Πληροφορίες τοπωνυμίου

Ιερά Μονή Αγίου Αθανασίου

   Βρίσκεται 3 χλμ. βόρεια της Εράτυρας, στους πρόποδες του όρους Σινιάτσικου, σε τοποθεσία με άγρια φυσική ομορφιά και αποτελεί τόπο αναψυχής και διασκέδασης των κατοίκων της Εράτυρας.
   Αποτελείται από τον Ιερό Ναό του Αγίου Αθανασίου (καθολικό του πρώην μοναστηριού), 2 δημοτικούς ξενώνες (από τους οποίους ο ένας λειτουργεί κανονικά, ενώ στο δεύτερο γίνονται εργασίες αναπαλαίωσης) και ελεύθερο χώρο, συνολικής έκτασης 25 στρεμμάτων περίπου.
  Το μοναστήρι μεταφέρθηκε στη σημερινή του θέση πριν από το 17ο αιώνα. Η μονή ήκμασε το 18ο αιώνα, πυρπολήθηκε, όμως, από Τουρκαλβανούς ληστές το 1794. Αμέσως μετά, το 1797, επανοικοδομήθηκε.
  Ο σημερινός ναός είναι τύπου τρίκλιτης βασιλικής, που διατηρεί, όμως, τις πλευρικές κόγχες - χορούς. Πρόσφατα, ολοκληρώθηκαν οι εργασίες συντήρησης και αναπαλαίωσης του ναού. Έχει εξαιρετικό ξυλόγλυπτο του 1800 περίπου.

Το κείμενο παρατίθεται τον Φεβρουάριο 2005 από την ακόλουθη ιστοσελίδα, με φωτογραφία, του Δήμου Ασκίου

• http://www.askio.gr/axiotheata/im-Agioy-Athanasioy... (1 φωτ.)

Αγιος Γεώργιος, Αγιοι Ανάργυροι, Αναλήψεως, Κοιμήσεως Θεοτόκου, Αγιος Νικόλαος και Αγιοι Απόστολοι.

Ιστοσελίδα Νομαρχίας Κοζάνκς
• http://www.kozani.gr/Nomos/DHMOI/s_Askiou.htm

Ναός Αγίου Γεωργίου

   Βρίσκεται στην κεντρική πλατεία της Εράτυρας και εκτός από τον ναό, στο χώρο βρίσκεται το Λαογραφικό Μουσείο Εράτυρας και η «Μητρόπολη», που σήμερα φιλοξενεί τον ιερέα του χωριού.
  Ο ναός οικοδομήθηκε το 1844 στη θέση παλαιότερου και κτίστηκε στον τύπο της πεντάκλιτης βασιλικής και παρουσιάζει την εξής ιδιομορφία: το 1ο και το 5ο κλίτος είναι εξωνάρθηκες με αρκετά πλατείς κίονες. Στο επάνω μέρος τους στεγάζονται οι γυναικωνίτες, που στην απόληξή της ανατολικής τους πλευράς υπάρχουν 2 παρεκκλήσια, του Αγίου Χαράλαμπους στο νότιο κλίτος και του Αγίου Δημητρίου στο βόρειο κλίτος.
   Το 1928 κατασκευάστηκε ο υπερυψωμένος εξαγωνικός τρούλος για να αυξηθεί το φως στο εσωτερικό του ναού.
   Στο εσωτερικό του ναού υπάρχουν τοιχογραφημένες παραστάσεις, που καλύπτουν σχεδόν όλους τους τοίχους. Η εικονογράφηση έγινε από Ερατυραίους αγιογράφους. Ξεκίνησε το 1850 και συνεχίστηκε ως το τέλος του 19ου αιώνα.
  Περίφημο είναι το μοναδικής τέχνης ξυλόγλυπτο τέμπλο, ένα από τα σημαντικότερα και μεγαλύτερα του Ελληνικού χώρου. Το επιβλητικό αυτό τέμπλο συντηρήθηκε πριν λίγα χρόνια.
  Η «Μητρόπολη» είναι ένα μικρό κτίριο που κατασκευάστηκε από πέτρες του παλιού καμπαναριού, το οποίο ανατινάχτηκε το 1948, κατά τη διάρκεια του εμφυλίου πολέμου. Αρχικά, φιλοξενούσε τον εκάστοτε Δεσπότη όταν αυτός λειτουργούσε στην Εράτυρα και αργότερα φιλοξένησε το Λαογραφικό Μουσείο Εράτυρας.

Το κείμενο παρατίθεται τον Φεβρουάριο 2005 από την ακόλουθη ιστοσελίδα, με φωτογραφία, του Δήμου Ασκίου

• http://www.askio.gr/axiotheata/in-Agioy-Georgioy.h... (1 φωτ.)

Ναός Αγίου Νικολάου

   Βρίσκεται 2 χλμ. περίπου βόρεια της Εράτυρας, στο δρόμο για τον Aγιο Αθανάσιο. Η απλή κατασκευή και η λιτή αρχιτεκτονική της σύνθεση δεν προδιαθέτουν τον επισκέπτη για τον εσωτερικό χώρο της εκκλησίας με την πλούσια ζωγραφική διακόσμηση, που καλύπτει όλους τους τοίχους. Οι αγιογραφίες του 1737 είναι μοναδικής, για το 18ο αιώνα, τέχνης.
  Αξιοπρόσεκτη είναι η τοιχογραφία με τους κτήτορες του ναού που φορούν την παραδοσιακή στολή των αρχόντων της Σέλιτσας.

Ιστοσελίδα Δήμου Ασκίου
• http://www.askio.gr/axiotheata/in-Agioy-Nikolaoy.h... (1 φωτ.)

Κοίμηση της Θεοτόκου

   Βρίσκεται 1 χλμ. βόρεια της Εράτυρας, στο δρόμο για τον Αγιο Αθανάσιο. Ο ναός είναι τρίκλιτος με ξύλινη στέγη, μια απλή κατασκευή, χωρίς καμιά μνημειακή μορφή εξωτερικά. Κανένα αρχιτεκτονικό στοιχείο δεν ταράζει το απλό και αυστηρό ύφος του μνημείου, εκτός από την προεξοχή αψίδας του ιερού. Αυτό, όμως, που εντυπωσιάζει τον επισκέπτη είναι η πλούσια εσωτερική ζωγραφική διακόσμηση του ναού, με πλούσια και ολοκληρωμένη θεματολογία.
  Από επιγραφή που βρίσκεται πάνω από τη θύρα του νάρθηκα, προκύπτει η χρονολογία ανέγερσης και αγιογράφησης του ναού, που είναι το έτος 1763. Ενδιαφέρον παρουσιάζει και το ξυλόγλυπτο τέμπλο του ναού.

Το κείμενο παρατίθεται τον Φεβρουάριο 2005 από την ακόλουθη ιστοσελίδα, με φωτογραφία, του Δήμου Ασκίου

• http://www.askio.gr/axiotheata/era-in-Koimiseos-ti... (1 φωτ.)