Πληροφορίες τοπωνυμίου

Καλλίνικος Γ' (ή Δ')

ΖΑΓΟΡΑ (Κωμόπολη) ΜΑΓΝΗΣΙΑ
1713 - 1791
Πατριάρχης Κωνσταντινουπόλεως (1757) και συγγραφέας (κοσμ. oν. Κωνσταντίνος Δημ. Μαυρίκιος).

  Γεννήθηκε στα 1713, δευτερότοκος γιός του Χατζή-Δημητρίου Μαυρικίου παίρνοντας το όνομα Κωνσταντίνος. Μετά την αρχική του εκπαίδευση στην Σχολή της Ζαγοράς, δεκαπενταετής, αναχώρησε στα 1728 για την Κωνσταντινούπολη, όπου συνέχισε τις σπουδές του κοντά στον δάσκαλο Κριτία από την Προύσσα της Μικράς Ασίας. Δεν είναι γνωστό πότε ακριβώς εισήλθε στον κλήρο παίρνοντας το όνομα Καλλίνικος, αλλά είναι βέβαιο ότι επί πατριαρχείας του Παϊσίου του Β' προήχθη - τον Αύγουστο του 1741 - σε Μέγα Πρωτοσύγγελο και μετά από διετία εξελέγη Μητροπολίτης Προϊλάβου (Βραΐλας). Αφού παραιτήθηκε από τον θρόνο του τον Οκτώβριο του 1748, παρέμεινε στην Κωνσταντινούπολη όπου αναμείχθηκε ενεργά στην έριδα του αναβαπτισμού.
  Την 16η Ιανουαρίου του 1757 εξελέγη Οικουμενικός Πατριάρχης. Η θητεία του όμως ήταν σύντομη διότι η έριδα του αναβαπτισμού συνεχίζονταν και ο Πατριάρχης Καλλίνικος, μετά από διάφορες συκοφαντίες του προκατόχου του Κυρίλλου του Ε', εξορίστηκε στο μοναστήρι της Αγίας Αικατερίνης στο Σινά. Εκεί παρέμεινε για τέσσερα χρόνια συγγράφοντας διάφορα έργα και αντιγράφοντας κείμενα από πηγές της Εκκλησιαστικής Γραμματείας που υπήρχαν στην πλούσια βιβλιοθήκη της Μονής. Παράλληλα, με επιστολές του παρακαλούσε τους φίλους του στην Κωνσταντινούπολη να ενεργήσουν ώστε να περάσει την εξορία του κάπου αλλού, εξ αιτίας των αφόρητα σκληρών συνθηκών κάτω απ΄ τις οποίες ήταν υποχρεωμένος να παραμείνει σ΄ αυτήν. Τελικά, μη καταφέρνοντας τίποτε, δραπέτευσε τον Ιανουάριο του 1761 και μετά από περιπετειώδη πορεία έφτασε στην Κωνσταντινούπολη όπου παρέμεινε μέχρι της άρσεως της καθαίρεσής του από την Οικουμενική Σύνοδο η οποία έγινε ένα χρόνο αργότερα. Στην συνέχεια επέστρεψε στην ιδιαίτερη πατρίδα του Ζαγορά.
  Η επάνοδός του στην Ζαγορά συνέπεσε με την έλευση της πρώτης μεγάλης δωρεάς βιβλίων στην Σχολή από τον Ιωάννη Πρίγκο. Ο Πατριάρχης παρ΄ όλες τις πρόσφατες κακουχίες και ταλαιπωρίες που είχε υποστεί δεν αφήνει ανεκμετάλλευτη την ευκαιρία αυτή. Ανασυγκροτεί και οργανώνει τη Σχολή φέρνοντας δασκάλους και προτρέποντας όλους τους Ζαγοριανούς να την συνδράμουν. Έτσι, σε ελάχιστο χρονικό διάστημα, το παράδειγμα του Ιωάννη Πρίγκου από την Ολλανδία μιμούνται και άλλοι Ζαγοριανοί, ξενιτεμένοι αλλά και ντόπιοι, δωρίζοντας βιβλία και στέλνοντας χρήματα, ανεβάζοντας κατ΄ αυτόν τον τρόπο το κύρος της Σχολής και δημιουργώντας μια μοναδική για την εποχή πνευματική κίνηση στην περιοχή. Αρκεί να σημειωθεί ότι την περίοδο αυτή η Βιβλιοθήκη της Σχολής αριθμούσε γύ- ρω στα 3.500 βιβλία, όλα απάνθισμα των καλύτερων εκδόσεων που κυκλοφορούσαν τότε στην Ευρώπη, καθώς και πολλά χειρόγραφα.
  Στα 1785 αφιέρωσε ολόκληρη την προσωπική του βιβλιοθήκη που αποτελούνταν κυρίως από χειρόγραφα, πολλά από τα οποία είχε συγγράψει ο ίδιος. Την ακούραστη αυτή επιστασία του στην πνευματική κίνηση του τόπου, συνέχισε ο Πατριάρχης μέχρι το τέλος της ζωής του. Πέθανε 79 χρονών στα 1792.
  Η τόσο πολυτάραχη ζωή του δεν τον εμπόδισε να συγγράψει μεγάλη σειρά από έργα, πολλά από τα οποία σώζονται σήμερα στην Βιβλιοθήκη της Ζαγοράς. Από αυτά, αλλά και από πολλά άλλα που έχουν χαθεί - όπως περιγράφει ο ίδιος - κατά τις διάφορες μετακινήσεις του, αντιλαμβάνεται κανείς την σπάνια πολυμάθειά του η οποία δεν περιορίζονταν μόνον σε θεολογικά και εκκλησιαστικά ζητήματα, αλλά επεκτείνονταν και σε θέματα της Ελληνικής Γραμματείας, της γλώσσας, της ιστορίας του ανθρωπίνου γένους, της γεωγραφίας, των μαθηματικών, της αστρονομίας, ακόμη και της ιατρικής. Ιδιαίτερα δε τα ιστορικά του έργα είναι μεγάλης σημασίας μια και διασώζουν πολύτιμες και σπάνιες πληροφορίες για γεγονότα της Ελληνικής ιστορίας του 18ου αιώνα.

Το κείμενο παρατίθεται τον Σεπτέμβριο 2004 από την ακόλουθη ιστοσελίδα του Δήμου Ζαγοράς

• http://www.zagora.gr/EVERGETES_KAI_PROSOPIKOTHTES_...