gtp logo

Πληροφορίες τοπωνυμίου

Εμφανίζονται 7 τίτλοι με αναζήτηση: Εορτές & πανηγύρια  στην ευρύτερη περιοχή: "ΣΚΟΥΤΑΡΙ Κωμόπολη ΣΕΡΡΕΣ" .


Εορτές & πανηγύρια (7)

Εθιμικές

"Αναστενάρια"

ΑΓΙΑ ΕΛΕΝΗ (Χωριό) ΣΕΡΡΕΣ
Το χωριό Αγία Ελένη είναι πασίγνωστο για τα "Αναστενάρια" του, γιορτή που τελείται με βακχικό μεγαλείο την 21η Μαίου γιορτή των Αγ. Κων/νου και Ελένης. Τα Αναστενάρια παρουσιάζουν εξαιρετικό ενδιαφέρον τόσο από λαογραφίική όσο και από θρησκειολογική άποψη, γιατί διέδωσαν μέχρι σήμερα αυτούσια και ζωντανά λατρευτικά στοιχεία της αρχαίας λατρείας του Διόνυσου. Κι αυτό το έθιμο έχει επίσης μεταφερθεί από την Θράκη, από απομακρυσμένα θρακικά χωριά, τα οποία έμειναν ανεπηρέαστα από τα ρεύματα του συγχρονου πολιτισμού, οι δε πιστοί της ιδιότυπης αυτής λατρείας κατόρθωσαν να διατηρήσουν την Διονυσιακή λατρεία με στοιχεία σε εκπληκτικό βαθμό πρωτογονικά.

Οι Αναστενάρηδες, οι σύχρονοι βάκχοι - χριστιανοί μέσα στις μικρικοινωνίες των αναστεναρικων χωριών, όπου ζουν, αποτελούν μια ιδιαίτερη τάξη, ένα 'τάγμα' θα λέγαμε, αντίστοιχο προς τους αρχαίους 'ιερούς θιάσους' διονυσιακού τύπου. Αυτοί εκκλησιάζονται πολύ σπάνια, τη δε λατρεία τους τελούν σε ιδιωτικά ιερά , που ονομάζονται κονάκια. Ανώτατο αργηγό τους έχουν το 'αναστεναρικό εικόνισμα του Αγίου' και ανώτατο ιεράρχη τους τον Αρχιαναστενάρη, ο οποίος είναι μάντης, εξορκιστής, θεραπευτής, βροχοποιός και θεμελιωτής ιερών και οίκων. Το περίφημο έθιμο της Πυροβασίας ή Αναστενάρια περικλείει πολύ ενδιαφέρουσες ιεροπραξίες και μυσταγωγίες όπως είναι: η τελετουργική ζωοθυσία, η ένθεος έκσταση των μυστών, η πυροβασία των πληχθέντων και η ακαϊα τους.

Η τελετή αρχίζει από την παραμονή της 21ης Μαίου με την ιερή ζωοθυσία και την μεταφορά των αναστεναρικών εικόνων από την εκκλησία του χωριού στο κονάκι, όπου τελείται η αγρυπνία και γενικά η προετοιμασία των μυστών για την οιστροπληξία, που κορυφώνεται κατά την 21η Μαίου παρέχοντας την δυνατότητα της πυροβασίας και εξασφαλίζοντας στους πιστούς την ακαϊα. Το πρωί της 21ης Μαίου οι Αναστενάρηδες μεταφέρουν τα αναστενάρικα κωδωνοφόρα εικονίσματα και τα εναποθέτουν στο Αγίασμα, τόπο ιερό μέσα σε άλσος. Οι εικόνες αυτές, οι 'Χάρες' όπως λέγονται, παριστάνουν το ιερό ζεύγος των αγίων Κων/νου και Ελένης. Κατά τους αναστενάρηδες οι 'Χάρες' είναι που τους δίνουν την ικανότητα να βαδίζουν στην φωτιά.

Το απόγευμα της 21ης Μαίου τελείται η πρώτη πάνδημος πυροβασία, που είναι συγλονιστική για τους θεατές. Η ιερή φωτιά ανάβεται από συγκεκριμένο μύστη, ο οποίος κατέχει το προνόμιο του λειτουργήματος αυτού από προγονική κληρονομιά. Όταν οι φλόγες κατακαθίσουν και σχηματισθεί παχιά ανθρακιά, ειδοποιούνται και καταφθάνουν οι Αναστενάρηδες σε πομπή, οι οποίοι και αρχίζουν τον κυκλικό χορό γύρο από την ιερή ανθρακιά, ενώ η μουσική που εξοργιάζει την ψυχή, εντείνει συνεχώς το ρυθμό και τον ήχο. Το βροντερό τύμπανο μαστιγώνει τα νεύρα των οιστρόπληκτων Αναστενάρηδων και με το διεγερτικό ρυθμό, ο οποίος ολοένα και επιταχύνεται, οδηγεί τους μύστες σε εκστασιακή μέθη. Σε λίγο ο Αγιος δείχνει το δρόμο και ο πρώτος μύστης κατειλημμένος από την ιερή μανία, προχωρεί ξυπόλητος στους αναμμένους άνθρακες και χορεύει κρατώντας κωδωνοφόρο εικόνισμα ή ιερό μαντήλι.

Το οιστρόπληκτο σώμα του, κατά τη μεγάλη εκείνη στιγμή, δεν παθαίνει καμία βλάβη χάρη σ' ένα χημισμό που παραμένει ακόμη άγνωστος στην επιστήμη. Η ακαϊα φαινόμενο που συναντάται σ' όλους τους αιώνες και σ' όλο τον κόσμο, παραμένει ανεξήγητο, αληθινό μυστήριο. Η πυροβασία βασίζεται- από θρησκειολογική άποψη- στη δυϊστική πίστη των Αναστενάρηδων περί υπάρξεως πνεύματος Κακού, το οποίο νομίζουν ότι εξουδετερώνουν με την πυροβασία τους και συγκεκριμένα με τη βοήθεια του Αγίου, εκπροσώπου του πνέυματος του Καλού. Γενικά, η λαϊκή αυτή θρακική λατρεία, που έχει διασωθεί από την Αρχαιότητα, εκτός από τη βακχεία των Αναστενάρηδων διασώζει πολλά κατάλοιπα της Διονυσιακής λατρείας και αποδεικνύει την αδιάλειπτη συνέχιση του διονυσιασμού και σήμερα. Με άλλα λόγια αποτελεί μιά εξωτερικά εκχριστιανισμένη μορφή της πανάρχαιας λατρείας του Διονύσου.

O Καλόγερος

O Καλόγερος είναι ένα άλλο θρακικό έθιμο που τελείται επίσης στο χωριό Αγία Ελένη τη Δευτέρα της Τυρινής. Τη γιορτή αυτή αρχίζουν πάλι οι Αναστενάρηδες με απόκρυφη μυσταγωγία και συμμετέχουν και οι μίμοι, οι οποίοι συγκροτούν το θίασο: ο βασιλιάς, το βασιλόπουλο, ο καπιστράς, ο καλόγερος, η νύφη, η μπάμπω με το εφταμηνίτικο, οι γύφτοι με την αρκούδα και τέλος οι Κουρουτζήδες (φύλακες). Αφού ο θίασος του Καλόγερου επισκεφτεί όλα τα σπίτια του χωριού, συγκεντρώνονται όλοι οι κάτοικοι στην πλατεία, όπου γίνεται η προετοιμασία του συμβολικού αγρού για την σπορά και ακολουθεί η πολυσήμαντη σκηνή του θανάτου και της ανάστασης του πρωταγωνιστή καλόγερου.

Μόλις αναγγελθεί η ανάσταση του πρωταγωνιστή, ο θίασος αρχίζει κυκλικό χορό γύρω από το συμβολικά σπαρμένο χωράφι με το Βασιλιά-Σπορέα στην κορυφή του χορού. Μετά το χορό ο Αναστενάρης δίνει τις ευχές του και το πλήθος ευχόμενο 'κι από του χρόνου' διαλύεται. Η λαϊκή αυτή θρακική λατρεία παρουσιάζει επίσης εμφανή τα σημάδια του αρχαίου Διονυσιασμού. Οι ερευνητές του εθίμου βλέπουν στα πάθη και την Ανάσταση του καλόγερου επιβίωση από τα πάθη και παλιγγενεσία του θεού Διόνυσoυ.

Έχετε τη δυνατότητα να δείτε περισσότερες πληροφορίες για γειτονικές ή/και ευρύτερες περιοχές επιλέγοντας μία από τις παρακάτω κατηγορίες και πατώντας το "περισσότερα":

GTP Headlines

Λάβετε το καθημερινό newsletter με τα πιο σημαντικά νέα της τουριστικής βιομηχανίας.

Εγγραφείτε τώρα!
Greek Travel Pages: Η βίβλος του Τουριστικού επαγγελματία. Αγορά online

Αναχωρησεις πλοιων

Διαφημίσεις

ΕΣΠΑ