Πληροφορίες τοπωνυμίου

Μυκηναϊκό Νεκροταφείο Αγίας Τριάδας Ηλείας

ΑΓΙΑ ΤΡΙΑΔΑ (Χωριό) ΗΛΕΙΑ
Τηλέφωνο: +30 27230 22448
  Στη ΒΑ Ηλεία, κοντά στα σύνορα των νομών Ηλείας και Αχαϊας και σε μικρή απόσταση ανατολικά του χωριού της Αγίας Τριάδας, έχει ερευνηθεί εκτεταμένο μυκηναϊκό νεκροταφείο θαλαμοειδών τάφων. Είναι λαξευμένοι στην κλιτύ του λοφίσκου και διατεταγμένοι σε σειρές, με προσανατολισμό Β-Ν και Α-Δ.
  Ερευνήθηκαν συνολικά πενήντα (50) τάφοι, οι οποίοι απέδοσαν σημαντικότατα ευρήματα. Βρέθηκαν περίπου πεντακόσια (500) αγγεία: ψευδόστομοι αμφορείς -που είναι και το πιο κοινό σχήμα- μεγάλοι δίωτοι και τετράωτοι αμφορείς, πιθαμφορίσκοι, αλάβαστρα, κύαθοι, πρόχοι, λήκυθοι, άωτα σφαιρικά αγγεία, πτηνόσχημα κ.ά., ενώ βρέθηκαν και δύο νέοι τύποι αγγείων.
  Στη διακόσμηση των αγγείων κυριαρχούν τα ημικύκλια, τα τρίγωνα, τα άνθη, οι κυματοειδείς γραμμές, οι ταινίες κ.ά. Τα εικονιστικά θέματα είναι λίγα. Το σημαντικότερο είναι η παράσταση πρόθεσης νεκρού, που διατηρήθηκε σε όστρακα κρατήρα και χρονολογείται στη μέση ΥΕ ΙΙΙ Γ περίοδο.
  Στα 1500 περίπου ανέρχονται και τα μικροευρήματα που προέρχονται από το νεκροταφείο. Τα σημαντικότερα είναι: δύο χάλκινες πόρπες, χάλκινες και οστέινες περόνες, ξυράφια, ένα χρυσό περίαπτο και ένα από ορεία κρύσταλλο, ένα χρυσό περιδέραιο, οκτακόσιες (800) περίπου χάντρες διαφόρων τύπων (από σάρδιο, φαγεντιανή και υαλόμαζα), δύο γραφίδες, δεκατρεις σφραγιδόλιθοι, οκτώ χάλκινα μαχαίρια, πέντε λόγχες δοράτων, αρκετοί οδόντες κάπρου από οδοντόφρακτα κράνη, ένα ξίφος, δύο χάλκινα αγγεία, λίθινη μήτρα κ.ά.
  Το νεκροταφείο της Αγίας Τριάδας χρονολογείται από την αρχή της ΥΕ ΙΙΙ Α έως και το τέλος της ΥΕ ΙΙΙ Γ περιόδου και αποτελεί μία από τις σημαντικότερες θέσεις στην Ηλεία.

  Σε ορεινή και δύσβατη θέση της ΒΑ.Ηλείας, μεταξύ των κοινοτήτων Πανόπουλου και Αγ. Τριάδας επισημάνθηκε ήδη από το Φεβρουάριο του 1988 εκτεταμένο νεκροταφείο, μυκηναϊκών θαλαμωτών τάφων. Η θέση ονομάζεται Παλιομπουκουβίνα (από το ομώνυμο χωριό το οποίο υπήρχε κάποτε εκεί και κατεστράφη, σύμφωνα με την προφορική παράδοση, από λοιμώδη νόσο), ενώ το τοπωνύμιο μαρτυρεί εγκατάσταση σλαβικών φύλων, καθώς Μπουκοβαρ στη σλαβονική ονομάζεται η δρύς. Η ανασκαφή ξεκίνησε από τον Ιανουάριο του 1990 έως το 1994 και επανελήφθη το πρώτο εξάμηνο του 1997. Συνολικά μέχρι το 1995 απεκαλύφθησαν 47 θαλαμωτοί τάφοι.
  Το νεκροταφείο, παρά τη δραστηριότητα των αρχαιοκαπήλων, απέδωσε πλούσια ευρήματα (περίπου τετρακόσια πενήντα ακέραια αγγεία και 1500 μικροευρήματα).
  Οι θαλαμωτοί τάφοι περιλάμβαναν πολλαπλές ταφές, διαφόρων χρονικών φάσεων της ύστατης Χαλκοκρατίας (1400 - 1100 π.Χ), όπως καταδεικνύεται και από τα συνανήκοντα κτερίσματα. Μόνο στον τάφο 36 είχε αποτεθεί ένας νεκρός, ενώ οι υπόλοιποι περιείχαν από τρείς έως εικοσιοκτώ ταφές, που ανήκαν σε γυναίκες, άνδρες και παιδιά, χωρίς την ύπαρξη κάποιου διαχωρισμού βάσει του φύλου ή της ηλικίας. Οι πρωταρχικές ταφές συνήθως γίνονταν είτε σε λάκκους είτε επί του δαπέδου. Σε κάθε λάκκο απετίθετο ένας μόνον νεκρός, συνήθως σε έντονα συνεσταλμένη στάση και ακολουθώντας τον προσανατολισμό ολόκληρου του μνημείου. Οι ανακομιδές τοποθετούνταν και πάλι είτε σε λάκκους ή οι παλαιότερες ταφές παραμερίζονταν στην περιφέρεια του θαλάμου σχηματίζοντας σωρούς, χωρίς να λαμβάνεται οποιαδήποτε πρόνοια ή να επιδεικνύεται κάποια μορφή σεβασμού για τους προγενέστερους ενταφιασμούς. Τα μεγάλα αγγεία πιθανόν να καλύπτονταν με κάποιο είδος υφάσματος, προφανώς για να προστατευθεί το περιεχόμενό τους. Κάθε ταφικό μνημείο μάλλον ανήκε σε μία οικογένεια ή γένος και τον ίδιο σκοπό εξυπηρετούσαν και οι διπλοί θάλαμοι. Όταν δηλαδή ο κύριος θάλαμος ήταν πλήρης ταφών, η ιδιοκτήτρια οικογένεια κατασκεύαζε στο οπίσθιο τοίχωμα έναν άλλο, προκειμένου να ενταφιάσει τα υπόλοιπα μέλη της.
  Σε μία περίπτωση μπροστά στον τάφο είχε τοποθετηθεί μεγάλος κρατήρας, σε ειδικά διαμορφωμένη εσοχή, έχοντας ρόλο σήματος. Πολύτιμες πληροφορίες για τα έθιμα ταφής μας παρέχουν επτά όστρακα κρατήρα από τον δρόμο του θαλαμωτού τάφου 5. Εικονίζουν μία παράσταση πρόθεσης , η οποία τόσο θεματολογικά όσο και τεχνοτροπικά συνδέεται με τις δημοφιλείς αντίστοιχες παραστάσεις γεωμετρικών χρόνων. Ο νεκρός ετοποθετείτο πάνω σε ένα είδος κλίνης - φορείου, οι δε συγγενείς, παρουσία και των κατοικιδίων ζώων της οικογένειας, θρηνούσαν την απώλεια του προσφιλούς προσώπου.

Το κείμενο παρατίθεται τον Ιανουάριο 2005 από την ακόλουθη ιστοσελίδα, με φωτογραφία, της Νομαρχίας Ηλείας

• http://www.nailias.gr/tourismos_politismos/mnimia_... (1 φωτ.)