Η
αρχαία πόλη, σε φυσικό ύψωμα στα ΒΔ της Κοινότητας Πετρών του Νομού Φλώρινας,
είχε έκταση 15-20 εκτάρια και περιβαλλόταν από πώρινο τείχος. Στο εσωτερικό της
περιελάμβανε κατοικίες και δημόσια κτίρια κτισμένα κατά το ελεύθερο πολεοδομικό
σύστημα, που διαχωριζόταν από δρόμους πλάτους 2,5 μ. Ιδρύθηκε τον 3ο αιώνα π.Χ.
από τον Αντίγονο Γονατά, άκμασε κυρίως το 2ο αιώνα π.Χ., ενώ τον 1ο αιώνα π.Χ.
η ζωή διακόπηκε για να συνεχιστεί στα ρωμαϊκά χρόνια σε άλλη πεδινή θέση.
Τα ευρήματα αποδεικνύουν την ανάπτυξή της λόγω της στρατηγικής θέσης
της πάνω στην Εγνατία οδό και τις εμπορικές ανταλλαγές με πόλεις του ελλαδικού
χώρου. Με την ανασκαφή της πόλης, κυρίως ερευνήθηκαν οι τύποι των ιδιωτικών κατοικιών,
που αδιάκοπα στη συνέχεια χρησιμοποιήθηκαν μέχρι τον περασμένο αιώνα στη Βορειοδυτική
Μακεδονία.
Η ανασκαφική έρευνα στο χώρο άρχισε το 1982 και συνεχίζεται αδιάκοπα
μέχρι σήμερα παράλληλα με εργασίες διαμόρφωσης, στερέωσης και ανάδειξης των αρχαίων
λειψάνων.
Από τα σημαντικότερα αρχιτεκτονικά σύνολα, είναι αυτά των ιδιωτικών
κατοικιών που ακολουθούν δύο αρχιτεκτονικούς τύπους: τον διώροφο πλατυμέτωπο σε
σχήμα Γ και τον διώροφο στενομέτωπο με σκεπαστό μπαλκόνι στην είσοδο. Στο ισόγειο
οι κατοικίες περιλαμβάνουν αποθηκευτικούς και εργαστηριακούς χώρους. Στον επάνω
όροφο της καθημερινής διαβίωσης παρατηρούνται τα γνωστά δωμάτια του ελληνικού
σπιτιού, ο γυναικωνίτης και ο ανδρώνας, που σε πολλές περιπτώσεις έφεραν επιμελημένες
διακοσμήσεις με χρωματιστά κονιάματα. Παραστατική έκθεση των ευρημάτων της ανασκαφής
ο επισκέπτης μπορεί να θαυμάσει στο
Αρχαιολογικό
Μουσείο Φλώρινας.
