Εμφανίζονται 37 τίτλοι με αναζήτηση: Ιστορία στην ευρύτερη περιοχή: "ΜΑΡΜΑΡΑ Περιφέρεια ΤΟΥΡΚΙΑ" .
ΑΔΡΙΑΝΟΥΠΟΛΗ (Πόλη) ΤΟΥΡΚΙΑ
Η παράδοση αναφέρει ότι η Ορεστιάδα
κτίσθηκε από τον Ορέστη ο οποίος για να ξεφύγει από το διωγμό των Ερινύων για
το φόνο της μητέρας του Κλυταιμνήστρας, ήλθε στη Θράκη
και κατά τη συμβουλή των Μάντεων, λούσθηκε στα νερά των τριών ποταμών (Έβρος,
Αρδα και Τούντζα) και θεραπεύτηκε από την ασθένεια που τον βασάνιζε, από τον τρόμο
και την καταδίωξη των Ερινύων. Από ευγνωμοσύνη και εις ανάμνηση του γεγονότος
αυτού έκτισε μικρή πόλη στη συμβολή των τριών ποταμών, που την ονόμασε Ορεστιάδα,
όπως αναφέρουν οι αρχαίοι συγγραφείς Στράβων, Πλίνιος, Στεφ. Βυζάντιος.
Η παράδοση αυτή διατηρήθηκε δια μέσου των αιώνων, την επιβεβαίωσαν
Έλληνες και Ρωμαίοι συγγραφείς, την επικύρωσαν και οι νεότεροι ιστορικοί και αρχαιολόγοι.
Η πόλη όμως και στους μετέπειτα χρόνους, μέχρι την εποχή που την κατέλαβαν οι
Ρωμαίοι, φαίνεται ότι έφερε και τα δύο ονόματά της. Και Ορεστιάδα μεν την έλεγαν
οι υπόλοιποι Έλληνες, Ουσκουδάμα δε οι Θράκες. Λόγω της στρατηγικής της θέσης
καθώς βρίσκεται στον άξονα που συνδέει την Κωνσταντινούπολη
με την Κεντρική Ευρώπη ήταν πόλος έλξης των κατακτητών.
Στις αρχές του πρώτου αιώνα μ.Χ. οι Ρωμαίοι κατέλαβαν την πόλη και
το 127 ο Αυτοκράτορας Αίλιος Πόλος Αδριανός, κατά μία άλλη παράδοση λούσθηκε και
αυτός στα νερά του ποταμού Έβρου
και θεραπεύτηκε από την ανίατη αρρώστια του σε ανάμνηση δε αυτού του γεγονότος
ανοικοδόμησε την Ορεστιάδα ή
Ουσκουντάμα και της έδωσε το όνομα Αδριανούπολη ή Αιλία. Στους κατοπινούς
χρόνους την πόλη ονόμασαν οι μεν Τούρκοι Εντίρνε, οι δε Βούλγαροι Οντρίν που είναι
και τα δύο παραφθορά του ονόματος Αδριανούπολη.
Η Αδριανούπολη
στη μακραίωνη ιστορία της κατακτήθηκε από διάφορους βάρβαρους λαούς που ήλθαν
από όλα τα σημεία του ορίζοντα. Οι καταστροφές που συσσωρεύτηκαν στη Βυζαντινή
Αυτοκρατορία (330 έως 1453 μ.Χ.) συμπληρώθηκαν με την άλωση της Αδριανούπολης
από τους Τούρκους το 1365 και στη συνέχεια της Βασιλεύουσας Κων/πολης
το 1453.
Η Αδριανούπολη από το 1550 μέχρι το 1922 γίνεται φάρος πνεύματος με
την ίδρυση σχολείων, γυμνασίων και παρθεναγωγείων από τα οποία αποφοίτησαν μεγάλες
μορφές του Ελληνικού Έθνους, όπως ο Στέφανος Καραθεοδωρής και ο Κων/νος Καραθεοδωρής
(καθηγητής μαθηματικών του Πανεπιστημίου του Μονάχου,
μαθητής του Πανεπιστημίου Γκαίτιγκεν
και διάδοχος του μαθηματικού Φέλιξ Κλάιν) και πολλοί δάσκαλοι του Γένους. Στην
περίοδο του 1821 συμμετείχε στην εθνεγερσία χωρίς να καταφέρει να αποκτήσει την
ελευθερία της. Το 1829 κατέβηκαν προς την Αδριανούπολη οι Ρώσοι προσπαθώντας μέχρι
το 1872 να δημιουργήσουν την έως τότε ανύπαρκτη εθνική Βουλγαρική συνείδηση και
να κάνουν πραγματικότητα το πανσλαυιστικό όνειρο. Ο 2ος Βαλκανικός πόλεμος που
ξεκίνησε με τις έριδες μεταξύ Βουλγάρων και Σέρβων τον Ιούνιο του 1913 δίνει την
Αδριανούπολη ξανά στα χέρια των Τούρκων. Στις 15 Ιουλίου 1920 η Αδριανούπολη απελευθερώνεται
από τον Ελληνικό στρατό αλλά η χαρά της απελευθέρωσης δε διαρκεί πολύ χρόνο: η
Μικρασιατική συμφορά του 1922 παρασύρει όλη την περιοχή της Ανατολικής
Θράκης και εγκαταλείπονται χωριά και πόλεις που ήταν επί αιώνες Ελληνικά.
Το 1923 με τη συνθήκη της Λωζάνης
η Ορεστιάδα παραδίνεται στους Τούρκους για στρατιωτικούς λόγους. Οι Έλληνες κάτοικοί
της ξεσπιτώνονται και κτίζουν απέναντι από την παλιά πόλη, την καινούργια τους
πόλη που την ονομάζουν Νέα Ορεστιάδα.
Με την υπ' αριθμ. 238/1992 απόφαση το Δημοτικό Συμβούλιο Ν. Ορεστιάδας
καθορίζει ως έμβλημα της πόλης τη μορφή της μυθικής Ιφιγένειας, ως υπενθύμιση
της θυσίας της Ορεστιάδας στο βωμό των ευρύτερων Εθνικών συμφερόντων και αναγκών
του νεότερου Ελληνισμού.
Το κείμενο (απόσπασμα) παρατίθεται τον Σεπτέμβριο 2003 από τουριστικό φυλλάδιο
του Δήμου Ν. Ορεστιάδας
(1996).
The Peace Treaty signed in Adrianopole in 1829, putting an end to the Russian-Turkish conflict of 1828-1829, considerably diminished the Ottoman suzerainty
ΓΑΡΓΑΡΑ (Αρχαία πόλη) ΤΟΥΡΚΙΑ
Hellanicus adds that Gargara was founded by Assus.
ΝΙΚΑΙΑ (Αρχαία πόλη) ΤΟΥΡΚΙΑ
Ο Στράβων αναφέρει ότι η Νίκαια ιδρύθηκε από τον Αντίγονο, το γιο του Φιλίππου, που την ονόμασε Αντιγόνεια, έπειτα όμως ο Λυσίμαχος άλλαξε το όνομα σε Νίκαια από το όνομα της συζύγου του (Στράβ. 12,4,7).
ΠΑΡΙΟΝ (Αρχαία πόλη) ΤΟΥΡΚΙΑ
Το Πάριον ιδρύθηκε από κατοίκους της Πάρου (Στράβ. 10.5.7).
ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΥΠΟΛΗ (Πόλη) ΤΟΥΡΚΙΑ
Από τα Μέγαρα, ιδρυτής του Βυζαντίου το 658 π.Χ.
ΑΔΡΑΜΥΤΤΙΟΝ (Αρχαία πόλη) ΤΟΥΡΚΙΑ
Ιππαρχος του Τισσαφέρνη, κατέσφαξε τον πληθυσμό (Θουκ. 8,108,4).
ΠΕΡΙΝΘΟΣ (Αρχαία πόλη) ΤΟΥΡΚΙΑ
ΑΔΡΙΑΝΟΥΠΟΛΗ (Πόλη) ΤΟΥΡΚΙΑ
The Goths Crush Romans
ΤΣΑΝΑΚΚΑΛΕ (Πόλη) ΤΟΥΡΚΙΑ
ΑΒΥΔΟΣ (Αρχαία πόλη) ΜΑΡΜΑΡΑ
Anaximenes of Lampsacus says that the Milesians colonized the islands Icaros and Leros; and, near the Hellespont, Limnae in the Chersonesus, as also Abydus and Arisba and Paesus in Asia.
(Perseus Project - Strabo, Geography 14.1.6
ΑΛΩΠΕΚΟΝΝΗΣΟΣ (Αρχαία πόλη) ΤΟΥΡΚΙΑ
Near the outlet of the Hebrus, which has two mouths, lies the city Aenus, on the Melas Gulf; it was founded by Mitylenaeans and Cumaeans, though in still earlier times by Alopeconnesians.
ΑΡΙΣΒΗ (Αρχαία πόλη) ΤΟΥΡΚΙΑ
Anaximenes of Lampsacus says that the Milesians colonized the islands Icaros and Leros; and, near the Hellespont, Limnae in the Chersonesus, as also Abydus and Arisba and Paesus in Asia.
(Perseus Project - Strabo, Geography 14.1.6
ΑΡΤΑΚΗ (Αρχαία πόλη) ΤΟΥΡΚΙΑ
Anaximenes of Lampsacus says that the Milesians colonized the islands Icaros and Leros; and, near the Hellespont, Limnae in the Chersonesus, as also Abydus and Arisba and Paesus in Asia; and Artace and Cyzicus in the island of the Cyziceni.
(Perseus Project - Strabo, Geography 14.1.6)
ΚΥΖΙΚΟΣ (Αρχαία πόλη) ΤΟΥΡΚΙΑ
Anaximenes of Lampsacus says that the Milesians colonized the islands Icaros and Leros; and, near the Hellespont, Limnae in the Chersonesus, as also Abydus and Arisba and Paesus in Asia; and Artace and Cyzicus in the island of the Cyziceni.
(Perseus Project - Strabo, Geography 14.1.6)
ΛΙΜΝΑΙ (Αρχαία πόλη) ΤΟΥΡΚΙΑ
Anaximenes of Lampsacus says that the Milesians colonized the islands Icaros and Leros; and, near the Hellespont, Limnae in the Chersonesus.
(Perseus Project - Strabo, Geography 14.1.6
ΠΑΙΣΟΣ (Ομηρική πόλη) ΜΥΣΙΑ
Anaximenes of Lampsacus says that the Milesians colonized .. Paesus in Asia
ΣΚΗΨΙΣ (Αρχαία πόλη) ΤΟΥΡΚΙΑ
Anaximenes of Lampsacus says that the Milesians colonized .. Scepsis
ΑΔΡΙΑΝΟΥΠΟΛΗ (Πόλη) ΤΟΥΡΚΙΑ
Turkish army crossed to Europe and captured Adrianopole, in 1356
ΑΣΣΟΣ (Αρχαία πόλη) ΤΟΥΡΚΙΑ
The acropolis of Assos was occupied in the Bronze Age, but first began to expand in the 8th and 7th centuries B.C. when Aeolian colonists from Methymna on Lesbos replaced the Carian inhabitants.
ΚΙΟΣ (Πόλη) ΤΟΥΡΚΙΑ
Πρώιμα χρόνια 2000-1000 π.Χ.
Η ευρύτερη περιοχή της Βιθυνίας κατοικήθηκε αρχικά κατά την 2η χιλιετία
π.Χ. από τους Χεταίους, οι οποίοι στην συνέχεια εκτοπίσθηκαν κατά τον 12ο αιώνα
π.Χ.από τους Φρύγες και τους Μυσούς, ινδοευρωπαϊκές φυλές, που πέρασαν από την
Ευρώπη προς την Μ.Ασία. Κατά τον 10ο αιώνα π.Χ. ένας άλλος λαός, οι Βιθυνοί, θρακικής
καταγωγής επικράτησαν στην περιοχή μέχρι τον αποικισμό της από τους Μιλήσιους.
Κατά την περίοδο αυτή, κτίστηκαν στα παράλια του Βοσπόρου πόλεις σπουδαιότατες,
όπως Κίος, Χαλκηδών, Κύζικος, Ηράκλεια και Αστακός (αργότερα Νικομήδεια).
1000 π.Χ.-Γέννηση Χριστού
Η αποίκιση της Κίου από τους Μιλήσιους 625 π.Χ. μέχρι 553 π.Χ. είχε
συμβάλει στην πρόοδο και την ανάπτυξή της και διακρίθηκε κυρίως για το εμπόριο
από τα παράλια προς την ενδοχώρα. Κατά το έτος 553 π.Χ. όλοι οι λαοί της Μ. Ασίας
υποτάχθηκαν στους εμφανισθέντες Ληδούς και αργότερα στους Πέρσες. Ευτυχώς οι νέοι
κατακτητές παρείχαν στους κατοίκους ελευθερία και αυτονομία με μόνη υποχρέωση
την καταβολή φόρων.΄Ετσι συνέχισαν να ευδαιμονούν μέχρι την απελευθέρωσή τους
από τους Αθηναίους το 459 π.Χ. Ο αθηναίος στρατηγός Κίμων ενίκησε στην Κύπρο τον
περσικό στόλο και απεμάκρυνε για πολύ τον κίνδυνο των Περσών, τόσο από την ξηρά
όσο και την θάλασσα. Από το έτος 466 π.Χ. η Κίος με πολλές άλλες πόλεις της Μ.
Ασίας συμμετείχαν στην συμμαχία της Δήλου. Ακόμη η Κίος συμμετείχε και στην Ιωνική
επανάσταση. Μετά την ήττα των Αθηναίων στην Σικελία, οι Πέρσες επανέρχονται καταλαμβάνοντες
και την Κίο το έτος 412 π.Χ. μέχρι το 334 π.Χ., οπότε και απελευθερώνονται από
τον Μ. Αλέξανδρο.
Οι πόλεις της Μ. Ασίας, κατά την διάρκεια των διαφόρων κατοχών, ιδιαίτερα
της περσικής, με τις συνεχείς εξεγέρσεις και αντιδράσεις κατάφερναν να εξασφαλίζουν
καθεστώτα αυτονομίας και δεν εμποδίστηκαν να αναπτυχθούν και να διακριθούν. Από
την εποχή του Μ. Αλεξάνδρου και μετά οι πόλεις ανέρχονται στον κολοφώνα της δόξας,
προόδου και ανάπτυξης σ' όλους τους τομείς, (το 330 π.Χ. κόβονται τα πρώτα χρυσά
νομίσματα της Κίου) . Το εμπόριο αναπτύχθηκε μέχρι την Αίγυπτο και την χώρα των
Φοινίκων, όπου και βρέθηκαν τα χρυσά νομίσματα της Κίου. Η Κίος συμμετείχε ακόμη
και στην Αιτωλική συμπολιτεία. Οι έριδες όμως , οι ανταγωνισμοί και οι διαμάχες
των διαδόχων του Μ. Αλεξάνδρου, οδήγησαν την Κίο και άλλες ελληνικές πόλεις σε
διαδοχικές καταστροφές. Σπουδαιότατη βέβαια ήταν η εκ βάθρων καταστροφή της από
τον βασιλειά Προυσία τον Α΄ της Βιθυνίας, με την βοήθεια του Φιλίππου Ε΄της Μακεδονίας.
Οι κάτοικοι εσφάγησαν, εκδιώχθηκαν ή εκρατήθηκαν δούλοι και νέα πόλη κτίστηκε
με άλλο όνομα "Προυσιάδα η παραθαλάσσια". Η καταστροφή αυτή της Κίου ξεσήκωσε
διαμαρτυρίες πλήθους ελληνικών πόλεων, ιδίως των Ροδίων. Το θέμα έγινε γνωστό
μέχρι την ρωμαϊκή σύγκλητο, που δυστυχώς είχαν αρχίσει να ζητούν σε βοήθεια και
μεσολάβηση οι διάφορες ελληνικές πόλεις. Οι Ρόδιοι και ο ΄Ατταλος Α', ζητώντας
την βοήθεια των Ρωμαίων, αποφάσιζαν μοιραία υπέρ της δικής των καταστροφής και
ολοκλήρου της Ελλάδας. Οι Ρωμαίοι δράττοντες της ευκαιρίας αποφάσισαν να αντιμετωπίσουν
τον Φίλιππο τον Ε΄ στην μάχη της πόλης Κυνός Κεφαλαί της Θεσσαλίας (197 π.Χ. β΄μακεδονικός
πόλεμος) όπου και νικήθηκε και υποχρεώθηκε να εγκαταλείψει κάθε επιβουλή και διεκδίκηση
συμφερόντων στις πόλεις του Βοσπόρου. Γρήγορα πετυχαίνοντας τα σχέδια τους οι
Ρωμαίοι, κατά το έτος 74 π.Χ., μετά τον θάνατο του βασιλειά Νικομήδη Γ΄, με διαθήκη
κληρονόμησαν και κατέλαβαν όλη την Βιθυνία και την Κίο μαζί.
Ρωμαική- Βυζαντινή εποχή
Η Κίος υποταγμένη στους Ρωμαίους έτυχε καθεστώτος αυτονόμου πολιτείας
με εποπτεία Ρωμαίου υπάτου. Διατήρησε τον ελληνικό χαρακτήρα , το εμπόριο, τις
τέχνες και τα γράμματα (ομοίως η Κύζικος και η Απάμεια). Η περιοχή έγινε η πιό
αγαπητή για τον παραθερισμό των Ρωμαίων αρχόντων. Επιφανείς φιλόσοφοι της Κίου
όπως ο Ασκληπιάδης και ο Φλάβιος ?ρχιππος, με κάθε τρόπο κατόρθωναν να εξασφαλίζουν
προνόμια υπέρ της Κίου και να αποκαταστήσουν το όνομα της πόλης από Προυσία σε
Κίο.
Από τις αρχές του β' αιώνα (112 μ.Χ.), ο χριστιανισμός γνώρισε τόση
μεγάλη διάδοση στην περιοχή της Βιθυνίας (την περιοχή επισκέφθηκε και ο Απόστολος
Πέτρος), ώστε ο Ρωμαίος διοικητής Πλίνιος ζήτησε από τον αυτοκράτορα Τραϊανό οδηγίες
για την αντιμετώπιση των άπειρων χριστιανών. Η Κίος έδωσε κι αυτή φόρο αίματος
στους διωγμούς κατά των χριστιανών. Με την ίδρυση της Βυζαντινής αυτοκρατορίας
και την ανακήρυξη του χριστιανισμού ως επίσημης θρησκείας, η Κίος αποκτά αρχιεπισκοπή
με αρχιεπίσκοπο τον Κύριλλο που συμμετέχει στην Α' Οικουμενική σύνοδο στην Νίκαια
της Βιθυνίας το 325 μ.Χ. κατά του Αρείου. Μετά την άλωση της Κωνσταντινούπολης
και την παρακμή των πόλεων, το Πατριαρχείο κατήργησε την αρχιεπισκοπή Κίου, η
περιοχή υπήχθει στην Μητρόπολη Νίκαιας, της οποίας η έδρα ήταν η Κίος. Ο μητροπολίτης
Νικαίας απέχτησε ισχύ και πανίσχυρος έπαιζε πρωτεύοντα ρόλο στην εκλογή του πατριάρχου
και την αντιμετώπιση πολλών ζητημάτων. (Κατά την έναρξη της επανάστασης το 1821
η Κίος διέθεται πέντε ενορίες, η Νίκαια μία και δεκαέξι τα διάφορα χριστιανικά
χωριά της περιοχής).
Κατά τη διάρκεια της Βυζαντινής Αυτοκρατορίας η Κίος απέκτησε σημασία
λόγω της θέσης της και αποτέλεσε το προσφιλές θέρετρο των βυζαντινών αυτοκρατόρων.
Επί αυτοκράτορος Ιουστινιανού ιδρύθηκε στη Κίο στρατιωτική σχολή που λειτούργησε
για 37 χρόνια. ΄Ομως πολλές φορές βρέθηκε στο θέατρο πολεμικών συγκρούσεων μεταξύ
των βυζαντινών και διαφόρων εχθρών. Δέχτηκε επιδρομές από Γότθους, ΄Αραβες, καταστροφές
και λεηλασίες από Σταυροφόρους και Σελτζούκους Τούρκους, που άρχισαν από το 1100
μ.Χ. να απειλούν την Κίο και τη γύρω περιοχή. Οι Σελτζούκοι Τούρκοι, λαός ηπειρωτικός
και νομαδικός, κατόρθωσαν να αποκτήσουν και ναυτικές δυνάμεις, χρησιμοποιώντας
τους ντόπιους κατοίκους ΄Ελληνες, έμπειρους ναυτικούς. Στην Κίο τότε λειτούργησε
το πρώτο τούρκικο ναυπηγείο, που γρήγορα κατέστρεψε ο αυτοκράτορας Αλέξιος Α'
το 1092 μ.Χ. προσπαθώντας να διασώσει την περιοχή της Βιθυνίας από τους Τούρκους.
Πολύ αργότερα, το 1789 μ.Χ. με την ολοκληρωτική επικράτηση των Οσμανιδών Τούρκων,
επί σουλτάνου Σελήμ, ιδρύθηκε νέο τουρκικό ναυπηγείο πολεμικών πλοίων, που λειτούργησε
μέχρι το 1860 μ.Χ.
Σταυροφορίες
Δυστυχώς, κατά την εμφάνιση των Σταυροφόρων, πολλά ήταν τα δεινά και
οι ζημιές που υπέστη η Κίος. Κατά την Α' Σταυροφορία (1096 μ.Χ.) απετέλεσε στρατιωτική
βάση των ιπποτών με το όνομα Κιβωτός (Civitot). Με συνεχείς επιδρομές οι Σταυροφόροι
κατάφεραν να απομακρύνουν τους Τούρκους από τα παραθαλάσσια της Βιθυνίας και να
υποχωρήσουν στο εσωτερικό, γύρω από το Ικόνιο. Κατά την Δ' Σταυροφορία, επί αυτοκράτορος
Αλεξίου Γ' και την πολιορκία της Κωνσταντινούπολις, η Κίος κατελήφθει από τους
Φράγκους (1207 μ.Χ.) και παραχωρήθηκε στην δικαιοδοσία των ιπποτών, μέχρι την
ανακατάληψή της από τον Μιχαήλ Παλαιολόγο (1261 μ.Χ.).
Μεσαίωνας
Από το 1300 μ.Χ., οι επανεμφανισθέντες Τούρκοι, λεηλατούντες όλα τα
παράλια της Προποντίδας, με αργηγό τον Οσμάν Α', κατόρθωσαν την άλωση της Προύσας
(1326 μ.Χ.) και δέκα χρόνια αργότερα, μετά από δύο χρόνια πολιορκίας, κατέλαβαν
και την Κίο (1336 μ.Χ.). Η Κίος κατεστράφει ολοσχερώς, εκ θεμελίων, οι κάτοικοι
εκδιώχθηκαν και κατέφυγαν στο Αργαθώνιο όρος, όπου ζούσαν πρόχειρα με την ελπίδα
της επιστροφής. Μετά από 3 χρόνια τους επετράπει να εγκατασταθούν στην περιοχή
της Κίου κάτω από τα τείχη την ονομαζόμενη "καστρινά", γύρω από τον χώρο της κατεστραμμένης
εκκλησίας της Θεομάννας. Επισκεύασαν την εκκλησία της Κοίμησης της Θεοτόκου (Μητρόπολη)
ή Παζαριώτισσα και άρχισαν τον εκκλησιασμό τους και την κοινωνική οργάνωση. Οι
κάτοικοι της, κυρίως ψαράδες και αγρότες, στερήθηκαν κάθε μόρφωση και παιδεία,
με επιβεβλημένη την τουρκική γλώσσα. Φτώχεια, ατιμώσεις, στερήσεις, παιδομάζωμα,
ήταν τα βασικά χαρακτηριστικά της ζωής των. Ο ετήσιος έγγειος φόρος για τους φτωχούς
κατοίκους ήταν 159000 γρόσια. Πολλοί κάτοικοι προτίμησαν να φύγουν γιατί δεν άντεχαν
την τουρκική παρουσία και καταπίεση. Ακόμη και την καλλιέργεια της αμπέλλου απαγόρευσαν
καθώς και την κατανάλωση του κρασιού ( οι Κιώτες, όμως, αντί των αμπελιών καλλιέργησαν
ροδιές και παρήγαγαν ένα είδος αναψυκτικού από τον χυμό του ροδιού που το κρύωναν
με πάγο από τον Όλυμπο της Προύσας, που διατηρούσαν για το ζεστό καλοκαίρι). Επί
σουλτάνου Μουράτ Δ', 1656-1710 μ.Χ., άρχισε η χαλάρωση των αυστηρών μέτρων και
συγχρόνως άρχισε να διαφαίνονται συνθήκες για ανάπτυξη και πρόοδο. Με την ίδρυση
του πολεμικού ναυπηγείου αρκετοί έλληνες της Κίου και της Κυζήκου σαν έμπειροι
ναυπηγοί βρήκαν δουλειά. Η Κίος αποτελούμενη από αμιγή ελληνικό πληθυσμό απέκτεισε
τότε το δικαίωμα να εκλέγει δικό της δήμαρχο, (τελευταίος πριν την καταστροφή
ήταν ο Αναστάσιος Πινάτσης που πέθανε πρόσφυγας το 1938 στην Θεσσαλονίκη).
19ος αιώνας
Επί σουλτάνου Μαχμούτ Β', 1823-1839 μ.Χ., άρχισαν οι πρώτες μεταρρυθμίσεις
και αργότερα επί Αβδούλ Μετζίτ βελτιώθηκε η κατάσταση των χριστιανών υπηκόων.Αποκαταστάθηκε
η θρησκευτική, κοινωνική, εμπορική θέση της Κίου, επανήλθε η παιδεία με αύξηση
του διδακτικού προσωπικού και ιδρύθηκε Αρρεναγωγείο και Παρθεναγωγείο, με έξοδα
της Κοινότητας. Στα σχολεία συνέχισε πάλι να διδάσκεται το πνεύμα της αρχαίας
Ελλάδας, χώρας κατ' εξοχή πολιτισμού και ελευθερίας. ΄Ολες οι θρησκευτικές εκδηλώσεις
και γιορτές (Ανάσταση, Θεοφάνεια, πανηγύρεις), οι σχολικές εορτές των Τριών Ιεραρχών,
οι διάφορες κοινωνικές εκδηλώσεις όπως γάμοι, βαπτίσεις, Αποκριές, γινόντουσαν
κανονικά με πλήρη ελευθερία. Όλα ήταν τόσο αγαπητά και από τον απλό τουρκικό λαό
, ώστε με τυφλή πίστη συμμετείχαν και πολλές φορές προσκυνούσαν τους εορτάζοντες
θαυματουργούς αγίους της Κίου. Το εμπόριο αναπτύχθηκε σε τέτοιο βαθμό, ώστε ο
γύρω τουρκικός πληθυσμός ήταν οικονομικά εξαρτημένος από τον ελληνικό πληθυσμό
της Κίου. Με την ανακύρηξη του τουρκικού συντάγματος το 1908, όλοι πανυγήριζαν
για την εξαγγελόμενη ισότητα και ελευθερία μεταξύ όλων των υπηκόων της τουρκικής
επικράτειας, ασχέτως εθνικότητας και θρησκείας. Δυστυχώς η εμφάνιση των Νεότουρκων,
οπαδών του φανατικού Κεμάλ, σήμανε την αρχή της καταστροφής. ?ρχισε η γενική επιστράτευση
των μη μουσουλμάνων και ο συστηματικός διωγμός των Ελλήνων και Αρμενίων δεν έλειψε
φυσικά, ούτε οι μεμονομένες πιέσεις, διώξεις, συλλήψεις, κατηγορίες εναντίων εντίμων
κατοίκων της Κίου. Φοβερότερη ήταν η εξόντωση (εξοντώθηκαν περίπου 300.000 'Ελληνες
μικρασιάτες) με τα τάγματα εργασίας, τα αποκαλούμενα "αμελέ ταμπουρού", αγριότερα
ίσως και από τα φασιστικά στρατόπεδα συγκεντρώσεων.
20ος αιώνας
Κατά την διάρκεια του Α' Παγκόσμιου πολέμου, η Τουρκία στο πλευρό
της Γερμανίας, συνέχισε τις διώξεις, σφαγές και λεηλασίες του ελληνικού στοιχείου.
Οι Κιώτες οργανώθηκαν για την αυτοάμυνά τους, εξοπλίζοντας τους περίφημους "νταήδες"
τους με όπλα, αγορασμένα με χρήματα συγκενρωμένα από τα εκκλησιαστικά ταμεία και
την Φιλόπτωχο αδελφότητα. Με το τέλος του πολέμου οι σύμμαχοι και η Ελλάδα εισήλθαν
στην Κωνσταντινούπολη. Στην Κίο και στην γύρω περιοχή, επειδή δρούσαν Τούρκοι
αντάρτες, τσέτες, με την βοήθεια του αγγλικού στόλου, εκδιώχθηκαν και η Κίος παρεδόθη
στον ελληνικό στρατό στις 25 Ιουλίου 1920, με διοικητή τον συνταγματάρχη Δ. Σαμαρτζή.
Η υποδοχή ήταν μεγαλειώδης και ενθουσιώδης, όλος ο λαός με επικεφαλής τον Μητροπολίτη
Νίκαιας και αργότερα Οικουμενικό Πατριάρχη Βασίλειο Γ' και τον Δήμαρχο Α.Πινάτση,
υποδέχθηκαν τον ελληνικό στρατό (ίδε και σχετική φωτογραφία), ψάλλοντες όλοι αντί
άλλου το "Χριστός Ανέστη".
Δυστυχώς ο εθνικός διχασμός και ο συμμαχικός εμπαιγμός οδήγησαν στην
αποτυχία της ενδοξότατης εκστρατείας του στρατού μας στην Μ.Ασία και την εθνική
συμφορά. Έγινε κάποια προσπάθεια αυτονόμησης της παραλιακής ζώνης με σκοπό να
διασωθούν οι κάτοικοι και να μην ξεριζωθούν από τις εστίες τους. Η τότε Σοβιετική
Ένωση προσφέρθηκε να μεσολαβήσει ανάμεσα στην Ελλάδα και Τουρκία, αλλά δυστυχώς
η βασιλική κυβέρνηση της υποτέλειας απαξίωσε και ν'απαντήσει στην ρωσική μεσολάβηση
(καμμιά ιστορία δεν αναφέρεται στην προσπάθεια των Ρώσων πλην του Γ.Κορδάτου,
τόμος 5ος).
'Αδικα ξεκίνησε η "Αμυνα" τόσο στην Σμύρνη όσο και σε κάθε πόλη της
Μικρασίας. Στην Κίο έγινε μεγάλη συγκέντρωση με συμμετοχή και τούρκων κατοίκων
των πέριξ χωριών που χαιρετούσαν την αυτονομία της Μικρασίας. Τα σχέδια όμως των
συμμάχων ήταν άλλα. Η μυρωδιά των πετρελαίων της Μοσούλης και της Μεσοποταμίας
τους ανάγκαζαν να προχωρήσουν σε μοίρασμα των εδαφών που δεν τους ανήκαν χωρίς
να λογαριάζουν το δικαίωμα τους για ανεξαρτησία, αυτοδιάθεση και ακεραιότητα.
Σύμφωνα με την απογραφή του 1912 στην Μ.Ασία σε σύνολο 10.755.774 κατοίκων ζούσαν
2.522.151 Έλληνες.Το δικαίωμα διατήρησης της δικής τους εθνικής ζωής δεν το σεβάστηκε
κανείς από τους μεγάλους που διακήρυτταν σε διεθνείς συναντήσεις, ότι τάχα προστατεύουν
τα μικρά και αδύναμα έθνη. Ήδη οι ίδιοι οι Γερμανοί οργάνωσαν τα περίφημα πογκρόμ
εναντίων του μικρασιατικού Ελληνισμού.
Η επίθεση του Κεμάλ, ενισχυμένου τώρα από τους συμμάχους, ήταν σφοδρότατη
και οργανωμένη.Μάταια ο εγκατελελειμένος από τους συμμάχους ελληνικός στρατός
πότιζε με αίμα τα "δικά μας χώματα". Ο στρατιωτικός υποτομέας της Κίου από 22
Αυγούστου 1922 δέχτηκε επιθέσεις και αναγκάστηκε να εγκαταλείψει την Κίο στις
28 Αυγούστου 1922. Ο πληθυσμός περίπου 30.000 πρόσφυγες πια, Κιώτες και άλλοι
από τις γύρω περιοχές, στιβαγμένοι στην παραλία, άδικα περίμεναν την άφιξη πλοίων.
Γαλλικά πλοία στο λιμάνι των Μουδανίων, εμπόδιζαν με τους ισχυρότερους ασυρμάτους
των την επαφή του αντιτορπιλλικού "Πάνθηρα" με τον "Αβέρωφ" που βρισκόταν στην
Κωνσταντινούπολη. Τελικά έφτασαν 11 φορτηγά πλοία και από ώρα 2 μ.μ. της 25ης
Αυγούστου 1922, άρχισε η επιβίβαση των προσφύγων, αφήνοντας πίσω γλυκύτατη πατρίδα,
αγώνες, θυσίες, τάφους αγαπημένων, περιουσίες.
Το κείμενο παρατίθεται τον Ιούνιο 2005 από την ακόλουθη ιστοσελίδα του Δήμου Νέας Κίου
Λάβετε το καθημερινό newsletter με τα πιο σημαντικά νέα της τουριστικής βιομηχανίας.
Εγγραφείτε τώρα!
