Πληροφορίες τοπωνυμίου

Δημοτικό Διαμέρισμα Αργαλαστής

ΑΡΓΑΛΑΣΤΗ (Χωριό) ΝΟΤΙΟ ΠΗΛΙΟ
  Το χωριό τούτο συγκροτήθηκε, σύμφωνα με παλιές μαρτυρίες από νομάδες κτηνοτρόφους στα χρόνια της Τουρκοκρατίας και γρήγορα αναπτύχθηκε, σε βαθμό μάλιστα που αποτέλεσε για μια μεγάλη περίοδο των δίσεκτων εκείνων χρόνων, πρωτεύουσα των βακουφικών χωριών του Πηλίου, όπου είχε έδρα του ο τούρκος βοεβόδας αλλά και ο ομόδοξός του ιεροδικαστής.
  Πλούσιο χωριό, με μια τεράστια κτηματική, δασική και χορτολιβαδική έκταση που εκτείνεται και ως τις νοτιότερες περιοχές της μαγνησιακής χερσονήσου. Περιλαμβάνει ένα πλήθος οικισμών με αγροτικές καλλιέργειες (ελιές, σύκα, σταφύλια), κτηνοτροφία, αλιεία, ενώ κατά τους δύο τελευταίους αιώνες της Τουρκοκρατίας ανάπτυξε τη βιοτεχνία του μεταξιού.
  Εντονη επίσης υπήρξε η παρουσία της Αργαλαστής κατά την Ελληνική Επανάσταση του 1821, στην οποία οι Αργαλαστιώτες, με επικεφαλής τον Μαργαρίτη Δημάδη, έλαβαν ενεργό μέρος.
  Μετά την απελευθέρωση της Θεσσαλίας η Αργαλαστή έγινε έδρα του Δήμου Σπαλάθρων, ο οποίος περιελάμβανε τους οικισμούς Μετόχι, Μπεστινίκα (Ξινόβρυση), Μπιρ (Καλλιθέα), καθώς και τα επίνεια του Παγασητικού Κόλπου Χόρτο, Κάλαμος, Λεφόκαστρο.
  Το 1914 και μετά τη διάλυση των πρώτων εκείνων Δήμων, η Αργαλαστή έγινε μία από τις μεγαλύτερες κοινότητες του Πηλίου μέχρι το 1999, όταν με την εφαρμογή του Ν. 2539/97- Σχέδιο Ι. Καποδίστριας- ξανάγινε έδρα του Δήμου Αργαλαστής.

Κάλαμος

ΚΑΛΑΜΟΣ (Οικισμός) ΝΟΤΙΟ ΠΗΛΙΟ
  Αφήνοντας αριστερά το δρόμο που οδηγεί στην Πάου κι ακολουθώντας την όμορφη διαδρομή μέσα από τους ελαιώνες, φθάνουμε στον μικρό και ιδιαίτερα γραφικό παραθαλάσσιο οικισμό του Καλάμου. Πήρε το όνομα του είτε από την παραφθορά της λέξης "κάναλος" δηλαδή του καναλιού που σχηματίζει ένας μικρός χείμαρρος καθώς ενώνεται με τη θάλασσα, είτε από τα πολλά καλάμια που φυτρώνουν στην ακροποταμιά. Ο Κάλαμος είναι από τους οικισμούς του Πηλίου που κρατούν ακόμη το παραδοσιακό τους χρώμα, αναπτύσσοντας έναν τουρισμό ήπιων τόνων. Επίσης, ο επισκέπτης μπορεί να απολαύσει την ήσυχη ακρογιαλιά της Μπελιάν, που βρίσκεται δίπλα στον Κάλαμο.

Το κείμενο παρατίθεται τον Σεπτέμβριο 2004 από την ακόλουθη ιστοσελίδα, με φωτογραφία, του Δήμου Αργαλαστής

• http://www.argalasti.gr/site-kalamos.htm (1 φωτ.)

Καλλιθέα

ΚΑΛΛΙΘΕΑ (Οικισμός) ΝΟΤΙΟ ΠΗΛΙΟ
  Στο δρόμο για την Ξινόβρυση συναντά κανείς αυτήν την ήρεμη γωνιά που κρατάει το αλλοτινό της χρώμα, όπως αυτό αποτυπώνεται κυρίως σε κάποια παλιά σπίτια από τα χρόνια της Τουρκοκρατίας. Τότε, ο οικισμός ήταν χτισμένος στη θέση όπου βρίσκεται σήμερα το ξωκλήσι της Αγίας Παρασκευής και λεγόταν Ιμίρμπεη, δηλαδή το χωρίο του "Ιμίρ Μπέη". Το τοπωνύμιο ενδέχεται να είναι αρβανίτικο και να σημαίνει "τρύπα" ή "σπήλαιο".

Το κείμενο παρατίθεται τον Σεπτέμβριο 2004 από την ακόλουθη ιστοσελίδα του Δήμου Αργαλαστής

• http://www.argalasti.gr/site-bir.htm

Λεφόκαστρο

ΛΕΦΟΚΑΣΤΡΟ (Οικισμός) ΝΟΤΙΟ ΠΗΛΙΟ
  Αυτός ο οικισμός έχει βαθιές ρίζες στην ιστορία, καθώς έχουν βρεθεί ίχνη κυρίως από τα παλαιοχριστιανικά χρόνια και ένα μεσαιωνικό κάστρο. Το πρώτο συνθετικό του ονόματος, σύμφωνα με διάφορες εκδοχές, προέρχεται είτε από το ρήμα γλείφω (ο οικισμός "γλείφεται από τη θάλασσα"), είτε από την λέξη λευκό (από το αντίστοιχο χρώμα του κάστρου), είτε από το όνομα ενός εκ των πρώτων οικιστών ( Λέφας ή Λεφές). Τα μνημεία που ξεχωρίζουν στην περιοχή είναι τα ερείπια εννέα βυζαντινών εκκλησιών, ένα τοξωτό γεφύρι του 1891 (δωρεά Γ. Γεωργατζή) και μια βρύση του 1777, με δύο "χούφτες" και δύο επιγραφές, μία τούρκικη με το όνομα του δωρητή Αχμέτ Αγά και μία ελληνική, με σκαλισμένο δικέφαλο αετό.
  Σήμερα το Λεφόκαστρο διατηρεί ίχνη από την παλιά του φυσιογνωμία.

Το κείμενο παρατίθεται τον Σεπτέμβριο 2004 από την ακόλουθη ιστοσελίδα, με φωτογραφία, του Δήμου Αργαλαστής

• http://www.argalasti.gr/site-lefokastro.htm (1 φωτ.)

Δημοτικό Διαμέρισμα Μετοχίου

ΜΕΤΟΧΙ (Χωριό) ΝΟΤΙΟ ΠΗΛΙΟ
Τηλέφωνο: +30 24230 54313
  Ο οικισμός αυτός με πολλά στοιχεία της παραδοσιακής πηλιορείτικης αρχιτεκτονικής, αποτελεί το δεύτερο Δημοτικό Διαμέρισμα του Δήμου Αργαλαστής.
  Μαχαλάς της Αργαλαστής και το Μετόχι στα χρόνια της Τουρκοκρατίας, έγινε ανεξάρτητη κοινότητα το 1914. Το χωριό τούτο κτίστηκε στην περίοδο της τουρκικής κατοχής, μάλλον από κολλήγους του Μοναστηριού της Παναγίας (Κοίμησης της Θεοτόκου), που βρίσκεται έξω από τον οικισμό και που ανήκε άλλοτε ως μετόχι στην μεγάλη μονή του Αγίου Νικολάου της Πάου. Αυτός είναι και ο πιθανότερος λόγος που ονομάστηκε και το ίδιο το χωριό Μετόχι. Χαμηλότερα στη θέση αυτή και λίγο πιο πάνω από το Χόρτο έχουν επισημανθεί ερείπια από προηγούμενο οικισμό, τον οποίο κατά την τοπική παράδοση έκαψαν οι Τούρκοι. Ετσι, λοιπόν πιθανολογείται ότι οι πρώτοι οικιστές του Μετοχίου μπορεί να ήταν και οι κάτοικοι του αφανισμένου εκείνου οικισμού.
  Παλαιότερα προϊόντα του τόπου αυτού ήταν σιτάρι, κριθάρι, λινάρι, σύκα, κρασί και ελιές. Αλλά και σήμερα βάση της οικονομίας αποτελούν τα γεωργικά προϊόντα και κυρίως οι ελιές και το λάδι.

Δημοτικό Διαμέρισμα Ξινόβρυσης

ΞΥΝΟΒΡΥΣΗ (Χωριό) ΝΟΤΙΟ ΠΗΛΙΟ
Τηλέφωνο: +30 24230 54517
   Αφήνοντας την Καλλιθέα, μετά από τρία χιλιόμετρα, συναντά κανείς, μέσα στο πράσινο ενός ήμερου λόγγου, το τρίτο Δημοτικό Διαμέρισμα του Δήμου Αργαλαστής, την Ξινόβρυση, που οφείλει το όνομα της στο υπόξινο νερό που αναβλύζει έξω από το χωριό, κοντά στη θάλασσα. Για το παλιό όνομα της Ξινόβρυσης -Μπιστινίκα - υπάρχουν πολλές εκδοχές. Είτε προέρχεται από το σλαβικό pestinikr και pesnik, που σημαίνει "φούρνος", είτε προέρχεται από το όνομα κάποιου οικιστή, είτε προέρχεται από την παράφραση της πρότασης "μέσ' τ' στενίκα". από το μέρος στο οποίο είναι χτισμένο το χωριό.
  Στην ευρύτερη περιοχή έχουν επισημανθεί πολλά ευρήματα από τα μεσαιωνικά χρόνια και στην περιοχή "Συριώτη", υπάρχουν ακόμη τα πενιχρά οικοδομικά λείψανα από μεσαιωνικό κάστρο.
  Όπως και οι υπόλοιποι οικισμοί, η Ξινόβρυση πλήρωσε με αίμα τη συμμετοχή της το 1823, στην αναθέρμανση της Επανάστασης, καθώς πυρπολήθηκε και οι κάτοικοι της είτε σκοτώθηκαν, είτε πουλήθηκαν ως σκλάβοι. Από τα αξιοθέατα του χωριού ξεχωρίζει ο Ιερός Ναός Κοιμήσεως Της Θεοτόκου, λιθόκτιστη τρίκλιτη βασιλική του 1778 και τελεί υπό κήρυξη από την 7η Εφορεία Βυζαντινών Αρχαιοτήτων. Εκπληκτικής ομορφιάς και από τις πιο φημισμένες παραλίες του Πηλίου, είναι η παραλία των Ποτιστικών, από την πλευρά του Αιγαίου Πελάγους.

Πάλτση

ΠΑΛΤΣΗ (Οικισμός) ΝΟΤΙΟ ΠΗΛΙΟ
  Λίγο πριν φτάσουμε στην Καλλιθέα, στρίβοντας δεξιά φτάνουμε στην Πάλτση στην οποία βρίσκονται δύο από τις μεγαλύτερες και ομορφότερες παραλίες του Νοτίου Πηλίου, από την πλευρά του Αιγαίου Πελάγους, ο Αγιος Κωνσταντίνος και Μελανή.
  Στην περιοχή έχουν επισημανθεί κατάλοιπα παλαιοχριστιανικών χρόνων και άλλα ίχνη από την εποχή του Μεσαίωνα, κοντά στην περιοχή της Μονής των Ταξιαρχών (1776), έργο του πρωταρματολού του Πηλίου Στέργιου Μπασδέκη. Οι εκδοχές της ετυμολογίας του ονόματος της περιοχής είναι είτε από το παλαιοσλαβικό balto (βάλτος), είτε από το τούρκικο Balci ή balcilik, που σημαίνουν αντίστοιχα "μελισσοκόμος" και "μελισσοκομία".
Το κείμενο παρατίθεται τον Απρίλιο 2003 από τουριστικό φυλλάδιο του Δήμου Αργαλαστής.

Χόρτο

ΧΟΡΤΟ (Οικισμός) ΝΟΤΙΟ ΠΗΛΙΟ
  Το Χόρτο μας περιμένει στην καταπράσινη ακρογιαλιά του, δικαιώνοντας το όνομα του, που και στη λατινική εκδοχή του (Chortus) σημαίνει "κήπος". Η ιστορία αυτού του επινείου, όπως δείχνουν τα αρχαιολογικά του ευρήματα, είναι πολύ παλιά, αφού κάπου εδώ τοποθετείται η αρχαία πολιτεία Σπάλαθρα. Αμυδρά δείγματα αυτής της παλιάς ακμής του τόπου είναι τα ίχνη ενός μονόχωρου ναού πάνω από το οδόστρωμα του δρόμου, τα λείψανα ενός μεγαλύτερου, του Αγίου Νικολάου, στην κορυφή του υπερκείμενου λόφου, όπου επίσης πιθανολογείται η παρουσία -παλιότερα- κάποιου φρουρίου που έδωσε και στο λόφο το όνομα "Χορτόκαστρο".
  Στην εποχή του Μεσοπολέμου ο οικισμός γνώρισε μεγάλη άνθιση αφού έγινε διαμετακομιστικό κέντρο για την ελιά του Ν. Πηλίου, που μεταφερόταν με τα καϊκια. Τότε, χτίστηκαν αρκετά όμορφα νεοκλασσικά σπίτια από τους ντόπιους ελαιέμπορους.
  Σήμερα το Χόρτο παρουσιάζει μεγάλη τουριστική κίνηση, διαθέτοντας πολλά καταλύματα, εστιατόρια και κέντρα αναψυχής.

Το κείμενο παρατίθεται τον Σεπτέμβριο 2004 από την ακόλουθη ιστοσελίδα του Δήμου Αργαλαστής

• http://www.argalasti.gr/site-chorto.htm