Πληροφορίες τοπωνυμίου

Αρχαιολογικός χώρος Λεπρέου

ΛΕΠΡΕΟΝ (Αρχαία πόλη) ΗΛΕΙΑ
  Το αρχαίο Λέπρεο ήταν κτισμένο στα υψώματα του όρους Μίνθη, σε σημείο από όπου έλεγχε τους δρόμους που συνέδεαν την Ηλεία, τη Μεσσηνία και την Αρκαδία. Λόγω της στρατηγικής της θέσης διεδραμάτισε ηγετικό ρόλο ανάμεσα στις άλλες Τριφυλιακές πόλεις. Η ευημερία της πόλης οφειλόταν στην εύφορη κοιλάδα του Αιπασίου πεδίου στα δυτικά της, που αρδευόταν από άφθονες πηγές, το Θολοπόταμο και, κυρίως, από το μεγάλο ποτάμι Νέδα, που την εποχή εκείνη ήταν πλωτό. Στο σημερινό Κεφαλόβρυσο, στην πλατεία του χωριού, τοποθετείται κατά πάσα πιθανότητα, η ονομαστή πηγή της Αρήνης, από την οποία κυρίως πήγαζε ο Θολοπόταμος.
   Η ιστορία του Λεπρέου υπήρξε πολυτάραχη, χαρακτηρίζεται δε από τη συνεχή αντίσταση κατά της κυριαρχίας των Ηλείων, των οποίων υπήρξαν οι σκληρότεροι αντίπαλοι. Στη μάχη των Πλαταιών πήραν μέρος 200 Λεπρεάτες το όνομα των οποίων χαράχθηκε τιμής ένεκεν στη βάση του αγάλματος του Διός στην Ολυμπία και στο Δελφικό τρίποδα.
   Το 196 π.Χ. το Λέπρεο μαζί με τις άλλες τριφυλιακές πόλεις εντάσσεται στην Αχαϊκή Συμπολιτεία, ενώ το 146 π.Χ. οι Ρωμαίοι το προσαρτούν και πάλι στην Ηλεία, που αποτελεί πλέον τμήμα της Ρωμαϊκής επαρχίας της Αχαϊας. Έκτοτε αρχίζει η παρακμή του Λεπρέου, που πιθανόν καταστράφηκε από βαρβαρικές επιδρομές κατά τον μεσαίωνα, με αποτέλεσμα να εγκαταλειφθεί από τους κατοίκους του.   Σύμφωνα με τα μέχρι σήμερα γνωστά ανασκαφικά δεδομένα, φαίνεται ότι ο χώρος του Λεπρέου κατοικείτο ήδη στους νεολιθικούς χρόνους. Η αρχαιολογική έρευνα που έγινε από τον αρχαιολόγο κ. Κωνσταντίνο Ζάχο το 1981-82 στο λόφο του Αγίου Δημητρίου, στα ανατολικά του χωριού, αποκάλυψε μία σημαντική προϊστορική ακρόπολη, όπου εκτός από τα λείψανα οικισμού της ΠΕ ΙΙ περιόδου (2600-2000 π.Χ.), βρέθηκαν, στα κατώτερα στρώματα του εδάφους της, ίχνη νεολιθικής κατοίκησης με πλούσια χαρακτηριστική λεπτότεχνη αλλά και χονδροειδή κεραμική.
   Η αρχαία πόλη πρέπει να απλωνόταν σε επικλινή πλαγιά βορείως του σημερινού χωριού περιβαλλόμενη από τείχη των οποίων δεν σώζονται σήμερα παρά πενιχρά λείψανα. Η κλασική και ελληνιστική ακρόπολη υψώνεται περί τα 150μ. επάνω από το χωριό, με τείχη που έχουν τετράγωνους πύργους και σώζονται σε ύψος έως και 4μ.
   Μέσα στην ακρόπολη αποκαλύφθηκαν τα ερείπια ναού κλασικών χρόνων, που αποδίδεται στη θεά Δήμητρα. Είναι περίπτερος, δωρικού ρυθμού (διαστάσεων 11,98 x 21,69μ.), κατασκευασμένος από κογχυλιάτη λίθο με 6 x 11 κίονες στο πτερό. Ο προσανατολισμός του είναι από Β-Ν, ενώ σε μικρή απόσταση βόρεια του κρηπιδώματός του αποκαλύφθηκαν τα θεμέλια του βωμού, που ήταν κτισμένος από ορθογώνιους πωρόλιθους.
   Οι σωστικές ανασκαφές που έχουν γίνει κατά καιρούς στο Λέπρεο, έχουν αποκαλύψει πολλούς τάφους διαφόρων τύπων, που χρονολογούνται από τους αρχαϊκούς έως τους ρωμαϊκούς χρόνους.

Ιστοσελίδα Νομαρχίας Ηλείας
• http://www.nailias.gr/tourismos_politismos/mnimia_... (1 φωτ.)

Τρείς θολωτοί τάφοι Κακόβατου

ΚΑΚΟΒΑΤΟΣ (Χωριό) ΖΑΧΑΡΩ
Στον Κακόβατο, κοντά σε μυκηναϊκό οικισμό, έχουν βρεθεί τρεις θολωτοί τάφοι.

Ιστοσελίδα Νομαρχιακής Επιτροπής Τουριστικής Προβολής Μεσσηνίας
• http://www.na-messinia.gr/docs-gr/tafi.htm

Αρχαιολογικός χώρος του Κακοβάτου

  Σημαντική μυκηναϊκή θέση αποτελεί ο αρχαιολογικός χώρος του Κακοβάτου. Εκεί ανεσκάφησαν τρεις θαλαμωτοί τάφοι και ένας οχυρωμένος οικισμός.
  Βρίσκονται τέσσερα χιλιόμετρα βορειοανατολικά της σημερινής, ομώνυμης κοινότητος. Εχουν κατασκευασθεί στην κορυφή και την κλιτύ ενός λοφίσκου από τον οποίο μπορεί κανείς να κατοπτεύσει όλη την πεδιάδα της Ζαχάρως. Η ανασκαφή διεξήχθη στις αρχές του αιώνα (1907-1908) από τον W.Doerpfeld. Οι τάφοι βρέθηκαν συλημένοι και κατεστραμμένοι από τους κατοίκους, οι οποίοι χρησιμοποιούσαν τους λίθους των θόλων για την παραγωγή ασβέστη. Οι κάτοικοι ονόμαζαν και αποκαλούν ακόμη και σήμερα την περιοχή, "Μάρμαρα" .Και οι τρείς τάφοι είναι επιβλητικοί, μεγάλων διαστάσεων και μπορούν να συγκριθούν με αργολικά και μεσσηνιακά ανάλογα (τάφοι Ατρέα, Αιγίσθου, Περιστεριάς). Παρά τη σύληση και την εκτεταμένη καταστροφή τους βρέθηκαν αρκετά αντικείμενα το οποία πιστοποιούν τη δύναμη, τον πλούτο και την ευημερία των κατοίκων της εποχής.
  Συγκεκριμένα:
•Αμφορείς μεγάλων διαστάσεων με διακόσμηση με θέματα από το θαλάσσιο ή φυτικό κόσμο (αργοναύτες, χταπόδια, άνθη παπύρου, φύλλα κισσού), επηρεασμένοι από την μινωική Κρήτη.
•Χάλκινα ξίφη, χτένια και δισκάρια από ελαφαντόδοντο, χρυσά αντικείμενα, λίθινα αγγεία.
•Ψήφοι από κεχριμπάρι που εισαγόταν από τη μακρινή Βαλτική.
Ο οικισμός ήταν οχυρωμένος με ισχυρό τείχος. Εντός του υπήρχαν πολλές οικίες και ένα κτίριο μεγάλων διαστάσεων και βιοτεχνικού - αποθηκευτικού χαρακτήρα, καθώς βρέθηκαν εκεί αναρίθμητα πιθάρια, πολλά από τα οποία περιείχαν αποξηραμένους καρπούς.
Όλα τα παραπάνω σε συνδυασμό με τους στίχους της Οδύσσειας οδήγησαν τον Γερμανό αρχαιολόγο να πιστέψει ότι η Πύλος του Νέστορα είχε κτισθεί εκεί.

Το κείμενο παρατίθεται τον Ιανουάριο 2005 από την ακόλουθη ιστοσελίδα της Νομαρχίας Ηλείας

• http://www.nailias.gr/tourismos_politismos/mnimia_...

Κομποθέκρα

ΖΑΧΑΡΩ (Δήμος) ΗΛΕΙΑ
Στο χωριό Λάπιθο, βόρεια του χωριού Κομποθέκρα, στη θέση Ψιλολιθάρια (σε ύψος 755μ). Υπάρχουν ερείπια ιερού και του Λιμνάτιδος, Αρτέμιδος και ενός άλλου μικρότερων διαστάσεων. Ο ναός της Αρτέμιδος, δωρικός περίπτερος, είναι του 5ου αι.π.Χ. Τα κινητά ευρήματα που έχουν κατά καιρούς βρεθεί στον χώρο αυτό είναι Γ (;) και Α μέχρι Ρ εποχής. Στο χωριό αυτό φθάνουμε όταν ξεκινώντας από την κωμόπολη Ζαχάρω, ακολουθήσουμε την επαρχιακή οδό προς το εσωτερικό της επαρχίας (χωματόδρομος καλά διατηρούμενος) και αφού διατρέξουμε 2 περίπου χιλιόμετρα, στρίψουμε αριστερά και περάσουμε το χείμαρρο που φέρνει το όνομα Μπουκαρίνο 2 χιλιόμετρα ακόμα μετά από τον χείμαρρο αυτόν φθάνουμε στο προαναφερόμενο χωριό. Από κει με ατραπό δύσβατο οδηγούμεθα στα βορεινά του χωριού, όπου βρίσκονται τα ερείπια του Ναού της Αρτέμιδος.

Το κείμενο παρατίθεται τον Ιούνιο 2005 από την ακόλουθη ιστοσελίδα, με φωτογραφίες, του Δήμου Ζαχάρως

Ιστοσελίδα Δήμου Ζαχάρως
• http://www.zacharo.gr/1/85038fab.html (6 φωτ.)