Πληροφορίες τοπωνυμίου

Επιτύμβιο ανάγλυφο

ΠΕΝΤΑΒΡΥΣΟ (Χωριό) ΚΑΣΤΟΡΙΑ
Στην Πεντάβρυσο, το καλοκαίρι του 1999, ήρθε στο φως γλυπτό, από τα σημαντικότερα που έχουν βρεθεί στον Ν. Καστοριάς. Πρόκειται για το αρχαιότερο επιτύμβιο ανάγλυφο της Ανω Μακεδονίας και ένα από τα καλύτερα κλασσικά έργα που έχουν ποτέ ανακαλυφθεί σ' ολόκληρη τη Μακεδόνικη επικράτεια. Το κομμάτι αυτό του επιτάφιου μνημείου διασώζει το γαλήνιο και θλιμμένο πρόσωπο μιας γυναίκας η οποία έζησε και πέθανε εδώ πριν από 24 αιώνες (μια γενιά πριν από τον Φίλιππο τον Β'). Τότε η Ορεστίδα ήταν ένα ανεξάρτητο βασίλειο που είδη μετείχε ενεργά στα πολιτικά πράγματα της υπόλοιπης Ελλάδος.
Όμως αυτό το έργο της τέχνης αποδεικνύει ότι η Ορεστίδα ήταν ενεργός μέτοχος στον πολιτισμό και την αισθητική της κεντρικής Ελλάδας, αφού η τεχνοτροπία του το δείχνει με την Βοιωτία και την Αττική στην μετά Παρθενώνα εποχή (400 π.Χ.).
Η παρουσία ενός τόσο εξαιρετικού έργου τέχνης εδώ, καθώς και οι πρόσφατες ανακαλύψεις περισσοτέρων κλασσικών αρχαιοτήτων στην γύρω περιοχή (επιτάφιες επιγραφές, περικεφαλαία, αρχαίο εργαστήριο κεραμικής) οδηγούν με βεβαιότητα στο συμπέρασμα ότι έχουμε να κάνουμε με ένα μοναδικό αρχαίο αστικό κέντρο και ότι η ιστορία της περιοχής πρέπει να ξαναγραφτεί. Επίσης σπουδαία αρχαιολογικά ευρήματα έχουν έρθει στο φως στην περιοχή Ψαλίδα Καστοριάς, στο Νεστόριο και απομεινάρια της αρχαίας Διοκλητιανούπολης στο Αργος Ορεστικό.

Το απόσπασμα παρατίθεται τον Ιούνιο 2003 από την ακόλουθη ιστοσελίδα, με φωτογραφίες, της Νομαρχίας Καστοριάς