Εμφανίζονται 9 τίτλοι με αναζήτηση: Αρχαιολογικοί χώροι για το τοπωνύμιο: "ΜΑΝΤΙΝΕΙΑ Αρχαία πόλη ΑΡΚΑΔΙΑ".
Region: Arcadia
Periods: Geometric, Archaic, Classical, Hellenistic, Roman
Type: Fortified city
Summary: A rival of Tegea as the most important Arkadian city.
Physical Description:
Located ca. 12 km NE of modern Tripolis on the upland plain,
Mantinea occupied the area of 5 smaller villages that had synoicized at an uncertain
date (cf. Tegea). The oldest section of the city was centered on the Gortsouli
(ancient Ptolis) hill. In the 4th century B.C. the city was rebuilt and new city
walls, ca. 4 km in length, were built with over 100 towers and 9 or 10 gates.
The course of the river Ophis was altered to provide additional defense. The city
walls are among the best fortifications of Classical Greece and may have been
designed by the same Thebian engineer who planned the walls of Messene. The city
had a Temple of Hera and a colonnaded agora with a theater at its W end.
Description:
Already mentioned in Homer's Iliad, Mantinea of the Classical
period was a synoicism of 5 smaller villages. It was one of the most important
of Arkadian cities and a rival of Tegea. Mantinea was allied with Sparta until
the Peloponnesian War when it sided with Athens. In 385 B.C. Sparta destroyed
Mantinea and dispersed the inhabitants. In 371 B.C. the city was rebuilt with
new fortification walls and repopulated. In 370 B.C. Lykomedes of Mantinea instigated
the foundation of the Arkadian League, but in 364 the city left the league to
form a new alliance with Sparta. In 222 B.C. the city revolted against Macedonian
control and suffered destruction by Antigonos Doson, who then rebuilt the city
and renamed it Antigoneia, a name that it retained until the 2nd century A.D.
Exploration:
Excavations by the French School directed by G. Fougeres
and V. Berard in 1887-1889.
Donald R. Keller, ed.
This text is cited Oct 2002 from The Perseus Project URL below, which contains 8 image(s), bibliography & interesting hyperlinks.
Ο Αρχαιολογικός χώρος της Αρχαίας Μαντινείας βρίσκεται 14 χιλ. από
την Τρίπολη στο Μαντινειακό οροπέδιο στη θέση Παλαιόπολη. Η αρχαία Μαντινεία ήταν
μαζί με την Τεγέα οι σημαντικότερες
πόλεις της Αρκαδίας για μια
μεγάλη περίοδο. Τα ερείπια της "αρχαιότατης και μεγίστης πόλεως των κατά
την Αρκαδία" κατά τον Πολύβιο, αποκαλύφθηκαν κατά τις ανασκαφές που έγιναν
το 1887-1889 από την Γαλλική Αρχαιολογική Σχολή. Η αρχαία Μαντινεία καταστράφηκε
και ξανακτίστηκε πολλές φορές στην πολυτάραχη ζωή της. Είναι περισσότερο γνωστή
από τη νικηφόρα μάχη των Θηβαίων κατά των συνασπισμένων Αρκάδων και Σπαρτιατών,
στην οποία έχασε τη ζωή του ο Επαμειμώνδας. Την κοσμούσαν ωραία οικοδομήματα και
αγάλματα του Πραξιτέλη και άλλων καλλιτεχνών που ακολούθησαν τη σχολή του.
Οι ανασκαφές του Γάλλου αρχαιολόγου Fougeres έφεραν στο φως σχεδόν
ολόκληρα τα τείχη της πόλης με τους πύργους και τις πύλες (υπήρχαν 126 πύργοι
και 10 πύλες), καθώς και την Αγορά, έναν ορθογώνιο χώρο, όπου κατέληγαν οι κεντρικές
αρτηρίες της πόλης. Σε έναν από τους δρόμους, την οδό της Τεγέας, υπήρχε μεγάλη
στοά με κίονες. Σήμερα σώζονται δέκα από αυτούς. Στις ίδιες ανασκαφές αποκαλύφθηκε
αρχαίο θέατρο κοντά στην Αγορά, η σκηνή του οποίου διατηρείται σήμερα ανέπαφη.
Οι ανασκαφές αποκάλυψαν επίσης τους ναούς του Ηραίου και του Σωτήρος Διός, το
Βουλευτήριο, πλήθος γλυπτών (έργα και του Πραξιτέλη), που φυλάσσονται στο εθνικό
Μουσείο των Αθηνών, όπως και μια Βυζαντινή εκκλησία.
Από το θέατρο έχει ανασκαφεί η σκηνή, η ορχήστρα και μερικά από τα
χαμηλότερα χτιστά εδώλια του κοίλου. Οι κερκίδες χαμηλά ήταν τουλάχιστον επτά.
Είναι ένα από τα ελάχιστα θέατρα της κυρίως Ελλάδας που για την κατασκευή του
κοίλου σχηματίστηκε τεχνητή επίχωση, επειδή η πόλη βρισκόταν σε τελείως επίπεδο
χώρο. Η προσέλευση των θεατών στο κοίλο γινόταν από 4 συνολικά εισόδους που υπήρχαν
στο πίσω μέρος του ημικυκλικού αναλημματικού τοίχου, του οποίου διατηρούνται μερικά
μέρη. Η διάμετρος του αναλήμματος είναι 67 μ. και η ακτίνα της ορχήστρας 10,87
μ. Το αρχαίο θέατρο χρησιμοποιείται περιστασιακά σήμερα για ανέβασμα θεατρικών
παραστάσεων. Κοντά στον αρχαιολογικό χώρο της Μαντινείας βρίσκεται
ο λόφος Γκορτσούλι και ο αρχαιολογικός του χώρος. Στη θέση αυτή υπήρχε εκτεταμένος
οικισμός και ακρόπολη των Πρωτοελλαδικών χρόνων. Στους αρχαϊκούς χρόνους η πόλη
μεταφέρθηκε στον επίπεδο χώρο, δηλαδή στη θέση του αρχαιολογικού χώρου της αρχαίας
Μαντινείας.
Το κείμενο παρατίθεται τον Φεβρουάριο 2003 από την ακόλουθη ιστοσελίδα, με φωτογραφίες, του ARCADIA website, του Πανεπιστημίου Πατρών
Η Μαντίνεια που ανασκάφηκε από τη Γαλλική Αρχαιολογική Σχολή τα έτη 1887 -1888 περιβάλλεται από τείχος με πολλούς πύργους και πύλες, τα ανώτερα τμήματα του οποίου ήταν χτισμένα με πλίθες. Το έτος 385 π.Χ. ο βασιλιάς της Σπάρτης Αγησίπολις, έφραξε την έξοδο του ποταμού Όφι, που περνούσε μέσα απ' την πόλη, το νερό πότισε τις πλίθες και προκάλεσε την κατάρρευση του τείχους. Στο κέντρο της πόλης αποκαλύφθηκαν τα δημόσια οικοδομήματα, τα οποία ανήκουν κυρίως στη ρωμαίκή εποχή. Ο χώρος της Αγοράς είχε στα δυτικά το κοίλο του θεάτρου, βόρεια μία αψιδωτή εξέδρα και μία πλατιά στοά, ανατολικά άλλη στοά και μεγάλα δημόσια κτίσματα και νότια το Βουλευτήριο, που ήταν διακοσμημένο με πολλά γλυπτά έργα". Εξαιρετικής τέχνης ανάγλυφα από τις Γαλλικές ανασκαφές είναι οι τρεις πλάκες που βρίσκονται σήμερα στο Εθνικό Αρχαιολογικό Μουσείο της Αθήνας. Η μία πλάκα παριστάνει το μουσικό αγώνα μεταξύ του Απόλλωνα και του Σάτυρου Μαρσύα. Οι δύο άλλες πλάκες φέρουν ανά τρεις Μούσες. Τα ανάγλυφα χρονολογούνται στον πρώιμο 40 αι. Π.Χ. και αποδίδονται στο διάσημο γλύπτη Πραξιτέλη.
Κείμενο: Εφόρου Αρχαιοτήτων Dr. Θεόδωρου Γ. Σπυρόπουλου.
Το απόσπασμα παρατίθεται τον Μάρτιο 2003 από την ακόλουθη ιστοσελίδα του Δήμου Τριπόλεως
Το θέατρο της Μαντίνειας καταλαμβάνει το δυτικό πέρας της Αγοράς. Επειδή έγινε σε κάμπο, το κοίλο εξοικονομήθηκε σε τεχνητή επίχωση, και το χώμα συγκρατήθηκε με ημικυκλικό τοίχο, με μεγάλες πολυγωνικές πέτρες. Σκάλες οδηγούσαν στο διάζωμα και τις υψηλότερες κερκίδες. Διατηρήθηκαν ελάχιστες σειρές εδωλίων και 7 κλίμακες μεταξύ των κερκίδων. Το θέατρο χρονολογείται στα τέλη του 4ου αι. π.Χ.
Κείμενο: Εφόρου Αρχαιοτήτων Dr. Θεόδωρου Γ. Σπυρόπουλου.
Το απόσπασμα παρατίθεται τον Μάρτιο 2003 από την ακόλουθη ιστοσελίδα, με φωτογραφία, του Δήμου Τριπόλεως
Κοντά στον αρχαιολογικό χώρο της αρχαίας Μαντινείας βρίσκεται λόφος χαρακτηριστικού σχήματος, ο λόφος Γκορτσούλι και ο αρχαιολογικός του χώρος. Στούς πρόποδες του λόφου υπάρχει μικρός οικισμός, ενώ ένας χωμάτινος δρόμος οδηγεί στην κορυφή του. Σύμφωνα με τους αρχαιολόγους στη θέση αυτή υπήρχε εκτεταμένος οικισμός και ακρόπολη των Πρωτοελλαδικών χρόνων. Στους αρχαϊκούς χρόνους η πόλη μεταφέρθηκε στον επίπεδο χώρο, δηλαδή στη θέση του αρχαιολογικού χώρου της αρχαίας Μαντινείας. Στην κορυφή του λόφου, όπου και ο ναός της Ζωοδόχου Πηγής, βρέθηκαν σε ανασκαφές του Θ. Σπυρόπουλου μυκηναϊκά όστρακα και ένα ναϊκό κτίσμα ορθογωνίου σχήματος στο εσωτερικό του οποίου αποκαλύφθηκαν πολλοί σφαιρικοί αρύβαλλοι και άλλα ευρήματα των όψιμων αρχαϊκών χρόνων. Λείψανα ναϊκού κτίσματος ανακαλύφθηκαν επίσης και στον κοντινό λόφο Τριπήχι, όπου βρέθηκαν χαρακτηριστικά λατρευτικά πήλινα εδώλια κάποιας θεότητας, τα οποία εκτίθενται στο Αρχαιολογικό Μουσείο Τρίπολης.
Το κείμενο παρατίθεται τον Μάρτιο 2003 από την ακόλουθη ιστοσελίδα, με φωτογραφία, του ARCADIA website, του Πανεπιστημίου Πατρών
Στη Μαντίνεια υπήρχε ιερό και ναός του Αντίνοου, που λατρευόταν σαν
θεός και προς τιμήν του τελούνταν αγώνες, που ονομάζονταν Αντινόεια. Η λατρεία
είχε καθιερωθεί από τον αυτοκράτορα Αδριανό, το 2ο αι. μ.Χ. Οπως είναι γνωστό,
ο Αντίνοος καταγόταν από τη Βιθυνία
του Πόντου, που ήταν αποικία
των Μαντινέων. Μπροστά στη δεξιά πάροδο του θεάτρου της Μαντινείας, ευρέθη Ιερό
του ήρωα Ποδάρους που μετατράπηκε στα μεσαιωνικά χρόνια σε εκκλησία.
Μετά τη μεταφορά της πόλης απ' το ύψωμα Γκορτσούλι στον επίπεδο χώρο,
η ακρόπολη φιλοξένησε πολλά ιερά των ιστορικών χρόνων. Λείψανα ενός ναού διαστάσεων
16,16 χ 6,50 μ. βρέθηκαν από τη Θ. Καράγιωργα στη νότια πλαγιά του λόφου Γκορτσούλι.
Στη θέση αυτή, υπήρχε Ιερό από τα γεωμετρικά χρόνια, που άκμασε κυρίως στα αρχαϊκά
και κλασσικά χρόνια. Βρέθηκαν πολλά ειδώλια, χάλκινες και σιδερένιες περόνες,
χάλκινες ταινίες με διακόσμηση, κάτοπτρο και χάλκινο αγαλματίδιο του 5ου αι. π.Χ.
Η λατρεία είχε καθιερωθεί προς τιμήν της Δήμητρας ή της θεάς των τοκετών Ειλείθυιας.
Στο λόφο Γκορτσούλι υπήρχε εκτεταμένος οικισμός των Πρωτοελλαδικών
χρόνων, ενώ στην κορυφή του λόφου βρέθηκαν σε ανασκαφές του Θ. Σπυρόπουλου όστρακα
μυκηναϊκά κι ένα ακόμη ναϊκό κτίσμα, ορθογώνιου σχήματος, με πρόδομο καισηκό,
στο εσωτερικό του οποίου αποκαλύφθηκαν πολλοί σφαιρικοί αρύβαλλοι και άλλα μικρότερα
ευρήματα των όψιμων αρχαϊκών χρόνων. Ταπεινά λείψανα ναϊκού κτίσματος και Βωμικής
κατασκευής αποκαλύφθηκαν από τον Θ. Σπυρόπουλο στο κτήμα Καραντούνη, στο λόφο
Τριπήχι. Η επίχωση είχε εντελώς αποξεσθεί, αλλά σε φυσικές κοιλότητες βρέθηκαν
αρκετά πήλινα ειδώλια, που παριστάνουν μία γυναικεία μορφή, ντυμένη με πέπλο και
απόπτυγμα, με πόλο στην κεφαλή και με κοσμήματα από πηλό ή άλλο υλικό στο λαιμό,
την κεφαλή και τ' αυτιά. Εχουν τυποποιημένη όρθια στάση, με τα χέρια κολλημένα
στα ισχία, μια τυπολογία που διατηρήθηκε λόγω θρησκευτικού συντηρητισμού μέχρι
τα όψιμα κλασσικά χρόνια. Τα ειδώλια παριστάνουν ασφαλώς κάποια θεότητα, πιθανόν
τη Δήμητρα ή την Αρτεμη. Χαρακτηριστικοί τύποι των λατρευτικών ειδωλίων που βρέθηκαν
στα Ιερά στο Γκορτσούλι και το Τριπήχι έχουν εκτεθεί στην αίθουσα των Αρκαδικών
Ιερών στο Μουσείο Τριπόλεως.
Ενα απ' τα σημαντικότερα ιερά της Αρκαδίας ήταν το Ιερό του Ιππιου
Ποσειδώνα, κοντά στην πηγή Αρνη, στην οποία κατά την παράδοση γεννήθηκεο ίδιος
ο Θεός. Ο Παυσανίας επισκέφθηκε το ιερό κατεβαίνοντας από την αρχαία Νεστάνη,
η οποία είχε εγκαταλειφθεί στην εποχή του, σώζονταν όμως τα τείχη, που διατηρούνται
και σήμερα, στο λόφο τηςΠανηγυρίστρας. Τα τείχη έγιναν μετά την εισβολή του Φιλίππου
Β. Ο πρώτος ναός του Ιππιου Ποσειδώνα κτίστηκε από τους αρχιτέκτονες Τροφώνιο
και Αγαμήδη, που κατάγονται απ' τον Ορχομενό
της Βοιωτίας και ανήκουν στο γένος των Μινυών. Οι ίδιοι διάσημοι αρχιτέκτονες
είχαν κατασκευάσει και το θολωτό τάφο-θησαυρό του Υριέως στη Βοιωτία
και τον πρώτο ναό του Απόλλωνα στους Δελφούς.
Το ιερό είχε ταυτίσει ο ερευνητής της Μαντίνειας Fougeres, στις αρχές
του αιώνα, έκτοτε όμως, όλες οι ενδείξεις χάθηκαν και χρειάστηκε να γίνει από
μας εκ νέου λεπτομερής τοπογραφική μελέτη και εν συνεχεία ανασκαφή του περίφημου
Ιερού. Από την παράδοση γνωρίζουμε ότι ο ναός του Ποσειδώνος ήταν άβατο και ενηλύσιο
και μόνο στον ιερέα επιτρεπόταν να εισέρχεται εντός αυτού, άπαξ του έτους. Στα
ρωμαίκά αυτοκρατορικά χρόνια, ο ναός είχε ερειπωθεί και ο αυτοκράτορας Αδριανός,
που επισκέφθηκε τη Μαντίνεια το 130-131 μ.Χ. επιμελήθηκε προσωπικά την ανοικοδόμησή
του και διόρισε επιστάτες για να εξασφαλιστεί το άβατο του Ιερού.
Στις ανασκαφές μας βρέθηκε ένας ευρύχωρος, ορθογώνιος χώρος, το δάπεδο
του οποίου είχε στρωθεί με κεράμους από παλαιότερο κτίσμα. Φαίνεται ότι διατηρήθηκε
το περίγραμμα του αρχαίου ναού, αλλά στα Βυζαντινά χρόνια πήρε άλλο προορισμό.
Προς νότον έχουν διατηρηθεί βάσεις πεσσών ενός πολύθυρου, αλλά το βόρειο τμήμα
του ναού έχει καλυφθεί από οικοδομή των ιδιοκτητών. Νότια και δυτικά από το κεντρικό
αυτό κτίσμα αποκαλύφθηκε πλέγμα δωματίων, που έχουν χτιστεί με υλικό του αρχαίου
Ιερού.
Στα πρώιμα Βυζαντινά χρόνια, το ιερό του Ποσειδώνα μετατράπηκε σε
αγρόκτημα και αγροικία κάποιου τοπικού γαιοκτήμονα, του οποίου φαίνεται πως αποκαλύψαμε
και τον τάφο στη ΝΔ περίμετρο του Ιερού. Ο τάφος ήταν κιβωτιόσχημος και κτισμένος
με επιμέλεια, με αρχιτεκτονικό και επιγραφικό υλικό του αρχαίου Ιερού. Οι επιγραφές
που βρέθηκαν ανήκουν στις λεγόμενες "Απελευθερωτικές", δηλαδή αυτοί που εξασφάλισαν
τις οικονομικές και λοιπές προϋποθέσεις για ν' απαλλαγούν απ' το καθεστώς της
δουλείας ζήτησαν την εγγύηση του Θεού. Χρονολογούν δε το έτος απελευθέρωσής τους
με χρονική αφετηρία την επίσκεψη του Αδριανού στη Μαντίνεια. Ο γαιοκτήμονας συνοδευόταν
από σιδερένιο ακόντιο και ζώνη με περίτεχνη πόρπη.
Στο χώρο της ανασκαφής βρέθηκαν σημαντικά λείψανα του αρχαίου ιερού,
κιονόκρανα κι επιγραφές και πολλές ασβεστολιθικές πλάκες που χρησιμοποιήθηκαν
για την κατασκευή υδραγωγείου. Οπως αναφέραμε το ιερό του Ποσειδώνα είχε κτιστεί
κο ντά στην πηγή Αρνη, που είναι επίσης γνωστό μινυακό τοπωνύμιο.
Ο Αδριανός, κατά την άφιξή του στη Μαντίνεια, επισκέφθηκε τον τάφο
του Επαμεινώνδα και μάλιστα έγραψε προσωπικά επίγραμμα, που τοποθετήθηκε πάνω
στον τάφο του μεγάλου στρατηγού. Ως γνωστόν, ο Θηβαίος πολέμαρχος τάφηκε στο πεδίο
της μάχης του 362 π.Χ., ο δε τάφος έφερε αρχικά απλή στήλη, με ανάγλυφη παράσταση
ασπίδος, το σήμα της οποίας ήταν δράκος, διότι ο ευγενής Θηβαίος καταγόταν απ'
την γενεά των Σπαρτών, δηλαδή των ανδρών που φύτρωσαν από τη γη, από τα δόντια
του Δράκοντα που φύλασσε την κρήνη του Αρεως και τον οποίο εφόνευσε ο οικιστής
των Θηβών, Κάδμος.
Σε κοντινή απόσταση από τον τάφο του Επαμεινώνδα υπήρχε ο τάφος του
Γρύλλου, του γιού του ιστορικού Ξενοφώντα, που αρίστευσε στην ιππομαχία που προηγήθηκε
της κρίσιμης μάχης.
Σε πρόσφατες ανασκαφές μας στον επίπεδο χώρο ανατολικά του υψώματος
της Σκοπής, αποκαλύψαμε κάποια στοιχεία της τοπογραφίας των σπουδαίων αυτών ταφικών
μνημείων και κάποιες ασθενείς ενδείξεις γιατον πιθανό τάφο του Γρύλλου. Η μεγάλη
καταστροφή των μνημείων απ' τις καλλιέργειες δεν υπόσχεται σημαντικά πορίσματα.
Πάντως, για πρώτη φορά βρέθηκε στην περιοχή ένας τάφος του τέλους της γ' χιλιετίας
π.Χ.
Κείμενο: Εφόρου Αρχαιοτήτων Dr. Θεόδωρου Γ. Σπυρόπουλου.
Το απόσπασμα παρατίθεται τον Μάρτιο 2003 από την ακόλουθη ιστοσελίδα, με φωτογραφίες, του Δήμου Τριπόλεως
Στοά, στα νότια της Aγοράς, που υπήρξε η έδρα της τοπικής Bουλής και
ιδρύθηκε τον 4ο αι. π.Χ.
Το κτήριο είχε αρχικά σχήμα Π, και αποτελούνταν από τρεις πτέρυγες
με κιονοστοιχία. Αργότερα (τέλη 4ου - αρχές 3ου αι. π.Χ.), νότια της κύριας πτέρυγας
και ενωμένη με αυτήν, κτίστηκε μία νέα στοά, η οποία επικοινωνούσε με την παλαιότερη
μέσω δύο κλιμακοστασίων. Aνατολικά του όλου συγκροτήματος κτίστηκε, κατά το 2ο
αι. μ.X., ένα δωμάτιο αφιερωμένο, πιθανότατα, στη λατρεία των αυτοκρατόρων.
Η λειτουργία του κτηρίου προσδιορίζεται από επιγραφές που βρέθηκαν
στο εσωτερικό του και στην ευρύτερη περιοχή. Αποτελεί σπάνιο παράδειγμα χρήσης
αυτού του αρχιτεκτονικού τύπου για τη στέγαση βουλευτηρίου.
Το κείμενο παρατίθεται τον Φεβρουάριο 2003 από την ακόλουθη ιστοσελίδα του Ιδρυματος Μείζονος Ελληνισμού
Λάβετε το καθημερινό newsletter με τα πιο σημαντικά νέα της τουριστικής βιομηχανίας.
Εγγραφείτε τώρα!
