Πληροφορίες τοπωνυμίου

Οι Μανιάτικοι Πύργοι

  Οι Μανιάτικοι Πύργοι αποτελούν μια ιδιότυπη και μοναδική στην Ελλάδα κατηγορία λαϊκών αρχιτεκτονικών έργων, των οποίων η ύπαρξη δικαιολογείται από την ανάγκη αντιμετώπισης των Τούρκων καθώς και από το ίδιο το κοινωνικό σύστημα που επικρατούσε στην περιοχή, τη διάκριση σε πατριές και τους εξοντωτικούς μεταξύ τους αγώνες.
  Εκτός των πύργων που βρίσκονται κτισμένοι σε στρατηγικά σημεία και είχαν ως σκοπό την άμυνα του συνόλου, αρκετοί άλλοι βρίσκονται είτε μεμονωμένοι είτε σε οικισμούς, οι οποίοι αποκτούν μια ιδιότυπη και χαρακτηριστική φυσιογνωμία αφού, εκτός των άλλων, το ύψος του πύργου μιας πατριάς όριζε το μέγεθος της δύναμης και της αξίας της οικογένειας που τον κατείχε.
  Είναι λιθοδόμητες και πολυόροφες κατασκευές, που ανάλογα του μεγέθους τους αποτελούν είτε ολόκληρη την κατοικία είτε το οχυρωμένο τμήμα της, το οποίο υψώνεται μέσα από την περιτειχισμένη αυλή και σε αυτό κατοικούν οι άνδρες της οικογένειας, υπεύθυνοι για τη φύλαξη των γύρω σπιτιών. Οι διαστάσεις αυτών των πύργων είναι περίπου 4x4 μ., ενώ στις πλευρές τους έχουν μικρά ανοίγματα που χρησιμεύουν για πολεμίστρες.
  Στην κορυφή τους φέρουν εξέχοντα κυκλικά ή εξαγωνικά παρατηρητήρια και το δώμα τους περιβάλλεται από ψηλό στηθαίο. Τα δάπεδα των κατώτερων ορόφων στηρίζονται πάνω σε θόλους, ενώ των ψηλότερων είναι πάντοτε ξύλινα, και η μεταξύ τους επικοινωνία γίνεται με ξύλινες σκάλες. Οι παλαιότεροι πύργοι ήταν κτισμένοι με ξερολίθια, ενώ από το 18ο αι. και έπειτα κτίζονται με ασβεστοκονίαμα και είναι πολύ ανθεκτικότεροι, με γωνίες προσεκτικά κατασκευασμένες με μεγάλα αγκωνάρια.
  Η κατασκευή των πύργων σταμάτησε στα τέλη του 19ου αι., όταν η κρατική εξουσία επιβλήθηκε σιγά-σιγά και αντικατέστησε το πατριαρχικό καθεστώς της περιοχής. Σήμερα είναι 800 περίπου και βρίσκονται σκορπισμένοι σε όλη τη Μάνη, όπως αυτοί που βρίσκονται στον οικισμό της Βάθειας, του Μουρτζίνου στην Καρδαμύλη, του Τζανετάκη και του Καπετανάκη και αποτελούν αξιόλογα λαϊκά αρχιτεκτονικά έργα, υπαγορευμένα κυρίως από τις ιστορικές και κοινωνικές συνθήκες της χερσονήσου της Μάνης.

Το κείμενο παρατίθεται τον Μάρτιο 2003 από την ακόλουθη ιστοσελίδα, με φωτογραφία, της Νομαρχιακής Επιτροπής Τουριστικής Προβολής Μεσσηνίας

• http://www.na-messinia.gr/docs-gr/pirgos.htm (1 φωτ.)