Πληροφορίες τοπωνυμίου

Αρχαιολογικός χώρος Ψωφίδας

ΨΩΦΙΣ (Αρχαία πόλη) ΑΧΑΪΑ
  Κοντά στο χωριό Τριπόταμα της Αχαϊας, στα όρια με το νομό Αρκαδίας, είναι μικρός οικισμός, η Ψωφίδα. Στον παρακείμενο λόφο και στις πλαγιές του υπάρχουν τα ερείπια της αρχαίας πόλης Ψωφίδας. Η πόλη βρισκόταν στα σύνορα της Αρκαδίας, της Ιλιδας και της Αχαϊας. Σύμφωνα με τους αρχαίους περιηγητές και τους μελετητές η αρχαία Ψωφίς ήταν αρκαδική πόλη: "Η Ψωφίς έστι μεν ομολογούμενον και παλαιόν Aρκάδων κτίσμα της Αζανίδος" (Πολύβιος 4,70). Την περιοχή είχε επισκεφθεί ο Παυσανίας, για την οποία αναφέρει αρκετές πληροφορίες στο βιβλίο του "Αρκαδικά".
   Η αρχαία πόλη ήταν χτισμένη σε περιμετρικά τειχισμένο βουνό, που είχε τη θέση ακρόπολης. Είχε ακόμα σαν φυσική οχύρωση τούς παραπόταμους του Ερύμανθου, Νουσαϊτικο (Αροάνιος κατά Παυσανία), Λιβαρτζινό (Ερύμανθος κατά Πολύβιο) και Βερτσιώτικο (Σειραίος). Πανω στο λόφο σώζονται σήμερα λείψανα της αρχαίας πόλης. Μεταξύ αυτών υπάρχουν υπολείμματα της περιμετρικής οχύρωσης, όπως και διάσπαρτα τμήματα στηλών, κιονόκρανα κλπ. στους αγρούς και στις αυλές των σπιτιών. Μια σειρά αρχαίων στηλών υπάρχει στην αυλή της παρακείμενης περιτειχισμένης παλιάς εκκλησίας και παλαιότερα μοναστηριού της Παναγίας. Οικοδομικά μέλη του παλιού μοναστηριού φαίνεται να έχουν ληφθεί από τις παρακείμενες αρχαιότητες. Στο δυτικό τμήμα τους τείχους, στην πλαγιά του λόφου, έχουν αποκαλυφθεί με πρόσφατες ανασκαφές λείψανα τμήματος θεάτρου, που αποτελεί μαρτυρία για την ακμή της αρχαίας αυτής αρκαδικής πόλης. Οι ανασκαφές είναι σε εξέλιξη. Επίσης έχει κατασκευασθεί δρόμος που για την οδική πρόσβαση στις αρχαιότητες στην κορυφή του λόφου.