Πληροφορίες τοπωνυμίου

Dimini

ΔΙΜΗΝΙ (Κωμόπολη) ΒΟΛΟΣ
Region: Magnesia
Periods: Neolithic
Type: Settlement
Summary: Defining site for Thessalian Late Neolithic cultural phase.

Physical Description:
    Ca. 4 km W of Volos on a low mound, Dimini was discovered when archaeologists were excavating a Mycenaean tholos tomb built into the mound. One megaron-type building in an oval courtyard and sheds or shelters built inside against the yard's wall are enclosed by a series of 6 or 7 fortification ring-walls. Traces of smaller buildings or houses have been found outside the fortifications at the base of the mound.
Description:
    The site of Dimini covers an area of ca. 5000 sq. m and flourished during the Thessalian Late Neolithic period (ca. 4000 - 3000 B.C.). The earlier Neolithic period is represented at Dimini by only a handful of sherds and the post Neolithic remains consists of a few cist graves of Middle Bronze Age date and the Late Bronze Age tholos tomb. The architecture of the 2nd phase at Dimini shows the same construction methods and same use of materials as seen at earlier Sesklo. Dimini, however, has a definite fortification system in the form of 6 or 7 concentric circuit walls. Some of these walls were as close together as 1 m and may have been rubble filled double-faced fortress walls. The original number of walls is unknown. They vary in thickness from 0.6 to 1.4 m, were possibly 2 to 3 m in height, and were made of rough stone set in mud. The walls follow the natural contours of the hill and have no corners or towers. At the center and highest part of the oval shaped hill there was an oval courtyard in which a megaron type building and a few smaller buildings stood. Possibly one additional megaron and several additional structures were scattered within the walls.
Exploration:
    Excavations: 1901, V. Stais; 1903, C. Tsountas.

Donald R. Keller, ed.
This text is cited Oct 2002 from The Perseus Project URL below, which contains 33 image(s), bibliography & interesting hyperlinks.

• http://www.perseus.tufts.edu/cgi-bin/ptext?doc=Per...

Sesklo

ΣΕΣΚΛΟ (Χωριό) ΒΟΛΟΣ
Region: Magnesia
Periods: Neolithic, Early Bronze Age, Middle Bronze Age, Late Bronze Age
Type: Settlement
Summary: Defining site for Thessalian Middle Neolithic cultural phase.

Physical Description:
    Ca. 15 km SW of Volos on a low mound. The Middle Neolithic settlement was a village of closely grouped houses around a central larger megaron type building with a paved courtyard. A village fortification wall has been suggested, but is not certain. Larger and less cramped houses occupied the area below the mound.
Description:
    The low mound of Sesklo, which sits in the fork of 2 small gullies is ca 100 by 45 m in area. The prehistoric deposits which vary from 3 to 6 m in depth indicate occupation through all of the prehistoric periods, from the earliest phase of the Neolithic to the end of the Bronze Age. The earliest settlement at Sesklo may have had a fortification wall, but the evidence is indefinite (some traces of an unusually thick wall are found at the E end of the site). The houses of the 1st settlement were built of wattle and daub on wooden frame in rectangular plan. Houses with and without stone foundations are known. In the 2nd period, the main phase of the Thessalian Middle Neolithic, the same construction methods are used and evidence for fortification of the settlement is stronger, but still inconclusive. One large building of megaron type appears. The Middle Neolithic is the major period of the site and is characterized by the distinctive Sesklo pottery. The Middle Neolithic settlement was destroyed by fire and a 500 year hiatus in occupation followed before the site was reoccupied in the Late Neolithic. After the Middle Neolithic the remains from Sesklo are meager and unimportant.
Exploration:
    Excavations: 1901-02, C. Tsountas; 1956-7, 1962-8, 1971-6, D. Theocharis.

Donald R. Keller, ed.
This text is cited Oct 2002 from The Perseus Project URL below, which contains 19 image(s), bibliography & interesting hyperlinks.

• http://www.perseus.tufts.edu/cgi-bin/ptext?doc=Per...

ΑΛΥΚΕΣ (Οικισμός) ΒΟΛΟΣ
Υπολείμματα 4ου π.Χ. αιώνα.

ΦΘΙΩΤΙΔΕΣ ΘΗΒΑΙ (Αρχαία πόλη) ΒΟΛΟΣ
  Με το όνομα αυτό είναι γνωστές δυο αρχαίες πόλεις της Μαγνησίας: η μια βρίσκεται κοντά στο σημερινό χωριό Μικροθήβες, στην οδό Βόλου - Αλμυρού, 4 χλμ. περίπου από την κωμόπολη Νέα Αγχίαλο, η άλλη βρίσκεται στη Νέα Αγχίαλο.
  Η πρώτη, που είναι αρχαιότερη, δεν αναφέρεται στην Ιλιάδα μεταξύ των πόλεων που έλαβαν μέρος στον Τρωικό πόλεμο, το όνομά της όμως είναι γνωστό σε αρχαίους συγγραφείς (π.χ. Στράβων) και σε μεταγενέστερους περιηγητές. Η θέση της επιβεβαιώθηκε από ανασκαφικές έρευνες, που έγιναν το 1907. Το τείχος, ισχυρό και καλοκτισμένο, κατά το ισόδομο σύστημα, αποκαλύφθηκε σε αρκετό μήκος το 1972 από συνεργεία της Αρχαιολογικής Υπηρεσίας και μπορεί να χρονολογηθεί στον 4ο π.Χ. αι., που ήταν και η περίοδος κατά την οποία η πόλη είχε γνωρίσει τη μεγαλύτερη ακμή της. Η πόλη, την οποία τελικά κατέστρεψε ο Φίλιππος Ε΄ το 217 π.Χ., ήταν η σημαντικότερη της Θεσσαλίας, ως την εποχή που κτίστηκε η Δημητριάς.
  Η δεύτερη πόλη, που είχε το όνομα Φθιώτιδες Θήβαι, κτίστηκε στη θέση όπου στην αρχαιότητα υπήρχε η Πύρασος, αργότερα το Δημήτριον (από το ονομαστό ιερό της Δήμητρος, κατά τη μαρτυρία του Στράβωνος, του Λιβίου κ.ά.) και στη σύγχρονη εποχή η Νέα Αγχίαλος (5.421 κάτ.), που ιδρύθηκε το 1907 από πρόσφυγες προερχόμενους από την Αγχίαλο της Βουλγαρίας, σε απόσταση 18 χλμ. από τον Βόλο, στην οδό Βόλου -Αλμυρού -Λαμίας -Αθηνών.
  Μικρή ανασκαφική έρευνα απέδειξε ότι ο χαμηλός (29 μ.) κατάφυτος σήμερα χωματόλοφος («μαγούλα»), στα ανατολικά της Νέας Αγχιάλου, ήταν η ακρόπολη της Πυράσσου. Τα ευρήματα, λείψανα τοιχοποιίας επαλλήλων οικισμών και κυρίως κεραμικά σκεύη, ανήκουν στην κλασική, στη γεωμετρική, στη χαλκή, στη μεσοελλαδική και στη νεολιθική εποχή. Η Πύρασος υπήρχε κατά τους κλασικούς και τους μεταγενέστερους αιώνες και χρησίμευε ως λιμάνι της άνω πόλεως. Κατά τον 1ο π.Χ. αι. ο Στράβων την αναφέρει ως ερειπωμένη. Ασφαλώς θα την κατέστρεψε κι αυτή ο Φίλιππος Ε΄ το 217 π.Χ. Η πόλη ξαναβρήκε σιγά-σιγά τον κανονικό ρυθμό της ζωής της, πήρε, σύμφωνα με επιγραφικές μαρτυρίες, το όνομα Θήβαι κατά τον 2ο μ.Χ. αι. και έφθασε στο υψηλότερό της καλλιτεχνικό και πολιτιστικό επίπεδο κατά την παλαιοχριστιανική εποχή και ως το τέλος του 7ου αι. ΄Ετσι της αρμόζει απολύτως ο χαρακτηρισμός «χριστιανικαί θήβαι».
  Μακροχρόνιες ανασκαφές (του Γ. Σωτηρίου από το 1924 ως το 1956 και της 1ης περιφέρειας Βυζαντινών Αρχαιοτήτων από το 1960 και μετά) έχουν αποκαλύψει σημαντικό αριθμό κτιρίων της αρχαίας πόλεως. Με τα στοιχεία που συγκεντρώθηκαν έχει επιχειρηθεί ο σχεδιαστικός προσδιορισμός της πορείας του τείχους, που προστάτευε την πόλη. Ο χώρος, τον οποίο περικλείει το τείχος, έχει διαστάσεις περίπου 600 - 480 μ. Μέχρι σήμερα έχουν προσδιοριστεί δέκα σημαντικά μνημεία της αρχαίας πόλεως: η ακρόπολη της Πυράσου, η βασιλική του Ελπιδίου (βασιλική Β'), το συγκρότημα των δημοσίων κτιρίων - αγορές, το επισκοπικό μέγαρο, η βασιλική του αγίου Δημητρίου (βασιλική Α΄), υπόκαυστο λουτρό δυτικά της βασιλικής, πλακόστρωτη λεωφόρος με καταστήματα - «έμβολος» - ανατολικά της βασιλικής, γυμνάσιο και λουτρό νοτίως της βασιλικής, έπαυλη βορείως της βασιλικής και η βασιλική του αρχιερέως Πέτρου (βασιλική Γ'), που είναι το μεγαλύτερο και πιο ενδιαφέρον μνημείο των Φθιωτίδων Θηβών.
  Αλλά και έξω από τα τείχη υπάρχουν σημαντικά κτίρια: η κοιμητηριακή βασιλική (βασιλική Δ') ΒΔ της Νέας Αγχιάλου, άλλη βασιλική, πέμπτη κατά σειρά, 2 χλμ. προς Δ. Έπαυλη του 3ου - 4ου μ.Χ. αι. κοντά στη θάλασσα, λουτρό και εκτεταμένα ψηφιδωτά δάπεδα ανατολικά του τείχους, άλλη λεωφόρος με καταστήματα ΝΑ του τείχους, νεκροταφεία με θολωτούς τάφους λαξευμένους στις πλευρές του λόφου ή υπόγειους θαλαμοειδείς με λάρνακες - σαρκοφάγους από τραχίτη, ερυθρωπό θεσσαλικό λίθο, χρονολογούμενους από τον 3ο ως τον 6ο μ.Χ. αι., και πολλά άλλα.
  Τα αντικείμενα, που έχουν βρεθεί στις ανασκαφές ή κατά τη διάνοιξη θεμελίων οικοδομών, αριθμούνται σε χιλιάδες και αντιπροσωπεύουν όλες τις εκδηλώσεις της τέχνης: γλυπτική, πλαστική, κεραμοπλαστική,χρυσοχοϊκή, ζωγραφική κλπ. Ιδιαίτερη εντύπωση προξενεί όχι μόνο ο αριθμός των κτιρίων πού έγιναν κατά την παλαιοχριστιανική περίοδο (5ος - 6ος αι.), αλλά και οι μεγάλες διαστάσεις τους (π.χ. το μέχρι σήμερα ανασκαμμένο τμήμα της βασιλικής του αρχιερέως Πέτρου έχει μήκος 75 μ.) και ο πλούσιος διάκοσμός τους, ιδίως δε τα εκτεταμένα ψηφιδωτά δάπεδα, τα οποία συχνά βρίσκονται σε επάλληλα στρώματα, που αντιπροσωπεύουν τις διάφορες οικοδομικές φάσεις των Φθιωτίδων ή Χριστιανικών Θηβών. Η έκταση των ψηφιδωτών αυτών, η ενδιαφέρουσα τεχνική τους, η ποικιλία και ο πλούτος των εικονογραφικών και διακοσμητικών θεμάτων τους συντελούν ώστε η θεσσαλική πόλη να θεωρείται χαρακτηριστικότατος χώρος για τη σπουδή του διακοσμητικού αυτού είδους.

Το κείμενο παρατίθεται τον Ιούλιο 2003 από την ακόλουθη ιστοσελίδα του Τεχνολογικού Εκπαιδευτικού Ιδρύματος Πειραιά