Πληροφορίες τοπωνυμίου

Νεοκλασσικά Αρχοντικά

ΠΟΣΕΙΔΩΝΙΑ (Χωριό) ΣΥΡΟΣ
Η Ποσειδωνία είχε επιλεγεί από τους πλουσίους της εποχής σαν τόπος εξοχής. Έτσι χτίστηκαν τα πολλά Νεοκλασσικά Αρχοντικά, τα οποία διασώζονται και μπορεί να επισκεφθεί ο επισκέπτης. Πολλές βίλες και επιβλητικές πυργοειδείς επαύλεις, ξύλινες βεράντες, εξωτερικές σκάλες και κήποι γεμάτοι με δέντρα χαρακτηρίζουν αυτή την "αριστοκρατική" εξοχή της Σύρου.

Τα Αρχοντικά

  Η ζωή κι η όψη της Ποσειδωνίας συνδέθηκε με την άνθηση της Ερμούπολης και επηρεάστηκε απ' αυτήν. Η πόλη ξεπετάχθηκε μέσα από τις φλόγες της ελληνικής επανάστασης, όταν οι Χιώτες αναζήτησαν (μετά τη σφαγή στη Χίο το 1822) μια νέα πατρίδα ήσυχη και φιλόξενη. Έτσι φθάνουν στην ανέγγιχτη από τη φρίκη του πολέμου Σύρο. Θ' ακολουθήσουν οι Ψαριανοί, οι Κρήτες, οι Κασιώτες, οι Μικρασιάτες κ.α. Η Ερμούπολη σε 11 μόνο χρόνια καθίσταται όχι μόνο εμπορικό κα βιομηχανικό κέντρο, αλλά και κέντρο Ναυτιλίας και Πολιτισμού. Ο δρόμος που συνδέει το χωριό με την Ερμούπολη φτιάχνεται γύρω στα 1855. Μετά το 1880, κάποιοι καραβοκύρηδες, καπνοβιομήχανοι, βαμβακέμποροι, έμποροι ξυλείας, κυρίως Χιώτες από την Ερμούπολη, θα' ρθουν στην Ντελλαγκράτσια να γαληνέψουν και να ονειρευτούν στην ηρεμία του τοπίου, αλλά και να κυνηγήσουν οι περισσότεροι, μιας κι εκείνες τις εποχές το κυνήγι ήταν άφθονο στους γύρω λόφους.
  Τα αρχοντικά, λαμπρά και περίτεχνα, ξεπαραβγαίνουν σε ομορφιά και πολυτέλεια. Διώροφα και τριώροφα φεγγοβολούν στο φως της ασετυλίνης που φωτίζει τα ίδια αλλά και το γύρω δρόμο με φανάρια. Αρκετά επηρεασμένα απ' το νεοκλασικό στοιχείο, άλλα, αρχιτεκτονικές συνθέσεις όπου παντρεύονται διάφορα στοιχεία αγγλικής, γαλλικής και ιταλικής τεχνοτροπίας. Η πέτρα τους άλλοτε παρμένη από το ίδιο το κτήμα, άλλοτε πάλι πωρόλιθος που έρχεται από αλλού ή μαλτεζόπετρα που φτάνει με πλοίο κατευθείαν από τη Μάλτα στο χωριό.

Το κείμενο παρατίθεται τον Οκτώβριο 2003 από την ακόλουθη ιστοσελίδα, με φωτογραφίες, της Δήμου Ποσειδωνίας

Ιστοσελίδα Δήμου Ποσειδωνίας
• http://www.poseidonia-syros.gr/architecture/arxont... (6 φωτ.)

Τα σπίτια του χωριού

  Το σπίτι στα χωριά είναι ένα μικρό, λιτό κι απέριττο κτίσμα που στέγαζε τις πολυάνθρωπες φαμίλιες. Οι πρώτες αγροικίες είναι σκόρπιες στο χώρο, όμως αυτό δεν θα σταθεί εμπόδιο στην επικοινωνία, αντίθετα οι σχέσεις των κατοίκων θα είναι ζεστές και ανθρώπινες. Το σπίτι, χαμηλό, σε σχήμα Γ, απλώνεται συνήθως νοτιοανατολικά ν' αγναντεύει τον πρωινό ήλιο. Περιλαμβάνει τη σάλα, την κάμαρα και την κουζίνα με το τζάκι, όπου γινόταν η ιεροτελεστία του μαγειρέματος στα ξύλα. Στο πλάι της κουζίνας, το στε(γ)άδι, όπου υπήρχε ο φούρνος, αλλά και το τζάκι για τις δύσκολες δουλειές (χοιροσφάγια). Τα μικρά πετρόκτιστα δωμάτια είχαν καλαμένια οροφή, που τη στήριζαν δοκάρια από καστανιές η αρεφτιές. Για μόνωση πάνω από τα καλάμια τοποθετούσαν βούρλα και κατόπιν φύκια, τέλος έστρωναν με μαεστρία λειβαδόχωμα, ώστε ν' αποφύγουν το στάξιμο του δώματος. Το στρώσιμο του δώματος επαναλαμβανόταν χρόνο με το χρόνο. Το πάτωμα, πρωτόγονο επίσης (η συλαριά), στρωνόταν κι αυτό με ειδικό χώμα που οι νοικοκυρές, αφού το ράντιζαν, το σκούπιζαν και καμμιά φορά το άσπριζαν (ασβέστωναν) κιόλας. Οι πέτρινοι τοίχοι είχαν για μοναδικά συνεκτικά υλικά το χώμα και τα φύκια. Το εξωτερικό μέρος του σπιτιού τέλειωνε στο πάνω μέρος με το σαμάρι (ζωνάρι), που είχε χρώμα ανάλογο με το υπόλοιπο σπίτι. Αυτό βέβαια καθιερώθηκε σε μετέπειτα εποχές, γιατί τα πρώτα χρόνια τα σπίτια δεν ήσαν καν σοβατισμένα. το πιο συχνό ήταν το άσπρο σπίτι με το γαλάζιο ζωνάρι ή το ανοικτό ροζ με άσπρο ζωνάρι.

Το κείμενο παρατίθεται τον Οκτώβριο 2003 από την ακόλουθη ιστοσελίδα, με φωτογραφίες, της Δήμου Ποσειδωνίας

Ιστοσελίδα Δήμου Ποσειδωνίας
• http://www.poseidonia-syros.gr/architecture/xoriat... (4 φωτ.)