Πληροφορίες τοπωνυμίου

Ο οδοντωτός σιδηρόδρομος

• http://www.kalavrita.net/odontotos.htm

Φαράγγι Βουραϊκού

Η κοιλάδα του Βουραϊκού και η περιοχή γύρω από τα Καλάβρυτα ήταν λίμνη. Η διέξοδος που βρήκαν τα νέρα προς την θάλασσα, δημιούργησαν το φαράγγι, που όλα τα μετέπειτα χρόνια βαθαίνει με το πέρασμά του ο Βουραϊκός, ο "Ερασίνος" των Αρχαίων. Το φαράγγι είναι βαθύτερο της Σαμαριάς και το μήκος του είναι 20 χλμ. Το στενότερο σημείο είναι λίγα χιλιόμετρα πριν την Ζαχλωρού ανεβαίνοντας, και ονομάζεται "Πόρτες". Οι φυσικές του ομορφιές, καταρράχτες, σπήλαια με σταλακτίτες και σταλαγμίτες σε διάφορες παραστάσεις, η πυκνή και εναλλασσόμενη ανάλογα με το υψόμετρο βλάστηση, που αρχίζει από ελιά και πικροδάφνη, συνεχίζει την Ανοιξη σε ανθισμένο σπάρτο και πλατάνια και καταλήγει στον έλατο, το κατατάσσουν πρώτο στην Ελλάδα.

Πιο συγκεκριμένα, στην περιοχή απαντά μια ποικιλία τύπων μεσογειακής βλάστησης, στην οποία επικρατούν θαμνώνες και δάση ή υπολείμματα δασικών συστάδων καθώς και απόκρημνες βραχώδεις ορθοπλαγιές. Οι οικότοποι που κυριαρχούν είναι:
- Δάση και θαμνώνες με αριές
- Πευκοδάση με χαλέπιο πεύκη
- Δάση ελληνικής ελάτης (στα υψηλότερα μέρη του φαραγγιού)
- Παρόχθια βλάστηση πλατάνου ( κατά μήκος του ποταμού και των χειμάρρων )
- Απόκρημνες ασβεστολιθικές και κροκαλοπαγείς ορθοπλαγιές ( ο σημαντικότερος οικότοπος για τα περισσότερα είδη σπάνιας, απειλούμενης και ενδημικής χλωρίδας )
Στους βραχώδεις σχηματισμούς φύονται σπάνια και ενδημικά φυτικά είδη, όπως η Aurinia moreana, η Asperula arcadiensis κ.α.

Εδώ φωλιάζουν, επίσης, σπάνια είδη αρπακτικών πουλιων όπως το όρνιο κι ο πετρίτης, ενώ στην περιοχή ζουν ελάχιστοι χρυσαετοί και σπιζαετοί. Ο φιδαετός φωλιάζει στα δένδρα των απόκρημνων βουνοπλαγιών και τρέφεται με φίδια και σαύρες, που αφθονούν στην περιοχή. Πηγή ζωης του Βουραϊκού είναι ο ομώνυνος ποταμός, όπου ζουν νερόφιδα, πλήθη βατράχων, πέστροφες και το είδος ψαριού Barbus meridionalis. Όλα αυτά αποτελούν τροφή για τη βίδρα, ένα απειλούμενο θηλαστικό, το οποίο επίσης, ζει στην περιοχή. Μια πρόσθετη ομορφιά που κάνει το φαράγγι του Βουραϊκού μοναδικό, είναι το τραινάκι του Οδοντωτού.

• http://www.oreivatein.com/page/mountains1/gorges/v...

Vouraikos gorge

  The trip on the funicular railway resembles a journey in a dream.
  Once the train has left the tranquil, peaceful landscape of Diakofto, it delves into the deep gorge of the Vouraikos river that runs down from Helmos.Before long the little train is clutching the rails with its "teeth".
  The higher you go the better you appreciate nature' s silent work. Enormous rocks, boulders gnawed by time, trees hanging from the mountain slopes call forth awe and admiration.
  The first stop - pause for breath - is at Trekilia for a quick cup of coffee; then on to the village of Zahlorou at an altitude of 642 m.
  This traditional village possesses a rare natural beauty.
  The town of Kalavrita, the third stop on the funicular, is spread out on the slopes of Helmos at an altitude of 750 meters.
  Numerous tall plane trees offer their welcoming shade. They line the streets like an arcade.
  The charming houses, streets, trees all make you feel right at home.
The town exudes tranquillity. Just outside town a Venetian fortress, "the castle of Orea", stands atop a bluff.

This text is cited December 2004 from the West Greece Region General Secretariat URL below, which contains image.

• http://www.westerngreece.gr/en/index.php?fmSearch=... (1 φωτ.)

Φαράγγι Βουραϊκού - Οδοντωτός Σιδηρόδρομος

  Ο Οδοντωτός σιδηρόδρομος Διακοπτού - Καλαβρύτων και η μοναδική διαδρομή του μέσα από το φαράγγι του Βουραϊκού ποταμού αποτελούν ένα από τα ωραιότερα φυσικά αξιοθέατα της χώρας μας. Έχει χαρακτηριστεί η θεαματικότερη σιδηροδρομική γραμμή των Βαλκανίων.
  Το τοπίο στο βόρειο τμήμα της Πελοποννήσου χαρακτηρίζεται από κροκαλοπαγές τείχος που αυλακώνεται από παράλληλες χαράδρες ξεκινώντας από τα εσωτερικά υψίπεδα και φτάνουν λίγα χιλιόμετρα πριν το επίπεδο της θάλασσας. Σ' αυτό το κροκαλοπαγές τείχος είναι σκαμμένο το φαράγγι του Βουραϊκού.
  Το όνομα του φαραγγιού μνημονεύει τη Βούρα σημαντική πόλη της αρχαιότητας που πρωτοστάτησε στην ίδρυση της Αχαϊκής Συμπολιτείας.
  Στα κάθετα τοιχώματα του φαραγγιού διασώζονται πολύ ενδιαφέρουσες και σπάνιες φυτοκοινωνίες μοναδικών ειδών, χαρακτηριστικές των βραχωδών βιότοπων της ανατολικής Μεσογείου. Ανάμεσα στα είδη είναι η καμπανούλα των βράχων Campanula versicolor, το αρωματικό Teucrium pollium, τη μικρή φτέρη Ceterach officinarum και από τα σπανιότερα είδη το τοπικό ενδημικό Achillea unbelata ssp monocephala, την ενδημική των βουνών της βόρειας Πελοποννήσου Aurinia moreana και της Asperula arcadiensis, είδος ενδημικό του Χελμού, της Ζήρειας και της Γκιώνας.
  Το πιο αξιομνημόνευτο στοιχείο του φαραγγιού είναι το μικρό τρενάκι που το διασχίζει απ' άκρη σ' άκρη. Η κατασκευή του οδοντωτού σιδηροδρόμου αποφασίστηκε στα χρόνια της Τρικουπικής διακυβέρνησης, στο πλαίσιο του μεγαλεπήβολου σχεδίου σιδηροδρομικής σύνδεσης όλης της Ελλάδας. Αυτό το έργο υποστηρίχθηκε από το φίλο του Τρικούπη και τοπικό πολιτευτή Ασημάκη Φωτήλα. Η γραμμή κατασκευάστηκε από γαλλική εταιρεία ενώ συνέδραμαν και Ιταλοί τεχνίτες, που είχαν αποκτήσει μεγάλη εμπειρία σε ανάλογα έργα στις Αλπεις. Το έργο τελείωσε το 1895 και τα εγκαίνια έγιναν την επόμενη χρονιά με την συμμετοχή του τότε βασιλιά. Η πρώτη μηχανή ήταν ατμοκίνητη και σε κάθε στάση υπήρχαν υδατόπυργοι για την αναπλήρωση του νερού.
  Το Διακοπτό απέχει από τα Καλάβρυτα 22 χιλιόμετρα, η διαδρομή διαρκεί μια ώρα και η ταχύτητα του συρμού κυμαίνεται από 30 έως 40 χιλ./ώρα στην απλή γραμμή και 6 έως 15 στα δόντια. Η μεγάλη κλίση της γραμμής δεν επιτρέπει την κυκλοφορία ενός συμβατικού συρμού, γι' αυτό ανάμεσα στις σιδηροτροχιές τοποθετήθηκε ένας οδοντωτός άξονας που επιτρέπει με τη λειτουργία ενός μηχανισμού, να ανέβει από το επίπεδο της θάλασσας στο σταθμό των Καλαβρύτων με υψόμετρο 750 μέτρα. Έχει το μικρότερο μήκος σε πλάτος γραμμών στην Ευρώπη (0,75 μ.). Σήμερα το τρενάκι με δυο μικρά βαγόνια και την ντηζελοηλεκτρική μονάδα στο κέντρο ξεκινά από το σταθμό του Διακοπτού ανηφορίζοντας προς τα Καλάβρυτα περνώντας στην αρχή από το ομαλό κομμάτι και συνεχίζει βγάζοντας τα δόντια του, μπαίνοντας στο πρώτο στένεμα της χαράδρας και την στάση στον οικισμό Νιάματα. Το τρενάκι με το όνομα Οδοντωτός περνάει από μικρά τούνελ όπου ανάμεσα στα μικρά ανοίγματα προλαβαίνουμε να διακρίνουμε στην απέναντι όχθη μεγάλη βραχοσκεπή με διαδοχικές σπηλαιώδεις αίθουσες, σε μια από τις οποίες οι σταλαγμίτες έχουν σχηματίσει όρθιες στήλες που μοιάζουν με μορφές παραταγμένες με σύνθεση δικαστηρίου (δικαστής, πρόεδρος και εισαγγελέας). Ο Οδοντωτός μαζεύει τα δόντια του στη στάση των Τρικλιών. Η διαδρομή συνεχίζει σε άγρια τοπία με καταρράκτες και φτάνουμε στο πιο στενό σημείο της διαδρομής που λέγεται "Πόρτες" και το τρενάκι περνάει μέσα από σήραγγα. Ανηφορίζοντας ο Οδοντωτός βγάζει τα δόντια του και φτάνει στο σταθμό του Μεγάλου Σπηλαίου όπου βρίσκεται στον οικισμό της Κάτω Ζαχλωρούς. Συνεχίζοντας τώρα πλέον την ομαλή διαδρομή του προς Καλάβρυτα αναπτύσσει ταχύτητα περνώντας από την στάση της Κερπινής και φτάνει στα Καλάβρυτα μέσα από τον ανοιχτό κάμπο.
  Δίπλα από τις γραμμές του τρένου υπάρχει μονοπάτι που παλιότερα χρησιμοποιούνταν από τους κατοίκους της περιοχής, σήμερα η ίδια χάραξη έχει σηματοδοτηθεί με σύμβολα του Ευρωπαϊκού Μονοπατιού Ε4 που χρησιμοποιείται από πεζοπόρους Έλληνες και ξένους πεζοπόρους. Η διαδρομή για το κατέβασμα απαιτεί περίπου 6 ώρες και για το ανέβασμα περίπου 7 με 8 ώρες.
  Κάθε χρόνο την τρίτη Κυριακή του Μαΐου διοργανώνεται από το Σύλλογο Ορειβασίας και Χιονοδρομίας Καλαβρύτων, το Πανελλήνιο Πέρασμα με τη συμμετοχή εκατοντάδων ορειβατών και πεζοπόρων.
  Μετά από ένα χρόνο διακοπής των δρομολογίων του οδοντωτού λόγω εργασιών ανακαίνισης και αντικατάστασης των σιδηροτροχιών επαναλειτούργησε τον Ιούνιο του 2004. Η παραλαβή των τεσσάρων νέων σύγχρονων μηχανών και συρμών θα δώσει πνοή στην περιοχή τα επόμενα χρόνια.

Το κείμενο παρατίθεται τον Μάρτιο 2005 από την ακόλουθη ιστοσελίδα, με φωτογραφία, του Δήμου Καλαβρύτων

• http://www.kalavrita.gr/DynSITE/index.php?contentI... (1 φωτ.)