Μονή Παναγίας Σουμελά

  Σε απόσταση 22 χιλιομέτρων από τη Βέροια και πάνω ακριβώς από το χωριό Καστανιά, ανάμεσα απ’ τις πυκνόφυλλες οξυές, προβάλλει σαν διάδημα βυζαντινό το γνωστό μοναστήρι της Παναγίας Σουμελά.
  Δημιούργημα του ομώνυμου Σωματείου των Ποντίων το Μοναστήρι, διαθέτει ξενώνες, εστιατόριο, άνετο πάρκινγκ, και χώρους για υπαίθρια ανάπαυση.
  Η Παναγία Σουμελά άρχισε να κτίζεται το 1951.
  Τον ίδιο χρόνο με πρωτοβουλία του αείμνηστου ιατρού Φ. Κτενίδη, τη μέρα της γιορτής της Μεγαλόχαρης (15 Αυγούστου) μεταφέρθηκε στο Μοναστήρι η σεπτή εικόνα της Παναγίας, έργο του Ευαγγελιστή Λουκά, φιλοτεχνημένο πιθανώς το 56 μ.Χ., ενώ ζούσε ακόμα η Παναγία.
  Η εικόνα βρισκόταν αρχικά στο ομώνυμο ιστορικό Μοναστήρι του όρους Μελά στον Πόντο μετά δε την Μικρασιατική καταστροφή σώθηκε με τη φροντίδα των μοναχών, για να βρει τελικά τη θέση της στην ανιστορημένη Μονή της Καστανιάς, ύστερα από περιπέτειες πολλών χρόνων.
  Είναι πασίγνωστος ο πανηγυρικός εορτασμός της Παναγίας Σουμελά το Δεκαπενταύγουστο κάθε χρόνου.
  Στους φιλόξενους χώρους του συρρέουν και προσκυνούν τη Μεγαλόχαρη χιλιάδες πιστοί, κυρίως Πόντιοι, που έρχονται από όλα τα μέρη της χώρας αλλά και από το εξωτερικό.
Το κείμενο (απόσπασμα) παρατίθεται τον Οκτώβριο 2003 από τουριστικό φυλλάδιο του Δήμου Βέροιας (1986).