ΕΛΑΤΙΑ (Δάσος) ΔΡΑΜΑ
  Στην περιοχή Ελατιάς βρίσκονται τα μοναδικά στη χώρα μας δάση ερυθρελάτης και σημύδας. Χαρακτηρίζεται από το πρωτόγνωρο, για τα ελληνικά δεδομένα, τοπίο (παραπέμπει σε αντίστοιχο της μεσευρώπης) που σχηματίζουν τα δάση της ερυθρελάτης.
  Η περιοχή εκτείνεται κατά μήκος της ελληνοβουλγαρικής μεθορίου και στη θέση “Κούτρα” (72 χλμ. από τη Δράμα) υπάρχει το δασικό χωριό της Ελατιάς. Αυτό αποτελείται από εντυπωσιακά πέτρινα κτίρια, τα οποία η δασική υπηρεσία χρησιμοποιεί εκτός των άλλων σκοπών και για φιλοξενία επισκεπτών.
  Ανατολικά του χωριού και σε απόσταση 7 χλμ υπάρχει η θέση “Στραβόρεμα”, που είναι ό,τι καλύτερο έχει να επιδείξει η περιοχή για υπαίθρια αναψυχή (με τις ανάλογες εγκαταστάσεις).
  Στην περιοχή Ελατιάς υπάρχει πυκνό δίκτυο δασικών δρόμων που μπορεί να χρησιμοποιηθεί για περιήγηση σε αξιόλογες περιοχές όπως: “Γυμνός λόφος”, “Τσάκαλος”, “1500”, “δάσος σημύδας” κ.ά.
(Κείμενο: Μιχάλης Μαναρίδης, Χαρητάκης Παπαϊωάννου)
Το κείμενο (απόσπασμα) παρατίθεται το Φεβρουάριο 2004 από τουριστικό φυλλάδιο της Νομαρχίας Δράμας (2000).

Δημοτικό Διαμέρισμα Καλής Βρύσης

ΚΑΛΗ ΒΡΥΣΗ (Χωριό) ΔΡΑΜΑ
  Η Καλή Βρύση χτισμένη στις πλαγιές του Μενοικίου, κατοικείται κυρίως από ντόπιους, που έδωσαν σκληρούς αγώνες για τον Ελληνισμό σε δύσκολες εποχές. Στα βορειοανατολικά συναντούμε συνοικία με παραδοσιακά αγροτόσπιτα από τα τέλη του 19ου αιώνα, και ξενώνα για τις εξορμήσεις μας στην περιοχή του Μενοικίου και του Φαλακρού σε αναπαλαιωμένο παραδοσιακό σπίτι. Στη συνοικία δεσπόζει η τρίκλιτη ξυλόστεγη βασιλική του Αγίου Νικολάου (1877), με γυναικωνίτη και χαγιάτι, που διατηρεί τις αρχικές εικόνες στο τέμπλο από το 1848 και το 1851. Ανηφορίζοντας προς το ξωκλήσι του Αϊ Βλάση, θα διασχίσουμε μια ευχάριστη διαδρομή μισής ώρας, ανάμεσα σε πλατάνια και τρεχούμενα νερά, όπου υπάρχει υποδομή για υπαίθριες ψησταριές και ξεκούραση. Από το πλάτωμα στο ξωκλήσι του Αγίου Γεωργίου μπορούμε να απολαύσουμε την πανοραμική θέα προς τον κάμπο και το Φαλακρό. Στα νοτιοανατολικά του χωριού σώζεται η εκκλησία της Αγίας Μαρίνας (1883), παλιό μοναστήρι με γυναικωνίτη και χαγιάτι.
  Στην Καλή Βρύση θα επισκεφτούμε το ιερό του Διονύσου, ανάμεσα στους σημερινούς αμπελώνες του χωριού όπως αρμόζει άλλωστε στο θεό του κρασιού, και θα συμμετέχουμε μαζί με τους φιλόξενους κατοίκους στα τοπικά δρώμενα στις 6-8 Ιανουαρίου, στα «Μπαμπούγερα». Εξάλλου, την Κυριακή της Τυροφάγου, την περίοδο της Αποκριάς, ανάβουν εθιμικές φωτιές για τον ερχομό της άνοιξης στην κεντρική πλατεία αναβιώνοντας παλαιότερο έθιμο στο αλώνι κάθε συνοικίας. Ανθρωποι με βαθιά θρησκευτική πίστη, οι Καληβρυσιώτες σε μια σημαντική εθιμική εκδήλωση περιφέρουν την εικόνα της Αναστάσεως, την Πέμπτη μετά το Πάσχα, γύρω από το γεωργικό όριο του χωριού με σκοπό την προστασία των κατοίκων από κάθε κακό, ιδιαίτερα από το χαλάζι, και εορτάζουν την ημέρα της Αγίας Μαρίνας στις 17 Ιουλίου.

Δημοτικό Διαμέρισμα Καλλιθέας

ΚΑΛΛΙΘΕΑ (Χωριό) ΔΡΑΜΑ
  Στις πλαγιές του Μενοικίου όρους και σε υψόμετρο 480μ. βρίσκεται η Καλλιθέα με 626 κατοίκους, χωριό που δικαιολογεί απόλυτα την ονομασία του, χάρη στην καταπληκτική θέα προς τον κάμπο της Δράμας και τις κορυφές του Φαλακρού. Η Καλλιθέα ανήκει διοικητικά στον Νομό Δράμας - Δήμο Προσοτσάνης και θρησκευτικά στην Μητρόπολη Ζιχνών και Νευροκοπίου.
  Στο άλλοτε παραθεριστικό κέντρο της περιοχής, φημισμένο για τα άφθονα τρεχούμενα νερά που κινούσαν δέκα τουλάχιστον μύλους στο ρέμα του χωριού τον 20ο αι., μπορούμε να δούμε σήμερα δύο ναούς με καλλιτεχνική αξία, αγροτόσπιτα μακεδονικής αρχιτεκτονικής και παιδικές κατασκηνώσεις σε ιδανική τοποθεσία μέσα στο δάσος.
  Στο χωριό, σώθηκαν επιγραφές τάφων και νομίσματα από τη ρωμαϊκή και τη βυζαντινή περίοδο. Η περιοχή φυλάσσονταν προφανώς, κάτι που μαρτυρεί η ύπαρξη φρουρίου που σώζονταν μέχρι πρόσφατα στην περιοχή. Στην περιοχή "Τούμπεκ - Βρύσης" βρέθηκε μαρμάρινη πλάκα από τάφο γυναίκας. Στην τοποθεσία "Βρύση" και στον δρόμο για Αλιστράτη, εκτός από τάφους και νομίσματα έχουν βρεθεί και μεγάλα πήλινα πιθάρια. Στο σταυροδρόμι που ενώνει την Καλλιθέα με την περιοχή Τούμπεκ και την πηγή "Βρύση", υπάρχει περιοχή που οι κάτοικοι του χωριού την ονομάζουν "Τατάρικα Μνήματα". Σύμφωνα με την παράδοση έγινε μεγάλη μάχη Τατάρων με άνδρες της περιοχής. Μέχρι το 1935 σώζονταν πλάκες που έγραφαν ονόματα ή κάτι σχετικό με το συμβάν και κλάπηκαν από αρχαιοκάπηλους. Σε υψόμετρο 700μ. βορειότερα του χωριού, βρέθηκε προτομή αγάλματος που μεταφέρθηκε στο Αρχαιολογικό Μουσείο Καβάλας.
  Στα νεότερα χρόνια οι κάτοικοι πρόσφεραν σπουδαίες υπηρεσίες στον Μακεδονικό αγώνα και αρκετοί θυσίασαν τη ζωή τους για τον Ελληνισμό. Διατηρούνται παραδοσιακά αγροτόσπιτα από πέτρα και ξύλο, κτισμένα από μαστόρους της Δυτικής Μακεδονίας αλλά και ντόπιους με πολύ μεράκι και γνώση. Όπως και σε άλλα χωριά, κυρίαρχο στοιχείο του σπιτιού είναι το χαγιάτι στον όροφο.
  Στο δυτικό άκρο του χωριού βρίσκεται η εκκλησία του Αγίου Αθανασίου. Η εκκλησία ανεγέρθηκε το 1832 με 1835, διαθέτει γυναικωνίτη και χαγιάτι, ενώ το πυργοειδές καμπαναριό κτίστηκε με πελεκητή πέτρα το 1869. Με τις εργασίες του 1997, ο ρυθμός του ναού από βασιλική μετατράπηκε σε σταυροειδή με τρούλο. Στον περίβολο της εκκλησίας υπάρχει ακόμη το παλιό σχολείο που σύμφωνα με την επιγραφή κτίστηκε το 1866.
  Στην περιοχή, μέσα σε όμορφο φυσικό περιβάλλον με πλατάνια, θα βρούμε ταβέρνες και σπηλιές σε βράχους (πιστιριές). Πρόκειται για τόπο ιδανικό για ανάπαυση, αναψυχή και γαστρονομικές απολαύσεις. Στο ρέμα που περνά νότια από το χωριό, ανάμεσα σε μια οργιαστική βλάστηση κοντά στις παιδικές κατασκηνώσεις, βρίσκεται η μονόχωρη βασιλική εκκλησία της Αγίας Παρασκευής, η οποία χτίστηκε το 1890 με υλικά της περιοχής πέτρα και ξυλεία (καραγάτσι) και έχει γυναικωνίτη, χαγιάτι και εικόνες του 19ου αι. Το χωριό γιορτάζει στις 26 Ιουλίου, τιμώντας την ημέρα της Αγίας Παρασκευής.

ΚΑΤΩ ΝΕΥΡΟΚΟΠΙ (Δήμος) ΔΡΑΜΑ
  Ο Δήμος Κ.Νευροκοπίου αποτελεί τον κατεξοχήν ορεινό Δήμο του Νομού Δράμας. Αποτελείται από την έδρα του Δήμου, το Κ. Νευροκόπι και 16 Δημοτικά Διαμερίσματα, έχει έκταση 873.552 στρ. και πληθυσμό 8.375 κατοίκων.
  Ο τόπος μας φημίζεται, για τις χαμηλές θερμοκρασίες, την άριστης ποιότητας πατάτα Νευροκοπίου και τα γευστικότατα φασόλια του.
  Ο ορεινός μεθοριακός μας Δήμος όμως κρύβει ανεξερεύνητους "θησαυρούς", για τους λάτρεις της φύσης και για αυτούς που αναζητούν το "διαφορετικό" έξω από τα συνηθισμένα: τα δάση της Σημύδας, και της Κύκλας τις πανέμορφες διαδρομές του ευρωπαϊκού μονοπατιού Ε6 μέσα από τα όρη της Βροντούς και του Μενοικίου, το όρος του Ορβήλου, τις λίμνες των Λευκογείων και των Ποταμών, τις παλιές μεταβυζαντινές εκκλησίες, τους παραδοσιακούς οικισμούς του Παγονερίου και του Περιθωρίου, το χιονοδρομικό του Φαλακρού και τόσα άλλα, που αξίζουν να αναζητηθούν από τον επισκέπτη.
  Σας καλωσορίζουμε στον δικτυακό μας τόπο και ταυτόχρονα σας προσκαλούμε να "σερφάρουμε", ως είθισται να λέγεται, σ' απάτητα σχεδόν μέρη, εκεί που ο άνθρωπος μέσα στη Φύση μπορεί να θρώσκει προς τα άνω.

Το κείμενο παρατίθεται τον Ιούνιο 2003 από την ακόλουθη ιστοσελίδα του Δήμου Κάτω Νευροκοπίου

• http://www.nevrokopi.gr/index2.html

Δημοτικό Διαμέρισμα Κοκκινογείων

ΚΟΚΚΙΝΟΓΕΙΑ (Χωριό) ΔΡΑΜΑ
Τηλέφωνο: +30 25220 60092
  Τα Κοκκινόγεια βρίσκονται σε απόσταση μόλις 3 χλμ. από την Προσοτσάνη. Πρόκειται για ένα χωριό που γνώρισε παλαιότερα ευημερία χάρη στα καπνά, με την εκκλησία των Ταξιαρχών (1820) που διαθέτει γυναικωνίτη και χαγιάτι, καλύπτεται με δίρριχτη στέγη και εξωτερικά φέρει λιθόκτιστο καμπαναριό του 1886. Στο εργαστήρι του γυναικείου αγροτουριστικού συνεταιρισμού, που ιδρύθηκε το 1998, μπορούμε να δοκιμάσουμε καταπληκτικές μαρμελάδες, γλυκά του κουταλιού, ηδύποτα και ζυμαρικά, βασισμένα σε παραδοσιακές συνταγές που παραδίδονται από γενιά σε γενιά. Ακόμη στην περιοχή παράγονται αφυδατωμένα οπωροκηπευτικά, και κατασκευάζονται κεραμικά και ξυλόγλυπτα σε τοπικά εργαστήρια.

Δημοτικό Διαμέρισμα Μικρόπολης

ΜΙΚΡΟΠΟΛΗ (Κωμόπολη) ΔΡΑΜΑ
  Η πρώην κοινότητα Μικρόπολης, νυν Δημοτικό Διαμέρισμα Μικρόπολης του Δήμου Προσοτσάνης βρίσκεται στα δυτικά του Ν. Δράμας σε υψόμετρο 330 μ. στους πρόποδες του Μενοικίου όρους. Η Μικρόπολη ή Καρλίκοβα, όπως λεγόταν επί τουρκοκρατίας, υπήρξε το κεφαλοχώρι της περιοχής, φημισμένο άλλοτε για τα καπνά του και γνωστό για τους Εθνικούς του αγώνες.
   Ξεχωρίζει για το ευχάριστο κλίμα και την εξαιρετική θέα προς τις κορυφές του Φαλακρού, καθώς προπολεμικά υπήρξε θέρετρο για παραθέριση και διέθετε σανατόριο λόγω του υγιεινού της κλίματος. Κατοικήθηκε από την αρχαιότητα, όπως προκύπτει από τα ευρήματα που χρονολογούνται στους ιστορικούς χρόνους καθώς και στην Ρωμαϊκή εποχή. Οι κάτοικοί της ήταν Τούρκοι και ντόπιοι Χριστιανοί Ορθόδοξοι που ζούσαν κάτω από τον τουρκικό ζυγό, μέχρι την αποχώρησή τους με την ανταλλαγή το 1922.
  Η Μικρόπολη των 1.102 κατοίκων σήμερα, κατοικείται από ντόπιους, Θράκες, Πόντιους, Ορτακινούς, Βλάχους Σαρακατσάνους και Μικρασιάτες, χωρίζεται δε σε δύο συνοικίες. Ο πληθυσμός της κάποτε έφτανε τους 3.500 κατοίκους και θεωρούνταν μία από τις μεγαλύτερες κοινότητες του Νομού Δράμας, πόλος έλξης παραθεριστών και πολλών εργατών.
  Ξεκινώντας από την πάνω συνοικία, θα δούμε στα στενά και ανηφορικά δρομάκια διώροφα αγροτόσπιτα από τα τέλη του 19ου αιώνα, δείγματα της Μακεδονικής αρχιτεκτονικής, που διαθέτουν στο ισόγειο αποθήκες και στάβλο ενώ στον όροφο ξεχωρίζει προς τον δρόμο η κλειστή προεξοχή με παράθυρα. Εκεί βρίσκεται ο Αγιος Γεώργιος (1841), μικρή ξυλόστεγη βασιλική που υπέστη παλαιότερα αλλοιώσεις εξαιτίας επισκευών, με το σωζόμενο αρχικό τέμπλο, την ξυλόγλυπτη Αγία Τράπεζα και το ωραίο καμπαναριό (1893). Στη βόρεια πλευρά του υπάρχει ανάγλυφη εντοιχισμένη πλάκα με τρεις νεαρές μορφές η οποία βρέθηκε, σύμφωνα με μαρτυρίες κατοίκων της περιοχής στον τύμβο της Γραμμένης. Δίπλα της το 1910 χτίστηκε η εκκλησία του Ευαγγελισμού της Θεοτόκου με την υποστήριξη του Εθνομάρτυρα Μητροπολίτη Δράμας- Σμύρνης κ. Χρυσοστόμου.
  Στην κάτω συνοικία, με τους προσφυγικής καταγωγής κατοίκους σήμερα, βρίσκεται ο ναός της Υψώσεως του Τιμίου Σταυρού και σώζονται ακόμη ορισμένα καπνόσπιτα των παλαιών τούρκων καπνοπαραγωγών. Πρόκειται για διώροφα σπίτια, με στάβλο και αποθήκη στο ισόγειο και την κατοικία στον όροφο, με κύριο στοιχείο το χαγιάτι όπου γινόταν και η επεξεργασία του καπνού.
  Η Μικρόπολη είναι γνωστή για τις 25 περίπου εκκλησίες και ξωκλήσια, τα «μοναστήρια» για τους κατοίκους, που διαθέτει μέσα και γύρω από το χωριό, σε εξαιρετικές θέσεις παρατήρησης. Από τα εξωκλήσια ιδιαίτερο θρησκευτικό ενδιαφέρον παρουσιάζουν ο Αγιος Γεώργιος, οι Αγιοι Ανάργυροι και ο Αγιος Παντελεήμων, τα οποία επισκέπτονται πολλοί πιστοί με αφορμή τη γιορτή του Θεού (στον Αγιο Γεώργιο), την πανήγυρη 30/6 και 1/7 των Αγίων Αναργύρων (Κοσμά και Δαμιανού), τον Αγιο Παντελεήμονα 27/7 και κάθε Μεγάλη Παρασκευή όπου γίνεται η Αποκαθήλωση του «Εσταυρωμένου Κυρίου Ημών Ιησού Χριστού» στον κατάλληλα διαμορφωμένο χώρο (Γολγοθάς). Στην Μικρόπολη λειτουργούν σήμερα Δημοτικό Σχολείο, Νηπιαγωγείο, Παιδικός Σταθμός και Γυμνάσιο. Επίσης έχει Αγροτικό Ιατρείο, Φαρμακείο και Ταχυδρομικό Πρακτορείο. Στην τοποθεσία Πλατάνια υπάρχει Κέντρο Ενημέρωσης κατάλληλα εξοπλισμένο με πλήρες ενημερωτικό υλικό για την περιβαλλοντολογική περιοχή του Μενοικίου όρους Μικρόπολης. Η μεγαλύτερη εκδήλωση του χωριού είναι η «Γιορτή του Θεού» που γίνεται το πρώτο 15νθήμερο του μηνός Μαΐου κάθε χρόνου, με μεγάλη συμμετοχή των κατοίκων και λοιπών συνδημοτών του Δήμου. Αναφέρεται στο 1885, όταν πριν την σπορά οι Χριστιανοί γιόρταζαν και προσεύχονταν στον Θεό για το καλό της σοδειάς, οι Τούρκοι ξεκίνησαν την μεγάλη σφαγή των Χριστιανών. Ο μεγάλος σεισμός που ακολούθησε απέτρεψε το κακό και στη συνέχεια κάθε χρόνο γιόρταζαν με τους Χριστιανούς και οι Τούρκοι. Η Μικρόπολη έχει να παρουσιάσει πολλές ομορφιές, όπως το Δάσος της Καστανιάς σε υψόμετρο 650μ. περίπου και σε απόσταση 5 χλμ. από το χωριό με τις υπεραιωνόβιες καστανιές που μερικές έχουν ηλικία 800 ετών. Η ομορφιά και η ιδιαιτερότητα του Δάσους προσελκύει πλήθος επισκεπτών ιδίως κατά τους καλοκαιρινούς μήνες. Εδώ υπάρχει ορειβατικό καταφύγιο που είναι στην διάθεση του κάθε επισκέπτη για ξεκούραση. Η μεγάλη θρησκευτική λατρεία των κατοίκων έφτασε και εδώ όπου κτίστηκε το 1997 εξωκλήσι «Παναγία η Καστανιώτισσα» που συγκεντρώνει πλήθος πιστών τον Δεκαπενταύγουστο και το πρώτο 15νθήμερο του Οκτωβρίου στην Γιορτή του Κάστανου.
   Αφήνοντας το Δάσος της Καστανιάς και μετά από πορεία μιάμισης ώρας φτάνουμε σε υψόμετρο 1.200μ. στα απέραντα λιβάδια του οροπεδίου Καλλίπολης όπου συναντά ο επισκέπτης τα άγρια άλογα να περιφέρονται κατά αγέλες. Υπάρχει δυνατότητα πρόσβασης στο οροπέδιο και με αυτοκίνητο καθώς και στο δάσος της Καστανιάς. Στα δάση και τα οροπέδια του Μενοικίου έχουν βρεθεί και καταγραφεί πολλά και σπάνια λουλούδια καθώς επίσης και μεγάλος αριθμός άγριων πουλιών.
  Στη ΒΔ πλευρά του Μενοικίου είναι η τοποθεσία «Τρίγκα» σε υψόμετρο 1850-1965μ. με τους καλύτερους βοσκότοπους σε απέραντη έκταση και με έργα όπως ομβροδεξαμενές, δεξαμενές με ποτίστρες και στέγαστρα στην διάθεση των κτηνοτρόφων κατοίκων του χωριού Μικρόπολης. Παραδοσιακά μουσικά όργανα του χωριού ήταν και είναι και σήμερα η Γκάιντα και ο Νταϊρές, που μετέχουν στις εκδηλώσεις του χωριού (Γιορτή του Θεού, Γιορτή Κάστανου, Δεκαπενταύγουστο).
  Ο μοναδικός που παίζει γκάιντα μέχρι και σήμερα είναι ο Γκάλιμπας Ιωάννης και βοηθοί για Νταϊρέ οι: Ηλιάδης Χρήστος, Καρατζιώτης Αθανάσιος, Γρηγοριάδης Δημήτριος, Μπάτιου Αθανάσιος και Αργυρίου Νικόλαος.
Τα στοιχεία προέρχονται από τον Πρόεδρο του Δ.Δ. Μικρόπολης Κο Παρασίδη Γεώργιο

Δημοτικό Διαμέρισμα Πανοράματος

ΠΑΝΟΡΑΜΑ (Χωριό) ΔΡΑΜΑ
  Το Πανόραμα είναι ένα χωριό με εξαιρετικό κλίμα τη θερινή περίοδο, κυριολεκτικά χωμένο στην αγκαλιά του Μενοικίου και του Φαλακρού. Οι 15 μόνιμες οικογένειες, όλες προσφυγικής καταγωγής, ασχολούνται με την εκτροφή αιγοπροβάτων αλλά και βοοειδών για την παραγωγή τυροκομικών προϊόντων και κρέατος, και τη μελισσοκομία. Καλλιτεχνικό ενδιαφέρον στο χωριό παρουσιάζει η μεταβυζαντινή εκκλησία της Κοιμήσεως της Θεοτόκου από τα μέσα του 19ου αι., μια τρίκλιτη ξυλόστεγη βασιλική με ωραιότατο καμπαναριό και ξυλόγλυπτο τέμπλο με εικόνες του 19ου αιώνα.
   Σε απόσταση 3χλμ., βορειοδυτικά του χωριού, και ύστερα από χωμάτινη διαδρομή μέσα σε πανέμορφο καστανοδάσος, θα δούμε το ναό του Αγίου Δημητρίου (1865), του τύπου εγγεγραμμένου σταυροειδούς με επιδράσεις από το Αγιο Όρος, να προβάλει στην κορυφή του βουνού σε ένα χώρο πανοραμικής θέας. Η εκκλησία, που αποτελούσε το καθολικό κατεστραμμένης σήμερα μονής, θα γοητεύσει τους επισκέπτες της με τον οκταγωνικό τρούλο στην οροφή, τις σωζόμενες τοιχογραφίες του 1874 στο εσωτερικό της, τις εικόνες του τέμπλου του 1866 και 1872, οι οποίες φέρουν την υπογραφή ζωγράφων του Μελένικου και του Νευροκοπίου, και τα ξυλόγλυπτα άριστης τέχνης (δεσποτικό, προσκυνητάρι).

Δημοτικό Διαμέρισμα Πετρούσας

ΠΕΤΡΟΥΣΣΑ (Κωμόπολη) ΔΡΑΜΑ
  Η Πετρούσα που βρίσκεται σε απόσταση μόλις 3χλμ από την Προσοτσάνη, είναι μια κωμόπολη 1.945 κατοίκων με αναπτυγμένη κτηνοτροφία και πλούσια πολιτιστική δραστηριότητα. Στο κέντρο του χωριού σώζονται τα ερείπια μεγάλης τρίκλιτης βασιλικής του 19ου αι. αφιερωμένης στην Παναγιά, με σημαντικό αριθμό ρωμαϊκών και βυζαντινών γλυπτών στους τοίχους σαν οικοδομικά υλικά. Στην κωμόπολη, λειτουργούσε Ελληνικό Σχολείο ήδη το 1876 και συστάθηκε, περίπου το 1880, αλληλοδιδακτική σχολή. Οι Πετρουσιώτες πρόσφεραν σημαντικές υπηρεσίες στους αγώνες του ελληνισμού και αρκετοί έδωσαν τη ζωή τους στο Μακεδονικό Αγώνα. Μέσα στον οικισμό σώζεται εκκλησία του 1907, κτισμένη με τη φροντίδα του Μητροπολίτη Χρυσόστομου, αν και υπέστη αλλαγές με το πέρασμα του χρόνου.
  Στη θέση «Αγία Τριάδα», στα βόρεια της κωμόπολης, δημιουργήθηκε ένας υπέροχος χώρος για καλλιτεχνικές εκδηλώσεις, το «Φαράγγι της Πετρούσας», ικανός να φιλοξενεί 4.500 θεατές. Κτισμένος μέσα στο γεωλογικό όρυγμα με υλικά της περιοχής είναι απόλυτα δεμένος με το φυσικό περιβάλλον. Σε μικρή απόσταση από το θέατρο, στη θέση «Κουρί», υπάρχει οργανωμένος χώρος αναψυχής μέσα σε δασάκι από δενδρώδη πουρνάρια.
  Η Πετρούσα ξεχωρίζει για τον πλούτο των παραδόσεων που διατηρούνται με θέρμη από τους κατοίκους. Στις 7-8 Ιανουαρίου όλοι οι κάτοικοι, και ιδιαίτερα οι νέοι, συμμετέχουν στα τοπικά δρώμενα με τη γιορτή της Μπάμπως, στη γιορτή του Αγίου Αθανασίου στις 2 Μαΐου, στη γιορτή του Προφήτη Ηλία με κοινή τράπεζα (κουρμπάνι) στο ξωκλήσι πάνω στο βουνό στις 20 Ιουλίου και στη γιορτή του Μετανάστη την τελευταία βδομάδα του Ιουλίου ή την 1η Αυγούστου.

Δημοτικό Διαμέρισμα Προσοτσάνης

ΠΡΟΣΟΤΣΑΝΗ (Κωμόπολη) ΔΡΑΜΑ
  Η έδρα του σημερινού Δήμου, η ιστορική κωμόπολη της Προσοτσάνης βρίσκεται σε απόσταση 15 χλμ. από την πόλη της Δράμας.
   Ο πλούτος της καπνοπαραγωγικής κωμόπολης και οι αγώνες των κατοίκων της Προσοτσάνης για την ενδυνάμωση του ελληνισμού, στα δύσκολα χρόνια του Μακεδονικού Αγώνα, αποτυπώνονται στα εκπαιδευτήρια των αρχών του 20ου αι., στα νεοκλασικά σπίτια της ίδιας εποχής και στα τελευταία καπνομάγαζα, όπως του Χαλάτση και του Χατζηκωνσταντίνου.
  Ανάμεσα στα μνημεία της ξεχωρίζει, σε απόσταση 2,5 περίπου χλμ. από την Προσοτσάνη, ο Aγιος Παντελεήμονας, κτίσμα της εποχής των Παλαιολόγων.
  Ειδική αναφορά αξίζει να γίνει στην πνευματική ζωή της Προσοτσάνης. Η παλαιότερη ομάδα των Ελλήνων κατοίκων, ντόπιων και νεοφερμένων Βλάχων και Ηπειρωτών, ενδιαφέρθηκε για την παιδεία προκειμένου να ενισχύσει τον ελληνισμό στα χρόνια της Τουρκοκρατίας. Η Ελληνική Ορθόδοξη Κοινότητα Προσοτσάνης διέθετε ήδη τον 19ο αι. Αστική Σχολή Αρρένων και Παρθεναγωγείο. Με τη Μουσική Μπάντα Ελληνορθόδοξων από το 1861, την Φιλόμουσο Αδελφότητα "Ηώ" από το 1873, με θεατρική ομάδα πριν από το 1900 και νέα εκπαιδευτήρια από το 1909, ύστερα από τις άοκνες προσπάθειες του Μητροπολίτη Δράμας και Εθνομάρτυρα Σμύρνης Χρυσοστόμου, της οικογένειας Μελά και των εισφορών των κατοίκων, η κωμόπολη περηφανευόταν δικαιολογημένα για το τιτάνιο πνευματικό της έργο.
   Σήμερα, οι κάτοικοι εξακολουθούν να δείχνουν την ίδια αγάπη για τον πολιτισμό. Με τη δραστήρια Φιλαρμονική του Δήμου και τις κυψέλες του λαϊκού πολιτισμού, τους συλλόγους των ντόπιων και των προσφυγικής καταγωγής κατοίκων, συνεχίζονται παραδόσεις αιώνων. Ντόπιοι, Βλάχοι, Ηπειρώτες, Θρακιώτες, Μικρασιάτες και Πόντιοι συνθέτουν ένα μοναδικό ανθρώπινο μωσαϊκό με τις ποικίλες πολιτιστικές του εκφάνσεις. Αυτή η πολύχρωμη πολιτιστική ταυτότητα γίνεται αισθητή στις εκδηλώσεις του 7ήμερου προς τιμή του Προφήτη Ηλία κάθε καλοκαίρι.
  Ανάμεσα στις εκδηλώσεις με το έντονο θρησκευτικό στοιχείο, ξεχωρίζει το έθιμο, την ημέρα εορτασμού της Ζωοδόχου Πηγής, σε ξωκλήσι έξω από την κωμόπολη. Εκεί με το νερό - αγίασμα νίβονται οι πανηγυριστές "για το καλό", ενώ σε διπλανά δέντρα οι άρρωστοι αφήνουν ένα ρούχο τους, πιστεύοντας ότι έτσι αποβάλλουν κάθε κακό από πάνω τους.

Δημοτικό Διαμέρισμα Πύργων

ΠΥΡΓΟΙ (Χωριό) ΔΡΑΜΑ
  Το Δημοτικό Διαμέρισμα των Πύργων, βρίσκεται σε υψόμετρο 620-660 μέτρων δυτικά της Δράμας και σε απόσταση 19 χλμ. Ο πληθυσμός τους χειμερινούς μήνες ανέρχεται περίπου σε 240 κατοίκους και το καλοκαίρι αυξάνεται λόγω των πολλών μεταναστών που επιστρέφουν για να περάσουν τις διακοπές τους στο χωριό.
  Οι Πύργοι είναι ένα χωριό ντόπιων με μακραίωνη ιστορία και ποικίλες παραδόσεις που βρίσκεται κάτω από τις απότομες ορθοπλαγιές του Φαλακρού. Αποτελεί το ορμητήριο μας για το Φαράγγι, τα αναρριχητικά πεδία του Κεντρικού Φαλακρού, το εντυπωσιακό στεφάνι των κορυφών, αλλά και τη φυσική πίστα των αιωροπτεριστών.
   Εξαιτίας της στρατηγικής του θέσης, κτίστηκε αρχαία ακρόπολη το «κάστρο» των Πύργων σε ορεινή περιοχή προς το οροπέδιο της Σίτνας, πάνω από το παλαιό υδραγωγείο, με σκοπό να ελέγχει δρόμους και περάσματα. Το «κάστρο» φαίνεται πως κατοικήθηκε μέχρι τους βυζαντινούς χρόνους. Στα νεότερα χρόνια, το χωριό αποτέλεσε προπύργιο του Ελληνισμού. Το 1891 λειτουργούσε ήδη Ελληνικό σχολείο και αργότερα οι κάτοικοι συγκρότησαν επιτροπή άμυνας στο Μακεδονικό Αγώνα.
   Σήμερα, οι λιγοστοί Πυργιώτες ασχολούνται κυρίως με την κτηνοτροφία, αξιοποιώντας τα φυσικά πλεονεκτήματα της ορεινής περιοχής τους. Συμμετέχουν με μουσική, χορούς και τραγούδια στα λαϊκά δρώμενα στις 6-7 Ιανουαρίου και διοργανώνουν παραδοσιακό γλέντι στις 6 Αυγούστου, την ημέρα της Μεταμόρφωσης του Σωτήρος τιμώντας την πρόσφατα ανακαινισμένη μεταβυζαντινή εκκλησία τους. Στην είσοδο του Φαραγγιού, έξω από το χωριό, θα βρούμε καταφύγιο για πιθανή διανυκτέρευση. Οι Πύργοι, όπως και η Πετρούσα, φημίζονται για τα κτηνοτροφικά τους προϊόντα, και ιδιαίτερα για τις τοπικές νοστιμιές στις ταβέρνες, όπως το κατσικάκι. Για την καλύτερη αξιοποίηση της περιοχής, προγραμματίζεται μελλοντικά η ασφάλτινη οδική σύνδεση των Πύργων με το Χιονοδρομικό Κέντρο του Φαλακρού.

ΦΑΛΑΚΡΟ (Βουνό) ΔΡΑΜΑ
  Με υψόμετρο 2.232 μέτρα το Φαλακρό δεσπόζει με τον όγκο του στο βόρειο τμήμα του Ν. Δράμας. Είναι ένα από τα πιο όμορφα βουνά της Ελληνικής φύσης, γιατί παρά την ονομασία του, που οφείλεται στην χαρακτηριστική κορυφή του, μόνον γυμνό δεν είναι. Στα χαμηλότερα υψόμετρα κυριαρχούν πυκνά δάση δρυός, οξιάς και κωνοφόρων. Πάνω από τα δέντρα, στην αλπική ζώνη, μένει έκπληκτος ο επισκέπτης από τη μεγάλη ποικιλία των αγριολούλουδων.
  Κανείς δεν μένει απογοητευμένος από μια επίσκεψη στο Φαλακρό. Ο απλός πεζοπόρος θ’ ανακαλύψει φιλικές πλαγιές και ήπια μονοπάτια, όπως το περίφημο Ε6, που θα τον κάνουν να νιώσει τη χαρά της επιστροφής στη φύση. Οι αναρριχητές και οι άνθρωποι της περιπέτειας, θα νιώσουν την έντονη πρόκληση, να δοκιμάσουν την αντοχή και τις ικανότητές τους στις πανύψηλες και απόκρημνες ορθοπλαγιές.
  Στις υπώρειες του Φαλακρού βρίσκονται τα γραφικά χωριά Βώλακας, Πύργοι, και Γρανίτης με την ιδιαίτερη πολιτιστική τους ταυτότητα, το παραδοσιακό περιβάλλον και την θαυμάσια τοπική κουζίνα.
  Το Φαλακρό παραμένει πάντα φιλικό και προσιτό στον επισκέπτη, αφού κάθε εποχή του χρόνου, το αυτοκίνητο μπορεί να φτάσει, μετά από μια εξαίσια διαδρομή, μέχρι τα 1750 μέτρα. Εκεί, προφυλαγμένο στην αγκαλιά των υψηλών κορυφών του, βρίσκεται ένα πολύ καλά οργανωμένο χιονοδρομικό κέντρο, που κάθε χρόνο "ζωντανεύει" τουλάχιστον για πέντε μήνες. Χιλιάδες είναι οι φίλοι του σκι που έρχονται να απολαύσουν το φημισμένο για την ποιότητά του χιόνι, που διαρκεί από τα τέλη Νοεμβρίου ως τον Απρίλιο.
  Κάθε εποχή του χρόνου το Φαλακρό παρουσιάζει και μια διαφορετική συναρπαστική εικόνα. Χιλιάδες αγριολούλουδα στολίζουν τις πλαγιές του την άνοιξη, ενώ το φθινόπωρο τα φυλλώματα των δέντρων αιχμαλωτίζουν τα πιο ζεστά χρώματα της φύσης. Καθώς μπαίνει ο χειμώνας κι ολοκληρώνεται ο κύκλος της φύσης, μια απέραντη λευκή σιωπή καλύπτει κορυφές, πλαγιές, δέντρα και μονοπάτια. Όπως κι αν παρουσιάζεται μπροστά στα μάτια μας το Φαλακρό, είναι το επιβλητικό σύμβολο του νομού Δράμας, αυτού του τόπου της χώρας μας, που η Φύση πάντα βρίσκεται στις καλύτερες στιγμές της.
Το κείμενο (απόσπασμα) παρατίθεται τον Σεπτέμβριο 2003 από τουριστικό φυλλάδιο της Νομαρχίας Δράμας - Νομαρχιακής Επιτροπής Τουριστικής Προβολής.

ΦΑΛΑΚΡΟ (Χιονοδρομικό κέντρο) ΔΡΑΜΑ

Στο ΦΑΛΑΚΡΟ, το "βουνό σύμβολο" της Δράμας, βρίσκεται το ομώνυμο χιονοδρομικό κέντρο που με τη γύμνια του στην ευρύτερη περιοχή της βάσης του δικαιώνει απόλυτα την ονομασία του, του προσδίδει, όμως, μια αξεπέραστη χιονοδρομική γοητεία.

Το Φαλακρό όρος, με το αναμορφωμένο πλέον χιονοδρομικό κέντρο το οποίο διαθέτει, είναι αναμφίβολα ο καλύτερα αξιοποιημένος τουριστικός πόρος που διαθέτει σήμερα όχι μόνο ο Ν. Δράμας, αλλά η ευρύτερη περιοχή της Περιφέρειας της Ανατολικής Μακεδονίας και Θράκης.

Λειτουργούν 4 συρόμενοι αναβατήρες, μία τετραθέσια εναέρια αποσυμπλεκόμενη καρέκλα, μία εναέρια διθέσια, και τρία baby lift, που εξυπηρετούν τις 20 και πλέον πίστες του χιονοδρομικού, συνολικού μήκους πάνω από 22 χλμ. Σήμερα, με τη συνεχή βελτίωση των υποδομών του, κατατάσσεται στις πρώτες θέσεις αξιολόγησης των χιονοδρομικών κέντρων της χώρας μας.

Συνδυάζει πίστες για τουριστική και αθλητική χιονοδρομία, πίστες δρόμου αντοχής, μονοπάτια πορείας, ορειβασίας (Ε6), πλούσιες συνθήκες χιονιού, ελεύθερο ορίζοντα, εκπληκτική ηλιοφάνεια, εύκολη προσπέλαση και άνετους χώρους πάρκινγκ.

Η περιοχή προσφέρεται για πεζοπορικές εξορμήσεις όλες τις εποχές, γιατί το οροπέδιο παρουσιάζει εξαιρετικό ενδιαφέρον από την άνοιξη, με τα σπάνια αγριολούλουδα που κατακλύζουν τις πλαγιές και τις κορυφές. Διαθέτει τις απαραίτητες τουριστικές εξυπηρετήσεις, ενώ η δημιουργία καταλυμάτων μικρού και μεσαίου μεγέθους στη γύρω περιοχή, τα δύο τελευταία χρόνια, θα συμβάλουν ακόμη περισσότερο στην αναβάθμιση της ποιότητας των παρεχόμενων υπηρεσιών. 'Εχει τη δυνατότητα να φιλοξενηθούν μεγάλα αθλητικά γεγονότα, όπως Πανελλήνιοι αγώνες αντοχής και κατάβασης.

Το Φαλακρό αποτελεί σήμερα ένα από τα σημαντικότερα αναρριχητικά πεδία της Ελλάδος. Διαθέτει ορισμένες από τις πιο υψηλές και δύσκολες ορθοπλαγιές όπου μπορεί κάποιος να αναρριχηθεί σε διάφορους βαθμούς δυσκολίας.

'Εργο μεγάλης τουριστικής υποδομής αποτελεί η εγκατάσταση και λειτουργία της τετραθέσιας εναέριας αποσυμπλεκόμενης καρέκλας, μήκους 1500 μ., η δεύτερη στην Ελλάδα μετά απ' αυτήν του Χ.Κ. Παρνασσού, αλλά η μεγαλύτερη σε μήκος.

Με την υποδομή έχει εξασφαλισθεί η κατά το δυνατόν μονιμότερη λειτουργία του κέντρου που, και σε περίπτωση αραιών χιονοπτώσεων, το χιονοδρομικό λειτουργεί κανονικά με εναλλακτικές λύσεις εκείνων των μεγαλύτερων υψομέτρων που κρατάει πολύ χιόνι.

Οι ανταγωνιστικοί παράγοντες, σε όρους χιονοδρομίας του ΦΑΛΑΚΡΟΥ, μπορούν να συνοψιστούν:

• Αριστη ποιότητα χιονιού.
• Πολλές βορεινές, βορειοδυτικές και βορειοανατολικές πλαγιές - φυσικές πίστες σε υψόμετρο πάνω από 2000 μ.
• Επικάλυψη του βραχώδους υποστρώματος σε όλη σχεδόν την έκταση με στρώμα χώματος και χορτολιβαδική βλάστηση.
• Απουσία εδαφικών εξάρσεων, ομαλές κλίσεις, εναλλαγές κλίσεων και ποικιλία επιλογών για όλα τα επίπεδα χιονοδρόμων και για όλους τους τύπους χιονοδρομίας.
• Ανοιχτοί ορίζοντες και υπέροχη θέα από τις πίστες προς βορρά, προς τη λίμνη του ποταμού Νέστου και τα Βουλγαρικά σύνορα. Νοτιοδυτικά προς το υπέροχο Φαράγγι των Πύργων, του κάμπου της Δράμας, το Παγγαίο, τη Θάσο, τον Αθω, τη θάλασσα, τον 'Ολυμπο.
• Διαδρομές μεγάλων αποστάσεων μήκους πάνω από 2500 μ. και μεγάλης υψομετρικής διαφοράς από 2232 μ.-1615 μ. σε βορινές πίστες, κατάλληλες για αθλητικές διοργανώσεις.
• Η μεγαλύτερη στην Ελλάδα διάρκεια χιονοκάλυψης λόγω γεωγραφικής θέσης αλλά και του μεγάλου υψομέτρου (βάση χιονοδρομικού 1720 μ. και πίστες από 1650 μ.-2232 μ).
• Οι αλπικές του πλαγιές αποτελούν ιδανικές φυσικές πίστες κάθε βαθμού δυσκολίας, ικανοποιώντας τόσο τους αρχαρίους όσο και τους πιο απαιτητικούς χιονοδρόμους.

Η τουριστική άνοιξη για την περιοχή έχει ξεκινήσει και με εφαλτήριο το χιονοδρομικό κέντρο θα αναδειχθούν όλες οι φυσικές ομορφιές του νομού που είναι πολλές:

• Ως αναφορά τα δασικά οικοσυστήματα: δάσος Eλατιάς (Καρά Ντερέ), περιοχή παρθένου δάσους Φρακτού, δάσος Σημύδας, δάσος Κύκλας στο όρος 'Ορβηλος (Δήμος Νευροκοπίου).
• Ως αναφορά τα υδάτινα οικοσυστήματα: σπήλαιο Αγγίτη (Μααρά) το μοναδικό ποτάμιο σπήλαιο σήμερα στην Ελλάδα μήκους 20 χλμ. (επισκέψιμο 600 μέτρα) σπάνιας ομορφιάς (Δήμος Προσοτσάνης), Ιαματικές πηγές Θερμιών, λίμνη Θησαυρού-Νέστου, λίμνη Λευκογείων, πηγές Αγίας Βαρβάρας Δράμας, πηγες Κεφαλαρίου και Κυργίων, πηγές Μυλοποτάμου.

Λειτουργούν τρία σαλέ, τα δύο στη βάση του χιονοδρομικού και το ένα στον τερματισμό της τετραθέσιας καρέκλας με πανοραμική θέα σε υψόμετρο 2110 μ.

Στο ένα από τα σαλέ στη βάση του κέντρου λειτουργεί εστιατόριο και μπορεί να καλύψει τις ανάγκες διανυχτέρευσης 80 ατόμων. Ξενοδοχεία και καταλύματα υπάρχουν στη γύρω περιοχή (Βώλακα, Γρανίτη, Νευροκόπι, στην πόλη της Δράμας που φημίζεται για την έντονη νυχτερινή ζωή).

Υπάρχουν ακόμη τρία υπαίθρια καταστήματα (καντίνες), τέσσερα καταστήματα-επιχειρήσεις πώλησης και ενοικίασης ειδών χιονοδρομίας με σχολές εκμάθησης και ένα κατάστημα πώλησης ενδυμάτων-ειδών λαϊκής τέχνης.

Βρίσκεται σε απόσταση 46 χλμ. από την πόλη της Δράμας και 42 χλμ. από το Κ. Νευροκόπι όπου και ανήκει γεωγραφικά στο Δήμο Κ. Νευροκοπίου. Στο χιονοδρομικό υπάρχει οργανωμένο ιατρείο (με ιατρό και ασθενοφόρο) για την αντιμετώπιση και τη μεταφορά των έκτακτων περιστατικών και ομάδα διάσωσης υψηλής ευθύνης.

Η πρόσβαση στο χιονοδρομικό κέντρο εξασφαλίζεται από ένα άριστα ασφαλτοστρωμένο οδικό δίκτυο, το οποίο έχει διαπλατυνθεί, με προστατευτικές μπάρες ασφαλείας κατά μήκος της διαδρομής.
Ο δρόμος παραμένει ανοικτός ακόμη και σε ακραία καιρικά φαινόμενα. Ο χώρος στάθμευσης - οδικός δακτύλιος - έχει χωρητικότητα 1500 αυτοκινήτων.

Το χιονοδρομικό λειτουργεί Πέμπτη, Παρασκευή, Σάββατο, Κυριακή και όλες τις αργίες.
Το καλοκαίρι είναι η πιο συνηθισμένη αφετηρία - γιατί παρουσιάζει εξαιρετικό ενδιαφέρον - για διαδρομές 4x4, πεζοπορία, ορειβασία, αναρρίχηση (τα καλύτερα αναρριχητικά πεδία στην Ελλάδα), ποδήλατο βουνού, αεραθλητισμό, παρακολούθηση πουλιών και περιήγηση.

Στις αρχές της άνοιξης τα περίφημα αγριολούλουδα του Φαλακρού μετατρέπουν απ' άκρη σ' άκρη το Φαλακρό σε ένα βοτανικό παράδεισο.

Η σημασία της χλωρίδας και της πανίδας του Φαλακρού επέβαλαν την ένταξη και προστασία του στο δίκτυο "Φύση 2000" με το όνομα "Κορυφές όρους Φαλακρού".

Το κείμενο παρατίθεται τον Ιανουάριο 2005 από πληροφοριακό υλικό της Aναπτυξιακής Εταιρείας Χιονοδρομικού Κέντρου Φαλακρού.

Δημοτικό Διαμέρισμα Χαριτωμένης

ΧΑΡΙΤΩΜΕΝΗ (Χωριό) ΔΡΑΜΑ
  Η Χαριτωμένη είναι ένα γνωστό άλλοτε καπνοχώρι της περιοχής σε υψόμετρο 290μ., που μπορεί να γίνει ορμητήριο για μοναδικές εξορμήσεις στο βουνό. Στον οικισμό των 607 κατοίκων, επιγραφές βεβαιώνουν για την ύπαρξη ρωμαϊκής κώμης (vici), ενώ σύμφωνα με τον ιστοριογράφο Δήμιτσα (1896), «εν τω χωρίω τούτω υπάρχουσι δύο ρωμαϊκαί σαρκοφάγοι, χρησιμεύοντες ως σκάφαι προς υποδοχήν των υδάτων της κρήνης» (σήμερα στο Μουσείο Δράμας).
  Από την τελευταία περίοδο της τουρκοκρατίας, όταν μάλιστα αρκετοί συμμετείχαν στο Μακεδονικό Αγώνα, το χωριό γνώρισε ευημερία χάρη στον καπνό. Σήμερα, οι ντόπιοι και οι προσφυγικής καταγωγής κάτοικοι συνεχίζουν την παράδοση της καπνοκαλλιέργειας. Ωστόσο, εξαιτίας της μεταπολεμικής κρίσης του καπνού, μετανάστευσαν μαζικά και συναντώνται για να αναπολήσουν και να ξαναζήσουν στο χωριό τους στη γιορτή του Μετανάστη το πρώτο Σάββατο του Αυγούστου.

Δημοτικό Διαμέρισμα Χρυσοκέφαλου

ΧΡΥΣΟΚΕΦΑΛΟΣ (Χωριό) ΔΡΑΜΑ
Τηλέφωνο: +30 25230 22594
  Ξεκινώντας με αφετηρία το Νευροκόπι, οδεύουμε προς τα σύνορα και το τελωνείο της Εξοχής, (πρόκειται να λειτουργήσει στο άμεσο μέλλον).
  Στο δρόμο συναντάμε το Χρυσοκέφαλο, και στη συνέχεια, σε απόσταση 8 χλμ. από την έδρα του Δήμου, την Εξοχή. Τα σύνορα από εδώ, απέχουν μόλις 1 χλμ., και τίποτε δε δίνει την αίσθηση πως βρίσκεσαι τόσο κοντά σε έναν άλλο πολιτισμό, σε μια άλλη κουλτούρα. Ούτε και το φυλάκιο της Εξοχής, δίπλα στα σύνορα, δίνει αυτή την εντύπωση.