Πληροφορίες τοπωνυμίου

ΙΕΡΑ ΜΟΝΗ ΠΡΟΥΣΟΥ (Μοναστήρι) ΕΥΡΥΤΑΝΙΑ
  Το Μοναστήρι της Παναγιάς της Προυσιώτισσας, που είναι χτισμένο σε ένα απότομο βράχο περικυκλωμένο από μια σπάνια πρασινάδα. Στη Μονή φυλάσσεται η εικόνα της Παναγίας, που είναι έργο του Ευαγγελιστή Λουκά. Μάλιστα ο Ευαγγελιστής Λουκάς αναφέρει ότι την ζωγράφισε κατά την περίοδο που βρισκόταν στην Πάτμο. Για πολλούς αιώνες η εικόνα βρισκόταν και θαυματουργούσε σε μεγάλο ναό στην Προύσα της Μικράς Ασίας. Η εικόνα χάθηκε κατά την περίοδο της εικονομαχίας το 829, όταν κάποιος την πήρε για να τη φέρει στην Ελλάδα. Σύμφωνα με την παράδοση βρέθηκε στην σπηλιά, όπου σήμερα βρίσκεται το Μοναστήρι. Ο άνθρωπος που έμαθε ότι βρέθηκε η εικόνα, ήρθε στον Προυσό για να την πάρει. Καθώς επέστρεφε με τη συνοδεία του νύχτωσε και έπεσαν να κοιμηθούν με αποτέλεσμα την άλλη μέρα το πρωϊ η εικόνα να έχει εξαφανιστεί, και μια μυστηριώδης φωνή τον ενημέρωσε ότι επιθυμία της Παναγίας ήταν η εικόνα να μείνει εκεί που βρέθηκε. Κατά την επιστροφή της στον Προυσό η Παναγία πέρασε από το σημείο που είναι τα "πατήματα" και τρυπώντας την βουνοκορφή διέσχισε το βουνό. Το καθολικό της Μονής χτίστηκε το 1754 και αγιογραφήθηκε από τους ζωγράφους Γ. Γεωργίου και Γ. Αναγνώστου, το 1875. Αξίζει να προσέξετε το ξυλόγλυπτο τέμπλο της. Το Μοναστήρι υπέστη πολλές καταστροφές και λεηλασίες κατά τη διάρκεια της Τουρκοκρατίας και πυρπολήθηκε από τους Γερμανούς το 1944. Διαθέτει επίσης πλούσια βιβλιοθήκη με παλιά χειρόγραφα και έντυπα, ενώ φυλάσσονται πολύτιμα κειμήλια όπως φορητές εικόνες, λειψανοθήκες, άμφια, χρυσοκεντήματα, σταυροί, χειρόγραφοι κώδικες κ.α. Επίσης η Μονή φιλοξενεί και μικρό μουσείο με προσωπικά αντικείμενα του Γεωργίου Καραϊσκάκη, ο οποίος δώρισε στην εικόνα της Παναγία το ασημένιο κάλυμμα.
Το κείμενο (απόσπασμα) παρατίθεται τον Αύγουστο 2003 από τουριστικό φυλλάδιο της Νομαρχίας Ευρυτανίας.