Πληροφορίες τοπωνυμίου

Ακρόπολη Σμαρίου

ΣΜΑΡΙ (Χωριό) ΚΑΣΤΕΛΛΙ
Στην περιοχή γίνονται ακόμη ανασκαφές και τα ευρήματα ανήκουν σε διάφορες περιόδους από τη Μεσομινωική ΙΙ και μετά.

• http://www.interkriti.org/kasteli/grvilges.htm#sma...

ΑΣΚΟΙ (Χωριό) ΚΑΣΤΕΛΛΙ
Κοντά στο χωριό σε απόκρημνη κορυφή ανακαλύφτηκε τυχαία πήλινο ειδώλειο λατρευτού Μεσομινωϊκών χρόνων. Στην κορυφή του υψώματος Αμυγδαλοκέφαλο, ΒΑ του χωριού υπάρχουν τα λείψανα μεγάλου οικοδομήματος Ιερού Κορυφής.

• http://www.interkriti.org/kasteli/grvilges.htm#ask...

Λυττός-Η αρχαία πόλη

ΛΥΚΤΟΣ (Αρχαία πόλη) ΚΑΣΤΕΛΛΙ
  Η Λύττος ήταν μια από τις πιο παλιές και ακμαίες πόλεις κατά την Ελληνιστική (Δωρική Περίοδο). Η επικράτειά της εκτεινόταν από τη βόρεια ως τη νότια Κρήτη συμπεριλαμβανόμενου και του Οροπεδίου του Λασιθίου. Το λιμάνι της ήταν η Χερσόνησος. Η Λύττος ήταν μια σπουδαία πόλη κράτος κατά την Ελληνιστική Περίοδο και πήρε μέρος στον πόλεμο με την Κνωσό και τη Γόρτυνα. Το 220 π.Χ. εκστράτευσε κατά της Ιεράπετρας που ήταν μια δυνατή πόλη, στη θέση της σημερινής Ιεράπετρας, αφήνοντας την πόλη τους με ελάχιστη προστασία. Οι κάτοικοι της Κνωσού βρήκαν την ευκαιρία να καταστρέψουν ολοκληρωτικά την πόλη. Η πόλη ξαναχτίστηκε αργότερα και εκδήλωσε δυνατή αντίσταση στους Ρωμαίους. Σήμερα κάποια ερείπια, που προέκυψαν από τις πρόσφατες ανασκαφές στην περιοχή, είναι ακόμα ορατά. Πάντως η τοποθεσία προσφέρει καταπληκτική θέα της πεδιάδας και των βουνών του Λασιθίου που την κάνει αλησμόνητη για τον επισκέπτη. Μερικά από τα ρωμαϊκά τείχη που περιέβαλλαν την πόλη είναι ορατά. Πολλά αγάλματα έχουν βρεθεί σ' αυτή την περιοχή.

Το απόσπασμα παρατίθεται τον Φεβρουάριο 2003 από την ακόλουθη ιστοσελίδα, με φωτογραφίες, της Crete TOURnet

Ιστοσελίδα της Crete TOURnet
• http://www.crete.tournet.gr/Site.jdp?ID=351 (4 φωτ.)

ΑΡΧΑΓΓΕΛΟΣ (Χωριό) ΚΑΣΤΕΛΛΙ
Στην τοποθεσία Τρόχαλος, βρέθηκαν κτίρια Υστερομινωικών Ι και ΙΙ περιόδου, με θησαυρό μινωικών εργαλείων.