Τα Μετέωρα είναι σήμερα το μεγαλύτερο και σημαντικότερο μετά το Άγιο Όρος μοναστικό συγκρότημα του ελλαδικού χώρου. Τα πρώτα ίχνη της ιστορίας
τους εμφανίζονται από τον 11ο αιώνα, όταν εγκαθίστανται εδώ οι πρώτοι ερημίτες.
Σήμερα αποτελούν έναν από τους σημαντικούς σταθμούς του πολιτιστικού χάρτη της
Ελλάδας, ενώ η UNESCO τα έχει χαρακτηρίσει ως μνημείο παγκόσμιας πολιτιστικής
κληρονομιάς.
Οι σημαντικότερες μονές των Μετεώρων είναι:
Ιερά Μονή Μεγάλου Μετεώρου. Είναι η μεγαλύτερη μονή του Μετεωριτικού συνόλου. Αποτελείται από το καθολικό που τιμάται στη Μεταμόρφωση
του Σωτήρος, κτίστηκε στα μέσα του 14ου αιώνα και στα 1387-88, και τοιχογραφήθηκε στα 1483 και 1552. Η παλαιά Τράπεζα της μονής λειτουργεί σήμερα ως Μουσείο.
Ιερά Μονή Βαρλαάμ. Είναι η δεύτερη μονή, μετά το Μεγάλο Μετέωρο, σε έκταση και σε μέγεθος. Το καθολικό της, αφιερωμένο στους Αγίους Πάντες, είναι αθωνίτικου τύπου με ευρύχωρο εσωνάρθηκα (λιτή) με τρούλο. Κτίστηκε στα 1541 - 42 και αγιογραφήθηκε το 1548, ενώ ο εσωνάρθηκας αγιογραφήθηκε στα 1566. Η παλιά Τράπεζα της μονής είναι σήμερα μουσείο. Στη βόρεια πλευρά του συγκροτήματος βρίσκεται και το παρεκκλήσι των Τριών Ιεραρχών, που κτίστηκε στα 1627 και αγιογραφήθηκε στα 1637.
Ιερά Μονή Ρουσσάνου. Είναι αφιερωμένη στην Μεταμόρφωση του Σωτήρος, αλλά τιμάται και η Αγία Βαρβάρα. Το καθολικό της μονής, που είναι αγιορείτικου τύπου, κτίστηκε στα μέσα του 16ου αιώνα και αγιογραφήθηκε στα 1560. Το καθολικό, όπως και τα δωμάτια υποδοχής, βρίσκονται στο ισόγειο, το αρχονταρίκι, τα κελιά και οι βοηθητικοί χώροι εκτείνονται στους δύο άλλους ορόφους.
Ιερά Μονή Αγ. Νικολάου Αναπαυσά. Είναι η πρώτη μονή που συναντά κανείς καθώς ανεβαίνει από την Κοινότητα Καστρακίου στα Μετέωρα. Το καθολικό της μονής, αφιερωμένο στον Αγ. Νικόλαο, είναι μονόχωρος ναός με μικρό τρούλο, που κτίστηκε στις αρχές του 16ου αιώνα και αγιογραφήθηκε στα 1527 από τον Κρητικό ζωγράφο Θεοφάνη Στρελίτζα ή Μπαθά.
Ιερά Μονή Αγ. Στεφάνου. Είναι η πιο προσιτή μονή, αφού δεν ανεβαίνει κανείς με σκαλιά. Ο μικρός μονόχωρος ναός του Αγ. Στεφάνου κτίστηκε στα μέσα του 16ου αιώνα και τοιχογραφείται στα 1545 ή λίγο αργότερα. Στα 1798 κτίζεται το σημερινό καθολικό του Αγ. Χαραλάμπους, που είναι αγιορείτικου τύπου. Η παλαιά Τράπεζα της μονής λειτουργεί σήμερα ως Μουσείο.
Ιερά Μονή Αγ. Τριάδος. ΄Εχει την πιο δύσκολη πρόσβαση, αφού φθάνει κανείς εκεί μέσα από βράχο και κοιλάδα. Ο σημερινός κυρίως ναός είναι μικρός σταυροειδής δικιόνιος ναός με τρούλο, ο οποίος κτίστηκε στα 1475-76 και αγιογραφήθηκε στα 1741. Ο ευρύς θολοσκέπαστος εσωνάρθηκας κτίστηκε στα 1689 και αγιογραφήθηκε στα 1692. Στα 1684 προστέθηκε δίπλα στο ναό ένα μικρό σκευοφυλάκιο.
