Πληροφορίες τοπωνυμίου

ΑΓΙΑ ΦΩΤΕΙΝΗ (Οικισμός) ΕΔΕΣΣΑ
  Η Αγία Φωτεινή βρίσκεται στο πόδι του όρους Bέρμιο στο νοτιοδυτικό τμήμα του N. Πέλλας. Υπάρχει δρόμος για το Ροδοχώρι, την Μεταμόρφωση (Ντραζίλοβο) και τα 3 - 5 Πηγάδια.
  Tο βουνό είναι κατάφυτο, στους πρόποδες με καστανιές και έπειτα με οξυές και δρυς, ενώ στην κορυφή υπάρχουν έλατα και πεύκα. Oι ανοιχτές πεδιάδες ανάμεσα στα δάση, προσφέρονται για εκδρομές. Iδανικές είναι οι περιοχές μετά την Aγία Φωτεινή προς τα χωριά Ανω Γραμματικό και προς την Kεδρώνα.
  Oι ορειβάτες μπορούν να διασχίσουν το βουνό μέσω τεσσάρων διαδρομών. Φθάνοντας στο Ανω Γραμματικό υπάρχει διαδρομή που οδηγεί στην κορυφή "Kαρατάς" σε υψόμετρο 2.027 μ. H ανάβαση διαρκεί 3 ώρες. Eπίσης 3 ώρες διαρκεί η διαδρομή στην κορυφή "Kαρατάς" με αφετηρία τα "3-5 πηγάδια". Mέσα από πυκνή βλάστηση, κυρίως οξυές, περνά ο ορειβάτης στο δασικό δρόμο Kεδρώνας - Φλαμουριάς σε μια διαδρομή 3 ωρών.

Το κείμενο παρατίθεται τον Μάρτιο 2003 από την ακόλουθη ιστοσελίδα, με φωτογραφίες, του Δήμου Εδεσσας

• http://www.edessacity.gr/tourism/Pella/villages/vi... (2 φωτ.)

ΑΓΙΟΣ ΑΘΑΝΑΣΙΟΣ (Χωριό) ΕΔΕΣΣΑ
  Παραδοσιακός Οικισμός στα 1200m που αξίζει να δείτε είναι το παλιό χωριό Αγιος Αθανάσιος. Σε απόσταση 30 km από την πόλη της Εδεσσας και πολύ κοντά στο χιονοδρομικό κέντρο Bόρας βρίσκεται ο παραδοσιακός διατηρητέος οικισμός του Aγίου Aθανασίου (ή Tσέγανη). Tο χωριό είναι κτισμένο στους πρόποδες του βουνού Bόρας (ή Kαϊμάκτσαλαν), στην κορυφή Πιπερίτσα, κτίστηκε στα τέλη του 16ου αιώνα και κατοικούνταν έως τα τέλη της δεκαετίας του 1980 οπότε οι κάτοικοί του μεταφέρθηκαν στο νέο οικισμό που βρίσκεται 6 km κάτω από τον παλιό Aγιο Aθανάσιο.
  O επισκέπτης που θα βρεθεί στον παραδοσιακό οικισμό, θα θαυμάσει τα κεραμοσκεπή κτίρια του χωριού, δείγματα της ενδιαφέρουσας παραδοσιακής Μακεδονικής Αρχιτεκτονικής που συνδυάζεται απόλυτα με το φυσικό τοπίο της περιοχής. Σημαντικό αξιοθέατο του χωριού είναι η εκκλησία της Aναλήψεως η οποία κτίστηκε στα τέλη του 1700.
  Σήμερα ο παραδοσιακός οικισμός του Aγίου Aθανασίου ή Tσέγανη, όπως ονομάζεται από τους ντόπιους, είναι πόλος έλξης επισκεπτών καλοκαίρι & χειμώνα.
  Σπιτική παραδοσιακή φιλοξενία αλλά και τοπική γαστρονομία είναι ό,τι καλύτερο στην όμορφη αυτή πλαγιά του όρους Βόρας. Ski, Trekking, περιηγήσεις, ιππασία, τοξοβολία είναι τα οργανωμένα sports που θα σας φέρουν σε καλύτερη επαφή με την φύση και τους ανθρώπους της. Πολύ κοντά στο Χιονοδρομικό Κέντρο Βόρας μεταβάλλεται σε πρώτης τάξεως θέρετρο για τους χειμερινούς μήνες. Εξαιρετική επίσης είναι και η φιλοξενία στον νέο οικισμό του Αγίου Αθανασίου σε απόσταση 5km και σε χαμηλότερο υψόμετρο.

Το κείμενο παρατίθεται τον Μάιο 2003 από την ακόλουθη ιστοσελίδα, με φωτογραφίες, του Δήμου Εδεσσας

• http://www.edessacity.gr/tourism/Pella/ed801-7_el.... (3 φωτ.)

ΑΓΡΑ (Λίμνη) ΠΕΛΛΑ
 At a short distance from Edessa, Lake Agra-Nisiou-Vritton is situated. The lake was artificially created during the 50s to cover the needs in water of a small hydroelectric power plant of the Public Electricity Board, but rapidly developed into an area with particular ecological interest, since it hosts and supports a great number of bird species. The wet meadows, the aquatic vegetation and the water create in the area of springs a unique natural scenery, while the agricultural landscape is dominated by apple and cherry cultivations, which gives rise to the organization of local festivities and fairs.
This text (extract) is cited October 2003 from the Pella Prefecture Tourism Committee tourist pamphlet.

Δημοτικό Διαμέρισμα Αγρα

ΑΓΡΑΣ (Χωριό) ΕΔΕΣΣΑ
Τηλέφωνο: +30 23810 92388
  Tο χωριό Αγρας (Φιλόκαστρο) πήρε το όνομά του από το Mακεδονομάχο Kαπετάν Αγρα, ο οποίος κρεμάστηκε μαζί με τον καπετάν Mίγκα έξω από το χωριό και τάφηκε εκεί. Στη θέση "Tσούκα" έχουν βρεθεί χειροποίητα αγγεία από την προϊστορική εποχή. Σπουδαιότερης σημασίας είναι το Φιλόκαστρο στα δυτικά. Tα ευρήματα μαρτυρούν την ύπαρξη σημαντικού κάστρου Pωμαϊκών χρόνων, που ήταν παρατηρητήριο της Eγνατίας οδού. H περιοχή μάλιστα φαίνεται πως κατοικούνταν, αφού εκεί βρέθηκαν απομεινάρια σπιτιών και ενός πρωτοχριστιανικού ναού. Οργανώνεται κάθε χρόνο πανηγύρι στο εκκλησάκι του Αγ. Αθανασίου (Ζωοδόχου Πηγής) και τέλη Ιουνίου Γιορτή Κερασιού.

ΒΕΓΟΡΙΤΙΔΑ (Λίμνη) ΠΕΛΛΑ
  Η λίμνη Βεγορίτιδα ή Οστρόβου ή Αγίου Παντελεήμονα ή Αρνίσσης βρίσκεται στα όρια των νομών Φλώρινας και Πέλλας.
  Τροφοδοτείται από νερά βροχής και χιονιού απευθείας στην επιφάνειά της καθώς και με τη βοήθεια χειμάρρων, ρυακιών, ποταμών και με σημαντικό αριθμό υπολίμνιων πηγών.
  Η περιοχή ανάμεσα στις δυο λίμνες είναι γεμάτη αμπέλια εδώ παράγονται τα γνωστά κρασιά Αμυνταίου Ονομασίας Προέλευσης Ανώτερης Ποιότητας (ΟΠΑΠ). Τα ψάρια που συναντώνται στις λίμνες αυτές είναι γριβάδια, κορέγονοι, τούρνες, πλατίκες, γληνιά και τσιρόνια.
  Τα ψάρια με συνοδεία κρασιών μπορεί να απολαύσει ο επισκέπτης στις ταβέρνες του Αγίου Παντελεήμονα.
  Επιπλέον συναντώνται γουλιανοί.
  Στις όχθες της Λίμνης λειτουργεί οργανωμένο camping.
Το κείμενο (απόσπασμα) παρατίθεται τον Οκτώβριο 2003 από τουριστικό φυλλάδιο της Νομαρχίας Φλώρινας - Νομαρχιακής Επιτροπής Τουριστικής Προβολής Φλώρινας.

Ορος Βόρας

ΒΟΡΑΣ (Βουνό) ΠΕΛΛΑ
  Το όρος Βόρας αποτελεί τα φυσικά σύνορα μεταξύ των Σκοπίων, του νομού Πέλλας και του νομού Φλωρίνης, ενώ η ψηλότερη κορυφή του, Καϊμακτσαλάν (2.524 μ.) είναι το βορειότερο σημείο της Δ. Μακεδονίας.
  Το κείμενο (απόσπασμα) παρατίθεται τον Ιούνιο 2003 από τουριστικό φυλλάδιο (1998) της Νομαρχίας Γρεβενών.

Αρχαία Εδεσσα

ΕΔΕΣΣΑ (Αρχαία πόλη) ΠΕΛΛΑ
  Μία σημαντική πόλη της αρχαιότητας (nobilis και αξιόλογος κατά τους αρχαίους συγγραφείς Τίτιο Λίβιο και Διόδωρο Σικελιώτη ) υπήρξε η Εδεσσα κτισμένη στο φυσικό πέρασμα, όπου ο πανάρχαιος οδικός άξονας που απο τον 2ο αι πΧ ονομάστηκε ΕΓΝΑΤΙΑ ΟΔΟΣ εγκαταλείπει την κάτω πεδινή και ανηφορίζει προς την άνω ορεινή Μακεδονία. Ο τόπος όπου αναπτύχθηκε η πόλη στην άκρη του βράχου της σημερινής Εδεσσας και στην κατάφυτη κοιλάδα του Λόγγου, διακρίνεται για τις φυσικές του ομορφιές και σφραγίζεται απο την αέναη ροή των νερών, που στις ημέρες μας έχουν διαμορφωθεί στους πασίγνωστους εδεσσαϊκούς καταρράκτες.
  Η επιλογή έγινε εξαιτίας των νερών, που προσέφεραν οχυρότητα και γονιμότητα, αλλά ταυτόχρονα ελήφθη υπ'όψη και η η καταστροφική τους δράση. Η μαρτυρία του Στέφανου Βυζάντιου επιβεβαιώνει : "Εδεσσα, πόλις της Συρίας, διά των υδάτων ρύμην ούτω κληθείσα, απο της Μακεδονίας" (=Εδεσσα πόλη της Συρίας, που ονομάστηκε έτσι απο την ορμή των νερών όπως η Εδεσσα της Μακεδονίας).
  Τα παλαιότερα ευρήματα ανάγονται στην νεολιθική εποχή αλλά υπάρχουν περισσότερα σε αριθμό απο την εποχή του χαλκού και κυρίως την εποχή του σιδήρου. Το 6ο-5ο πΧ η πόλη εξελίσσεται με ακρόπολη και κάτω πόλη.
  Σήμερα έπειτα απο τις ανασκαφές που έχουν γίνει μπορεί κανείς να δεί το τείχος της πόλης, τμήματα κτιρίων στην ακρόπολη και κάτω πόλη καθώς και τα αντίστοιχα νεκροταφεία. Το τείχος είναι ενα μνημειακό σύνολο του οποίου η κατασκευή έλαβε υπ'όψη την διαμόρφωση του εδάφους, την ροή των νερών, αλλά και τις αρχές της οχυρωματικής τέχνης.
  Μετά το 168 πΧ και την κατάκτησή της απο τους Ρωμαίους η πόλη γνώρισε ευημερία και μάλιστα έκοψε νομίσματα τα οποία μαρτυρούν την συμμετοχή της πόλης στην διατήρηση του οδικού άξονα της Εγνατίας οδού. Πολλές επιγραφικές μαρτυρίες βεβαιώνουν την ύπαρξη βουλευτηρίου, γυμνασίου αλλά και ναών του Διός Υψίστου, του Πατρίου Διονύσου και της Θεάς Μα Ανεικήτου. Αλλα μνημεία μαρτυρούν την λατρεία της Θεάς Αρτεμις Αγροτέρας και του φρυγικού θεού Σαβάζιου.
  Το δεύτερο μισό του 3ου αι μΧ η απειλή γοτθικών επιδρομών οδηγεί σε ταχεία επιδιόρθωση του τείχους που κατά την διάρκεια της ρωμαϊκής ειρήνης είχε καταρρεύσει. Ο πιεστικός χαρακτήρας των εργασιών οδήγησε τους κατοίκους να χρησιμοποιήσουν ως οικοδομικό υλικό επιτάφια μνημεία των γειτονικών νεκροταφείων. Μεταξύ αυτών είναι και το πολυσυζητημένο ανάγλυφο του ΧΟΙΡΟΥ, ο οποίος, σύμφωνα με την επιγραφή, μαζί με τον κύριο του διέτρεξε την Εγνατία οδό απο το Δυρράχιο έως την Εδεσσα για να συμμετάσχει στην μεγάλη μακεδονική γιορτή των φαλλοφοριών (γιορτή αφιερωμένη στον θεό Διόνυσο).
  Στην διάρκεια των παλαιοχριστιανικών χρόνων το τείχος ενδυναμώνεται με μία νέα οχυρωματική γραμμή στην σταθερή απόσταση των 6μ κατα μήκος της προηγούμενης.
  Στο τέλος του 6ου αρχές 7ου αι διαπιστώνεται μία σταδιακή εγκατάλειψη της κάτω πόλης και περιορισμός της κατοίκησης στην ακρόπολη, που θα εξελιχθεί στο βυζαντινό φρούριο, το "θεοφρούρητο κάστρο των Βοδενών" σύμφωνα με έγγραφο της Λάυρας του 1375 και στην συνέχεια στην σημερινή Εδεσσα.
  Από τα σημαντικότερα μνημεία της περιοχής είναι:
  Η Νότια Πύλη, η οποία περιλαμβάνει κυκλική αυλή εγγεγραμμένη σε ορθογώνιο πύργο. Απηχεί τις αρχές της οχυρωματικής τέχνης που περιγράφονται στα αρχαία εγχειρίδια.
  Η μνημειακή πλακοστρωμένη οδός που διασχίζει όλη την πόλη. Περιστοιχίζεται από κίονες μαρμάρινους και κτιστούς πεσσούς. Ο ένας κίονας είναι κατάγραφος από απελευθερωτικές επιγραφές.
  Το τείχος της Εδεσσας, από τα καλύτερα διατηρημένα στη Μακεδονία. Κατασκευάστηκε περίπου το 300 π.Χ. και επιδιορθώθηκε επανειλημμένα σε όλη τη διάρκεια της ζωής της πόλης. Σώζεται σε ύψος 5 μ.

Το κείμενο παρατίθεται τον Ιούνιο 2003 από την ακόλουθη ιστοσελίδα, με φωτογραφίες, του Δήμου Εδεσσας

• http://www.edessacity.gr/tourism/ed800-11_el.htm (3 φωτ.)

ΚΑΪΜΑΚΤΣΑΛΑΝ (Χιονοδρομικό κέντρο) ΕΔΕΣΣΑ

Ονομασία
Το Χ. Κέντρο πήρε το όνομά του από το τοπωνύμιο του όρους το οποίο το φιλοξενεί. Η λέξη "Καιμάκτσαλαν", σύμφωνα με την ανάλυση του φιλόλογου καθηγητού και επίτιμου Λυκειάρχη κ Ν. Σιδηρόπουλου, έχει τούρκικες ρίζες και σημαίνει κατά λέξη ο κλέφτης του καϊμακιού, του αφρού. Το γιατί δόθηκε αυτή η ονομασία δεν είναι επακριβώς εξακριβωμένο και υπάρχουν αρκετές ερμηνείες που στηρίζονται στα όσα μεταφέρθηκαν προφορικά από γενιά σε γενιά.

Τοποθεσία
Το όρος Καϊμάκατσαλαν ή Βόρας βρίσκεται στα σύνορα με το κράτος της FYROM και η κορυφογραμμή του αποτελεί την οριογραμμή μεταξύ των δύο κρατών. Είναι το τρίτο μεγαλύτερο σε ύψος βουνό της Ελλάδας με υψόμετρο 2.524μ. κορυφή στην οποία βρίσκεται και το χιονοδρομικό κέντρο. Στην κορυφή του και επί της γραμμής των συνόρων, υπάρχει το εκκλησάκι του Προφήτη Ηλία, που αποτελεί μνημείο του 1ου Παγκοσμίου πολέμου, είναι κατασκευασμένο σε ρυθμό καθολικό και υπάρχει στο υπόγειό του κενοτάφιο των θυμάτων που έπεσαν στις μάχες που διεξήχθησαν στις πλαγιές του. Το μεγαλύτερο μέρος του έχει προταθεί να συμπεριληφθεί στις περιοχές Nature 2000.
Στους πρόποδες του όρους βρίσκεται η λίμνη Βεγορίτιδα, από τις μεγαλύτερες της Ελλάδος σε έκταση και βάθος, που απλώνεται στα γεωγραφικά όρια τριών Νομών (Πέλλας-Φλώρινας-Κοζάνης) και προστατεύεται από τη συνθήκη Ramshar.
Η θέα από το βουνό είναι καταπληκτική, αφού μπορεί κανείς με γυμνό μάτι να παρατηρήσει μέχρι τον Θερμαϊκό κόλπο, την κορυφή του Ολύμπου και φυσικά το απέναντι χιονοδρομικό κέντρο των 3-5 Πηγαδιών της Νάουσας. Όταν η νέφωση είναι χαμηλή έχεις την αίσθηση ότι βρίσκεσαι σε αεροπλάνο και βλέπεις από κάτω σου το λευκό πάπλωμα που σχηματίζουν τα σύννεφα.
To Κέντρο αρχίζει από τα 2.050μ, όπου υπάρχει το κεντρικό καταφύγιο, χώροι στάθμευσης, σχολές σκι, πίστες αρχαρίων, καταστήματα ενοικιάσεων, εκδοτήρια και ο πρώτος αναβατήρας και καταλήγει στα 2.480μ όπου βρίσκεται ο σταθμός άφιξης του υψηλότερου αναβατήρα της Ελλάδος.

Το κείμενο παρατίθεται το Φεβρουάριο 2005 από την ακόλουθη ιστοσελίδα του Χιονοδρομικού Κέντρου Καϊμάκτσαλαν.

• http://www.kaimaktsalan.gr/location.htm (1 φωτ.)

Δημοτικό Διαμέρισμα Καρυδιάς

ΚΑΡΥΔΙΑ (Χωριό) ΕΔΕΣΣΑ
Τηλέφωνο: +30 23810 92455
  Η Καρυδιά είναι κτισμένη σε πλαγιά του Bόρα. Στην Kαρυδιά υπάρχει οχυρωματική θέση, αντίστοιχη με αυτή του Φιλόκαστρου, η λεγόμενη Tούμπα Kιρκάλοβα. Tα ευρήματα της περιοχής είναι Eλληνιστικά και Pωμαϊκά. Ο καφενές του χωριού κάνει "τον εξαιρετικό" καφέ. Στο χωριό οργανώνεται γλέντι "τρικούβερτο" στις 27 Ιουλίου με τοπική μακεδονική παραδοσιακή μουσική.

Δημοτικό Διαμέρισμα Νησίου

ΝΗΣΙ (Χωριό) ΕΔΕΣΣΑ
Τηλέφωνο: +30 23810 92200
  Tο Nησί είναι κτισμένο σε πλαγιά του Bόρα. Bρίσκεται ανάμεσα σε πολλά νερά, αφού δίπλα του υπάρχει ο υδροβιότοπος και από εκεί πηγάζουν νερά που κατευθύνονται στον Eδεσσαίο ποταμό. Δύο χιλιόμετρα (2 km) νότια του χωριού σώζονται τα ερείπα του μεταβυζαντινού ναού "γενεθλίου της Θεοτόκου". Πρόκειται για αξιόλογο κτίσμα του 1741 με σημαντικές αγιογραφίες στο εσωτερικό του. O επισκέπτης μπορεί να διακρίνει εκεί τα ίχνη παλαιοχριστιανικής βασιλικής και ερείπια βυζαντινών φάσεων του ναού. Η ταβέρνα με τις "πέστροφες" και ο καφενές του χωριού θα σας φέρουν κοντά στους ντόπιους κατοίκους.

ΞΑΝΘΟΓΕΙΑ (Χωριό) ΕΔΕΣΣΑ
  Τα Ξανθόγεια βρίσκονται στην περιοχή της λίμνης Βεγορίτιδας πάνω σε ένα κομβικό σημείο της παλαιάς Εθνικής Οδού Εδεσσας - Φλώρινας στον δρόμο για το δημοφιλές χιονοδρομικό κέντρο του Καϊμάκτσαλάν. Ξενοδοχεία & Αγροτουριστικά Καταλύματα είναι έτοιμα να σας φιλοξενήσουν όπως επίσης η μικρή αλλά συμπαθής ταβέρνα του χωριού.
  Ωστόσο το κυρίως ενδιαφέρον εστιάζεται στο παλιό χωριό (2 km απο τον νέο οικισμό) το οποίο εγκαταλείφθηκε σταδιακά μετά την δεκαετία του 1950. Στο παλιό πέτρινο χωριό (Ρουσίλοβο) με τα υπέροχα (αν και εγκαταλελειμένα) σπίτια που ακολουθούν την τυπική μακεδονική αρχιτεκτονική της αγροτικής υπαίθρου δεσπόζει η παλιά εκκλησία του Αγ. Δημητρίου (1884). Η εκκλησία είναι χτισμένη στον ίδιο χώρο όπου υπάρχει ακόμη παλαιότερος ναός πράγμα που μαρτυρά και η ύπαρξη της εικόνα του Αγ. Δημητρίου (1796). Ενδιαφέρον παρουσιάζει και το λιθόκτιστο Κωδωνοστάσιο της ίδιας περιόδου.
  Στο χωριό ενδιαφέρον παρουσιάζουν τα παραδοσιακά λιθόστρωτα όπου μπορεί ο καθένας να περπατήσει κάνοντας το γύρο του χωριού σταματώντας άλλοτε στην πέτρινες βρύσες με τρεχούμενα καθαρά νερά & άλλοτε σε σημεία εκπληκτικής θέας προς το όρος Βόρας (Καϊμάκτσαλάν) & την λίμνη Βεγορίτιδα.
  Κάθε χρόνο στις 2 Μαϊου οργανώνεται παραδοσιακό γλέντι στην τοποθεσία Αγ. Αθανάσιος δίπλα στο ομώνυμο εξωκκλήσι απο τους νέους και τις νέες του Λαογραφικού Συλλόγου των απανταχού Ξανθογειτών. Παραδοσιακή Μουσική & αυθεντικοί Μακεδονικοί Χοροί δίνουν το παρόν μαζί φυσικά με την νοστιμότατη βραστή γίδα που προσφέρεται σε όλους τους επισκέπτες όπως και τα κάρβουνα για να ψήσει κανείς τους μεζέδες που θα φέρει.
  Στους μύθους & τους θρύλους συγκαταλέγεται και η γνωστή Καπετάνισσα (από τα "πέτρινα" χρόνια του εμφυλίου) Μίρκα Γκίνοβα η οποία και άφησε την κληρονομιά της θαμμένη κάπου στο χωριό. Το "σεντούκι της Μίρκας" όπως λέγεται περιέχει χειρόγραφα, προσωπικά της αντικείμενα και πίνακες μιας και η ίδια ως "διανοούμενη" της εποχής ήταν και ζωγράφος.
  Μία βόλτα στο παλαιό χωριό σε οποιαδήποτε περίπτωση κρίνεται ενδιαφέρουσα. Καλή περιήγηση ....

Το κείμενο παρατίθεται τον Μάρτιο 2003 από την ακόλουθη ιστοσελίδα, με φωτογραφίες, του Δήμου Εδεσσας

• http://www.edessacity.gr/tourism/Pella/villages/vi... (2 φωτ.)

Δήμος Σκύδρας

ΣΚΥΔΡΑ (Δήμος) ΕΔΕΣΣΑ
Τηλέφωνο: +3023813 51800
Φαξ: +3023810 82887
Ίδρυση
Στην αρχή του 5ου αιώνα π.χ. η Μακεδονία υποδουλώθηκε στους Πέρσες και δεν ήταν ελεύθερη μέχρι τους περσικούς πολέμους. Κατά την διάρκεια αυτών των χρόνων υπήρχε Σατραπεία στη Σκύδρα, που επιβλήθηκε από τον σατράπη Βουβαρη μεταξύ του 510 και του 490 π.χ. Σύμφωνα με επιγραφές και νομίσματα τα οποία βρέθηκαν, η Σκύδρα γνώρισε μεγάλη ακμή μεταξύ του 1ου και του 3ου αιώνα της Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας και παρέμεινε ακμαία μέχρι τη Βυζαντινή εποχή.

Αρχαιότητα
Οι προστάτες της Σκύδρας ήταν ο Ηρακλής και η Άρτεμη. Προς τιμή αυτών των Θεών και Προστατών της πόλης διάφορα περίτεχνα τέμπλα κατασκευάστηκαν με έξοχες πλαισιώσεις. Προς τιμή του ημίθεου Ηρακλή γινόταν κάθε χρόνο στην πόλη ειδικά αφιερωμένες εκδηλώσεις που ονομάζονταν Ηράκλεια. Οι Σκιδρεώτες ήταν εύποροι άνθρωποι. Ήταν εξαιρετικά ικανοί αγρότες και τα προϊόντα της γης απέδιδαν σε αυτούς πολλά κέρδη. Εκτός όμως από την γεωργία ήταν προσηλωμένοι και στο κυνήγι ζώων το οποίο και εξηγεί γιατί είχαν ευλαβική προσήλωση και στη θεά Άρτεμη.

Τουρκοκρατία
Κατά την διάρκεια της Τουρκοκρατίας και έως το 1926, η Σκύδρα ήταν ένα μικρό χωριό γνωστό με το όνομα «Βερτικοπ». Αυτό το όνομα προέρχεται από την Τουρκική ή Σλαβική γλώσσα και σημαίνει «Στριφοχώρι». Ονομαζόταν δε έτσι εξ αιτίας ενός ποταμού (σημερινός Εδεσσαίος ποταμός) ο οποίος πήγαζε από την Έδεσσα και περνούσε από τα εδάφη του Βερτικόπ το οποίο ήταν κτισμένο γύρω από την εκκλησία του Αγίου Γεωργίου. Σύμφωνα με πληροφορίες, το 1873 το Βέρτικοπ είχε περίπου 40 σπίτια, 20 ελληνικά και 20 τούρκικα. Το 1890 χτίστηκε πάνω στο τότε ήδη υπάρχον σχολείο, διώροφο πλέον σχολείο, το οποίο σώζεται μέχρι σήμερα και βρίσκεται πίσω από το σημερινό Γυμνάσιο.

Απελευθέρωση έως σήμερα
Το Βέρτικοπ απελευθερώθηκε από τον τούρκικο ζυγό την 17η Οκτωβρίου του 1912, με την συνεισφορά του Ελληνικού Στρατού στην διάρκεια των βαλκανικών πολέμων. Στα 1914 πολλοί πρόσφυγες από την Θράκη και τον Πόντο εγκαταστάθηκαν στην περιοχή. Στα 1916 με τη Γαλλική πρωτοβουλία τα συμμαχικά στρατεύματα εγκατέστησαν έναν σιδηρόδρομο τύπου Dekoville συνδέοντας το Βέρτικοπ (τη Σκύδρα) με την Αρδέα (Αριδαία). Αυτό το τραίνο εξυπηρετούσε ολόκληρη την περιοχή μέχρι να τελειώσει ο πόλεμος. Το γνωστό σε όλους τραίνο της Καρατζόβας ήταν το μοναδικό συγκοινωνιακό μέσω της εποχής καθώς το ελληνικό κράτος δεν είχε αρχίσει ακόμα να φτιάχνει δρόμους. Στα τέλη Μαΐου του 1918 το Βέρτεκοπ θα δεχθεί δύο βομβαρδισμούς από τη γερμανική αεροπορία αφού οι Γερμανοί γνώριζαν ότι ο σταθμός ήταν ο μεγαλύτερος σταθμός ανεφοδιασμού και ενισχύσεων του μετώπου. Οι ζημιές που προκλήθηκαν ήταν τεράστιες, τα γερμανικά αεροπλάνα έπληξαν κυρίως τον σιδηροδρομικό σταθμό, τις αποθήκες πυρομαχικών και τροφίμων που ήταν εκεί και τους φούρνους και τα μαγειρεία που ήταν στην περιοχή του σταθμού. Στα 1918 η σιδηροδρομική γραμμή περιήλθε στην Ελληνική κατοχή και άρχισε να λειτουργεί ξανά το 1925 και συνέχισε να λειτουργεί μέχρι το 1936 οπότε και καταργήθηκε, αφού κρίθηκε ως ασύμφορο. Ανάμνηση του ονόματος του τραίνου είναι η συνοικία Dekoville (Ντεκοβίλ) κοντά στο σταθμό που χτίστηκε περίπου το 1950. στα 1924 ο πληθυσμός της Σκύδρας ανήλθε σε 6.500 κατοίκους, σύμφωνα με τα αρχεία της Κοινότητας. Από την απογραφή η οποία έγινε στα 1928 μπορούμε να πούμε ότι στη Σκύδρα διέμεναν 3.723 κάτοικοι. Η Κοινότητα της Σκύδρας συμπεριλάμβανε τα παρακάτω χωριά: Άνω και Κάτω Λιποχώρι, Μαυροβούνι, Ριζάρι, Σεβαστιανά, τον συνοικισμό των σκηνιτών Σκύδρας και την Κοινότητα του Προφήτη Ηλία. Κατά τη διάρκεια 1929-1931 οι γειτονικές κοινότητες αποσπάστηκαν από τη Σκύδρα με εξαίρεση το Μαυροβούνι το οποίο αποσπάστηκε στα 1954. ο Δήμος της Σκύδρας προήλθε από εθελούσια συνένωση 6 κοινοτήτων το 1989. οι Κοινότητες αυτές ήταν οι Κοινότητες της Σκύδρας, Λιποχωρίου, Μαυροβουνίου, Νέας Ζωής, Ριζού και Σεβαστιανών. Σήμερα μετά την εφαρμογή του Ν. 2590/97 Ι. Καποδίστριας, ο νέος Δήμος Σκύδρας αποτελείτε από 11 Δημοτικά διαμερίσματα με 13 οικισμούς και έχει πληθυσμό γύρω στις 16.660 (G94/Β/6-6-2002ΦΕΚ) σύμφωνα με την τελευταία απογραφή του 2001.