Πληροφορίες τοπωνυμίου

Τα Περτουλιώτικα λιβάδια

  Το Περτούλι, περιτριγυρισμένο από τα ξακουστά βουνά Νεράϊδα, Κόζιακας, Λουπάτα και Αυγό και γεμάτο από πυκνά δάση, καταπράσινα λιβάδια, αγριολούλουδα που με την πολυχρωμία τους ξεπετάγονται δίπλα στα ψηλά έλατα και τα τρεχούμενα νερά του χειμάρρου που γεμίζουν με υδρόβια φυτά, δεν θα ήταν υπερβολή να μιλήσουμε για ένα ορεινό παράδεισο. Στη χλωρίδα του Περτουλίου ξεπηδά ένας καλλωπιστικός θάμνος που σπάνια συναντάται στην Ελλάδα, ενώ είναι πολύ γνωστός σε δυτικές περιοχές της Ευρώπης όπως και στην Γιουγκοσλαβία, το Λιβούρνο.
  Η φυσική υπερβολή κορυφώνεται στα Περτουλιώτικα λιβάδια όπου ζώα βόσκουν αμέριμνα ενώ το καταπράσινο λαμπυρίζει κάτω από το εκτυφλωτικό φως είτε του λαμπερού ήλιου είτε του πυκνού χιονιού.
  Τα Περτουλιώτικα λιβάδια έχουν συνδεθεί με το ετήσιο αντάμωμα των Σαρακατσαναίων, που διοργανώνεται στα τέλη Μαΐου και γίνεται το σημείο συνάντησης των Σαρακατσαναίων των Βαλκανίων.
  Λογής-λογής βιότοποι αποτελούν μνημεία του περιβάλλοντος όπως το δάσος της Μάνας όπου τα ζαρκάδια και τα ελάφια κάνουν παρέα στους επισκέπτες τους. Επίσης οι οργανωμένοι χώροι με βρύσες και καθιστικά ανάμεσα στα δάση προσφέρονται για εκδρομές απόδρασης και πικ-νικ. Η μέρα ενός επισκέπτη μπορεί να γεμίσει με έναν απλό περίπατο μέσα στο απέραντο πράσινο, με ορειβασία, ιππασία, ποδηλασία, δραστηριότητες που πραγματοποιούνται μέσα στον καθαρό αέρα.
  Στο Περτούλι επίσης λόγω της απέραντης δασώδους έκτασης με τις σπάνιες ποικιλίες των δένδρων , το Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης οριοθέτησε μια περιοχή ως Πανεπιστημιακό δάσος, για πρακτική εξάσκηση των φοιτητών του τμήματος Δασολογίας & Φυσικού Περιβάλλοντος με ξύλινες κατασκευές που χρησιμοποιούνται ως καταλύματα και εργαστηριακοί χώροι.
  Η συνέχεια της διαδρομής μας αφήνει άναυδους, με την εικόνα που δημιουργούν τα Περτουλιώτικα λιβάδια. Παντού πράσινο, όπου γυρίσεις το βλέμμα σου αντικρύζεις πανύψηλα έλατα και τρεχούμενα νερά. Από δω πηγάζει ο παραπόταμος του Αχελώου Βαλόρεμα ή Ξεριάς ή Περτουλιώτικος, ενώ ένα φυσικό μονοπάτι οδηγεί στο καταφύγιο «Χατζηπέτρος» σε υψόμετρο 1738μ., δημιούργημα του ΕΜΟΤ.
  Ο ορειβάτης που καταφέρνει να φθάσει ως εκεί ξεκινώντας από τα Λιβάδια Περτουλίου και συγκεκριμένα από το γραφικό εκκλησάκι των Αγ. Αποστόλων Πέτρου και Παύλου, θα συναντήσει τη βρύση Μπακόλα, σε μισή ώρα θα αγγίξει την ψηλότερη κορυφή του Κόζιακα, την Φούρκα ή Χατζηπέτρος ή Αστραπή (υψόμ. 1901 μ.) και σε μιάμιση ώρα ακολουθώντας ένα φυσικό μονοπάτι θα φθάσει στο ομώνυμο καταφύγιο, δημιούργημα του ΕΜΟΤ, που βρίσκεται σε υψόμετρο 1738μ. Από εδώ θα γνωρίσει όλο τον Θεσσαλικό κάμπο, την οροσειρά Χασίων-Αντιχασίων, τα Μετέωρα αλλά και πολλές κορυφές της Πίνδου.
  Τα Περτουλιώτικα λιβάδια συνδέονται άμεσα με την οροσειρά του Κόζιακα που εκτείνεται δυτικά της πόλης των Τρικάλων και σε μήκος 24 χιλιόμ. Στην αρχαιότητα ήταν γνωστός ως Κερκέτιον Όρος, μοιάζει με θεϊκό τείχος έτσι όπως απλώνεται και σύμφωνα με τους ερευνητές δημιουργήθηκε από ιζήματα πριν από 160 εκατομμύρια χρόνια. Μυτερές σαν ξίφη κορυφές, βουνοπλαγιές γεμάτες σπήλαια, φαράγγια, λεκανοπέδια και ρέματα, που προκαλούν τους πολύ τολμηρούς και αυτούς που αγαπούν το ανεξερεύνητο να τα πλησιάσουν. Ο συγγραφέας Αλέκος Χατζηγάκης δίνει ακριβώς την εικόνα του Κόζιακα με την εξής περιγραφή: « Κι όταν το βουνό λούζεται στο δειλινό απ' του ήλιου τις χρυσές ακτίνες ο θεατής έκπληκτος αντικρίζει ένα πλατύ χρυσαφί σε σιρίτι ελαφρά επαργυρωμένο-χρυσοασημένιος χείμαρρος- να ξεκινά από την πιο ψηλή ράχη, την και να φτάνει ως την τελευταία ακρόρραχη, την Κίσσα, απ' την κορυφή της οποίας τινάζονται σε σχήμα αναποδογυρισμένου χωνιού οι τελευταίες αχτίνες του ήλιου, δίνοντας μεγαλόπρεπη όψη ηφαιστείου σε δράση. Και πέρα στο βάθος των βουνών του Ζυγού ο ουράνιος θόλος παρουσιάζει την ονειρεμένη πολιτεία στην οποία θα ποθούσε να ζήσει ο κάθε ονειροπόλος».
  Ακολουθώντας την τεθλασμένη γραμμή της οροσειράς του Κόζιακα το ανθρώπινο μάτι στέκεται σε ένα βραχώδη και απότομο κώνο, που είναι η πιο ψηλή κορυφή η γνωστή Μαρόσα ή Όρνιο (ύψ.2020μ.), συνεχίζοντας συναντά την κορυφή Λουπάτα με ύψος 2066μ. και τέλος στο πιο ψηλό σημείο 2148 μ., την κορυφή Αυγό. Για να φθάσει ο ορειβάτης στη γραφική Μαρόσα και από κει στο Αυγό, πρέπει να ξεκινήσει από το κοντινό Νεραϊδοχώρι και από κει να κατέβει στην Πύρρα. Αλλά και από δω μέσα από φυσικά μονοπάτια οδηγείσαι απευθείας στο Αυγό απ' όπου γνωρίζεις όλες τις κορυφές της Πίνδου, τον Κόζιακα, τα Τζουμέρκα, τα Αγραφα και στο βάθος να πιάσει με το μάτι του το φιδίσιο αφρώδες πέρασμα του Αχελώου.
  Μια άλλη κορυφογραμμή, πραγματικός κώνος, που αξίζει να γνωρίσει κανείς είναι αυτή της Κακαρδίτσας, το μεγαλύτερο βουνό της νότιας Πίνδου που βόρεια συνδέεται με το Περιστέρι (Λάκμος), κοντά στο Χαλίκι, και νότια με τα Τζουμέρκα. Η Κακαρδίτσα με υψόμετρ. 2429μ. αποζημιώνει τον επισκέπτη της καθώς από τη δυτική πλευρά της μεταφέρεται στην γειτονική Ήπειρο, όπου είναι σκαρφαλωμένα τα παραδοσιακά και ξακουστά χωριά, Καλαρρύτες, Συράκο, Ματσούκι, Μελισσουργοί ενώ στην ανατολική νοιώθει στο σπίτι του, αφού όπου και να στρέψει το βλέμμα του βλέπει να ξεφυτρώνουν σαν αετοφωλιές τα χωριά Γαρδίκι, Αθαμανία, Αγία Παρασκευή, Μηλιά, Παλαιοχώρι Γαρδικίου και Αρματωλικό. Πολλές διαδρομές οδηγούν στην Κακαρδίτσα με πιο κοντινή αυτή από το Γαρδίκι, διάρκειας τεσσάρων ωρών, ενώ πιο ομαλά αλλά μεγαλύτερης διάρκειας είναι εκείνη που ξεκινά από το χωριό Νεράϊδα.
  Η ανάβαση στην Κακαρδίτσα κατά τη διάρκεια της νύχτας μοιάζει με ένα εξωπραγματικό θέαμα, βλέπεις την λίμνη των Ιωαννίνων με τα φώτα της πόλης της να λαμπυρίζουν και να κάνουν τα νερά της να μοιάζουν με ένα απέραντο κόκκινο ενώ η απόλαυση αυτή κορυφώνεται με την ανατολή του ηλίου που το φως της αντανακλάται στις υπόλοιπες κορυφές της Πίνδου.

Το κείμενο παρατίθεται τον Ιούνιο 2005 από την ακόλουθη ιστοσελίδα, με φωτογραφίες, του Δήμου Αιθήκων

• http://www.dimosaithikon.gr/aksiotheata_1_gr.asp?t...

•Πανεπιστημιακό Δάσος Περτουλίου (όπου διαβούν σπάνια ζώα και αναπτύσσεται μια μεγάλη ποικιλία ειδών χλωρίδας)
•Περτουλιώτικα λιβάδια (οροπέδια): Διασχίζονται από τον "Ξεριά" ή "Περτουλιώτικο" ποταμό που τα χωρίζει σε εξαιρετικά μαιανδρικά σχήματα (ντόπια ονομασία "κουλούρια". Ονομασία είναι τα "κουλούρια" της "Χάϊδως", του "Χατζηγάκη", το "Πηγαδούλι")
•Λίμνη Κόζιακα: ανάμεσα στις κορυφές "Αστραπή"' και "Αρβανίτες"' (1.500-1.600 υψ)
•Φαράγγι της Μάνας: διασχίζεται από τον παραπόταμο του Αχελώου και αποτελεί βιότοπο για αρκούδες, λύκους και ελάφια
•Κατασκηνωτικός χώρος της Αγίας Κυριακής στο Περτούλι: προσφέρεται η δυνατότητα στους επισκέπτες να κατασκηνώσουν κοντά στο δάσος
•Καταφύγιο "'Κερκέτιον"

Το κείμενο παρατίθεται τον Ιούνιο 2005 από την ακόλουθη ιστοσελίδα του Δήμου Αιθήκων

• http://www.dimosaithikon.gr/pertouli_gr.asp?tpage=...

Πύργος του Χατζηγάκη (1841)

Εγγονού του Χατζή Μπέρτα (έχει αναστηλωθεί βάσει φωτογραφιών και γκραβούρων που μαρτυρούν την πρώτη του μορφή). Ο Χατζηγάκης ήταν ο μεγαλύτερος τσέλιγκας του Ασπροποτάμου.

Το πέτρινο "Γεφύρι της γριάς"

Βρίσκεται στο "φαράγγι της Μάνας", που διασχίζεται από τον παραπόταμο του Αχελώου και αποτελεί αξιόλογο μνημείο της περιοχής καθώς πάνω στο γεφύρι υπάρχουν σκαλισμένες παραστάσεις με εξαιρετική λεπτότητα και τέχνη.

Ο "Μπαζέικος μύλος"

Στη δεξιά όχθη φαντάζει πλαγιαστή πλακανίθρα πάνω στην οποία βρίσκεται κουλουριασμένη πετρωμένη πέστροφα.