Πληροφορίες τοπωνυμίου

Στη θέση Κάραβος. Σε απόσταση δέκα λεπτών βρίσκονται και οι πηγές.

•Πηγή Μάνας (διαμορφωμένος χώρος με πλακόστρωτη πλατεία, κιόσκι ανάπαυλας ανάμεσα σε πλατάνια και νερά).
•Καταρράκτης Κάραβος (μικρός φυσικός καταρράκτης, όπου ο επισκέπτης έχει τη δυνατότητα να δει από ψηλά την Πορταριά και να περάσει κάποιες ώρες χαλάρωσης στο καφενεδάκι που υπάρχει εκεί).
•Πλατεία Αδάμενας (ιδανικό μέρος χαλάρωσης και αναψυχής, σημείο έναρξης του μονοπατιού προς την Πηγή Μάνας).
•Κεντρική Πλατεία «Μελίνας Μερκούρη» (περιτριγυρισμένη από ξενοδοχεία και ταβέρνες, χώρος των κυριοτέρων πολιτιστικών εκδηλώσεων).
•Πλατεία Ταξιαρχών (ο επισκέπτης μπορεί να προσκυνήσει στο πέτρινο εκκλησάκι και να απολαύσει την καταπληκτική θέα προς το Βόλο και τον Παγασητικό).
Μουσειακά Μνημεία:
•Αθανασάκειο Νηπιαγωγείο (από τα πρώτα στην Ελλάδα).
•Αρχοντικό Ζούλια (το οποίο λειτούργησε ως Επαγγελματική Σχολή θηλέων και είναι το σημερίνο Μουσείο).
•Τσοπότειο Σχολαρχείο (το σημερινό Σχολείο).
•Θεοξένεια (ερείπια του πολυτελέστερου ξενοδοχείου των Βαλκανίων της προπολεμικής πειόδου).
•Παναγία Πορταρέα (βυζαντινό εκκλησάκι 11ου αιώνα, ότι απέμεινε από το παλιό μοναστήρι γύρω από το οποίο χτίστηκε η Πορταριά απ' όπου, κατά μία εκδοχή, πήρε και το όνομα της).
•Παναγίτσα - Αγ. Συμεών (εκκλησάκι αρχαιολογικής σημασίας πρόσφατα αναστηλωμένο).
•Παναγία Οδηγήτρια (μοναστήρι με 40 μοναχές).
Αναστηλωμένα Αρχοντικά
•Αθανασάκη
•Δεσποτικό
•Κανταρτζή
•Ναουμίδη
•Χατζηαργύρη
Βρύσες
  Λέγοντας Πήλιο στο νου έρχεται το απέραντο πράσινο και τα γάργαρα καθάρια νερά του. Η ζωοποιός αυτή δύναμη, το νερό, είναι αυτό που σ' αφήνει εκστατικό. Γαληνεύει το μάτι και ημερεύει ο νους του ανθρώπου, σ' όποιο σημείο του Πηλίου και αν βρεθείς. Σαν φυσικό επακόλουθο λοιπόν είναι η ύπαρξη αμέτρητων κρηνών στο βουνό αυτό.
  Σ' όλη την Πορταριά θα βρει ο επισκέπτης βρύσες και κρήνες λιτές ή περίτεχνες ή θολωτές διάσπαρτες τόσο πάνω στον κεντρικό δρόμο όσο και μέσα στα καλντερίμια.
  Ανηφορίζοντας λοιπόν στην Πορταριά η πρώτη βρύση που συναντάμε είναι αυτή μπροστά στο εκκλησάκι της Παναγίτσας Παπαρρήγα. Λίγο πιο κάτω, μέσα στο χώρο του Ξενία, κάτω απ' το πλατάνι, δίπλα στον Aγιο Ταξιάρχη, δεσπόζει άλλη λιθόκτιστη βρυσούλα. Στην άκρη του Εθνικού δρόμου, μπροστά στους Αγίους Αναργύρους, τα μπετόνια στοιβαγμένα περιμένουν να γεμίσουν με γάργαρο νερό από τους Βολιώτες που ανεβαίνουν. Στη διασταύρωση του Εθνικού με το καλντερίμι που οδηγεί στο τριώροφο λιθόκτιστο κτίριο που ήταν παράρτημα του θεοξένεια, άλλη λιθόκτιστη κι αυτή, τρέχει το νερό της νύχτα - μέρα.
  Φθάνοντας στο Δημαρχείο Πορταριάς, μπροστά απ' την πεζούλα, η πέτρινη βρύση που έγινε το 1965, όχι καινούργια αλλά που μεταφέρθηκε απ' την αυλή του σπιτιού της Λαμπρινής Δόμπα, όπου κατασκευάσθηκε το 1861. Μέσα στον περιβάλλοντα χώρο του Δημαρχείου, άλλη λιθόκτιστη με πέτρες Πρόπαν, πανέμορφη και αυτή. Στο πάρκινγκ, λίγο πιο πάνω, κτιστή με πέτρα Προπάν, άλλη κρήνη. Εδώ μπορείς να σταματήσεις χωρίς τον φόβο των τροχοφόρων και να ευχαριστηθεί το μάτι σου αλλά και να δροσιστεί ο λαιμός σου απ' την δροσιά των νερών της. Η βρύση λίγο πιο πάνω απ' τον Αγιο Νικόλαο, ασβεστωμένη, με κέντημα τα κόκκινα τουβλάκια πάνω στον εθνικό δρόμο και αυτή.
  Ανηφορίζοντας για τον Κάραβο, πριν απ' τον ξενώνα του Δεβριάδη, ο δήμαρχος Βασίλης Κοντορίζος έφτιαξε δύο μαζί, κάτω ακριβώς απ' την όμορφη παιδική χαρά. Στο τέλους του καλντεριμιού που περνά μπροστά απ' το πατρικό του σπίτι άλλη βρυσούλα.
  Πηγαίνοντας για Ερυθρό Σταυρό, και προσπερνώντας το ξενοδοχείο «Πορταριά», κάτω απ' το μεγάλο πλατάνι κτιστή καμαρώνει άλλη. Από την άλλη πλευρά, απ' τον Επαρχιακό δρόμο Πορταριάς - Μακρινίτσας, είναι η βρύση της Αδάμαινας. Από δική της πηγή έχει το καλύτερο νερό. Κάτω από τα πλατάνια της ρεματιάς, χώρος συγκέντρωσης και συνάντησης πολλών Βολιωτών, που έρχονται να πάρουν νερό - δικαιολογία νομίζω - κυρίως να απολαύσουν αυτό το ανεπανάληπτο τοπίο. Αυτήν την ομορφιά, αυτή την δροσιά, αυτή την θέα.

Το κείμενο παρατίθεται τον Σεπτέμβριο 2004 από την ακόλουθη ιστοσελίδα, με φωτογραφίες, του Δήμου Πορταριάς

• http://www.portaria.gr/aksioPortaria.asp (5 φωτ.)

Ξενοδοχείο "Θεοξένεια"

  Στο κέντρο της Πορταριάς δεσπόζει το ξακουστό σε όλους «Θεοξένεια», το πολυτελέστερο ξενοδοχείο των Βαλκανίων της προπολεμικής περιόδου, το οποίο φιλοξένησε σημαντικά πρόσωπα της εποχής πριν την καταστροφή του από τους Γερμανούς στον δεύτερο Παγκόσμιο Πόλεμο. Σήμερα στα χαλάσματα του «Θεοξένεια» πραγματοποιούνται οι πολιτιστικές εκδηλώσεις του Δήμου, ο οποίος έχει σκοπό να διαμορφώσει τον κήπο του σε ανοικτό θεατράκι.
  Η λειτουργία του Μέγα «Θεοξένεια» άρχισε το 1905. Η κατασκευή του ολοκληρώθηκε σε τρία χρόνια από τον μηχανικό Μ. Αργύρη. Ο Κ. Αθανασάκης (ιδιοκτήτης) θέλησε να κατασκευάσει μια ξενοδοχειακή μονάδα που αντίστοιχη της δεν υπήρχε στα Βαλκάνια, με στόχο την φιλοξενία στο πανέμορφο χώρο του Πηλίου και της Πορταριάς κυρίως επιχειρηματιών και κοσμικών από το χώρο της Ελλάδος και της εγγύς Ανατολής, τους οποίους γνώριζε μέσω των επιχειρηματικών του δραστηριοτήτων στην Αίγυπτο.
  Πράγματι η λειτουργία του «Θεοξένεια» καθόρισε νέους τρόπους ξενοδοχείασης με ένα υψηλό επίπεδο ανέσεων. Τα 25 περίπου δωμάτια χαρακτηρίζονταν από πολυτέλεια και ανέσεις μοναδικές για εκείνη την περίοδο. Στο ισόγειο φιλοξενούνταν το εστιατόριο και η μεγάλη σάλα δεξιώσεων όπου οι βεγγέρες συνοδεία του «κλειδοκύμβαλου» διαδεχόταν η μια την άλλη κατά την θερινή περίοδο. Στο μπροστινό μέρος του ξενοδοχείου είχε διαμορφωθεί κήπος, στις αλέες του οποίου συχνά περπατούσαν οι ένοικοι του αλλά και επώνυμοι του Βόλου και της Πορταριάς. Στο πίσω μέρος υπήρχε διαμορφωμένος χώρος για τέννις και σιντριβάνι για την ψυχαγωγία των μικρών ενοίκων ενώ από εκεί ξεκινούσαν και οι παρέες καβάλα στα άλογα για τους ημερήσιους περιπάτους τους προς την κορυφή του Πηλίου.
  Το «Θεοξένεια» ήταν ένας λόγος που η Πορταριά στράφηκε προς τον τουρισμό ιδίως μετά το Βασιλικό διάταγμα του 1920 που τη χαρακτήριζε χώρου ιδιαιτέρου φυσικού κάλους μαζί με την Κηφισιά και την Ύδρα. Στις επώνυμες παρέες που συγκροτούνταν κάθε χρόνο την θερινή περίοδο στο «Θεοξένεια», σημαντική θέση κατέχει ο κύκλος του βουνού απαρτιζόμενος από λογοτέχνες.
  Η πορεία του ξενοδοχείου συνεχίστηκε ως το 1940 οπότε επιτάχθηκε από την Ιταλική διοίκηση και χρησιμοποιήθηκε ως διοικητήριο ενώ την χαριστική του βολή δέχτηκε τον Αύγουστο του 1944, όταν βομβαρδίστηκε η Πορταριά και κάηκαν πολλά από τα αρχοντικά της. Μεταξύ αυτών και το «Θεοξένεια», του οποίου σήμερα οι τοίχοι ορθώνονται σκεπασμένοι από κισσούς δίνοντας στον επισκέπτη μια άποψη του παρελθόντος του.

Το κείμενο παρατίθεται τον Σεπτέμβριο 2004 από την ακόλουθη ιστοσελίδα, με φωτογραφίες, του Δήμου Πορταριάς

• http://www.portaria.gr/aksioPortariaTeoksenia.asp (3 φωτ.)

Παναγία Πορταρέα

  Ο μονόχωρος ξυλόστεγος ναΐσκος της Παναγίας Πορταρέας στην Πορταριά χτίστηκε τον 16° αι. πάνω στο βυζαντινό μονίδριο της Παναγίας Πορταρέας.
  Εργασίες συντήρησης που έγιναν τα τελευταία χρόνια στο μνημείο απέδειξαν ότι από τον αρχικό βυζαντινό ναό διασώζονται στα χαμηλά μέρη της βόρειας, νότιας και ανατολικής πλευράς τμήματα της τοιχοποιίας και ότι αυτός είχε τις ίδιες διαστάσεις με εκείνες του ναού του 16ου αι. Η μικρή αυτή μονή ήταν όπως πληροφορούμαστε από τις πηγές, αρχαιότερη από την μονή Προδρόμου Νέας Πέτρας, στην οποία και ανήκε μετά την ίδρυση της ( (1972) η χρονολογία ανέγερσης της τοποθετείται με πολλή πιθανότητα στο πρώτο μισό του 13ου αι.) Στον ναΐσκο υπάρχουν τοιχογραφίες του 16ου αι.

Το κείμενο παρατίθεται τον Σεπτέμβριο 2004 από την ακόλουθη ιστοσελίδα, με φωτογραφία, του Δήμου Πορταριάς

• http://www.portaria.gr/PanagiaPortarea.asp (1 φωτ.)