Εμφανίζονται 4 τίτλοι με αναζήτηση: Οι κάτοικοι του τόπου για το τοπωνύμιο: "ΚΥΝΟΥΡΙΑ Επαρχία ΑΡΚΑΔΙΑ".
Ο τσακώνικος χορός είναι παραδοσιακός χορός με ρίζες στα αρχαία ελληνικά
χρόνια. Ιδιαίτερα δημοφιλής στην Τσακωνιά, όπου χορεύεται μέχρι σήμερα σε 5/8
ή 5/4, ανάλογα με το αν χορεύεται αργά ή γρήγορα. Οι χορευτές κρατιούνται σφιχτά,
σαν να προσπαθούν να μη χάσει ο ένας τον άλλο και η πρωτοχορεύτρια κρατά ένα μαντήλι
στο χέρι. Ο χορός είναι ανοιχτός κυκλικός. Αλλοτε, πάλι, σχηματίζει ένα σαλίγκαρο
(σπείρα) σε αργό ρυθμό και ξεδιπλώνεται σε γρήγορο ρυθμό, αναπαριστώντας τη ζωή,
την ανάπτυξη, τη νίκη. Η παράδοση λεει πως ο χορός αυτός σχετίζεται με ένα επεισόδιο
της μυθολογίας: την έξοδο του Θησέα από το Λαβύρινθο. Πολλοί μελετητές πιστεύουν
ότι πρόκειται για τον αρχαίο Γέρανο που είχαν χορέψει ο Θησέας και οι σύντροφοί
του. Γι' αυτό έχει διατυπωθεί η άποψη ότι οι ρίζες του χορού αυτού βρίσκονται
στην Κρήτη. Γεγονός, πάντως, είναι πως υπήρχε και σε άλλα μέρη της Ελλάδας και
της Μικράς Ασίας από πολύ παλιά. Η Δώρα Στράτου γράφει, σχετικά, στο βιβλίο της
"Μια ζωή, μια περιπέτεια":
Οταν στα 1100 π.Χ. κατέβηκαν τα τελευταία Ελληνικά φύλα, οι Δωριείς, και κατέκτησαν
την Πελοπόννησο και διάφορα νησιά, οι παλιοί Μυκηναίοι, κάτοικοι της Λακωνίας,
Αχαιοί και Μινωϊτες άποικοι, κατέφυγαν στα γύρω βουνά, για να αποφύγουν την υποδούλωση.
Με τον καιρό όμως υποτάχθηκαν και αυτοί. Παρ' όλα αυτά οι Τσάκωνες κράτησαν πολλά
από τα βιώματά τους και τις συνήθειες της προηγούμενης ζωής και αυτό αποδεικνύεται
από τον Τσακώνικο χορό, που χορεύεται μόνο στην περιοχή αυτή και αναβιώνει ένα
γεγονός συγκλονιστικό, που μέσα στο πέρασμα των αιώνων δεν λησμονήθηκε: Το Θησέα
και τον χορό του."
Για την προέλευση, ωστόσο, του Τσακώνικου χορού οι μελετητές δεν
έχουν καταλήξει σε μια οριστική και τεκμηριωμένη θέση. Σίγουρα είναι πανάρχαιος
χορός που χορεύεται σε όλα τα τσακωνοχώρια σήμερα, όπως τον χόρευαν πριν από χιλιάδες
χρόνια οι πρόγονοι μας και τον θαυμάζουν οι επισκέπτες καθώς βλέπουν τις τσακωνοπούλες,
ντυμένες τζουμπελούδες, να τον χορεύουν στις εθνικές και τοπικές γιορτές καθώς
και στα θρησκευτικά πανηγύρια του Τυρού, του Πραστού, των Μελάνων, του Λεωνιδίου,
της Σίταινας ...
Οσο για τα μουσικά όργανα και τα τραγούδια που τον συνοδεύουν δεν μπορούμε να
ισχυριστούμε ότι είναι τόσο παλιά όσο ο χορός...
Το κείμενο παρατίθεται τον Μάρτιο 2003 από την ακόλουθη ιστοσελίδα του Δήμου Βόρειας Κυνουρίας
Τα τσακώνικα είναι επιβίωση της αρχαίας Λακωνικής και το μοναδικό
γλωσσικό ιδίωμα, από αυτά που κρατούν από τις αρχαίες Ελληνικές διαλέκτους, το
οποίο έμεινε ζωντανό- δηλαδή ομιλούμενο- τουλάχιστον στον Ελλαδικό χώρο. (Εκτός
του Ελλαδικού χώρου παρόμοιους δεσμούς έχουν η Ποντιακή, η Καππαδοκική και τα
Ελληνικά της Νότιας Ιταλίας).
Η σπανιότητα οφείλεται στο γεγονός ότι από τον 3ο αιώνα π.Χ. και εντεύθεν,
όπως είναι γνωστό, επικράτησε στον Ελληνικό κόσμο η Αλεξανδρινή ή Ελληνιστική
Κοινή, που προήλθε από την Αττική διάλεκτο και είχε υπερδιαλεκτικό χαρακτήρα.
Διάδοχός της ήταν η Μεσαιωνική ελληνική (6ος -18ος αι.) που εξελίχθηκε στη σημερινή
Νέα Ελληνική. Ετσι, τα τσακώνικα θεωρείται σαν παραφθορά και εξέλιξη της αρχαίας
Λακωνικής, αναμεμιγμένη με όλες τις επιρροές της ελληνικής γλώσσας κατά την εξέλιξή
της μέχρι σήμερα. Ομιλείται στις περιοχές της Κυνουρίας όπου υπάρχει τσακώνικος
πληθυσμός, δηλαδή στον Τυρό, τα Σαπουνακαίϊκα, τα Μέλανα, τον Αγιο Ανδρέα, την
Πραματευτή, τη Βασκίνα, το Λιβάδι, τη Σαμπατική, τον Πραστό, τη Σίταινα και την
Καστάνιτσα.
Από τα στοιχεία που υπάρχουν φαίνεται ότι τα τσακώνικα μιλήθηκαν κατά
το παρελθόν και εκτός των ορίων της σημερινής Τσακωνιάς, όπως, για παράδειγμα,
στη γειτονική περιοχή της Λακωνίας, αλλά και στις τσακώνικες αποικίες. Η τελευταία
εκτίμηση στηρίζεται στην πρόσφατη- σχετικά- αποκάλυψη ότι στα χωριά Βάτικα και
Χαβουτσί, των ανατολικών παραλίων της θάλασσας του Μαρμαρά, όπου ήταν συγκεντρωμένοι
Τσάκωνες, μέχρι του έτους 1924 τουλάχιστον ήταν σε χρήση τα τσακώνικα.
Σήμερα, βέβαια, η χρήση αυτού του ιδιώματος έχει υποχωρήσει αισθητά.
Υπολογίζεται ότι το μιλούν (από μέτρια έως καλά) έως και 2.000 κάτοικοι της Τσακωνιάς,
που οι περισσότεροι είναι υπερήλικες. Αξίζει να σημειωθεί πως μέχρι το 1997 τα
τσακώνικα διδάσκονταν στο Γυμνάσιο του Τυρού από ντόπιους καθηγητές. Τα κυριότερα
γλωσσικά στοιχεία που αποδεικνύουν ότι η Τσακωνική έχει στενούς δεσμούς με την
Αρχαία Λακωνική είναι:
Διατήρηση του Δωρικού α εκεί που η Ιωνική είχε η (μάτηρ- μήτηρ).
Τροπή του σ σε δασεία, μεταξύ φωνηέντων, και αποκοπή του έπειτα.
Τροπή του θ σε σ.
Τροπή του τελικού ς σε ρ (ρωτακισμός) όταν ακολουθεί φωνήεν.
Διπλή προφορά του υ σαν ου και ιου, ανάλογα με το ποιο σύμφωνο υπάρχει πριν το
υ (κύων-κούε, λύκος-λιούκο).
Αποβολή του τελικού ς (τοίχο-τοίχος).
Η διάλεκτος γράφεται σήμερα με στοιχεία της νέας ελληνικής εμπλουτισμένα με μερικά
επιπλέον σύμβολα φθόγγων.
Η τσακώνικη διάλεκτος θεωρείται από τις αρχαιότερες στον κόσμο. Η
αρχαιότητα και η καταγωγή της διαλέκτου αποδείχθηκε και από τον μεγάλο Γερμανό
φιλόλογο Μιχαήλ Δέφνερ. Επίσης, για τη διάλεκτο αυτή έχουν γίνει αρκετές έρευνες
από Ελληνες και ξένους ειδικούς και γλωσσολόγους και έχει εκπονηθεί γραμματική
(Κωστάκης) και λεξικό της. Υπάρχει επίσης και αναγνωστικό με στοιχεία λεξιλογίου
και γραμματικής.
Τα τσακώνικα ζωντανεύουν σήμερα και στη μουσική παράδοση, με αρκετά
δημοτικά τραγούδια που συνοδεύουν κυρίως τον τσακώνικο χορό. Μάλιστα τελευταία
έχει εκδοθεί και ποίηση στην τσακώνικη διάλεκτο.
Μια καλή αναφορά μεταξύ άλλων για την τσακώνικη διάλεκτο είναι τα
"Χρονικά των Τσακώνων", έκδοση του συλλόγου του "Αρχείου των Τσακώνων" με έδρα
το Λεωνίδιο, όπου δημοσιεύονται αρκετά άρθρα και εργασίες γύρω από την προέλευση
και την εξέλιξη της γλώσσας.
Το κείμενο παρατίθεται τον Μάρτιο 2003 από την ακόλουθη ιστοσελίδα του Δήμου Βόρειας Κυνουρίας
Λάβετε το καθημερινό newsletter με τα πιο σημαντικά νέα της τουριστικής βιομηχανίας.
Εγγραφείτε τώρα!
