Πληροφορίες τοπωνυμίου

ΑΓΙΑ ΒΑΡΒΑΡΑ (Χωριό) ΣΚΥΡΙΤΙΔΑ
  Μικρός οικισμός κοντά στις Κολλίνες (2 χιλ.). Σήμερα έχει λιγότερους από 15 κατοίκους. Ο δρόμος οδηγεί μετά από 3 χιλ. στον οικισμό Αχούρι και από εκεί στην Λακωνία.

Ιστοσελίδα του Arcadia website
• http://arcadia.ceid.upatras.gr/arkadia/places/agva...

ΑΓΙΟΣ ΒΑΣΙΛΕΙΟΣ (Χωριό) ΤΡΙΠΟΛΗ
Μικρό χωριό στον κάμπο της Μαντινείας 6 χιλ.από την Τρίπολη . Οι λιγοστοί κάτοικοι ασχολούνται με τη γεωργία.

ΑΓΙΟΣ ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΣ (Χωριό) ΤΡΙΠΟΛΗ
Οικισμός λίγο έξω από την Τρίπολη (2 χιλ.). Το παλιό του όνομα είναι Ματζαγράς. Σήμερα ανήκει στο Δήμο Τρίπολης. Δίπλα βρίσκεται η 124 Πτέρυγα Βασικής Εκπαίδευσης Τρίπολης.

ΑΓΙΟΣ ΣΩΣΤΗΣ (Οικισμός) ΤΕΓΕΑ
  Μικρό χωριό της Τεγέας χτισμένο σε μικρό ύψωμα κοντά στο Στάδιο. Ανήκει σαν οικισμός στο Δ.Δ. του Σταδίου και έχει 60 περίπου μονίμους κατοίκους. Στην κορυφή του υψώματος όπου και η πλατεία και η εκκλησία του χωριού έχουν ανακαλυφθεί λείψανα του ναού της Δήμητρας και της κόρης. Θεωρείται ότι στη θέση του χωριού ήταν η ακρόπολη της Αρχαίας Τεγέας. Σε μικρή απόστασ από το χωριό είναι το αρχαιολογικό πάρκο της Επισκοπής.

Το κείμενο παρατίθεται τον Μάρτιο 2003 από την ακόλουθη ιστοσελίδα, με φωτογραφία, του ARCADIA website, του Πανεπιστημίου Πατρών

Ιστοσελίδα του Arcadia website
• http://arcadia.ceid.upatras.gr/arkadia/places/agso... (1 φωτ.)

Αγιωργίτικα

ΑΓΙΩΡΓΙΤΙΚΑ (Χωριό) ΚΟΡΥΘΙΟ
  Είναι το πρώτο χωριό της Αρκαδίας που συναντάμε ερχόμενοι από τον παλαιό δρόμο Αργους-Τρίπολης. Ανήκει στο Δήμο Κορυθίου με έδρα το Στενό που βρίσκεται σε απόσταση 3 χιλ. Από τη θέση αυτή αρχίζει το μαντινειακό οροπέδιο. Το χωριό έχει 200 περίπου κατοίκους που ασχολούνται κύρια με τη γεωργία. Κοντά στο χωριό βρέθηκε ένας τεράστιος μεταλλουργικός κλίβανος με συμπληρωματικές εγκαταστάσεις (πλυντήρια, δεξαμενές και εργαστήρια) για τον εμπλουτισμό και τήξη του μεταλλεύματος, που θεωρείται ο μεγαλύτερος κλίβανος των Προϊστορικών Χρόνων (πριν από 2000 π.Χ.). Το δάπεδο του κλιβάνου φέρει έντονα ίχνη φωτιάς από την καμήνευση.

Το κείμενο παρατίθεται τον Μάρτιο 2003 από την ακόλουθη ιστοσελίδα, με φωτογραφίες, του ARCADIA website, του Πανεπιστημίου Πατρών

Ιστοσελίδα του Arcadia website
• http://arcadia.ceid.upatras.gr/arkadia/places/agio... (7 φωτ.)

Αγριακόνα

ΑΓΡΙΑΚΟΝΑ (Χωριό) ΒΑΛΤΕΤΣΙ
  Μικρό χωριό 7 χιλ. από το Πάπαρι, κοντά στο δρόμο που πηγαίνει στο χωριό Σκορτσινού. Είναι χτισμένο σε όμορφη καταπράσινη τοποθεσία. Πίσω του είναι το δάσος της Σκυρίτιδας, ενώ προς και νότια επιβλητικός φαντάζει ο ορεινός όγκος του Ταυγέτου.

Ιστοσελίδα του Arcadia website
• http://arcadia.ceid.upatras.gr/arkadia/places/agri... (2 φωτ.)

ΑΘΗΝΑΙΟΝ (Χωριό) ΒΑΛΤΕΤΣΙ
  Χωριό κοντά στην Ασέα, 3 χιλ. πάνω από το δρόμο Τρίπολης-Μεγαλόπολης. Εχει 150 περίπου μονίμους κατοίκους. Πήρε το όνομα του από το ναό της Αθηνάς που υπήρχε στην περιοχή

Ιστοσελίδα του Arcadia website
• http://arcadia.ceid.upatras.gr/arkadia/places/athi... (1 φωτ.)

Αλέα

ΑΛΕΑ (Χωριό) ΑΡΚΑΔΙΑ
  Το χωριό Αλέα (Πιαλί) απέχει 12 χιλ. από την Τρίπολη και ανήκει στα χωριά της Τεγέας. Μαζί με το Στάδιο και την κοντινή Κερασίτσα κατέχει κεντρική θέση στον κάμπο της. Το όνομα το χωριό το οφείλει στην Αλέα Αθηνά, που λατρευόταν στην αρχαία Τεγέα. Τα ερείπια του μεγαλοπρεπούς ιερού της βρίσκονται στην άκρη του χωριού. Στο χωριό υπάρχει το Aρχαιολογικό Μουσείο Τεγέας, με ευρήματα από την περιοχή. Απέναντί του βρίσκεται το Πνευματικό Κέντρο με μικρή λαογραφική συλλογή. Οι περίπου 300 κάτοικοι ασχολούνται με τη γεωργία και το εμπόριο.
  Στο χωριό υπάρχει το Γυμνάσιο και Λύκειο, που συγκενρώνει μαθητές από όλη την περιοχή, καθώς και Γεωργική Σχολή. Ο επαρχιακός δρόμος από την Τρίπολη οδηγεί στο χωριό Στάδιο, ενώ ένας άλλος δρόμος συνδέει το χωριό με τον αρχαιολογικό χώρο και το πάρκο της Επισκοπής.

Το κείμενο παρατίθεται τον Μάρτιο 2003 από την ακόλουθη ιστοσελίδα, με φωτογραφία, του ARCADIA website, του Πανεπιστημίου Πατρών

Ιστοσελίδα του Arcadia website
• http://arcadia.ceid.upatras.gr/arkadia/places/alea... (1 φωτ.)

Αλεποχώρι

ΑΛΕΠΟΧΩΡΙ (Χωριό) ΣΚΥΡΙΤΙΔΑ
  Μικρό χωριό κοντά στη Βλαχοκερασιά, στο δρόμο για τη Σπάρτη και στα όρια με το νομό Λακωνίας. Είναι χτισμένο στη πλαγιά υψώματος. Εχει 40 περίπου κατοίκους (οι περισσότεροι ηλικιωμένοι). Ξεχωρίζει η εκκλησία του χωριού.

Ιστοσελίδα του Arcadia website
• http://arcadia.ceid.upatras.gr/arkadia/places/alep... (5 φωτ.)

ΑΛΩΝΙΣΤΑΙΝΑ (Χωριό) ΦΑΛΑΝΘΟΣ
  Η Αλωνίσταινα είναι ένα πανέμορφο και γραφικό χωριό του Μαινάλου και απέχει 25 χλμ. από Τρίπολη και 10 χιλ. από τη Βυτίνα. Είναι κτισμένη στη δυτική πλευρά της Οστρακίνας σε υψόμετρο 1200 μ. σε μικρή κοιλάδα μεταξύ Βυτίνας και Πιάνας κάτω από τις πλαγιές του Μαινάλου. Είναι το επόμενο χωριό μετά την Πιάνα στο δρόμο από την Τρίπολη. Η Αλωνίσταινα είναι από τα χωριά με τη μεγαλύτερη ιστορία στον απελευθερωτικό αγώνα του 21 και συνδέται στενά με τους Κολοκοτρωναίους των οποίων υπήρξε ορμητήριο στην Επανάσταση. Συγχρόνως ήταν και και η γενέτειρα της μητέρας του Θόδωρου Ζαμπείας Κωτσάκη. Προεπαναστατικά ήταν κρησφύγετο κι ορμητήριο της κλεφτουριάς, ενώ κατά την επανάσταση του 1821 ήταν σημείο συγκέντρωσης και εξόρμησης των ελληνικών δυνάμεων υπό τον Θ. Κολοκοτρώνη. Οι Τούρκοι την πυρπόλησαν και την λεηλάτησαν δύο φορές. Μετά την επανάσταση η Αλωνίσταινα είχε ραγδαία εξέλιξη. Μάλιστα το 1851 είχε 2.140 κατοίκους, ενώ το 1928, 1426 κατοίκους. Μετά το 1950 ο πληθυσμός ελαττώθηκε σημαντικά λόγω της μετανάστευσης. Σήμερα έχει 200 περίπου μόνιμους κατοίκους που ζουν από την κτηνοτροφία, λίγα καρύδια και κηπευτικά.
   Τριγυρισμένο από έλατα και απλωμένο σε ένα καταπράσινο φαράγγι, το χωριό είναι ένα από τα γραφικότερα και ομορφότερα χωριά της Αρκαδίας. Κρατάει την παραδοσιακή μορφή του, ενώ έχει κηρυχθεί διατηρητέος οικισμός. Εχει επίσης εμπλουτισθεί από πέτρινες αναπλάσεις, στους δρόμους και στον περίγυρο. Στην πλατεία του χωριού ξεχωρίζει το μαρμάρινο μνημείο της Ζαμπίας Κωστάκη. Απέναντί της η εξαιρετική μονόκλιτη Βασιλική Εκκλησία της Αγίας Παρασκευής, δεσπόζει από το 1742 και γιορτάζει το καλοκαίρι με πανυγήρι. Δίπλα στην είσοδο της εκκλησίας ο τάφος της Ζαμπίας.
   Στην Αλωνίσταινα υπάρχουν αρκετές παλαιές κατοικίες,δείγματα παραδοσιακής αρχιτεκτονικής. Χαρακτηρίζονται από πολλά και μεγάλα τοξωτά ανοίγματα και είναι χτισμένα από λαγκαδινούς πρωτομαστόρους. Ξεχωρίζουν η οχυρή πυργόσχημη κατοικία της οικογενείας Δημητρακοπούλου (ή Τουρκοβασίλη), κτίσμα της της περιόδου της Επανάστασης και η οικία Κωνσταντάκου Δημητρακόπουλου, πετρόχτιστο διώροφο με μεγάλα τοξωτά ανοίγματα, που χτίστηκε το 1847 από το Λαγκαδινό πρωτομάστορα Γιαννακό Γαρδίκα. Σημείο αναφοράς για τους κατοίκους είναι η πηγή Κεφαλάρι. Ακριβώς δίπλα της σώζεται ένα από τα χάνια που εξυπηρετούσε τους περαστικούς και χρησίμευε για τη ξεκούραση των ζώων. Στο χωριό έχουν κτιστεί επίσης αρκετά νέα σπίτια από κατοίκους με καταγωγή από αυτό. Λειτουργούν ακόμα παραδοσιακός ξενώνας, εστιατόριο και ταβέρνα.
   Η διαδρομή προς τη Βυτίνα μέσα από το ελατόδασος είναι συναρπαστική. Μετά από το χωριό ο επαρχιακός δρόμος ανηφορίζει φιδωτά σε μια δασοσκέπαστη χαράδρα, το περίφημο "διάσελο" της Αλωνίσταινας, όπου παρατηρείται μια χαριτωμένη οφθαλμαπάτη που δίνει στον ταξιδιώτη την εντύπωση ότι βρίσκεται συνέχεια στην ίδια θέση. Μετά το διάσελο η διαδρομή, πάντα διασχίζοντας το πυκνό ελατόδασος, συνεχίζει, κατηφορική για να καταλήξει στη Βυτίνα. Στο ενδιάμεσο μπορεί κανείς να απολαύσει από ψηλά την πανοραμική θέα της περιοχής της Βυτίνας.
   Στην περιοχή της Αλωνίσταινας τοποθετείται ο αρχαίος οικισμός Ελισσών. Κατά καιρούς έχουν βρεθεί αρχαίοι χτιστοί τάφοι στα Ν. του χωριού, ίχνη αμαξοτροχιών στο πέρασμα για το διάσελο, δύο αγαλματίδια και αρχαία νομίσματα. Κάποιοι αποδίδουν το όνομα του χωριού σε παραφθορά του αρχαίου τοπωνυμίου Ελισσών, ενώ μάλλον επικρατέστερο είναι να προέρχεται από την αγροτική εργασία του αλωνίσματος.
   Κοντά στην Αλωνίσταινα είναι το Λιμποβίσι, το χωριό των Κολοκοτρωναίων, το Αρκουδόρεμα και η Κοκκινόβρυση, μαγευτικές τοποθεσίες του Μαινάλου. Στο δρόμο για τη Βυτίνα, διακλάδωση οδηγεί στο χιονοδρομικό κέντρο της Οστρακίνας.

Το κείμενο παρατίθεται τον Ιανουάριο 2003 από την ακόλουθη ιστοσελίδα, με φωτογραφίες, του ARCADIA website, του Πανεπιστημίου Πατρών

Ιστοσελίδα του Arcadia website
• http://arcadia.ceid.upatras.gr/arkadia/places/alon... (46 φωτ.)

ΑΡΑΧΑΜΙΤΕΣ (Χωριό) ΒΑΛΤΕΤΣΙ
  5 χιλ. από την Ασέα, και αφού διανύσει κανείς ένα όμορφο και πυκνό δάσος με καστανιές, φθάνει στους Αραχαμίτες, ένα μικρό καταπράσινο χωριό χτισμένο στη πλαγιά του βουνού σε υψόμετρο 740 μ. Κάτω από το χωριό υπάρχει μια μικρή παρθένα ρεματιά που καταλήγει στο φαράγγι του ποταμού Ελισσώνα (Μπαρμπουσάνα).
  Οι λιγοστοί μόνιμοι κάτοικοι (απογραφή 1991: 222 κάτοικoι) ασχολούνται με τη γεωργία και την κτηνοτροφία. Ο δρόμος από το χωριό συνεχίζει προς το χωριό Κεραστάρι. Στο δρόμο για το χωριό υπάρχει διασταύρωση για το χωριό Δόριζα.

Το κείμενο παρατίθεται τον Μάιο 2003 από την ακόλουθη ιστοσελίδα, με φωτογραφίες, του ARCADIA website, του Πανεπιστημίου Πατρών

Ιστοσελίδα του Arcadia website
• http://arcadia.ceid.upatras.gr/arkadia/places/arah... (4 φωτ.)

ΑΡΤΕΜΙΣΙΟ (Χωριό) ΜΑΝΤΙΝΕΙΑ
  Το χωριό Αρτεμήσιο απέχει 20 χιλ. από την Τρίπολη και είναι χτισμένο στους πρόποδες του Αρτεμησίου όρους, στο βόρειο άκρο του μαντινειακού λεκανοπεδίου. Εχει περίπου 150 μόνιμους κατοίκους που ασχολούνται με τη γεωργία και κτηνοτροφία. Το παλιό του όνομα ήταν Κακούρι ή Λαγκούσι. Σήμερα ανήκει στο δήμο Μαντινείας με έδρα τη Νεστάνη (5 χιλ). Ο δρόμος που συνδέει το χωριό με την Τρίπολη περνά από την Αρχαία Μαντινεία και κοντά από το χωριό Πικέρνι, ενώ προς την άλλη κατεύθυνση συνεχίζει προς τον Παλαιόπυργο και Λεβίδι.

Το κείμενο παρατίθεται τον Φεβρουάριο 2003 από την ακόλουθη ιστοσελίδα του ARCADIA website, του Πανεπιστημίου Πατρών

Ιστοσελίδα του Arcadia website
• http://arcadia.ceid.upatras.gr/arkadia/places/arte... (1 φωτ.)

ΑΣΕΑ (Χωριό) ΒΑΛΤΕΤΣΙ
  Η Ασέα απέχει από Τρίπολη 20 χλμ και αποτελείται από τον οικισμό της Κάτω Ασέας, που είναι χτισμένος στην άκρη όμορφου κάμπου, πάνω στον οδικό άξονα Τρίπολης - Μεγαλόπολης και την άνω Ασέα, το παλιό χωριό, που είναι κτισμένη στα ορεινά, σε απόσταση 5 χιλ. Η (κάτω) Ασέα είναι σήμερα έδρα του Δήμου Βαλτετσίου. Η περιοχή της Ανω Ασέας είναι κατάφυτη, με δάση από καστανιές και πεύκα.
  Η άνω Ασέα είναι ιδιαίτερα νοικοκυρεμένο χωριό, με πολλά καινούρια σπίτια που ανήκουν στους παραθεριστές του καλοκαιριού. Το χειμώνα κρατά λίγους κατοίκους (100 περίπου). Ομορφο είναι το Σπετσεροπούλειο άλσος πάνω σε μικρό ύψωμα που δεσπόζει στο χωριό και ενδιαφέρουσα η εκκλησία του Αγίου Νικολάου. Το κτίριο του Δημοτικού Σχολείου είναι πια εγκαταλειμμένο... Υπάρχει δραστήριος τοπικός πολιτιστικός σύλλογος. Η Ασέα είναι πατρίδα του ποιητή και στιχουργού Νίκου Γκάτσου. Από την άνω Ασέα κατάγεται επίσης και ο ποιητής (δάσκαλος) Α. Καρβέλας. Λίγο έξω από το χωριό, πάνω σε μια πλάκα, είναι χαραγμένοι κάποιοι στίχοι του: "όταν δεν έχεις όνειρα - δεν χωράς πουθενά - πεθαίνεις μόνος..."
  Κοντά στην κάτω Ασέα βρίσκεται η αρχαία αρκαδική πόλη Ασέα. Ανασκαφές που έγιναν από Σουηδική αρχαιολογική αποστολή, αλλά και από Ελληνες αρχαιολόγους, έφεραν στο φως πλούσια ευρήματα τα οποία εκτίθενται στα μουσεία της Τρίπολης, της Τεγέας και του Ναυπλίου. Πάνω από την άνω Ασέα, βρίσκονται στην κορυφή κατάφυτου υψώματος υπολείμματα αρχαίου ιερού. Δίπλα του είναι μικρό εκκλησάκι. Η Ασέα οφείλει το όνομά της στον Ασεάτη, γιό του βασιλιά της Σπάρτης Λυκάωνα. Η ιστορία της Ασέας αρχίζει, σύμφωνα με τα ευρήματα των ανασκαφών, από την προϊστορική περίοδο. Εχουν ανακαλυφθεί επίσης αρχαίοι τάφοι. Σημαντικός και λαμπρός ήταν και o αρχαίος ναός της Βίγλας κοντά στo Παλλάντιο, που είχε κτιστεί από Ασεάτες.
  Η κάτω Ασέα βρίσκεται στη δυτική πλευρά του Ασεατικού πεδίου, ενός κατάφυτου γραφικού λεκανοπέδιου με αρκετά χωριά, που εκτείνεται μέχρι τα βουνά της Μεγαλόπολης. Στην ανατολική πλευρά του δημόσιου δρόμου και σε μικρή απόσταση βορειότερα του λόφου της Ασέας υπάρχει και σήμερα η πηγή του Αλφειού γνωστή ως «Φραγκόβρυσο ή Φραγκόβρυση» την οποία αναφερει ο Παυσανίας (Παυσανίου Ελλάδος Περιήγησις: Αχαϊκά - Αρκαδικά):
  «Σε απόσταση πέντε περίπου σταδίων από την Ασέα, βρίσκεται η πηγή του Αλφειού, που λίγο απέχει από το δρόμο, καθώς και η πηγή του Ευρώτα, αμέσως πλάι στο δρόμο. Κοντά στην πηγή του Αλφειού βρίσκεται ο ναός της μητέρας των θεών» (Παυσανίου Ελλάδος Περιήγησις: Αχαϊκά - Αρκαδικά).
  Σήμερα δεν σώζεται βρύση αλλά ευθύς μετά την πηγή σχηματίζεται μικρό ρεύμα, που χάνεται λίγο νοτιότερα και ξαναφαίνεται δυτικότερα. Εκτός από το νερό του Φραγκόβρυσου στην ομώνυμη κοιλάδα, ο Αλφειός πηγάζει και από την «Μαναραίικη» βρύση και τη λεγόμενη «Πίσω βρύση», που χρησιμοποιείται για την ύδρευση του χωριού Δόριζα. Και οι δύο αυτές βρύσες έχουν αφθονότερα νερά. Τα νερά αυτά, μαζί μ' εκείνα άλλων δύο πηγών, νοτιοανατολικά του Φραγκόβρυσου, διατρέχουν την μεταξύ των χωριών Μάναρι, Δόριζα και Κάτω Ασέα λεκάνη, όπου σχηματίζεται ο άνω ρους του Αλφειού αλλά και του Ευρώτα, όπως ακριβώς αναφέρει ο Παυσανίας.
  Η Ασέα συμετείχε στη μάχη των Πλαταιών κατά των Περσών (479 πΧ.) και στη μάχη της Μαντινείας (362 πΧ.). Προσχώρησε επίσης στην Αρκαδική ομοσπονδία που συνέστησε ο Επαμεινώνδας και έπαιξε σημαντικό ρόλο λόγω της στρατηγικής της θέσης. Επίσης οι Ασεάτες βοήθησαν στην ίδρυση της Μεγαλόπολης. Αργότερα προσχώρησε στην Αχαϊκή Συμπολιτεία (3ος αιών π.Χ.) και μάλιστα απέκτησε το δικαίωμα κοπής χάλκινων νομισμάτων (196 π.Χ.), προς ανταμοιβή των υπηρεσιών που προσέφερε. Μάλιστα, στις ανασκαφές που έγιναν στην Ασέα βρέθηκαν τέτοια νομίσματα και σήμερα εκτίθενται στο Νομισματικό Μουσείο της Αθήνας.
  Ο δρόμος από την άνω Ασέα διασχίζει ένα όμορφο δάσος και συνεχίζει προς το χωριό Αραχαμίτες και από εκεί στο Κεραστάρι. Από την κάτω Ασέα ο δημόσιος δρόμος κατευθύνεται προς την Μεγαλόπολη.

Το κείμενο παρατίθεται τον Φεβρουάριο 2003 από την ακόλουθη ιστοσελίδα, με φωτογραφίες, του ARCADIA website, του Πανεπιστημίου Πατρών

Ιστοσελίδα του Arcadia website
• http://arcadia.ceid.upatras.gr/arkadia/places/asea... (38 φωτ.)

ΒΑΛΤΕΤΣΙ (Χωριό) ΑΡΚΑΔΙΑ
Το Βαλτέτσι είναι ένα μικρό ορεινό χωριό του Μαινάλου, 12 χιλ. δυτικά της Τρίπολης και 6 χιλ. από τον αμαξιτό δρόμο Τρίπολης-Καλαμάτας. Είναι χτισμένο σε υψόμετρο 1050 μ. σε μικρό οροπέδιο ανάμεσα σε 4 λόφους (Χωματοβούνι, Μύλοι, Νταβρουλέϊκα-Κατσικέϊκα, Κούκοι). Η περιοχή είναι βραχώδης, άγονη και κακοτράχαλη. Ανατολικά, προς την κατεύθυνση του χωριού Μάκρη - απ' όπου και η οδική πρόβαση στο χωριό - υπάρχει βαθιά και απότομη χαράδρα.
To Βαλτέτσι έχει συνδεθεί άρρηκτα με τη νεώτερη ελληνική ιστορία αφού υπήρξε το επίκεντρο ιστορικών μαχών κατά των Τούρκων στον εθνικό αγώνα του 21 και εφαλτήριο για την άλωση της Τριπολιτσάς. Σήμερα, έχει δώσει το όνομά του στον ομώνυμο Δήμο που έχει έδρα την Ασέα και ανήκει σε αυτόν σαν δημοτικό διαμέρισμα. Το χωριό είναι ερημωμένο πλέον, το χειμώνα δεν κρατά πάνω από 20 κατοίκους (108 σύμφωνα με την απογραφή του 1991), ενώ το καλοκαίρι η κίνηση ζωηρεύει με αρκετούς επισκέπτες.
  Το χωριό χτίστηκε γύρω στα 1600-1650 από Ελληνες κατοίκους του χωριού Βαλτέτσι -που βρίσκεται μεταξύ Αργυροκάστρου και Χειμάρρας - της Β. Ηπείρου, οι οποίοι κατά τους διωγμούς των Τούρκων κατέβηκαν από τη θάλασσα στην Πελοπόννησο. Αρχικά αυτοί έχτισαν ένα χωριό στη θέση Καρτερόλι, μέσα σε μια χαράδρα. Αργότερα και για άγνωστους λόγους οι κάτοικοι έφυγαν και έφτιαξαν άλλο οικισμό στο Παλαιοχώρι. Επειδή όμως η θέση του τελευταίου ήταν εκτεθειμένη στις επιθέσεις των Τούρκων και κατά μια παράδοση οι άντρες του χωριού πέθαιναν από άγνωστη αιτία, οι κάτοικοι το εγκατέλειψαν και ξανάφτιαξαν το χωριό στην θέση που είναι σήμερα. Από παλιά η τοπική οικονομία βασιζόταν στην κτηνοτροφία. Μέχρι το 1944 το Βαλτέτσι ήταν ένα από τα ακμαιότερα ορεινά χωριά της Αρκαδίας, σε πληθυσμό (1500 και πλέον κάτοικοι) αλλά και σε οικονομία (είχε πάνω από 30.000 γιδοπρόβατα). Το φθινόπωρο οι περισσότεροι κάτοικοι, για να αποφύγουν τον τραχύ αρκαδικό χειμώνα, μετανάστευαν με τα κοπάδια του στα "κατώμερα" (χειμαδιά), στην Ερμιονίδα, Τροιζηνία και Λακωνία.
  Στην πλατανοσκέπαστη πλατεία του χωριού, δίπλα στην ωραία εκκλησία της Κοίμησης Θεοτόκου, δεσπόζει σήμερα - σύμβολο μνήμης και τιμής - το μνημείο της ιστορικής μάχης του Βαλτετσίου με τους ανδριάντες των Θ. Κολοκοτρώνη και Νικηταρά. Η επέτειος της μάχης εορτάζεται κάθε χρόνο με ποικίλες εκδηλώσεις και συχνά με αναπαράστασή της.
  Η εκκλησία της Κοίμησης Θεοτόκου, σταυροειδής βασιλική με τρούλο, κτίστηκε το 1837 με εντολή και επιστασία του Θ. Κολοκοτρώνη ο οποίος λέγεται ότι το είχε τάξει σε προσευχή του πριν τη μάχη. Αφιερώθηκε στην Παναγία σαν απόδοση τιμής για τη νίκη των Ελλήνων και κτίστηκε από Λαγκαδιανούς μαστόρους, ενώ το ξυλόγλυπτο τέμπλο της κατασκεύασαν τεχνίτες από το Βαλτετσίνικο. Για την κατασκευή του χρησιμοποιήθηκαν μάρμαρα από το Ναό της Αθηνάς Σώτηρος (στη θέση Καλογερικό) και πέτρα από το λατομείο που υπάρχει στην ανατολική πλευρά του όρους Ρεζενίκο. Στη θέση της βρισκόταν παλιότερα ένα εξωκλήσι, το οποίο μάλιστα χρησίμευσε σαν οχυρό και αποθήκη πυρομαχικών κατά τη μάχη του Βαλτετσίου.
  Με πρωτοβουλία του Συλλόγου Βαλτετσιωτών Αθηνών, λειτουργεί στο χωριό λαογραφική συλλογή η οποία στεγάζεται σε παλιό ανακαινισμένο οίκημα (παλιότερα οικία του Δημάρχου Θανούκου). Εκτίθενται αντικείμενα από την καθημερινή ζωή των Βαλτετσιωτών όπως παραδοσιακές στολές, εργαλεία, εικόνες ηρώων κ.α.
  Oι τοπικές γιορτές είναι η επέτειος της Μάχης του Βαλτετσίου στις 12 Μαϊου, της Αγίας Σωτήρας στις 6 Αυγούστου, της Παναγίας στις 15 Αυγούστου, η γιορτή των κτηνοτρόφων - του Αγίου Μάμα - στις 2 Σεπτεμβρίου και του Τιμίου Σταυρού (αποχαιρετισμός τσοπάνηδων) στις 14 Σεπτεμβρίου. Οι δύο τελευταίες γιορτές παρουσιάζουν ιδιαιτερότητα αφού συνεχίζουν την τοπική παράδοση.

Η Μάχη του Βαλτετσίου
  Η θέση του χωριού είναι ιστορικότατη, αφού συνδέεται με σημαντικές και κρίσιμες μάχες του αγώνα του 21. Εκεί οι επαναστατικές δυνάμεις υπό τους Θ. Κολοκοτρώνη, Δ. Πλαπούτα, Κυρ. και Ηλ. Μαυρομιχάλη, Αναγνωσταρά, Κεφάλα, Μούρτζινο, Γιατράκο, Νικηταρά και άλλους οπλαρχηγούς. έδωσαν δύο αποφασιστικές μάχες κατά των Τούρκων, στις 24 Απριλίου και 12 Μαϊου του 1821. Ηδη από τις 16 Απριλίου του 1821, ο Θ. Κολοκοτρώνης είχε ιδρύσει στρατόπεδο στο χωριό, για να ενισχύσει την πολιορκία της Τρίπολης. Εκεί συγκεντρώθηκαν οι περισσότερες οργανωμένες επαναστατικές δυνάμεις της Πελοποννήσου. Στην πρώτη μάχη οι Τούρκοι με ισχυρή δύναμη από την Τρίπολη αιφνιδίασαν τους Έλληνες, κυρίευσαν το χωριό και κατάφεραν τη μερική διάλυση του στρατοπέδου. Την κρίσιμη στιγμή κατέφθασε ο Πλαπούτας και χτύπησε τους Τούρκους από τα νώτα έξω από το χωριό τρέποντάς τους σε σε φυγή. Το στρατόπεδο ανασυγκροτήθηκε γρήγορα υπό την άμεση επίβλεψη του Θ. Κολοκοτρώνη. H δεύτερη μάχη έγινε απέναντι σε 10.000 Τουρκαλβανούς υπό τον Κεχαγιάμπεη που είχαν χωριστεί σε πέντε τμήματα και επιτέθηκαν από δύο κατευθύνσεις. Οι ελληνικές δυνάμεις αντιστάθηκαν ηρωικά και ο Κολοκοτρώνης πλαγιοκόπησε με επιτυχία τους Τούρκους. Μετά από μάχη 23 ωρών, οι Τούρκοι αναγκάστηκαν να υποχωρήσουν όταν έμαθαν ότι καταφθάνουν ελληνικές δυνάμεις από το στρατόπεδο των Βερβαίνων. Αυτό όμως το αντελήφθηκε ο Κολοκοτρώνης και διέταξε γενική αντεπίθεση. Με την εφόρμηση των Ελλήνων μαχητών, η αρχική υποχώρηση των τουρκικών δυνάμεων κατέληξε σε άτακτο φυγή. Οι Τούρκοι πανικόβλητοι έσπευσαν να κλειστούν στην Τρίπολη ενώ υπέστησαν βαρειές απώλειες. Η μάχη αυτή σε συνδυασμό με τις άλλες μάχες πού δόθηκαν γύρω από την Τρίπολη, προετοίμασε την άλωσή της αφού ανάγκασε τους Τούρκους να μην ξαναβγούν από την πολιορκούμενη πόλη.
Αλλά και νέες συγκρούσεις έμελαν να γίνουν στο Βαλτέτσι αργότερα, κατά την επέλαση του Ιμπραήμ. Στις 8 Ιουλίου του 1825, μετά τη μάχη των Τρικόρφων, ελληνική δύναμη προέβαλε σθεναρή αντίσταση απέναντι στο στρατό του Ιμπραήμ, προξενώντας του σημαντικές απώλειες, τελικά όμως υπεχώρησε μπροστά στον αριθμητικά υπέρτερο εχθρό.

Το κείμενο παρατίθεται τον Μάρτιο 2003 από την ακόλουθη ιστοσελίδα, με φωτογραφίες, του ARCADIA website, του Πανεπιστημίου Πατρών

Ιστοσελίδα του Arcadia website
• http://arcadia.ceid.upatras.gr/arkadia/places/balt... (8 φωτ.)

ΒΛΑΧΕΡΝΑ (Χωριό) ΛΕΒΙΔΙ
  Η Βλαχέρνα βρίσκεται βορειοδυτικά της Τρίπολης, κοντά στο Λεβίδι, και είναι χτισμένη στις βόρειες υπώρειες του Μαινάλου, σε υψόμετρο 954 μέτρα και σε απόσταση 32 χιλιομέτρων από την πρωτεύουσα. Το χωριό έχει 350 περίπου μόνιμους κατοίκους, ενώ το καλοκαίρια και τις γιορτές μαζεύει πάνω από 1000 Βλαχερναίους.
  Η θέα προς το Μαίναλο είναι μαγευτική. Το χωριό είναι είναι στεφανωμένο από βουνά, πλαγιές και κάμπους και το πάνω μέρος του είναι δίπλα στο ελατόδασος. Εκτείνεται μέχρι το δρόμο Τρίπολης - Βυτίνας, όπου τα τελευταία χρόνια έχουν κτιστεί αρκετά εξοχικά και παραθεριστικά σπίτια. Το χωριό έχει προσεγμένη ρυμοτομία, φαρδείς δρόμους, πλατείες και βρύσες.
  Πάνω από τη Βλαχέρνα ορθώνεται επιβλητικός βράχος σε ύψος 1.150μ. και μέσα στα έλατα, ο βράχος του Μπεζενίκου. Στην κορυφή του υπήρχε ομώνυμο μεσαιωνικό κάστρο, το κάστρο του Μπεζενίκου, όπου το 1458 οι Ελληνες προέβαλαν ηρωϊκή αντίσταση κατά των στρατευμάτων του Μωάμεθ Β του Πορθητή και το 1826 κατά του Ιμπραήμ.
  Στο ύψωμα του Μπεζενίκου βρίσκεται το μοναστήρι της Αγίας Ελεούσας, εγκαταλειμμένο σήμερα, με καθολικό χωμένο μέσα στο βράχο. Κοντά στη Βλαχέρνα υπάρχει και ένα άλλο μοναστήρι - και αυτό χωρίς μοναχούς - της Παναγίας της Βλαχέρνας που βρίσκεται σε ορεινή περιοχή από την αντίθετη πλευρά του οδικού άξονα Τρίπολης - Πύργου. Αξιόλογη είναι η εκκλησία του χωριού, ο Αγιος Αθανάσιος, πετρόκτιστη και αρμολογημένη εξωτερικά, με πλακοστρωμένο δάπεδο και πέτρινη βρύση. Ενα άλλο αξιόλογο ξωκλήσι είναι η Παναγιά Καταφυγιώτισσα κοντά στο χωριό.
  Μεταξύ της Βλαχέρνας και της Καμενίτσας, υπάρχει ύψωμα του Μαινάλου, το Αγγελόκαστρο, στην κορυφή του οποίου υπήρχε ομώνυμο κάστρο. Εκεί στον αγώνα του 21 οι επαναστατημένοι Ελληνες είχαν εγκαταστήσει παρατηρητήριο, τη "σκοπιά". Στο κάτω μέρος του χωριού έγινε στις 21 Ιουλίου του 1944 η μάχη της Βλαχέρνας κατά των Γερμανών. Στην θέση αυτή έχει στηθεί μνημείο της Εθνικής Αντίστασης.
  Το Δεκαπεντάυγουστο διοργανώνεται μεγάλο πανηγύρι στο χωριό με πολύ κόσμο και με συνοδεία δημοτικής μουσικλής.
  Ο δρόμος από τη Βλαχέρνα μέσω του οδικού άξονα "111", προς την μια κατεύθυνση συνεχίζει προς την Πάτρα και την Βυτίνα, ενώ προς την αντίθετη οδηγεί στο Λεβίδι και την Τρίπολη. Λίγο μετά την έξοδο του χωριού προς την Βυτίνα υπάρχει δρόμος για τα χωριά Χωτούσα και Λίμνη.

Το κείμενο παρατίθεται τον Φεβρουάριο 2003 από την ακόλουθη ιστοσελίδα, με φωτογραφίες, του ARCADIA website, του Πανεπιστημίου Πατρών

Ιστοσελίδα του Arcadia website
• http://arcadia.ceid.upatras.gr/arkadia/places/blax... (9 φωτ.)

ΒΛΑΧΟΚΕΡΑΣΙΑ (Χωριό) ΣΚΥΡΙΤΙΔΑ
  Η Βλαχοκερασιά είναι ένα γραφικό χωριό της Μαντινείας δεξιά από το δρόμο Τρίπολης-Σπάρτης μετά την Τεγέα. Είναι το κεφαλοχώρι της περιοχής και έδρα του Δήμου Σκυρίτιδας. Είναι κτισμένη σε υψόμετρο 960 μ. και έχει 500 περίπου κατοίκους Το χωριό είναι πνιγμένο στο πράσινο, παντού υπάρχουν πλατάνια, καστανιές, καρυδιές, καστανιές και κερασιές. Στην περιοχή άφθονα νερά αναβλύζουν σε μικρές ρεματιές.
  Από εδώ απλώνεται το πανέμορφο δάσος της Σκυρίτιδας, ιδεώδης τόπος για πεζοπορία και περιπατητικό τουρισμό. Πανέμορφη είναι η διαδρομή από το δρόμο Τρίπολης-Σπάρτης προς το χωριό με πυκνή βλάστηση, μικρά κεφαλάρια και πηγές. 2 χιλ. πριν τη Βλαχοκερασιά συναντάμε το όμορφο και καταπράσινο χωριό Κερασιά. Οι κάτοικοι ασχολούνται με την γεωργία και την κτηνοτροφία, ενώ μεγάλο υπήρξε το ρεύμα μετανάστευσης από το χωριό μετά τον τελευταίο πόλεμο.
  Επιβλητικός είναι ο μητροπολιτικός ναός της Κοίμησης της Θεοτόκου στην κεντρική πλατεία. Επίσης, γραφικό και με ωραία θέα στη γύρω περιοχή και στο δάσος της Σκυρίτιδας, είναι το εκκλησάκι του Αϊ-Γιώργη, χτισμένο στην κορυφή παρακείμενου λόφου. Το όνομά της Βλαχοκερασιάς οφείλεται στις πολλές κερασιές της περιοχής.
  Στην ευρύτερη περιοχή του χωριού, στην Σκυρίτιδα και στο δάσος της, άνθισε το αρματολίκι κατά την περίοδο της Τουρκοκρατίας. Εκεί μάλιστα έδρασε και δολοφονήθηκε ο κλέφτης Πέτρος Μαντάς. Επίσης το Πάσχα του 1821 2000 Τούρκοι αιφνιδίασαν τους άνδρες των Μαυρομιχαλέων που είχαν στρατοπεδεύσει εκεί για να γιορτάσουν και τους ανάγκασαν σε υποχώρηση, φονεύοντας 15 Ελληνες. Την περίοδο της κατοχής έδρασαν στην περιοχή ανταρτικά σώματα τα οποία συγκρούστηκαν επανειλημμένα με τις κατοχικές δυνάμεις, δίνοντας μάλιστα δύο σημαντικές νικηφόρες μάχες κατά των Γερμανών.
  Πολύ όμορφη είναι η διαδρομή προς τα χωριά Καλτεζές (20 χιλ) και Κολλίνες (18 χιλ) μέσα από το μεγάλο και όμορφο δάσος της Σκυρίτιδας, με πεύκα, καστανιές και καρυδιές. Ενδιαφέρουσα είναι επίσης και η διαδρομή προς το χωριά Μάναρη (7 χιλ) και Ασέα, που χαρακτηρίζεται από εντυπωσιακή εναλλαγή τοπίου.

Το κείμενο παρατίθεται τον Μάρτιο 2003 από την ακόλουθη ιστοσελίδα, με φωτογραφίες, του ARCADIA website, του Πανεπιστημίου Πατρών

Ιστοσελίδα του Arcadia website
• http://arcadia.ceid.upatras.gr/arkadia/places/blah... (7 φωτ.)

ΒΟΥΡΒΟΥΡΑ (Χωριό) ΣΚΥΡΙΤΙΔΑ
  Ορεινό χωριό του Πάρνωνα χωμένο σε πανέμορφο και πυκνό δάσος με καστανιές και καρυδιές, σε υψόμετρο 1050μ. Είναι το χωριό του αρχαιολόγου Κ. Ρωμαίου. Το χειμώνα κατοικείται από ελάχιστους κατοίκους. Αρκετοί κάτοικοι χειμαδιάζουν στον οικισμό Αγιοι Ασώματοι, στα παράλια της Κυνουρίας. Κύριο προϊόν παραγωγής είναι οι πατάτες.
  Η κύρια είσοδος του χωριού είναι από την οδό Τρίπολης-Σπάρτης στο 25ο χιλιόμετρο (διακλάδωση Μπακούρου). Στο χωριό οδηγεί ασφαλτοστρωμένος δρόμος (6 χιλ.). Μπορεί επίσης να φθάσει κανείς και από το Καστρί μετά από όμορφη διαδρομή μέσα από το δάσος. Πρόσβαση υπάρχει επίσης και από τα Βέρβαινα μέσω δύσκολου δασικού δρόμου.

Το κείμενο παρατίθεται τον Μάρτιο 2003 από την ακόλουθη ιστοσελίδα, με φωτογραφίες, του ARCADIA website, του Πανεπιστημίου Πατρών

Ιστοσελίδα του Arcadia website
• http://arcadia.ceid.upatras.gr/arkadia/places/bour... (4 φωτ.)

ΔΑΒΙΑ (Οικισμός) ΦΑΛΑΝΘΟΣ
  12 χιλ. από την Τρίπολη, στο δρόμο προς Αλωνίσταινα και Βυτίνα και μετά τη Συλίμνα, βρίσκεται το χωριό Δαβιά. Είναι κτισμένο στις νότιες πλαγιές του Μαινάλου, δίπλα σε μικρό καταπράσινο οροπέδιο που διασχίζει ο ποταμός Ελισσώνας. Αποτελείται από δύο κοντινούς οικισμούς, την Ανω και την Κάτω Δαβιά. Γνωστή είναι μάλιστα και η ονομασία "Δαβιές"και για τους δύο οικισμούς. Στον κάμπο καλλιεργούνται κυρίως κηπευτικά, αλλά και δενδρώδεις καλλιέργειες (καρυδιές, μηλιές, βυσσινιές).
  Πρώτα η Δαβιά ανήκε στην κοντινή κοινότητα Τσελεπάκου. Τώρα αποτελεί έδρα του Δήμου Φαλάνθου που περιλαμβάνει τα χωριά Αλωνίσταινα, Μαίναλο, Πιάνα, Ροεινό, Συλίμνα, Τσελεπάκο και Χρυσοβίτσι. Το Δημαρχείο στεγάζεται στο κτήριο του πρώην Δημοτικού Σχολείου, στην Ανω Δαβιά, δίπλα από το δρόμο που οδηγεί στην Τρίπολη. Δίπλα του βρίσκεται ο ιερός ναός του Αγίου Νικολάου με περίτεχνο μαρμάρινο αψιδωτό καμπαναριό, έργο του τέλους του 19ου αιώνα.
  Η Δαβιά υπήρξε μεσαιωνική κωμόπολη με αρχικό όνομα Ταβία που αποτελούσε κατά το 15ο αιώνα σημαντικό πνευματικό, διοικητικό και καλλιτεχνικό κέντρο, αλλά της περιοχής. Το κάστρο της, το Παλαιόκαστρο, βρισκόταν σε ύψωμα κοντά στη Δαβιά, απέναντι από την τοξωτή γέφυρα του Ελισσώνα. Λείψανα του μεσαιωνικού κάστρου αυτού σώζονται μέχρι σήμερα, όπως και πολλά αρχαιολογικά ευρήματα . Το 1418 η Ταβία δέχθηκε την επίθεση του Γ. Κεντυρίωνα από το Ναυαρίνο ο οποίος στρεφόταν κατά των δεσποτών του Μυστρά Παλαιολόγων και των Ενετών. Το 1423 οχυρώθηκαν στο κάστρο αρκετοί Αλβανοί, αλλά εξοντώθηκαν ολοσχερώς από τους Τούρκους. Η συμμετοχή της Δαβιάς (ή Νταβιάς) στην Ελληνική Επανάσταση υπήρξε σημαντική. Οι Δαβιώτες υπό τον συμπατριώτη τους οπλαρχηγό Δράκο έλαβαν μέρος σε πολλές μάχες. Τον Απρίλιο του 1821 συγκεντρώθηκαν εκεί τα ελληνικά σώματα του Κολοκοτρώνη και του Πλαπούτα. Τον Αύγουστο του 1821 οι Ελληνες υπό τον Κολοκοτρώνη, Α. Ζαϊμη και άλλους οπλαρχηγούς επετέθησαν κατά των Αιγυπτίων που από τον Απρίλιο του ίδιου έτους είχαν οχυρωθεί στους μύλους, τους απώθησαν και τους πολιόρκησαν στο Παλαιόκαστρο. Στη συνέχεια κατέφθασαν μεγάλες ενισχύσεις του Ιμπραήμ και οι Ελληνες αναγκάστηκαν να υποχωρήσουν προς τα Βέρβαινα.
  Η περιοχή κατοικείται από την αρχαιότητα και συνδέεται με την αρχαία ελληνική μυθολογία. Στους αρχαίους χρόνους υπήρχε στην περιοχή η αρχαία κώμη Διπαία, της οποίας η θέση όμως δεν έχει ακόμα εντοπισθεί. Εικάζεται ότι είτε υπήρξε στην περιοχή της σημερινής Πιάνας, είτε στην περιοχή της Δαβιάς, στη θέση του μεσαιωνικού κάστρου. Αναφορές για αυτήν, όπως και για τους μύθους γύρω από τον ποταμό Ελισσώνα δίνει ο Παυσανίας στα "Αρκαδικά".
  Ο Ελισσώνας υπήρξε από την αρχαιότητα πολύτιμη πηγή ζωής για την περιοχή. Πηγάζει κοντά στην Αλωνίσταινα και κατευθύνεται ΝΔ προς το λεκανοπέδιο της Μεγαλόπολης, όπου και συμβάλει με τον Αλφειό. Στην πορεία του, Ν. της Δαβιάς, δημιουργείται μικρό όμορφο φαράγγι (που περνά ΒΔ από την Ασέα) και το οποίο προσφέρεται για οδοιπορία. Στο οροπέδιο λειτουργούσαν παλαιότερα αρκετοί νερόμυλοι και νεροτριβές. Σε απόσταση 1 χιλ. από το χωριό υπάρχουν τέσσερις μισοερειπωμένοι πετρόχτιστοι νερόμυλοι με θολωτά ανοίγματα, που αποτελούν εξαιρετικά δείγματα τοιχοποιίας τέτοιων οικοδομημάτων.
  Η Ανω Δαβιά είναι ο μεγαλύτερος οικισμός, με σπίτια όπου κυριαρχεί η λαϊκή αρχιτεκτονική, η λίθινη οικοδομή με τη στέγη και τα πατροπαράδοτα κεραμίδια, τα πιο πολλά διώροφα με γραφικούς εξώστες. Πίσω από τον οικισμό κρύβεται επιμελώς η θέση της μεσαιωνικής πόλης Ταβίας, σε μια ξέφωτη πλαγιά του Μαινάλου. Μάλιστα οι σημερινοί κάτοικοι έχουν πλήρη συνείδηση της ύπαρξης αυτής της πόλης, αφού αναφέρονται στο τοπωνύμιο ΄΄Παλιονταβιά'', που εντοπίζεται σε κωνικό ύψωμα που είναι ορατό από το χωριό.
  Η Κάτω Δαβιά είναι χτισμένη 1 χιλιόμετρο ΝΑ της Ανω Δαβιάς. Οι λιγοστοί κάτοικοί της ασχολούνται με την κτηνοτροφία και τη γεωργία. Ξεχωρίζει η μεγάλη πλατεία του χωριού με το παραδοσιακό καφενεδάκι και δίπλα η εκκλησία του Αη-Γιώργη. Στους πρόποδες του χωριού και διαβαίνοντας τον ποταμό Ελισσώνα βρίσκεται η εκκλησία της Παναγίας, χτισμένη το 1891.
  Η διαδρομή από τη Δαβιά στην Βυτίνα είναι πανέμορφη. Περνά αρχικά το οροπέδιο και στη συνέχεια διασχίζει μια δασοσκέπαστη κοιλάδα. Το επόμενο χωριό είναι η Πιάνα. Από τη Δαβιά ένας δρόμος οδηγεί στο Χρυσοβίτσι και από εκεί, μετά από μαγευτική διαδρομή μέσα από το ελατόδασος του Μαινάλου, στη Στεμνίτσα. Ομορφη επίσης είναι και η διαδρομή που οδηγεί στο χωριό Ροεινό.

Το κείμενο παρατίθεται τον Φεβρουάριο 2003 από την ακόλουθη ιστοσελίδα, με φωτογραφίες, του ARCADIA website, του Πανεπιστημίου Πατρών

Ιστοσελίδα του Arcadia website
• http://arcadia.ceid.upatras.gr/arkadia/places/davi... (9 φωτ.)

ΔΑΡΑΣ (Χωριό) ΛΕΒΙΔΙ
  Ο Δάρας (ή του Δάρα) είναι ένα αρκαδικό χωριό κοντά στα όρια με το νομό Αχαϊας. Βρίσκεται 3 χιλ. από τον οδικό άξονα Τρίπολης - Πάτρας ("111") και απέχει από το Λεβίδι 15 χιλ. Είναι κτισμένο σε πλαγιά βουνού σε υψόμετρο 593 μ. πάνω από μια μικρή καταπράσινη ρεματιά. Παλιό κεφαλοχώρι της περιοχής, σήμερα ανήκει στο Δήμο Λεβιδίου. Εχει 400 μονίμους κατοίκους περίπου (660 με την απογραφή του 1991) που ασχολούνται με τη γεωργία, την κτηνοτροφία και το εμπόριο.
  Το χωριό είναι χτισμένο στην άκρη ενός όμορφου και εύφορου κάμπου, του κάμπου του Δάρα, που τον διατρέχει ο ποταμός Τράγος. Εχει πετρόκτιστα γραφικά και καλοδιατηρημένα σπίτια. Η όμορφη και φροντισμένη πλατεία στο κέντρο συγκεντρώνει τα καταστήματα και την κίνηση του χωριού και προσφέρει ωραία θέα στον κάμπο.
  Στο Δάρα εκδηλώθηκε και η μοναδική αξιόλογη αντίσταση των Ελλήνων κατά των Τούρκων μετά την αποχώρηση των Ενετών. Το 1715, μετά την κατάληψη του Ναυπλίου από τους Τούρκους, ο Δήμος Κολοκοτρώνης με το γιο του Μπότσικα και με 200 άνδρες από το Χρυσοβίτσι, την Αλωνίσταινα και το Αρκουδόρεμα έστησε ενέδρα σε 6000 Τούρκους που κατευθύνοντο από την Πάτρα στην Τρίπολη. Κοντά στο Δάρα και από την άλλη πλευρά του δρόμου "111", 100μ. από τη διασταύρωση προς το χωριό Πράσινο, βρίσκεται παλιό παραδοσιακό πετρόκτιστο γεφύρι. 1 χιλ. νότια, στη θέση Παλιόπυργος, υπάρχουν λείψανα μικρού μεσαιωνικού πύργου. Επαρχιακός δρόμος συνδέει την περιοχή με το χωριό Καμενίτσα (8 χιλ.).

Το κείμενο παρατίθεται τον Φεβρουάριο 2003 από την ακόλουθη ιστοσελίδα, με φωτογραφίες, του ARCADIA website, του Πανεπιστημίου Πατρών

Ιστοσελίδα του Arcadia website
• http://arcadia.ceid.upatras.gr/arkadia/places/dara... (13 φωτ.)

ΔΑΦΝΗ (Χωριό) ΒΑΛΤΕΤΣΙ
  Μικρό χωριό του δήμου Βαλτετσίου μεταξύ των χωριών Πάπαρη και Μανιάτη. Βρίσκεται στον κάμπο της Ασέας. Οι λιγοστοί κάτοικοι ασχολούνται με τη γεωργία και κτηνοτροφία.

Ιστοσελίδα του Arcadia website
• http://arcadia.ceid.upatras.gr/arkadia/places/dafn...

ΔΟΡΙΖΑΣ (Χωριό) ΒΑΛΤΕΤΣΙ
  Ορεινό χωριό με 140 κατοίκους κοντά στην Ασέα. Είναι κοντά στον δρόμο Τρίπολης-Μεγαλόπολης (2χιλ.).

Ιστοσελίδα του Arcadia website
• http://arcadia.ceid.upatras.gr/arkadia/places/dori... (4 φωτ.)

ΕΛΑΙΟΧΩΡΙ (Χωριό) ΚΟΡΥΘΙΟ
  Το Ελαιοχώρι απέχει 20 χιλ. από την Τρίπολη βρίσκεται κοντά στα όρια του Νομού Αρκαδίας με το νομό Αργολίδας και στα χωριά Στενό και Παρθένι. Ανήκει στο δήμο Κορυθίου και έχει περίπου 300 κατοίκους. Το παλαιό του όνομα ήταν Μάσκληνα. Τα περισσότερα σπίτια το χωριού είναι ανακαινισμένα και άνετα. Το χωριό δεν προσφέρει πάντως στοιχεία παραδοσιακής αρχιτεκτονικής.
  Από εδώ περνά το σιδηροδρομικό δίκτυο Αθήνας-Τρίπολης-Καλαμάτας. Το χωριό συνδέται οδικά με το Παρθένι και με τον οδικό άξονα (σε απόσταση 4 χιλ). Τρίπολης-Αστρους.
  Η περιοχή έχει από πολλούς ελαιώνες και η τοπική αγροτική οικονομία βασίζεται από πολύ παλιά στην ελαιοπαρωγή. Αξιόλογη και με πλουσιότατο διάκοσμο και αγιογραφίες είναι η εκκλησία του Αγίου Γεωργίου. Γραφικός είναι και ο σιδηροδρομικός σταθμός του χωριού. Στην είσοδο του χωριού απο βορά, σε ύψωμα υπάρχει όμορφο ξωκκλήσι με ωραία θέα σε όλη την περιοχή. Από εδώ περνά το σιδηροδρομικό δίκτυο Αθήνας-Τρίπολης-Καλαμάτας. Το χωριό συνδέται οδικά με το Παρθένι και με τον οδικό άξονα (σε απόσταση 4 χιλ). Τρίπολης-Αστρους. Η περιοχή έχει από πολλούς ελαιώνες και η τοπική αγροτική οικονομία βασίζεται από πολύ παλιά στην ελαιοπαρωγή. Αξιόλογη και με πλουσιότατο διάκοσμο και αγιογραφίες είναι η εκκλησία του Αγίου Γεωργίου. Γραφικός είναι και ο σιδηροδρομικός σταθμός του χωριού. Στην είσοδο του χωριού απο βορά, σε ύψνμα υπάρχει όμορφο ξωκκλήσι με ωραία θέα σε όλη την περιοχή.

Το κείμενο παρατίθεται τον Μάρτιο 2003 από την ακόλουθη ιστοσελίδα, με φωτογραφίες, του ARCADIA website, του Πανεπιστημίου Πατρών

Ιστοσελίδα του Arcadia website
• http://arcadia.ceid.upatras.gr/arkadia/places/eleo... (9 φωτ.)

ΕΥΑΝΔΡΟ (Χωριό) ΤΡΙΠΟΛΗ
  Ο Εύανδρος είναι ένας μικρός οικισμός της Μαντινείας, νότια της Τρίπολης και κοντά στα χωριά Θάνα και στο Παλλάδιο. Εχει ελάχιστους μόνιμους κατοίκους. Το όνομά του οφείλει στον Εύανδρο, αρχαίο ηγεμόνα του Παλλαντίου και εποικιστή της Ρώμης. Δίπλα του είναι η λίμνη της Τάκας, απ' όπου αρχίζει ο κάμπος της Τεγέας. Το χωριό είναι κτισμένο σε καταπράσινη περιοχή του μαντινειακού κάμπου.

Το κείμενο παρατίθεται τον Μάρτιο 2003 από την ακόλουθη ιστοσελίδα, με φωτογραφία, του ARCADIA website, του Πανεπιστημίου Πατρών

Ιστοσελίδα του Arcadia website
• http://arcadia.ceid.upatras.gr/arkadia/places/evan... (1 φωτ.)

ΖΕΥΓΟΛΑΤΕΙΟ (Χωριό) ΚΟΡΥΘΙΟ
  Πεδινό χωριό του δήμου Κορυθίου, στους πρόποδες του Αρτεμησίου. Κοντά του είναι η Μονή Βαρσών. Στην κορυφή του παρακείμενου βουνού βρίσκεται η εκκλησία της Αναλήψεως που γιορτάζει με διοργάνωση πανηγυριού.

Ιστοσελίδα του Arcadia website
• http://arcadia.ceid.upatras.gr/arkadia/places/zeug... (4 φωτ.)

ΘΑΝΑΣ (Χωριό) ΤΡΙΠΟΛΗ
  Το χωριό Θάνα βρίσκεται νότια της Τρίπολης και απέχει από αυτήν 4 χιλ. Είναι κτισμένο σε μικρό ύψωμα. Από το χωριό ο δρόμος συνεχίζει για τα χωριά Παλλάδιο, Εύανδρο, Περπατάρης και τον αρχαιολογικό χώρο του αρχαίου Παλλαντίου.

Το κείμενο παρατίθεται τον Μάρτιο 2003 από την ακόλουθη ιστοσελίδα, με φωτογραφίες, του ARCADIA website, του Πανεπιστημίου Πατρών

Ιστοσελίδα του Arcadia website
• http://arcadia.ceid.upatras.gr/arkadia/places/than... (3 φωτ.)

ΚΑΛΤΕΖΕΣ (Χωριό) ΒΑΛΤΕΤΣΙ
  Οι Καλτεζιές είναι ένα ορεινό χωριό της Μαντινείας και απέχει 18 χιλ. από τη Βλαχοκερασιά και 7 χιλ. από τη διασταύρωση του δρόμου Βλαχοκερασιάς-Κολλίνες. Η διαδρομή από τη Βλαχοκερασιά μέχρι το χωριό περνά μέσα από το όμορφο δάσος της Σκυρίτιδας, που είναι γεμάτο καρυδιές, πεύκα, έλατα και καστανιές, και είναι υπέροχη. Το χωριό είναι πνιγμένο στο πράσινο και ζωσμένο από πυκνό δάσος. Σήμερα έχουν απομείνει λίγοι κάτοικοι, όλοι ηλικιωμένοι, η εγκατάλειψη της ορεινής Αρκαδίας φαίνεται και εδώ έντονα. Οι κάτοικοι ασχολούνται με την γεωργία και κτηνοτροφία. 3 χιλ. χαμηλότερα από το χωριό βρίσκεται το η Μονή Καλτεζών αφιερωμένη στην Παναγία. Από το χωριό ένας δρόμος οδηγεί κατ' ευθείαν στο χωριό Πάπαρη και από εκεί στην Ασέα. Μία άλλη διαδρομή που κατευθύνεται νοτιότερα, περνά από τη Μονή Καλτεζών, κατηφορίζει στη συνέχεια μια λαγκαδιά και αφού περάσει από το χωριό Μανιάτη καταλήγει στον ίδιο δρόμο.

Το κείμενο παρατίθεται τον Μάρτιο 2003 από την ακόλουθη ιστοσελίδα, με φωτογραφίες, του ARCADIA website, του Πανεπιστημίου Πατρών

Ιστοσελίδα του Arcadia website
• http://arcadia.ceid.upatras.gr/arkadia/places/kalt... (7 φωτ.)

ΚΑΝΔΑΛΟΣ (Χωριό) ΤΕΓΕΑ
  Χτισμένο σε ορεινή τοποθεσία (υψόμετρο 810μ.) στο νότιο άκρο του μαντινειακού οροπεδίου, το χωριό Κάνδαλος είναι ένα από τα 16 χωριά της Τεγέας. Απέχει 15 χιλ. από την Τρίπολη και 6 χιλ. από το χωριό Κερασίτσα της Τεγέας. Το παλιό του όνομα είναι Ζέλι. Το χωριό κρατά λίγους μονίμους κατοίκους (110 απογράφησαν στην απογραφή του 1991) που ασχολούνται με τη γεωργία. Η τοποθεσία προσφέρει πανοραμική θέα στο μαντινειακό οροπέδιο, στον τεγεατικό κάμπο, αλλά κυρίως στην λίμνη Τάκα που βρίκεται χαμηλότερα. Η ταχύτερη πρόσβαση στο χωριό είναι από διακλάδωση του δρόμου Τρίπολης-Σπάρτης στο χωριό Κερασίτσα. Η διαδρομή μέσα από τον τεγεατικό κάμπο είναι ενδιαφέρουσα και περνά κοντά από το χωριό Βουνό, μετά από τη λίμνη Τάκα, για να ανηφορίσει στη συνέχεια προς τη θέση του χωριού. Στην είσοδο του χωριού διακλάδωση αριστερά οδηγεί στη θέση της Αγίας Κυριακής -όπου και το κοιμητήριο του χωριού - με εξαιρετική θέα στην Τάκα και τα χωριά της Τεγέας.

Το κείμενο παρατίθεται τον Μάρτιο 2003 από την ακόλουθη ιστοσελίδα, με φωτογραφία, του ARCADIA website, του Πανεπιστημίου Πατρών

Ιστοσελίδα του Arcadia website
• http://arcadia.ceid.upatras.gr/arkadia/places/kand... (1 φωτ.)

ΚΑΝΔΗΛΑ (Χωριό) ΛΕΒΙΔΙ
  Η Κανδήλα είναι ένα γραφικό χωριό, βόρεια του Λεβιδίου (12 χιλ), κοντά στα όρια του Νομού Αρκαδίας με την Αργολίδα και την Κορινθία. Είναι χτισμένη στις νότιες παρυφές του όρους Ολίγυρτος, σε υψόμετρο 760 μ. στο βάθος ενός εύφορου λεκανοπεδίου. Από εδώ περνά ο δρόμος που οδηγεί στην ορεινή Κορινθία. Εχει 600 περίπου μονίμους κατοίκους (994 κατά την απογ. του 1991). Η περιοχή γύρω από την Κανδήλα έχει αρκετό πράσινο και πολλά ελαιόδενδρα.
  Στο κέντρο του χωριού είναι η πλατεία με αρκετά καταστήματα και την ωραία μητροπολιτική εκκλησία. Η τοπική οικονομία βασίζεται στη γεωργία κυρίως (δημητριακά, ελιές, οπωρικά) και σε μικρότερο βαθμό στην κτηνοτροφία και εμπόριο. Το χωριό με πολύ περισσότερο πληθυσμό κάποτε, αντιστέκεται στο μεταναστευτικό ρεύμα λόγω της καλής τοπικής παραγωγής. Σήμερα είναι ο οικισμός με τους περισσότερους μονίμους κατοίκους του Δήμου Λεβιδίου.
  Σκαρφαλωμένη σε βράχο πάνω από την Κανδήλα βρίσκεται η Μονή Κανδήλας και χαμηλότερα, κάτω από το δρόμο, το μετόχι της μονής. Στη διαδρομή από το Λεβίδι προς τη Κανδήλα συναντάμε τον αρχαίο Ορχομενό. και τον κάμπο της Κανδήλας που πρόσφατα ένα μεγάλο μέρος του έχει αποξηρανθεί και είναι στο στάδιο της απόδοσης για αναδασμό. Στην ίδια διαδρομή, μετά τον Ορχομενό υπάρχει ωραία τοποθεσία με πλατάνια και νερά, το "χάνι", όπου και εξοχικό κέντρο. Στην περιοχή τοποθετείται αρχαία κώμη.
  Συνεχίζοντας τη διαδρομή προς Κορινθία μπορεί κανείς να επισκεφτεί τα χωριά και τη λίμνη της Στυμφαλίας. Η διαδρομή διασχίζει την ορεινή Κορινθία μέσα από δάση και πολύ πράσινο και είναι πολύ ενδιαφέρουσα. Μια κατάληξη της είναι το Κιάτο.

Το κείμενο παρατίθεται τον Φεβρουάριο 2003 από την ακόλουθη ιστοσελίδα, με φωτογραφίες, του ARCADIA website, του Πανεπιστημίου Πατρών

Ιστοσελίδα του Arcadia website
• http://arcadia.ceid.upatras.gr/arkadia/places/kant... (13 φωτ.)

ΚΑΡΔΑΡΑΣ (Χωριό) ΛΕΒΙΔΙ
  Μικρό χωριό στις παρυφές του Μαινάλου, 13 χιλ. από την Τρίπολη. Το χωριό εδώ και μερικά χρόνια έχει μεταφερθεί χαμηλότερα στο ύψος του δρόμου Τρίπολης-Πύργου και έχει περίπου 20 μόνιμους κατοίκους. Το παλιό χωριό, άλλοτε διαμονή βοσκών, βρίσκεται δίπλα από το δρόμο προς το χιονοδρομικό κέντρο της Οστρακίνας. Αρκετές νέες κατοικίες έχουν κτιστεί τα τελευταία χρόνια εδώ από κατοίκους της Τρίπολης. Και στους δύο οικισμούς λειτουργούν εστιατόρια και ταβέρνες για την εξυπηρέτηση των επισκεπτών.

Το κείμενο παρατίθεται τον Μάρτιο 2003 από την ακόλουθη ιστοσελίδα, με φωτογραφίες, του ARCADIA website, του Πανεπιστημίου Πατρών

Ιστοσελίδα του Arcadia website
• http://arcadia.ceid.upatras.gr/arkadia/places/kard...

ΚΑΨΑΣ (Χωριό) ΜΑΝΤΙΝΕΙΑ
  Τυπικό αρκαδικό χωριό κοντά στην Τρίπολη (8 χιλ) στο δρόμο για το Λεβίδι, χτισμένο στους πρόποδες του Μαινάλου. Κοντά του βρίσκεται ένα πολύ αξιόλογο σπήλαιο. Οι κάτοικοι γιορτάζουν με παραδοσιακό τρόπο τις αποκριές και το Πάσχα.

Το κείμενο παρατίθεται τον Φεβρουάριο 2003 από την ακόλουθη ιστοσελίδα, με φωτογραφίες, του ARCADIA website, του Πανεπιστημίου Πατρών

Ιστοσελίδα του Arcadia website
• http://arcadia.ceid.upatras.gr/arkadia/places/kaps... (6 φωτ.)

ΚΕΡΑΣΙΑ (Χωριό) ΣΚΥΡΙΤΙΔΑ
  Γραφικό χωριό πνιγμένο στο πράσινο, κοντά στο δρόμο (1 χιλ.) Τρίπολης-Σπάρτης μετά την Τεγέα. Απέχει 2 χιλ από την Βλαχοκερασιά. Το όνομά του οφείλεται στις πολλές κερασιές. Εχει περιποιημένα πετρόκτιστα σπίτια και πολλά νερά. Η εικόνα που δίνει το χωριό και το γύρω φυσικό περιβάλλον από τον κεντρικό δρόμο εντυπωσιάζει.

Ιστοσελίδα του Arcadia website
• http://arcadia.ceid.upatras.gr/arkadia/places/kera...

ΚΕΡΑΣΙΤΣΑ (Χωριό) ΤΕΓΕΑ
  Το χωριό Κερασίτσα βρίσκεται στο νότιο τμήμα του μαντινειακού οροπεδίου, πάνω στο δρόμο Τρίπολης-Σπάρτης και απέχει 10 χιλ. από την Τρίπολη. Χτισμένο σε κεντρική θέση στον τεγεατικο κάμπο, είναι από τα μεγαλύτερα χωριά της Τεγέας. Από το χωριό μια διακλάδωση αριστερά οδηγεί στα χωριά Αλέα και Στάδιο, ενώ μια άλλη δεξιά κατευθύνεται στα χωριά Στρίγγου, Δεμίρι, Βουνό και Κάνδαλο. Από το χωριό κατάγεται ο αγωνιστής της ειρήνης Γρηγόρης Λαμπράκης. Το χωριό περιβάλλεται από γεωργικές εκμεταλεύσεις και αγρούς με οπωροφόρα, κερασιές και βυσσινιές. Οι περίπου 200 μόνιμοι κάτοικοι (στην απογραφή του 1991 απογράφηκαν 316 κάτοικοι) ασχολούνται κύρια με τη γεωργία, αλλά και με το εμπόριο.
  Δυτικά του χωριού και σε μικρή απόσταση είναι η λίμνη Τάκα. Συνεχίζοντας στο δρόμο προς Σπάρτη συναντάμε σε μικρή απόσταση τα χωριά Καμάρι και Μανθυρέα.

Το κείμενο παρατίθεται τον Μάρτιο 2003 από την ακόλουθη ιστοσελίδα, με φωτογραφίες, του ARCADIA website, του Πανεπιστημίου Πατρών

Ιστοσελίδα του Arcadia website
• http://arcadia.ceid.upatras.gr/arkadia/places/kera... (2 φωτ.)

ΚΕΡΑΣΤΑΡΗΣ (Χωριό) ΒΑΛΤΕΤΣΙ
  Μικρό χωριό κοντά στην Ασέα. Απέχει 4 χιλ. από το δρόμο Τρίπολης-Μεγαλόπολης. Στο χωριό οδηγεί και δρόμος κατ' ευθείαν από την Ασέα. Βρίσκεται σε κατάφυτο φυσικό περιβάλλον, μέσα σε δάση από αιωνόβιες βελανιδιές.

Ιστοσελίδα του Arcadia website
• http://arcadia.ceid.upatras.gr/arkadia/places/kera...

ΚΟΛΛΙΝΕΣ (Χωριό) ΣΚΥΡΙΤΙΔΑ
  Οι Κολλίνες είναι ένα ορεινό καταπράσινο χωριό στο νότιο τμήμα της Αρκαδίας. Πρόσβαση στο χωριό υπάρχει από τη Βλαχοκερασιά (20 χιλ.), από το δρόμο που διασχίζει το όμορφο δάσος της Σκυρίτιδας. Αποτελεί δημοτικό διαμέρισμα του ομώνυμου Δήμου με έδρα τη Βλαχοκερασιά και έχει περίπου 300 μονίμους κατοίκους. Το χωριό αρκετά απομακρυσμένο και κατά το παρελθόν αρκετά δυσπρόσιτο γνώρισε κι αυτό έντονα τη μετανάστευση. Οι κύριες ασχολίες των κατοίκων είναι η γεωργία και κτηνοτροφία. Στην περιοχή τοποθετείται η αρχαία κώμη Σκυρίτις από την όποία έχουν βρεθεί ελάχιστα ευρήματα.
  Οι Κολλίνες απλώνονται σε μια κατάφυτη βουνοπλαγιά στην άκρη μιας ρεματιάς. Πλησιάζοντας στο χωριό μπορεί κανείς να απολαύσει από ψηλά μια έξοχη θέα προς τα νοτιοδυτικά με φόντο τον Ταύγετο. Στο κτίριο του Γυμνασίου υπάρχει λαογραφική συλλογή με την φροντίδα και ευθύνη του δραστήριου τοπικού πολιτιστικού συλλόγου. Στην πλατεία η ωραία ενοριακή εκκλησία και γύρω καφενεία και μαγαζιά. Ενας δρόμος οδηγεί από εδώ σε ένα όμορφο συνοικισμό σκαρφαλωμένο στην αντικρυνή καταπράσινη βουνοπλαγιά. Ενας άλλος μικρός συνοικισμός, οι κάτω Κολλίνες, βρίσκεται χαμηλότερα, στο δρόμο για τη Λακωνία.
  Η διαδρομή μέσα από το δάσος της Σκυρίτιδας είναι μαγευτική. Πεύκα, έλατα, καρυδιές και καστανιές σε ένα ομαλό ορεινό ανάγλυφο που καλύπτει μια εκτεταμένη περιοχή, συνθέτουν ένα τοπίο μοναδικής φυσικής γαλήνης και ομορφιάς. Ενα τόπο ιδεώδη για πεζοπορία και επαφή με τη φύση. Κοντά στον επαρχιακό δρόμο και χωμένο μέσα στο δάσος βρίσκεται το γραφικό εξωκλήσι του Αγίου Χριστόφορου που γιορτάζει κάθε χρόνο με πανηγύρι. Παλαιότερα το δάσος εχρησίμευε σαν φυτώριο. Σήμερα αρκετοί σύλλογοι διοργανώνουν τα Σαβατοκύριακα και τις γιορτές εκδρομές για πεζοπορία και περιπάτους.
  Βγαίνοντας από το χωριό ο επαρχιακός δρόμος κατηφορίζει και κατευθύνεται στη Λακωνία. 3 χιλ. από το χωριό και λίγο χαμηλότερα βρίσκεται ο οικισμός Αγία Βαρβάρα.

Το κείμενο παρατίθεται τον Μάρτιο 2003 από την ακόλουθη ιστοσελίδα, με φωτογραφίες, του ARCADIA website, του Πανεπιστημίου Πατρών

Ιστοσελίδα του Arcadia website
• http://arcadia.ceid.upatras.gr/arkadia/places/koli...

ΚΩΜΗ (Χωριό) ΛΕΒΙΔΙ
  Μικρό χωριό κοντά στο Λεβίδι. Βρίσκεται ανάμεσα στα χωριά Δάρα και Παναγίτσα. Στο χωριό οδηγεί διακλάδωση (5 χιλ.) του δρόμου Τρίπολης-Πάτρας. Εχει περίπου 60 μονίμους κατοίκους (230 απογρ. 1991) που ασχολούνται με τη γεωργία και κτηνοτροφία. Είναι χτισμένο αμφιθεατρικά σε βουνοπλαγιά, σε υψόμετρο 720 μ. και πάνω από μια ρεματιά.

Το κείμενο παρατίθεται τον Μάρτιο 2003 από την ακόλουθη ιστοσελίδα, με φωτογραφίες, του ARCADIA website, του Πανεπιστημίου Πατρών

Ιστοσελίδα του Arcadia website
• http://arcadia.ceid.upatras.gr/arkadia/places/komi... (4 φωτ.)

ΛΕΒΙΔΙ (Κωμόπολη) ΜΑΝΤΙΝΕΙΑ
  Το Λεβίδι είναι μια όμορφη κωμόπολη, χτισμένη στις παρυφές του Μαινάλου, δίπλα στο ελατόδασος και σε υψόμετρο 850 μ. Εμπρακτη απόδειξη της έμφυτης αγάπης των Αρκάδων για τα βουνά ("Αρκαδικόν γαρ το φιλοχωρείν όρεσι"). Βρίσκεται 25 χλμ. βόρεια από την Τρίπολη, πάνω στο δρόμο Τρίπολης - Πάτρας ("111") και έχει 700 κατοίκους. Είναι έδρα του ομώνυμου Δήμου. Κεφαλοχώρι κάποτε με 4.500 κατοίκους, αριθμεί σήμερα 700 μόνιμους κατοίκους, θύμα και αυτό της αστυφιλίας αλλά και της μετανάστευσης, όπως άλλωστε και τα περισσότερα χωριά της Αρκαδίας. Η οικονομία του είναι κύρια στηριγμένη στην γεωργία και στην κτηνοτροφία. Δίπλα από το Λεβίδι απλώνεται κάμπος που φθάνει μέχρι την Κανδήλα.
  Το Λεβίδι έχει πλούσια ιστορική και λαογραφική παράδοση. Αισθάνεται περήφανο όχι μόνον σαν πατρίδα του "πατέρα της Ελληνικής Δημοκρατίας", πολιτικού και πρωθυπουργού Αλέξανδρου Παπαναστασίου, αλλά και σαν πηγή έμπνευσης της αγροτικής πολιτικής του. Σημαντική ήταν επίσης η συμμετοχή του στην εθνικοαπελευθερωτικού αγώνα του 21. Στις 14 Απριλίου 1821 δόθηκε στο Λεβίδι μία από τις ιστορικές μάχες της επανάστασης, όπου οι Ελληνες νίκησαν τους Τούρκους αλλά σκοτώθηκε ο οπλαρχηγός Αναγνώστης Στριφτόμπολας. Το ωραίο άγαλμά του κοσμεί σήμερα την κεντρική πλατεία του Λεβιδιού. Πιθανολογείται πως φιλοτεχνήθηκε από το γλύπτη Γ. Φυτάκη. Στην ίδια πλατεία, υπάρχει και προτομή του Αλ. Παπαναστασίου, έργο του καθηγητή της Σχολής Καλών Τεχνών Γ. Γεωργίου.
  Η όμορφη κεντρική πλατεία, με τα μαγαζιά, τα καφενεία και τις ταβέρνες γύρω της, είναι ο μοναδικός πόλος έλξης και συγκέντρωσης των Λεβιδιωτών. Με θέα το επιβλητικό Μαίναλο, τον κάμπο, τον καταπράσινο λόφο της Ανάληψης στα ανατολικά και τα βουνά του Αρτεμησίου και του Χελμού στο βάθος, προσφέρει στους κατοίκους και στους επισκέπτες ηρεμία, γαλήνη και ξεκούραση. Στην ίδια πλατεία είναι και το όμορφο κτίριο του Δημαρχείου. Σε αυτό λειτουργεί μικρό μουσείο του Αλ. Παπαναστασίου με προσωπικά του αντικείμενα και το προσωπικό του αρχείο. Στην κορυφή του λόφου δεσπόζουν τα δύο ρολόγια, το παλιό και το καινούριο της εκκλησίας των Αγίων Ταξιαρχών. Το παλιό ρολόϊ έχει τους δείκτες του σταματημένους την ώρα που το ανατίναξαν οι Γερμανοί στην κατοχή (για να μην προειδοποιούν με τη καμπάνα του οι ντόπιοι την άφιξη Γερμανικών φαλαγγών).
  Ανατολικά από το Λεβίδι βρίσκεται το αξιόλογο βυζαντινό εξωκκλήσι της Παναγίας το οποίο πιστεύεται ότι ήταν καθολικό παλιάς Μονής της Θεοτόκου. Εχει πλούσια εικονογράφηση και εντυπωσιακό διάκοσμο. Ο ναός έχει κτιστεί πάνω στα ερείπια του αρχαίου ναού της Υμνιας Αρτέμιδας, αρκετά τμήματα του οποίου έχουν χρησιμοποιηθεί στην κατασκευή του. Το εξωκκλήσι γιορτάζει κάθε χρόνο στα "Εννιάμερα της Παναγίας" με μεγάλη εμποροπανήγυρι και εκδηλώσεις.
  Λίγο πιο έξω από το Λεβίδι βρίσκεται το κτίριο της Γεωργικής Σχολής (Παλιό Γυμνάσιο). Ιδρύθηκε από τον Αλ. Παπαναστασίου όταν ήταν υπουργός Γεωργίας, σαν μια προσφορά στον τόπο του, αλλά και σαν μια έμπρακτη απόδειξη του ενδιαφέροντός του για μια πλατύτερη ενημέρωση και επιμόρφωση των αγροτών με σκοπό τη βελτίωση της καλλιέργειας της Αρκαδικής γης. Λειτούργησε σαν Γυμνάσιο της ευρύτερης περιοχής μέχρι το 1969 οπότε και εγκαταλήφθηκε. Στόχος της δημοτικής αρχής είναι η επαναλειτουργία του σαν πνευματικού ιδρύματος, για να εκπληρωθούν οι στόχοι και τα ιδανικά του ιδρυτή του.
  Από το Λεβίδι μπορεί κανείς να συνεχίσει για να επισκεφτεί τον αρχαίο Ορχομενό , την Κανδήλα, την Βυτίνα, τo χιονοδρομικό κέντρο της Οστρακίνας, όπως και να περιηγηθεί το Μαίναλο. Ηδη η κωμόπολη διαθέτει επαρκή και άρτια υποδομή για την εξυπηρέτηση των επισκεπτών με αρκετούς ξενώνες, ταβέρνες και εστιατόρια.

Το κείμενο παρατίθεται τον Φεβρουάριο 2003 από την ακόλουθη ιστοσελίδα, με φωτογραφίες, του ARCADIA website, του Πανεπιστημίου Πατρών

Ιστοσελίδα του Arcadia website
• http://arcadia.ceid.upatras.gr/arkadia/places/lebi... (50 φωτ.)

ΛΙΑΝΟΣ (Οικισμός) ΜΑΝΤΙΝΕΙΑ
  Μικρό χωριό του Δήμου Βαλτετσίου μεταξύ της κάτω Ασέας και του Μανιάτη. Είναι χτισμένο στην πεδιάδα της κάτω Ασέας και διατηρεί ελάχιστους κατοίκους σήμερα.

Το κείμενο παρατίθεται τον Μάρτιο 2003 από την ακόλουθη ιστοσελίδα, με φωτογραφίες, του ARCADIA website, του Πανεπιστημίου Πατρών

Ιστοσελίδα του Arcadia website
• http://arcadia.ceid.upatras.gr/arkadia/places/lian... (5 φωτ.)

ΛΙΜΝΗ (Χωριό) ΛΕΒΙΔΙ
  Μικρό ημιορεινό χωριό (υψ. 710 μ.) της Μαντινείας κοντά στη Χωτούσα (5 χιλ) και στη Βλαχέρνα. Είναι χτισμένο στις πλαγιές του όρους Ολίγυρτος. Οι μόνιμοι κάτοικοι είναι κάτω από 100 (219 σύμφωνα με την απογ. 1991) και ασχολούνται με τη γεωργία και κτηνοτροφία. Κάτω από το χωριό και ανατολικά απλώνεται το λεκανοπέδιο της Κανδήλας, προς το οποίο η θέση του χωριού προσφέρει πανοραμική θέα. Υπάρχει κατ' ευθείαν οδική πρόσβαση προς την Κανδήλα μέσω του οικισμού Διακόπι.

Το κείμενο παρατίθεται τον Φεβρουάριο 2003 από την ακόλουθη ιστοσελίδα, με φωτογραφίες, του ARCADIA website, του Πανεπιστημίου Πατρών

Ιστοσελίδα του Arcadia website
• http://arcadia.ceid.upatras.gr/arkadia/places/limn... (5 φωτ.)

ΛΙΜΠΟΒΙΣΙ (Χωριό) ΑΡΚΑΔΙΑ
  Χωμένο στο ελατόδασος και μέσα στις μεγάλες χαράδρες του Μαινάλου, σε υψόμετρο 1200μ., ανάμεσα στο Χρυσοβίτσι και την Πιάνα και σε πανέμορφη και δύσβατη τοποθεσία, είναι το Λιμποβίσι (ή Λιμποβίστι), το ένδοξο χωριό των Κολοκοτρωναίων. Το χωριό φέρει εμφανώς σλαβική ονομασία, όπως και άλλα χωριά της περιοχής. Εδώ έζησαν οι Κολοκοτρωναίοι, και μεγάλωσε και κατοικούσε κατά καιρούς ο αρχιστράτηγος Θ. Κολοκοτρώνης. Το Λιμποβίσι ήκμασε επί Ενετοκρατίας και Τουρκοκρατίας. Μάλιστα, η απογραφή των Ενετών το 1711 κατέγραψε 500 κατοίκους.
  Ο χώρος του άλλοτε κραταιού αρκαδικού χωριού καταλαμβάνει σήμερα ένα μικρό πλάτωμα, που έχει διαμορφωθεί σε σύγχρονο μικρό πάρκο. Σε τίποτα σήμερα δεν θυμίζει την ύπαρξη του χωριού, παρά μόνον λιγοστά χαλάσματα. Τα μόνα οικήματα που περιέχει είναι το ανακατασκευασμένο σπίτι των Κολοκοτρωναίων, η παλιά εκκλησία του Αϊ - Γιάννη, όπου εκκλησιαζόταν ο Γέρος του Μοριά και τα παλικάρια του, ένα αναψηκτήριο όπως και ένα μικρό οίκημα των φυλάκων. Το ανακατασκευασμένο σπίτι του Κολοκοτρώνη είναι ένα λιθόκτιστο κτίριο κτισμένο σύμφωνα με τις μαρτυρίες κατά τα πρότυπα του παλαιού και σε σημείο - κατά τα φαινόμενα - δίπλα από την αρχική του θέση (ακριβώς δίπλα υπάρχουν ερείπια παλιού σπιτιού). Η ανέγερσή του έγινε το 1990 με δαπάνη του Αρκάδα επιχειρηματία και εφοπλιστή Π. Αγγελόπουλου, ο οποίος και χρηματοδότησε τη διαμόρφωση και εξωραϊσμό του γύρω χώρου. Σήμερα το σπίτι λειτουργεί σαν ανοικτό μουσείο και φιλοξενεί σύγχρονο εικονογραφικό υλικό από τη ζωή και δράση του Θ. Κολοκοτρώνη. Το επισκέπτονται χιλιάδες επισκέπτες που συρρέουν για να προσκυνήσουν τον ιερό αυτό τόπο, χειμώνα - καλοκαίρι.
  Στον περίβολο βρίσκεται αδριάντας του Θ. Κολοκοτρώνη που εκπέμπει συναισθήματα πίστης, θάρρους και δύναμης σε κάθε επισκέπτη. Στη μεγάλη πλατεία με τα γάργαρα νερά της παραδοσιακής πέτρινης κρήνης, ορθώνεται ανακατασκευασμένη η μονόκλιτη Βασιλική εκκλησία του Αϊ - Γιάννη που γιορτάζει στις 29 Αυγούστου με πανηγύρι που συγκεντρώνει κόσμο από τα άλλα μέρη της Αρκαδίας. Η εκκλησία. είχε υποστεί μεταγενέστερες κακότεχνες μετασκευές, αλλά το 2002 αναπαλαιώθηκε στην προγενέστερη μορφή της με δωρεά και πάλι της οικογένειας των Αγγελόπουλων.
  Οι σχέσεις του ΄΄Γέρου του Μοριά΄΄, ήταν άρρηκτα δεμένες με τον τόπο γέννησης και καταγωγής του. Κρυμμένο μέσα στο πυκνό ελατόδασος, το χωριό διαδραμάτισε πρωταγωνιστικό ρόλο στην επανάσταση του 1821. Κυνηγημένος από τους Τούρκους, ο Γενάρχης των Κολοκοτρωναίων Τριανταφυλλάκος Τσεργίνης έφθασε και εγκαταστάθηκε στο Λιμποβίσι τριακόσια χρόνια πριν την επανάσταση. Εδώ έζησαν οι 12 γενιές των Κολοκοτρωναίων. Απόγονός του, ο Θ. Κολοκοτρώνης γεννήθηκε και μεγάλωσε στο Λιμποβίσι. Το σπίτι των Κολοκοτρωναίων καταστράφηκε στα Ορλωφικά (1770-1771), όταν οι Αλβανοί κατέπνιξαν την επανάσταση των Πελλοπονησίων και ανοικοδομήθηκε από τον πατέρα του Θεόδωρου Κολοκοτρώνη, Κωνσταντή. Σε αυτό έμενε κατά καιρούς ο ΄΄Γέρος του Μοριά΄΄. Κατά τις κρίσιμες στιγμές της Επανάστασης στο Χρυσοβίτσι, όταν οι καπεταναίοι εγκατέλειψαν τον Κολοκοτρώνη, οι Λιμποβιτσιώτες τον στήριξαν, όταν απελπισμένος βάδιζε για την Πιάνα. Μετά την εγκατάλειψη του χωριού στα τέλη του 19ου αιώνα το σπίτι σωριάστηκε, ενώ διατηρήθηκαν τα θεμέλια και μέρος του τοίχου μεχρι το 1990, οπότε και αναστηλώθηκε.
  Το πλάτωμα του χωριού προσφέρει υπέροχη θέα προς το Μαίναλο και το Αρκουδόρεμα. Επίσης κάθε Σεπτέμβριο, οργανώνονται στο χώρο από τον ΣΕΓΑΣ και το Δήμο Φαλάνθου, αθλητικοί αγώνες ανωμάλου δρόμου για βετεράνους και ερασιτέχνες αθλητές.
  Κοντά στο Λιμποβίσι είναι το Αρκουδόρεμα, μαγευτική τοποθεσία του Μαινάλου, όπου υπήρξε και το ομώνυμο χωριό από όπου ξεκίνησαν οι πρόγονοι του Θ. Κολοκοτρώνη. Η πρόσβαση στο Λιμποβίσι γίνεται με άσφαλτο από το Χρυσοβίτσι (8 χιλ.) - που είναι και η πιο εύκολη - και από διακλαδώσεις των δρόμων Πιάνας-Αλωνίσταινας και Ελάτης-Χρυσοβιτσίου. Ολες οι διαδρομές περνούν μέσα από το πυκνό ελατόδασος και είναι μαγευτικές. Η διαδρομή από την διακλάδωση κοντά στην Πιάνα διανύει το Αρκουδόρεμα, ενώ η διαδρομή από το Χρυσοβίτσι περνά από το παλιό εκκλησάκι της Παναγίας.

Το κείμενο παρατίθεται τον Μάρτιο 2003 από την ακόλουθη ιστοσελίδα, με φωτογραφίες, του ARCADIA website, του Πανεπιστημίου Πατρών

Ιστοσελίδα του Arcadia website
• http://arcadia.ceid.upatras.gr/arkadia/places/limp... (33 φωτ.)

ΛΟΥΚΑΣ (Χωριό) ΜΑΝΤΙΝΕΙΑ
  Χωριό της Μαντινείας, 14 χιλ. από την Τρίπολη, στους πρόποδες του όρους Αρτεμήσιο. Είναι χτισμένο πάνω σε μικρό λόφο στη βόρεια πλευρά του λεκανοπέδιου της Τρίπολης. Εχει 300 περίπου κατοίκους που ασχολούνται με τη γεωργία και την κτηνοτροφία. Επιβλητικό φαντάζει από το χωριό το όρος Μαίναλο. Αξιόλογη είναι η μητροπολιτική εκκλησία του χωριού, ο Αγιος Ιωάννης ο Χρυσόστομος, όπως και η εκκλησία του Αγίου Γεωργίου στον λόφο του Αη - Γιώργη. Δίπλα από τον Αγιο Ιωάννη είναι το ηρώο των πεσόντων στον Αγώνα του 21 και το δημοτικό σχολείο. Απέναντι υπάρχει ένα συμπαθητικό μικρό πέτρινο θεατράκι. Πάνω από το χωριό στα ανατολικά βρίσκεται η Μονή των Βαρσών.

Το κείμενο παρατίθεται τον Φεβρουάριο 2003 από την ακόλουθη ιστοσελίδα, με φωτογραφίες, του ARCADIA website, του Πανεπιστημίου Πατρών

Ιστοσελίδα του Arcadia website
• http://arcadia.ceid.upatras.gr/arkadia/places/louk... (4 φωτ.)

ΜΑΓΟΥΛΑ (Χωριό) ΤΕΓΕΑ
  Η Μαγούλα βρίσκεται στη βόρεια άκρη του Τεγεατικού κάμπου ανάμεσα στο χωριά Στάδιο και Ρίζες της Τεγέας. Εχει περίπου 100 κατοίκους που ασχολούνται κύρια με τη γεωργία. Αποτελεί Δημοτικό Διαμέρισμα του Δήμου Τεγέας στο οποίο περιλαμβάνεται και ο οικισμός Γιοκαρέϊκα πάνω στο δρόμο Τρίπολης-Αστρους.
  Πάνω από το χωριό είναι λόφος της Αγίας Παρασκευής, με υπέροχη θέα προς ολόκληρο το οροπέδιο της Μαντινείας και τον κάμπο της Τεγέας. Το ομώνυμο εκκλησάκι στην κορυφή του είναι χτισμένο στη θέση παλαιοχριστιανικού ναού, του οποίου σώζονται λιγοστά λείψανα. Το εκκλησάκι γιορτάζει στις 26 Ιουλίου με πανηγύρι που διοργανώνεται στην πλατεία του χωριού.

Το κείμενο παρατίθεται τον Μάρτιο 2003 από την ακόλουθη ιστοσελίδα, με φωτογραφία, του ARCADIA website, του Πανεπιστημίου Πατρών

Ιστοσελίδα του Arcadia website
• http://arcadia.ceid.upatras.gr/arkadia/places/mago... (1 φωτ.)

ΜΑΙΝΑΛΟ (Χωριό) ΦΑΛΑΝΘΟΣ
  Μικρό χωριό χτισμένο στις νότιες πλαγιές του Μαινάλου, 3 χιλ. από τον δρόμο Τρίπολης - Αλωνίσταινας - Βυτίνας. Ανήκει στο Δήμο Φαλάνθου και βρίσκεται κοντά στη Δαβιά. Ξεχωρίζει η όμορφη εκκλησία του χωριού.
  O Παυσανίας γράφει ΄Το δε όρος Μαινάλιον, ιερόν μάλιστα του Πανός νομίζουσιν…΄΄ και αυτό το αισθάνεται ο επισκέπτης, όταν συναντά το ομώνυμο χωριό. Στα τέλη του 19ου αιώνα στις μαρτυρίες περιηγητών δηλώνεται ως ένα από τα ήσυχα χωριά του Δήμου Φαλάνθου. Μέχρι το 1928 ονομαζόταν Ζαράκοβα και με τη σλαβική προέλευση της λέξης αποτυπώνεται το πέρασμα νομάδων κατά τον 8ο αιώνα. Φημισμένος ήταν ο πύργος της Ζαράκοβας, το πρώτο κελάρι του Αγώνα του '21, δυστυχώς κατεστραμμένος σήμερα.
  Το χωριό, ερημωμένο σήμερα, κρατά λιγοστούς κατοίκους που ασχολούνται με τη γεωργία και την κτηνοτροφία.
  Στο χωριό Μαίναλο στην αρχαιότητα υπήρχε ναός αφιερωμένος στη Λυκοάτιδα Αρτέμιδα, ερείπια του οποίου σώζονται μέχρι σήμερα. Ο επισκέπτης ακολουθώντας βατό χωματόδρομο και σε απόσταση 4χλμ.από το χωριό μπορεί να θαυμάσει την ιστορική Μονή της Επάνω Χρέπας, χτισμένη στις αρχές του 11ου αιώνα και σε υψόμετρο 1278μ., το ψηλότερο μοναστήρι της Πελοποννήσου.

Το κείμενο παρατίθεται τον Μάρτιο 2003 από την ακόλουθη ιστοσελίδα, με φωτογραφίες, του ARCADIA website, του Πανεπιστημίου Πατρών

Ιστοσελίδα του Arcadia website
• http://arcadia.ceid.upatras.gr/arkadia/places/main... (2 φωτ.)

ΜΑΙΝΑΛΟΝ (Βουνό) ΛΕΒΙΔΙ
  Ο oρεινός όγκος του Μαινάλου (1980 μέγιστο υψόμετρο) καταλαμβάνει το κέντρο της Πελοποννήσου και το μεγαλύτερο τμήμα του Νομού Αρκαδίας, κύρια τη δυτική πλευρά της. Εκτείνεται από το οροπέδιο της Τρίπολης μέχρι τον ποταμό Λούσιο στα δυτικά και από τη Μεγαλόπολη μέχρι την λίμνη του Λάδωνα βόρεια, σε μια έκταση περίπου 1.500.000 στρεμμάτων. Η αμιγώς ορεινή του ζώνη ξεπερνάει τα 700.000 στρέμματα και το καθιστά ένα από τα πλέον εκτεταμένα ορεινά συγκροτήματα της Ελλάδος. Οι συνεχείς εναλλαγές δεκάδων κορυφών και χαραδρών με εκατοντάδες ορεινούς λειμώνες και οροπέδια, δίνουν ένα εντυπωσιακό ανάγλυφο. Το γεγονός μάλιστα ότι τα περισσότερα από τα υψίπεδά του παρουσιάζουν αρνητική κλίση (δολίνες, γούπατα, λάκκες), καθιστά το Μαίναλο μοναδικό γεωμορφολογικό σχηματισμό σε ολόκληρη την Ελλάδα.
  Το φυσικό ανάγλυφο συμπληρώνεται από πολλές πηγές και υδάτινες ροές, ιδιαίτερα στο δυτικό τμήμα του λόγω στεγανότητας των πετρωμάτων (φλύσχης, σχιστόλιθοι) όπου σχηματίζεται μία πλούσια βιομάζα και ένας από τους μεγαλύτερους υπόγειους υδροφορείς της Πελοποννήσου. Ενα υπέροχο ελατοδάσος εκτείνεται στο 65% περίπου της ορεινής ζώνης και μαζί με συστάδες δρυών, πρίνων, πεύκης, κέδρων και κάθε μορφής βλάστησης, αποτελεί το υπόβαθρο μιας πλούσιας μυκοχλωρίδας. Η χλωρίδα συμπληρώνεται από μεγάλη ποικιλία θάμνων, ποωδών φυτών και λουλουδιών στα οροπέδια και στις κορυφές, που ιδιαίτερα την άνοιξη δίνουν πανέμορφους χλοοτάπητες με σπάνιες φυσικές συνθέσεις.
  Σήμερα, η ορνιθοπανίδα και η πανίδα του βουνού, παρά την υποβάθμιση από ανθρώπινες οχλήσεις διαφόρων ειδών και τις φυσικές καταστροφές, δίνει ακόμα την άνιση μάχη της επιβίωσης. Πρόσφατα μάλιστα το Μαίναλο έχει συμπεριληφθεί στο δίκτυο του Ευρωπαϊκού Προγράμματος Natura 2000.
  Αμέτρητοι θρύλοι και παραδόσεις συνδέονται με το βουνό, στο οποίο έζησαν θεοί και ήρωες της μυθολογίας. Το Μαίναλο ήταν η κατοικία του Πάνα, του τραγοπόδαρου θεού των ποιμνίων και των βοσκών, σε αυτό παρουσιαζόταν συχνά η θεά Δήμητρα, σε αυτό περιφέρονταν οι Νύμφες. Τα ειδυλλιακά του τοπία ενέπνευσαν τον Γκαίτε, τον Βυργίλιο, τον Πουσέν και πολλούς άλλους ποιητές και φιλοσόφους, και υμνήθηκαν από αυτούς. Μάλιστα, σύμφωνα με το Βυργίλιο το Μαίναλο "πάντα ακούει τα ερωτικά τραγούδια των βοσκών και του Πάνα, που παίζει τη φλογέρα του". Η φιλοσοφική τάση και σχολή της "Αρκαδίας" - παγκόσμια γνωστή και δημοφιλής μέχρι τις μέρες μας - στο βουνό αυτό οφείλει τη γέννησή της.
  Η κτηνοτροφία ήταν από την αρχαιότητα συνυφασμένη με τη ζωή και την οικονομία των ορεσειβίων κατοίκων του. Σε όλο το βουνό βόσκουν μέχρι και σήμερα άφθονα κοπάδια αιγοπροβάτων. Η δύσβατη μορφολογία της περιοχής και ο βουκολικός χαρακτήρας του τοπίου και της ζωής διαμόρφωσε και τον χαρακτήρα των κατοίκων. Υπομονετικοί, σκληροτράχηλοι, περήφανοι, ήρεμοι και με αδούλωτο πνεύμα και ήθος. Γι' αυτό, στις κρίσιμες και δύσκολες ιστορικές περιόδους του Ελληνισμού αντιστάθηκαν και αγωνίστηκαν με πάθος και αυταπάρνηση.
  Μέσα και γύρω από του Μαίναλο ξεδιπλώνεται η ιστορική διαδρομή δεκάδων αιώνων ελληνικής ιστορίας. Μια απλή περιήγηση στο βουνό, ανακαλεί ιστορικές μνήμες από το ’21 όταν το Μαίναλο υπήρξε θέατρο της Επανάστασης του Ελληνικού έθνους. Διάσπαρτο από πολλά γραφικά και ιστορικά χωριά, Δημητσάνα, Στεμνίτσα, Βυτίνα, Λαγκάδια, Αλωνίσταινα, Λιμποβίστι, Λεβίδι, Μαγούλιανα, Πιάνα, Ζιγοβίστι, Πυργάκι, Βαλτεσινίκο και άλλα, γεμάτο από απομεινάρια αρχαίων και μεσαιωνικών οικισμών, από ναούς, μοναστήρια, κρυφά σχολειά, πέτρινα γεφύρια, νερόμυλους, λιθόστρωτα και μονοπάτια, το Μαίναλο αποτελεί πραγματικά ένα απέραντο πάρκο πολιτισμού και ιστορίας.
  Το Μαίναλο αποτελεί έναν ενιαίο φυσικό, πολιτιστικό και ιστορικό χώρο. Τα παρθένα και αρχέγονα τοπία του, η βιολογική του ποικιλότητα, η θέση του στην συμβολή των αξόνων επικοινωνίας της χλωρίδας και πανίδας της Πελοποννήσου συνιστούν σε συνδυασμό με το ιστορικό - οικιστικό του πρόσωπο, ένα σημαντικό οικοσύστημα και ένα υψηλής στάθμης φυσικό και ανθρώπινο περιβάλλον.
  Υπάρχουν άφθονες μαγευτικές διαδρομές και τοποθεσίες στο Μαίναλο. Ιδιαίτερα οι διαδρομές Δαβιά - Πιάνα - Αλωνίσταινα - Βυτίνα, Στεμνίτσα - Χρυσοβίτσι, Βυτίνα - Λαγκάδια, Βυτίνα - Πυργάκι - Ελάτη - Χρυσοβίτσι, Βυτίνα - Δημητσάνα και Μαγούλιανα - Βαλτεσινίκο θα μείνουν αξέχαστες στον επισκέπτη. Από τις τοποθεσίες, ξεχωριστή ομορφιά έχει το φαράγγι του Λούσιου, το Αρκουδόρεμα κοντά στο Λιμποβίσι, όπως και περιοχές κοντά στο διάσελο της Αλωνίσταινας,στο Πυργάκι,στην Ελάτη, στα Μαγούλιανα, στο Βαλτεσινίκο και στον Ράδο.
  Από το Μαίναλο περνά και το ευρωπαϊκό μονοπάτι Ε4. Επίσης, αρκετά μονοπάτια έχουν χαραχθεί στο βουνό και έλκουν πολλούς περιπατητές και ορειβάτες. Από τις πιο ενδιαφέρουσες οδηπορικές διαδρομές είναι η διάσχιση του φαραγγιού του Λούσιου και η διαδρομή που ξεκινά από το 25ο χιλ. του δρόμου Τρίπολης - Αλωνίσταινας - Βυτίνας: Διάσελο Αλωνίσταινας (1320μ) - Κοκκινόβρυση - Προφήτης Ηλίας (1585μ) - Μεθύδριο (1080) - Μονή Αγίων Θεοδώρων - Χαράδρα Μυλάωνα - 7 ψωμιά (1150μ), διάρκειας 5 ωρών και διαβάθμισης Β. Μια άλλη όμορφη διαδρομή περνά από το Αρκουδόρεμα και το Χρυσοβίτσι.
  Το χειμώνα το βουνό ντυμένο με χιόνια προσφέρει ένα φαντασμαγορικό θέαμα και είναι ιδανικός τόπος χειμερινών διακοπών, σπορ (Οστρακίνα), ορειβασίας και κυνηγιού. Στη θέση Οστρακίνα και κάτω από την ομώνυμη κορυφή του Μαινάλου, υπάρχει αξιόλογο χιονοδρομικό κέντρο και καταφύγιο.
  Οι Δήμοι Λεβιδίου, Βυτίνας και Φαλάνθου, έχουν συστήσει ένα Σύνδεσμο Ανάπτυξης και Διαχείρισης του Ογκου του Μαινάλου, με στόχο την αξιοποίηση του βουνού.

Το κείμενο παρατίθεται τον Φεβρουάριο 2003 από την ακόλουθη ιστοσελίδα, με φωτογραφίες, του ARCADIA website, του Πανεπιστημίου Πατρών

Ιστοσελίδα του Arcadia website
• http://arcadia.ceid.upatras.gr/arkadia/places/mena... (74 φωτ.)

ΜΑΙΝΑΛΟΝ (Χιονοδρομικό κέντρο) ΑΡΚΑΔΙΑ
  Στη θέση "Οροπέδιο της Οστρακίνας" κοντά στην κορυφή του Μαινάλου και σε υψόμετρο 1600μ., βρίσκεται σύγχρονο χιονοδρομικό κέντρο και ορειβατικό καταφύγιο. Το χιονοδρομικό κέντρο προσφέρει μια από τις καλύτερες πίστες για σκι στην Ελλάδα και προσελκύει πολλούς φίλους του σπορ από την Πελοπόννησο και την Αθήνα. Διαθέτει σαλέ με εντευκτήριο και εστιατόριο, 3 αναβατήρες μεταφοράς 200, 350 και 500/ατόμων ανά ώρα και 5 πίστες. Το χιονοδρομικό κέντρο παλιότερα λειτουργούσε χάρη στις προσπάθειες του Ορειβατικού Συλλόγου Τρίπολης. Σήμερα εποπτεύεται από το Δήμο Λεβιδίου. Από την Οστρακίνα περνά το Ευρωπαϊκό Μονοπάτι Μεγάλων Διαδρομών Ε4.
  Πολύ κοντά στο χιονοδρομικό κέντρο υπάρχει σύγχρονο ορειβατικό καταφύγιο ιδιοκτησίας του Ορειβατικού Συλλόγου Τρίπολης. Είναι χωρητικότητας 26 ατόμων και διαθέτει κουζίνα, δεξαμενή νερού, θερμάστρες πετρελαίου και ξύλων, τζάκι, τουαλέτες εντός, ξενώνα και αίθουσα εντευκτηρίου.
  Η πρόσβαση στο χιονοδρομικό είναι εύκολη μέσω ασφαλτοστρωμένου δρόμου και γίνεται από την Τρίπολη (27 χιλ.) ή και από την Πάτρα (μέσω του δρόμου "111"). Η διασταύρωση για το χιονοδρομικό βρίσκεται πάνω στο δρόμο Τρίπολης-Πάτρας στο χωριό Καρδαράς (18 χιλ. από Τρίπολη). Το καταφύγιο απέχει από εκεί 9 χιλ. (5,5 χιλ. άσφαλτος και 3,5 χιλ. χωματόδρομος σε καλή κατάσταση). Η Οστρακίνα επίσης συνδέεται και με την Βυτίνα με δασικό δρόμο που έχει πρόσφατα κατασκευασθεί. Ο δρόμος καταλήγει στον δρόμο Αλωνίσταινας - Βυτίνας. Στους δύο οικισμούς του χωριού Καρδαράς (παλιό χωριό και νέος οικισμός στον οδικό άξονα Τρίπολης-Πάτρας) λειτουργούν ταβέρνες και εστιατόρια για την εξυπηρέτηση των επισκεπτών, ορειβατών και χιονοδρόμων.

Το κείμενο παρατίθεται τον Μάιο 2003 από την ακόλουθη ιστοσελίδα, με φωτογραφίες, του ARCADIA website, του Πανεπιστημίου Πατρών

Ιστοσελίδα του Arcadia website
• http://arcadia.ceid.upatras.gr/arkadia/index.html (10 φωτ.)

ΜΑΚΡΗ (Χωριό) ΤΡΙΠΟΛΗ
  Η Μάκρη είναι ένα χωριό της Μαντινείας χτισμένο στους ανατολικούς πρόποδες του Μαινάλου σε υψόμετρο 750 μ. Απέχει 7 χιλ. από την Τρίπολη και βρίσκεται πάνω από το δρόμο Τρίπολης-Μεγαλόπολης. Το παλιό όνομα του χωριού ήταν Μπολέτα. Οι κάτοικοι ασχολούνται κύρια με τη γεωργία (οπωρικά, σπαρτά) και λιγότερο με την κτηνοτροφία. Το χωριό είναι καταπράσινο και προσφέρει ωραία θέα στο λεκανοπέδιο της Μαντινείας. Το 1991 απογράφτηκαν 550 κάτοικοι, αλλά οι μόνιμοι κάτοικοι είναι πολύ λιγότεροι.

Το κείμενο παρατίθεται τον Μάρτιο 2003 από την ακόλουθη ιστοσελίδα, με φωτογραφίες, του ARCADIA website, του Πανεπιστημίου Πατρών

Ιστοσελίδα του Arcadia website
• http://arcadia.ceid.upatras.gr/arkadia/places/makr... (4 φωτ.)

ΜΑΝΑΡΗΣ (Χωριό) ΒΑΛΤΕΤΣΙ
  Το Μάναρι (ή ο Μάναρης, ή του Μάναρι) είναι χωριό της Μαντινείας κοντά στο δρόμο Τρίπολης-Μεγαλόπολης, πριν την Ασέα (15 χιλ.από την Τρίπολη). Υπάγεται στο δήμο Ασέας. Σήμερα έχει 40 περίπου μόνιμους κατοίκους, ενώ το καλοκαίρι συγκεντρώνει αρκετούς παραθεριστές με καταγωγή από το χωριό. Στο κοινοτικό κατάστημα στεγάζεται λαογραφικό μουσείο. Αξιόλογη είναι η πετρόχτιστη εκκλησία του χωριού, στο δρόμο για τη Βλαχοκερασιά.
  Ο δρόμος που διασχίζει το χωριό καταλήγει στην Βλαχοκερασιά. Κοντά από το χωριό υπάρχει γέφυρα με χαρακτηριστικές καμάρες από όπου περνά η σιδηροδρομική γραμμή Τρίπολης-Καλαμάτας. Υπάρχει σιδηροδρομικός σταθμός που τώρα δεν χρησιμοποιείται.

Το κείμενο παρατίθεται τον Μάρτιο 2003 από την ακόλουθη ιστοσελίδα, με φωτογραφίες, του ARCADIA website, του Πανεπιστημίου Πατρών

Ιστοσελίδα του Arcadia website
• http://arcadia.ceid.upatras.gr/arkadia/places/mana... (5 φωτ.)

ΜΑΝΘΥΡΕΑ (Χωριό) ΤΕΓΕΑ
  Η Μανθυρέα (Καπαρέλι το παλιό της όνομα) είναι το τελευταίο χωριό της Τεγέας φεύγοντας από Τρίπολη για Σπάρτη. Είναι χτισμένη σε ομαλή πλαγιά, στο ανατολικό άκρο του Τεγεατικού πεδίου και έχει περίπου 60 μονίμους κατοίκους που ασχολούνται με τη γεωργία. Tο χωριό έχει εξαιρετική θέα σε ολόκληρο το μαντινειακό οροπέδιο και τον κάμπο της Τεγέας. Βορειοδυτικά φαίνεται η λίμνη Τάκα. Στην περιοχή ήταν η αρχαία Μανθυρέα, μια από τις κώμες της αρχαίας Τεγέας.
  Kοντά στο χωριό προς τη κατεύθυνση της Σπάρτης είναι η Βλαχοκερασιά, ενώ προς την κατεύθυνση της Τρίπολης είναι το Καμάρι και η Κερασίτσα.

Το κείμενο παρατίθεται τον Μάρτιο 2003 από την ακόλουθη ιστοσελίδα, με φωτογραφία, του ARCADIA website, του Πανεπιστημίου Πατρών

Ιστοσελίδα του Arcadia website
• http://arcadia.ceid.upatras.gr/arkadia/places/mant... (1 φωτ.)

ΜΑΝΙΑΤΗΣ (Οικισμός) ΒΑΛΤΕΤΣΙ
  Μικρό χωριό της επαρχίας Μεγαλόπολης πάνω στο δρόμο που συνδέει την Ασέα με τις Καλτεζές. Εχει σήμερα 40 κατοίκους. Κοντά του τα χωριά Δάφνη και Πάπαρη (5 χιλ. από την Ασέα).

Ιστοσελίδα του Arcadia website
• http://arcadia.ceid.upatras.gr/arkadia/places/mani... (4 φωτ.)

ΜΑΝΤΑΙΪΚΑ (Οικισμός) ΦΑΛΑΝΘΟΣ
  Τα Μανταίϊκα είναι ένα μικρό χωριό χτισμένο σε υψόμετρο 1000 μ. σε καταπράσινη πλαγιά του Μαινάλου. Βρίσκεται κοντά (4 χιλ.) στο δρόμο Τρίπολης-Στεμνίτσας, κοντά στο χωριό Τσελεπάκος και έχει 40 περίπου μόνιμους κατοίκους. Η θέση του απάνεμη και περιτριγυρισμένη από το καταπράσινο δάσος, αποτελεί ιδανικός τόπο για όσους επιζητούν ηρεμία και ησυχία. Η τοποθεσία είναι εξαιρετικού φυσικού κάλους και περιβάλλεται από πυκνά ελατοδάση. ΝΑ του χωριού περνά ο ποταμός Ελισσώνας, όπου και σχηματίζεται μικρό φαράγγι. Η περιοχή προσφέρεται για οδοιπορία.
  Το χωριό έχει διώροφα λιθόκτιστα σπίτια, χαρακτηριστικά της λαϊκής αρχιτεκτονικής της εποχής, με φροντισμένους και πολύχρωμους κήπους. Οι κάτοικοι ασχολούνται με την κτηνοτροφία και τη δεντροκαλλιέργεια και παράγουν υψηλής ποιότητας καρύδια και κάστανα. Ο οικισμός βρίσκεται πιθανότατα, στη θέση εγκαταλειμμένου αρχαίου οικισμού.

Το κείμενο παρατίθεται τον Μάρτιο 2003 από την ακόλουθη ιστοσελίδα, με φωτογραφίες, του ARCADIA website, του Πανεπιστημίου Πατρών

Ιστοσελίδα του Arcadia website
• http://arcadia.ceid.upatras.gr/arkadia/places/mant... (3 φωτ.)

ΜΑΝΤΙΝΕΙΑ (Δήμος) ΑΡΚΑΔΙΑ
  Ο Δήμος Μαντινείας καταλαμβάνει μέρος του Βορειοανατολικού τμήματος του Νομού Αρκαδίας και έχει συνολική έκταση 205.393 στρέμματα. Απλώνεται στο μαντινειακό οροπέδιο μεταξύ του όρους "Μαίναλο" στα δυτικά, του όρους "Λύρκειον" στα βορειοανατολικά και "Αρτεμίσιον" στα ανατολικά. Συνορεύει με το Νομό Αργολίδας στα ανατολικά και βορειοανατολικά, με το Δήμο Λεβιδίου στα Βορειοδυτικά, με το Δήμο Φαλάνθου στα Νοτιοδυτικά με τους δήμους Τρίπολης και Κορυθίου στα νότια.
   Ο πληθυσμός του Δήμου ανέρχεται σε 3.628 κατοίκους σύμφωνα με την απογραφή του πληθυσμού της Ε.Σ.Υ.Ε. του 1991. Ο Δήμος Μαντινείας περιέχει εφτά Δημοτικά Διαμερίσματα, της Νεστάνης (1112 κάτοικοι), Αρτεμισίου (621 κάτοικοι), Κάψια (460 κάτοικοι), Λουκά (674 κάτοικοι) , Πικερνίου (237 κάτοικοι), Σάγκα (285 κάτοικοι) και Σιμιάδων (239 κάτοικοι). Έδρα του δήμου είναι ο οικισμός Νεστάνης.
   Οι οικισμοί του Δήμου είναι κτισμένοι στην πλειοψηφία τους στις παρυφές του όρους Αρτεμισίου, εκτός των Δ.Δ. Κάψια και Σιμιάδων που είναι κτισμένα στις παρυφές του όρους Μαινάλου. Οι οικισμοί λόγω της μορφολογίας του εδάφους είναι ημιορεινοί, εκτός από το Δ.Δ. Σάγκα που είναι ορεινός. Τα παραγόμενα βασικά προϊόντα της περιοχής του Δήμου είναι σιτηρά, κηπευτικά, μήλα μέλι, πατάτες αχλάδια, σταφύλια για οινοποίηση και κτηνοτροφικά προϊόντα. Ειδικότερα, ονομαστά είναι τα παραγόμενα τοπικά κρασιά, τα οποία έχουν ονομασία προέλευσης "ΜΑΝΤΙΝΕΙΑ".
   Ο γεωγραφικός χώρος του δήμου περιέχει την ιστορικότατη Αρχαία Μαντινεία, την "Πολυάμπελο χώρα" του Ομήρου. Ο αρχαιολογικός χώρος της Αρχαίας Μαντινείας απέχει 14 χλμ. από την Τρίπολη και περιλαμβάνει το Αρχαίο Θέατρο του οποίου η σκηνή σώζεται άθικτη, τα ερείπια του ναού του Δία, το Βουλευτήριο και τα ερείπια της Αγοράς.

Το κείμενο παρατίθεται τον Μάρτιο 2003 από την ακόλουθη ιστοσελίδα, με φωτογραφία, του Δήμου Μαντινείας

• http://seahorse.ceid.upatras.gr/~mantineia/wellcom... (1 φωτ.)

ΜΑΝΤΙΝΕΙΑ (Αρχαία πόλη) ΑΡΚΑΔΙΑ
  Ηταν γνωστή κατά τα χρόνια της προϊστορίας και ο Ομηρος την αναφέρει σαν "πολυάμπελος χώρα ". Πρώτος βασιλιάς της περιοχής ο Πελασγός και η χώρα ονομάστηκε Πελασγία. Αργότερα ενώθηκαν σε πόλεις, οι σημαντικότερες ήσαν: η Τεγέα, ο Ορχομενός, ο Φενεός και η Μαντινεία. Η ένδοξη αρκαδική πόλη που στις Περιηγήσεις του ο Παυσανίας επιδεικνύει τον πλούτο της, σε θρησκευτικό βίο, σε έργα τέχνης, σε πνευματική κίνηση, κτίστηκε αρχικά στο λόφο " Γκορτσούλι " από τον Μαντινέα έναν από τους τριάντα γιούς του Λυκάωνα ( γιό του Πελασγού). Κατά τον Παυσανία αποτελούνταν από πέντε χωριά: 1) Μελάγγεια, 2) Νεστάνη, 3) Μαιρά, 4) Ελισφάσιοι, 5) Πετρόσακα και περιελάμβαναν : η πρώτη του λόφου Αγχισία, η δευτερη την περιοχή με κέντρο το ιερό του Ιππίου Ποσειδώνα, η τρίτη την περιοχή του σημερινού Κάψια με τις ορεινές περιοχές μέχρι το Μεθύδριο, η τέταρτη στις περιοχές της Νεστάνης και η πέμπτη προς το όρος Μαίναλο. Οι κάτοικοι ήταν διασκορπισμένοι σε πέντε Δήμους με κέντρο την " Πτόλι ".
   Οι επιδρομές ανάγκασαν τους κατοίκους να συνενωθούν υπό την ηγεσία της Αντινόης, κόρη του Κηφέα (γιου του βασιλιά της Τεγέας "Αλέου" ) και να εγκατασταθούν στην πεδιάδα εκεί που βρίσκονται σήμερα τα ερείπια της αρχαίας πόλης (σημερινή Παλαιόπολη). Κατά τη μυθολογία η Αντινόη επέλεξε το χώρο ακολουθώντας ένα φίδι, για αυτό ονομάστηκε ο ποταμός που περιβάλλει την πόλη " Οφις ποταμός ".
   Στα χρόνια του Πελοποννησιακού Πολέμου, αν και πολλές φορές βάδισε εναντίον της η ισχυρή Σπάρτη που επιβουλεύονταν την ύπαρξή της, επιβίωσε και γνώρισε νέα ακμή. Συμμετείχε ενεργά στη δημιουργία της Αρκαδικής Συμπολιτείας. Λόγω προστριβών αποχώρησε και συμμάχησε με τη Σπάρτη. Τότε βάδισε εναντίον της η Θήβα με τους συμμάχους της το 362 π.Χ. στη μάχη της Μαντινείας. Οι Θηβαίοι νίκησαν τους Σπαρτιάτες αλλά σκοτώθηκε ο αρχηγός τους Επαμεινώνδας, μεγάλος πολιτικός και στρατιωτικός ηγέτης (Ο οποίος έχει θαφτεί στην περιοχή και ο τάφος δεν έχει βρεθεί ).
   Σε ανασκαφές που έγιναν ανακαλύφθηκαν: Τα τείχη της μήκους 394 τμ. σε άριστη κατάσταση ( περιέχει 10 πύλες 122 πύργους) Από το αρχαίο θέατρο η σκηνή ολόκληρη Ερείπια του ναού του Δία Το Βουλευτήριο Τα ερείπια της Αγοράς Πλήθος γλυπτών (έργα και του Πραξιτέλη ) που φυλάγονται στο εθνικό Μουσείο των Αθηνών. Οι Φράγκοι κυρίευσαν την περιοχή το 1205 και τη χώρισαν σε πέντε επαρχίες (βαρονίες). Ιδρυσαν αρκετά φρούρια για την ασφάλειά τους. Το 1330 οι Βυζαντινοί με τον Ανδρόνικο Παλαιολόγο ανέκτησαν από τους Φράγκους ολόκληρη την Αρκαδία. Το 1458 κυρίευσαν την περιοχή οι Τούρκοι.

Το κείμενο παρατίθεται τον Μάρτιο 2003 από την ακόλουθη ιστοσελίδα, με φωτογραφίες, του Δήμου Μαντινείας

• http://seahorse.ceid.upatras.gr/~mantineia/istoria... (2 φωτ.)

ΜΑΡΜΑΡΙΑ (Οικισμός) ΒΑΛΤΕΤΣΙ
  Μικρό ορεινό χωριό με 60 περίπου μόνιμους κατοίκους πάνω από τη πεδιάδα της Ασέας, απέναντι από το Αθήναιο. Ο κάμπος μπροστά στο χωριό ήταν έλος που αποξηράνθηκε. Ο δρόμος από εκεί συνεχίζει προς τα χωριά της Ανατολικής Φαλαισίας, με πρώτο το Ανεμοδούρι (6 χιλ).

Το κείμενο παρατίθεται τον Μάρτιο 2003 από την ακόλουθη ιστοσελίδα, με φωτογραφίες, του ARCADIA website, του Πανεπιστημίου Πατρών

Ιστοσελίδα του Arcadia website
• http://arcadia.ceid.upatras.gr/arkadia/places/marm... (7 φωτ.)

ΜΑΥΡΙΚΙ (Χωριό) ΤΕΓΕΑ
  To Μαυρίκι είναι το ορεινότερο χωριό της Τεγέας. Χτισμένο στις δυτικές πλαγιές του Πάρνωνα σε υψόμετρο 800 μ. βρίσκεται στο δρόμο που οδηγεί στα Βέρβαινα (7 χιλ.), κοντά στα όρια με την Κυνουρία. Πριν από την είσοδο στο χωριό υπάρχει μονοπάτι που οδηγεί στο ιερό της Αρτέμιδας της Κνακεάτιδος προς τη κατεύθυνση των Βερβαίνων. Το χωριό κρατά λιγοστούς κατοίκους το χειμώνα.

Το κείμενο παρατίθεται τον Μάρτιο 2003 από την ακόλουθη ιστοσελίδα, με φωτογραφίες, του ARCADIA website, του Πανεπιστημίου Πατρών

Ιστοσελίδα του Arcadia website
• http://arcadia.ceid.upatras.gr/arkadia/places/mavr... (4 φωτ.)

ΜΑΥΡΟΓΙΑΝΝΗΣ (Χωριό) ΒΑΛΤΕΤΣΙ
  Μικρό ορεινό χωριό πάνω στο δρόμο που ενώνει τις Καλτεζές με το Μανιάτη και την Ασέα. Υπάγεται στο δήμο Βαλτετσίου.

Ιστοσελίδα του Arcadia website
• http://arcadia.ceid.upatras.gr/arkadia/places/mavr... (3 φωτ.)

ΜΕΡΚΟΒΟΥΝΙ (Χωριό) ΤΡΙΠΟΛΗ
  Χωριό με 200 κατοίκους περίπου, κοντά στην Τρίπολη (5 χιλ) και στην εξοχική τοποθεσία του Αϊ Γιώργη. Ανήκει στο Δήμο Τρίπολης. Βρίσκεται στις παρυφές του Μαινάλου.

Ιστοσελίδα του Arcadia website
• http://arcadia.ceid.upatras.gr/arkadia/places/merk... (1 φωτ.)

ΜΗΛΕΑ (Χωριό) ΜΑΝΤΙΝΕΙΑ
Η Μηλέα (ή Μηλιά) είναι ένας μικρός οικισμός του μαντινειακού κάμπου κοντά στην Τρίπολη. Δίπλα της είναι η Αρχαία Μαντινεία και ο λόφος Γκορτσούλι. Η περιοχή είναι διάσπαρτη με αμπέλια και μηλιές.

Ιστοσελίδα του Arcadia website
• http://arcadia.ceid.upatras.gr/arkadia/places/mile... (4 φωτ.)

Μονή Αγίου Νικολάου Καλτεζών

ΜΟΝΗ ΑΓΙΟΥ ΝΙΚΟΛΑΟΥ ΚΑΛΤΕΖΩΝ (Μοναστήρι) ΒΑΛΤΕΤΣΙ
Τηλέφωνο: +30 2710 581347
  Στο νοτιότερο άκρο της επαρχίας Μαντινείας του νομού Αρκαδίας (στα σύνορα με το νομό Λακωνίας) βρίσκεται η Ιερά Μονή Αγίου Νικολάου Καλτεζών. Είναι κτισμένη σε ένα ωραιότατο και γραφικό τοπίο. Παίρνοντας το δρόμο από την Τρίπολη προς την Καλαμάτα, συναντάμε την Κάτω Ασέα και στρίβουμε αριστερά. Περνάμε μέσα από το χωριό Δάφνη-Μανιάτι, και φθάνουμε στη γέφυρα του χειμάρρου Λαγκάδας πηγαίνουμε δεξιά μετά τη γέφυρα, ακολουθώντας πλάι στη Λαγκάδα και φθάνουμε στη Μονή.
   Αρχισε να χτίζεται το 1719 από δύο ιερομόναχους ερημίτες. Το 1720 αρχίζει να υψώνεται ο ναός του Αγίου Νικολάου και τα γύρω κελιά. Πρόκειται για ένα ωραίο κτιριακό συγκρότημα χτισμένο πάνω σε ένα ύψωμα περιβεβλημένο από γιγαντόσωμες βελανιδιές κυπαρίσσια και οπωροφόρα δέντρα. Η Μονή βρίσκεται σε απόσταση 2,5 χλμ. από το ομώνυμο χωριό Καλτεζές. Το χωριό έχει σήμερα 204 κατοίκους και είναι χτισμένο σε ύψος 680 μέτρα κοντά στα ερείπια της Παλαιοχώρας, αρχαίας πολιτείας. Κατά την παράδοση υπήρχε στο χώρο αυτό ο μεγαλοπρεπής ιερός ναός του Αγίου Νικολάου. Με το πέρασμα των αιώνων ο Ναός εγκαταλείφθηκε και τα ερείπια του καλύφθηκαν από το δάσος.
   Το 1233 ο Τούρκος Ιμπραχήμ Σιπάχη παραχώρησε την περιοχή που προϋπήρχε το μοναστήρι στους κατοίκους της περιοχής για καλλιέργεια της γης. Η Μονή ξαναϊδρύθηκε από τον Ηλία Λυρώνη, μετά από συνεχή οράματα που είχε, στα οποία έβλεπε τον Αγιο Νικόλαο να του ενδεικνύει που να βρει την εικόνα του. Επέστρεψε από τη Σμύρνη στην πατρίδα του, στις Καλτεζές, και βρήκε μετά από ανασκαφή τη εικόνα του Αγίου Νικόλαου. Εχτισε στη συνέχεια το μοναστήρι και έγινε μοναχός.
Η Ιερά Μονή Καλτεζών γιορτάζει 6 φορές ετησίως:
Στις 6 Δεκεμβρίου, του Αγίου Νικολάου Αρχιεπισκόπου Μύρων της Λυκίας, του Θαυματουργού.
Στις 14 Σεπτεμβρίου, ημέρα της υψώσεως του Τιμίου Σταυρού όπου και ακολουθεί θρησκευτική εορτή και πανηγύρι.
Στις 26 Μαίου, ημέρα κατά την οποία ολοκληρώθηκαν οι συσκέψεις και ορκίστηκε η Πελοποννησιακή Γερουσία, κατά την πρώτη Εθνική Συνέλευση του 1821 στη Μονή Καλτεζών.
Στις 6 Αυγούστου, ημέρα της Μεταμόρφωσης του Σωτήρα.
Στις 20 Ιουλίου, του Προφήτη Ηλία.
Στις 9 Νοεμβρίου, του Αγίου Νεκταρίου Αιγίνης προς τιμή του Ιερού Ναού του κοιμητηρίου της Αδελφότητας.
   Η Μονή είναι φημισμένη γιατί εκεί συντελέστηκε ένα από τα πρώτα συμβάντα της Επανάστασης του 1821. Το Μάη εκείνης της χρονιάς έγινε στη Μονή η σύσταση και η πρώτη συνέλευση της Πελοποννησιακής Γερουσίας. Η απόφαση που ψηφίστηκε στην Εθνικοσυνέλευση των Καλτεζών από την Πελοποννησιακή Γερουσία είχε σοβαρό αντίκτυπο στο εξωτερικό και αυτό ωφέλησε πάρα πολύ την επανάσταση, διότι βοήθησε τους φίλους της Ελλάδας να αντιμετωπίσουν εκείνους που κατηγόρησαν την Ελληνική Επανάσταση και την παρομοίασαν με το κίνημα των Καρμπονάρων της Ιταλίας. Ανάμεσα στα κειμήλια της Μονής διατηρείται το επάργυρο Ευαγγέλιο (έκδοση Βενετίας 1785) πάνω στο οποίο ορκίστηκαν οι προύχοντες του Μοριά σαν μέλη της πρώτης Πελοποννησιακής Γερουσίας. Το μοναστήρι λειτούργησε και ως κρυφό σχολειό στα δύσκολα χρόνια της Τουρκοκρατίας.

Μονή Αγίου Νικολάου Βαρσών

ΜΟΝΗ ΒΑΡΣΩΝ (Μοναστήρι) ΚΟΡΥΘΙΟ
Τηλέφωνο: +30 2710 572302
  Η Ιερά Μονή Βαρσών βρίσκεται 9 χλμ έξω από το δρόμο Τρίπολης-Άργους και 6 χλμ από το χωριό Νεοχώρι.
  Η ονομασία της μονής δεν είναι παλαιά, πιθανόν είναι εξέλιξη κάποιας παλαιότερης με την ίδια ρίζα. Πιθανόν να έχει σλαβική ρίζα και να σχετίζεται με την έννοια του νερού. Η Ιερά Μονή Βαρσών είχε αρκετές ονομασίες. Τον 11ο αιώνα αναφέρεται ως Άγιος Νικόλαος της Βάλτας και έχει σχέση με μικρό έλος κοντά στή Μονή. Τον 15ο αιώνα σε σχετική επιγραφή αναφέρεται ως Μονή Βρασών.
  Η Ιερά Μονή Βαρσών χτίστηκε το 1030 μ.X από τους αδελφούς Άγιο Ανδρέα και Θεόδωρο Κομιτάδων.
  Κατά την ιστορική της διαδρομή υπέστη πολλές καταστροφές και συμμετείχε στον αγώνα του 1821. Το 1770 μ.X πυρπολήθηκε και χάθηκαν αξιόπιστα έγγραφά της. Την ίδια περίοδο η Μονή έχει τρείς άξιους Ηγούμενους: τον Κυπριανό, το Δαμιανό και τον Ανανία. Το 1803 ενταφιάζεται στη Μονή το σώμα του Νεομάρτυρος Δημητρίου, που αποκεφαλίσθηκε στις 14 Απριλίου του 1803. Για το λόγο αυτό φυλάσσονται τα οστά των Νεομαρτύρων προστατών της Τριπόλεως εκεί, προς τιμή και ασφάλειά τους.
  Ο Ηγούμενος Συμεών, μυημένος στη Φιλική Εταιρεία, συμμετέχει στoν αγώνα του Εθνους από το 1919. Οι Τούρκοι καίνε πάλι το Μοναστήρι το 1821 και μαζί και δύο μοναχούς, που προσπαθούσαν να προφυλάξουν τα πράγματά τους. Το 1825 με την έλευση του Ιμπραήμ στην Πελοπόννησο, εγκαταλείπουν οι μοναχοί το μοναστήρι, πηγαίνουν στο Ναύπλιο και πάλι η φωτιά το καταστρέφει.
  Στη Μονή Βαρσών εύρισκαν καταφύγιο οι αγωνιστές της επαναστάσεως, χρησιμοποιώντας την σαν ορμητήριο στις συμπλοκές τους με τον Ιμπραήμ. Το Μοναστήρι διατηρεί βιβλιοθήκη με έγγραφα Ελληνικά, Τούρκικα και Ιερά κειμήλια. Το καθολικό της Μονής ανήκει στο σύνθετο τετρακιόνιο τύπο. Το εσωτερικό του είναι αγιογραφημένο τον 16ο-17ο αιώνα και έχει υποστεί πολλές επιδιορθώσεις. Οι ξενώνες, η βιβλιοθήκη και η τράπεζα είναι νεότερα.
  Η Ιερά Μονή Βαρσών συνεχίζει το μακρύ ταξίδι της στο χρόνο, υπό την καθοδήγηση του φωτισμένου Ηγουμένου της Αρχιμανδρίτη Χρυσοστόμου Σκλήφα, με συνοδεία δέκα μοναχών.
  Η Μονή όπως πάντα έτσι και σήμερα, αποπνέει υψηλή πνευματικότητα και τα μυροβόλα πνευματικά της άνθη, ευφραίνουν τις ψυχές και αναπαύουν τα σώματα των ευλαβών προσκυνητών της.
  Η Ιερά Μονή Βαρσών γιορτάζει στις 6 Δεκεμβρίου.

Μονή Υπεραγίας Θεοτόκου Γοργοεπηκόου Νεστάνης

ΜΟΝΗ ΓΟΡΓΟΕΠΗΚΟΟΥ (Μοναστήρι) ΜΑΝΤΙΝΕΙΑ
Τηλέφωνο: +30 2710 561209
  Στις δυτικές πλαγιές του όρους Γουλά, πάνω από το χωριό Νεστάνη και σε υψόμετρο 680μ, βρίσκεται η Ιερά Μονή Γοργοεπηκόου. Το μοναστήρι απέχει μισή ώρα από τη Νεστάνη και γειτονεύει με τα χωριά Λουκά, Κακούρι, Κάψια, Πικέρνι, Σάγκα και Σιμιάδες.
  Η Ιερά Μονή Γοργοεπηκόου ιδρύθηκε το 1030 μ.Χ και είναι χτισμένη σε αρχαιολογικό χώρο, με σπουδαία αρχαία λατρευτική παράδοση. Σαν μοναστήρι πρέπει να υπήρξε πριν από το έτος 1536, αφού τα τότε περιουσιακά του στοιχεία φανερώνουν ότι ήδη έπρεπε να έχει τουλάχιστον ένα αιώνα ζωής.
  Το όνομα Γοργοεπήκοος είναι άγνωστο πότε δόθηκε στη Μονή, που έγινε Σταυροπηγιακή το 1594 από τον Πατριάρχη Ιερεμία τον Β. Η Μονή ακμάζει το 13ο αιώνα και γίνεται ευρύτερα γνωστή. Πυρπολείται κατά τα Ορλωφικά το 1769 -1770 και το 1805 έχει 20 μοναχούς.
  Κατά την περίοδο της Επαναστάσεως του 1821, χάρη στον Ηγούμενο Γρηγόριο αναπτύσσει σημαντική δραστηριότητα. Ο Γρηγόριος μαζί με άλλους μοναχούς και με αρχηγούς τους Σέκερη, Δαγρέ, Ιερόθ. Αθανασόπουλο, πολέμησε κατά των Τούρκων και τελικά σκοτώθηκε επί Ιμπραήμ στις 10-6-1825 στην Κυνουρία. Το μοναστήρι καταστράφηκε το 1836, από τον Ιμπραήμ και από ένα μεγάλο σεισμό γύρω στα τέλη του Απριλίου, πάλι όμως χτίστηκε.
  Στη Βιβλιοθήκη της Μονής φυλάσσονται παλαιά έγγραφα, σφραγίδες, λείψανα Αγίων όπως η κάρα του Αγ.Προκοπίου, καθώς και ο ξυλόγλυπτος σταυρός δώρο της Αικατερίνης της Ρωσίας.Το σπουδαιότερο έγγραφο-κειμήλιο είναι ο κτητορικός Κώδικας-Νομοκάνων, που φυλάσσεται στην Εθνική Βιβλιοθήκη.
  Η κάτοψη της Μονής παρουσιάζεται ως κλειστό ορθογώνιο σχήμα με ανοιχτή αυλή στο μέσο, στη Βορειανατολική γωνία της οποίας υπάρχει το καθολικό. Το καθολικό είναι ιδιότυπος ρυθμός θολοσκεπούς Βασιλικής, που έχει δεξιά και αριστερά δύο παρεκκλήσια, τον Αγιο Χαράλαμπο και τους Τρείς Ιεράρχες.
  Στο κτίριο της Ανατολικής πτέρυγας που χτίστηκε το 1895, υπάρχει βρύση πάνω στην πλάκα της οποίας υπάρχει η φράση "Και αυτό θα περάσει", όπως και τα τέσσερα Φ: Φίλε,Φέρε,Φάγε,Φύγε, κατά τη λαϊκη έρμηνεία.
  Η αγιογράφηση είναι ταλαιπωρημένη και υπάρχουν πολλές φορητές εικόνες, όπως η θαυματουργική εικόνα της Θεοτόκου. Σήμερα στη Μονή είναι Ηγουμένη η μοναχή Μαρκέλλα Μανιακούρα, με συνοδεία επτά αδελφών. Η Ιερά Μονή Γοργοεπηκόου γιορτάζει στις 15 Αυγούστου, εορτή της Κοιμήσεως της Παναγίας μας.

Μονή Κοιμήσεως Θεοτόκου Κανδήλας

ΜΟΝΗ ΚΑΝΔΗΛΑΣ (Μοναστήρι) ΛΕΒΙΔΙ
Τηλέφωνο: +30 27960 31233, 31288
  Βρίσκεται πάνω από το χωριό Κανδήλα της Μαντινείας, σκαρφαλωμένη στην απότομη πλαγιά βουνού. Ο χρόνος ίδρυσής της είναι άγνωστος. Ηκμασε το 18ο αιώνα, πυρπολήθηκε το 1770 και έπαθε ζημιές στα χρόνια της Ελληνικής Επανάστασης. Πίσω από τον καθολικό του ναού υπάρχει, στο βράχο, ένα σπήλαιο, που χρησιμοποιείται για ψυγείο. Είναι γυναικείο μοναστήρι. Κάτω από τη Μονή, δίπλα στην Κανδήλα, είναι το μετόχι της μονής. (41 χλμ. από Τρίπολη, μέσω Λεβιδίου)

Μονή Υπεραγίας Θεοτόκου Επάνω Χρέπας

ΜΟΝΗ ΠΑΝΩ ΧΡΕΠΑΣ (Μοναστήρι) ΤΡΙΠΟΛΗ
Τηλέφωνο: +30 2710 223498
  Γυναικεία μονή αφιερωμένη στην Κοίμηση της Θεοτόκου, χτισμένη σε πλαγιά του Μαινάλου σε υψόμετρο 1278μ. Χτισμένο στις αρχές του 11ου αιώνα, είναι το ψηλότερο μοναστήρι της Πελοποννήσου και είναι ορατό από την Τρίπολη. Στο μοναστήρι σώζονται το Δισκοπότηρο με το οποίο ο Θεόδωρος Κολοκοτρώνης κοινώνησε των αχράντων μυστηρίων καθώς και το Ευαγγέλιο που ασπάστηκε πριν επιτεθεί για την απελευθέρωση της Τριπολιτσάς. H θέση της μονής προσφέρει υπέροχη πανοραμική θέα προς ολόκληρο το μαντικειακό οροπέδιο, φθάνοντας μέχρι τον Πάρνωνα και τον Ταϋγετο. Στο μοναστήρι οδηγεί δρόμος από την Τρίπολη, μέσω του χωριού Περιθώρι (10 χλμ. από Τρίπολη).

Νεοχώριον Μαντινείας

ΝΕΟΧΩΡΙ (Χωριό) ΚΟΡΥΘΙΟ
  Πεδινό χωριό του δήμου Κορυθίου κοντά στους πρόποδες του βουνού. Κοντά του είναι η Μονή Βαρσών και η εκκλησία της Ανάληψης, όπου γίνεται πανηγύρι. Σε απόσταση 6 χιλ. βρίσκεται η Μονή των Βαρσών.

Ιστοσελίδα του Arcadia website
• http://arcadia.ceid.upatras.gr/arkadia/places/niho... (5 φωτ.)

ΝΕΣΤΑΝΗ (Χωριό) ΜΑΝΤΙΝΕΙΑ
  Η Νεστάνη (Τσιπιανά το παλιότερό της όνομα) είναι ορεινό γραφικό χωριό χτισμένο αμφιθεατρικά στους πρόποδες του Αρτεμησίου και απέχει 15 χιλ. από την Τρίπολη. Είναι ο πρώτος οικισμός της Αρκαδίας που συναντά ο ταξιδιώτης ερχόμενος από την Αθήνα μέσω της νέας εθνικής οδού και απέχει 5 χιλ. από τη σύραγγα του Αρτεμησίου.
  Συμπαθητική είναι η κεντρική πλατεία με τα γραφικά καφενεία και τα πετρόκτιστα σπίτια ολόγυρα, σκιασμένη από μεγάλα πλατάνια. Ο οικισμός έχει αμφιθεατρική δόμηση στους πρόποδες του όρους Λύρκειο και διακρίνεται για τη λιτή παραδοσιακή αρχιτεκτονική των σπιτιών του. Στο πάνω μέρος του, στην πλαγιά, δεσπόζει η επιβλητική μητροπολιτική εκκλησία. Πίσω από το χωριό υπάρχει απότομο ύψωμα με χαρακτηριστικό σχήμα, ο λόφος του Γουλά. Πάνω στο λόφο είναι το μοναστήρι της Παναγιάς της Γοργοεπήκοου, με έξοχη θέα στο οροπέδιο της Μαντινείας και περιτριγυρισμένο από δάσος με πεύκα.
  Πάνω σε μικρό λόφο δίπλα στο χωριό, σώζονται τα ερείπια της Ακρόπολης της Αρχαίας Νεστάνης, μιας από τις κώμες της αρχαίας Μαντινείας, και πελασγικό τείχος. Στη θέση της Νεστάνης υπήρχε τον Μεσαίωνα σημαντική κώμη με όνομα Τσιαπιανά (CIPIANA), που από τον 13ο αιώνα είχε οχυρωθεί από τους Φράγκους και χρησίμευε σαν ορμητήριό τους. Λέγεται μάλιστα, ότι στη δημιουργία του πρώτου οικισμού στην Tριπολιτσά συμετείχαν και πολλοί Τσιπιανίτες που μετοίκησαν εκεί (από όπου και το πολύ σύνηθες επώνυμο "Τσιπιανίτης" στην Τρίπολη, αλλά και σε όλη την Αρκαδία). To κάστρο της μεσαιωνικής πόλης τοποθετείται πάνω στο ύψωμα Γουλάς.
  Η Νεστάνη είναι έδρα του νεοσύστατου Δήμου Μαντινείας. Ο Δήμος Μαντινείας περιλαμβάνει τα χωριά Νεστάνη, Κάψια, Αρτεμήσιο, Λουκά, Σάγγα, Σιμιάδες και Πικέρνι καθώς και τους αρχαιολογικούς χώρους στην Αρχαία Μαντινεία και στο λόφο Γκορτσούλι. Καταλαμβάνει μέρος του Βορειοανατολικού τμήματος του Νομού Αρκαδίας και έχει συνολική έκταση 205.393 στρέμματα. Απλώνεται στο μαντινειακό οροπέδιο μεταξύ του όρους Μαίναλο στα δυτικά, του όρους Λύρκειο στα βορειοανατολικά και του όρους Αρτεμίσιο στα ανατολικά. Συνορεύει με το Νομό Αργολίδας στα ανατολικά και βορειοανατολικά, με το Δήμο Λεβιδίου στα Βορειοδυτικά, με το Δήμο Φαλάνθου στα Νοτιοδυτικά και με τους δήμους Τρίπολης και Κορυθίου στα νότια.
  Στο κοντινό χωριό Κάψια και σε απόσταση 15 χιλ. από την Τρίπολη βρίσκεται ένα μεγάλου σπηλαιολογικού και τουριστικού ενδιαφέροντος σπήλαιο.
  Η τοπική παραγωγή είναι κυρίως αγροτική. Οι αγροί των κατοίκων βρίσκονται στην πεδιάδα κάτω από την Νεστάνη. Στην περιοχή λιμνάζουν συχνά τα νερά των πρώτων βροχών, τα οποία από εκεί κατευθύνονται μέσω καταβόθρας - χαρακτηριστικό του μαντινειακού οροπεδίου - προς τις ακτές της Αργολίδας.

Το κείμενο παρατίθεται τον Φεβρουάριο 2003 από την ακόλουθη ιστοσελίδα, με φωτογραφίες, του ARCADIA website, του Πανεπιστημίου Πατρών

Ιστοσελίδα του Arcadia website
• http://arcadia.ceid.upatras.gr/arkadia/places/nest... (17 φωτ.)

ΟΡΧΟΜΕΝΟΣ (Χωριό) ΛΕΒΙΔΙ
  Μικρό χωριό (20 κάτοικοι) 7 χιλ από το Λεβίδι, κοντά στο δρόμο για την Κανδήλα. Είναι χτισμένο πάνω στο λόφο όπου βρίσκεται ο αρχαιολογικός χώρος του Αρκαδικού Ορχομενού και το αρχαίο θέατρο. Γύρω από το λόφο απλώνεται γαλήνια η πεδιάδα του Λεβιδιού, όπου καλλιεργούνται δημητριακά και αμπέλια και βόσκουν κοπάδια αιγοπροβάτων.

Το κείμενο παρατίθεται τον Μάρτιο 2003 από την ακόλουθη ιστοσελίδα, με φωτογραφίες, του ARCADIA website, του Πανεπιστημίου Πατρών

Ιστοσελίδα του Arcadia website
• http://arcadia.ceid.upatras.gr/arkadia/places/orho... (5 φωτ.)

ΠΑΛΑΙΟΠΥΡΓΟΣ (Χωριό) ΛΕΒΙΔΙ
  Το χωριό Παλαιόπυργος βρίσκεται στο νομό Αρκαδίας 30 χιλ. βόρεια της Τρίπολης και 8 χιλ. βορειοδυτικά του Λεβιδίου σε μια πτυχή του Τραχέως όρους, στην ευρύτερη περιοχή της Ορχομένιας χώρας. Στα νότια του χωριού βρίσκεται το βουνό Χούμιζα και στα ανατολικά το Λύρκειο όρος. Το χωριό είναι κτισμένος στους πρόποδες του βουνού σε υψόμετρο 560μ. Ανήκει στην επαρχία Μαντινείας. Με την συγχώνευση των Δήμων και Κοινοτήτων αποτελεί δημοτικό διαμέρισμα του Δήμου Λεβιδίου με έδρα το Λεβίδι. Η οδική πρόσβαση στο χωριό γίνεται από το Λεβίδι και από το Αρτεμήσιο. Το χωριό κρατά πλέον 30 περίπου μονίμους κατοίκους. Ειδικά από το 1960 η μείωση του πληθυσμού είναι δραματική και οφείλεται στην εσωτερική και εξωτερική μετανάστευση. Πάγιες ασχολίες των κατοίκων είναι η γεωργία (ιδίως αμπελουργία) και η κτηνοτροφία. Στο μικρό αλλά γραφικό τμήμα του κάμπου που περικλείεται από τα παραπάνω βουνά εκτείνονται τα χωράφια, τα αμπέλια και τα περιβόλια του χωριού που φθάνουν μέχρι τους πρόποδες.
   Το χωριό έχει εξαιρετική θέα στο Μαίναλο, που είναι απέναντι, με το Λεβίδι στην πλαγιά του και τoν ήρεμο κάμπο να απλώνεται μπροστά. Στη μικρή πλατεία, όπου και το ηρώο πεσόντων, βρίσκεται η πανέμορφη εκκλησία του χωριού, η Κοίμηση της Θεοτόκου, κτίσμα του 15ου αιώνα με κατοπινές μετασκευές. Η εκκλησία έχει εξαιρετικής τέχνης ξυλόγλυπτο τέμπλο από ξύλο καρυδιάς, όμορφο πετρόχτιστο καμπαναριό και αξιόλογες αγιογραφίες. Αλλες εκκλησίες είναι ο Αγιος Γεώργιος, νοτιότερα και λίγο έξω από το χωριό, με το νεκροταφείο του χωριού, ο Αγιος Ιωάννης στους πρόποδες της Χούμιζας και ο Αγιος Παντελεήμων, στην περιοχή "Μούρες" στο βάλτο, κοντά στα τοπικά όρια του χωριού με την Κοινότητα Κανδύλας.
   Λίγο έξω από το χωριό και στην αριστερή πλευρά του δρόμου διακρίνεται χαρακτηριστική πέτρα πάνω σε τσιμεντένια βάση, το "τρύπιο λιθάρι", που κατά την Τουρκοκρατία χρησιμοποιείτο από τους ντόπιους για την οριοθέτηση των χωραφιών τους απέναντι σε αυτά που όριζε ο τοπικός Τούρκος αγάς. Στην απέναντι πλαγιά, στο βουνό Χούμιζα σώζεται παλιά βρύση, η "Πανόβρυση", από την οποία υδρευόταν το χωριό κατά την Τουρκοκρατία. Στη θέση αυτή οδηγεί αμαξιτός δρόμος. Αργότερα οι κάτοικοι κατάφεραν να φτιάξουν στην είσοδο του χωριού νέα βρύση, την "περάβρυση", με μεταφορά νερού από άλλο σημείο.
   Το παλαιότερο όνομα του χωριού ήταν Μποντιάς - τοπωνύμιο με πιθανή σλάβικη προέλευση. Με την αλλαγή των επωνυμιών, το 1937, πήρε το σημερινό του όνομα που το οφείλει στον παλαιό ενετικό πύργο που βρίσκεται στο Τραχύ όρος, στην κορυφή του υψώματος Μύτηκας.
   Το χωριό είχε μεγάλη συμμετοχή και πολλά θύματα στους εθνικούς αγώνες, είδικά κατά το ξεσηκωμό του 21. Γνωστότεροι από τους Παλαιοπυργιώτες αγωνιστές είναι ο Βασίλης Κατρής, ο Κατριμουστάκης, ο Μήτρος Μονταϊτης και ο καπετάν Αντώνης Δραβίλας.
   Οι διασπαρμένοι Παλαιοπυργιώτες διατηρούν στενές σχέσεις μεταξύ τους και το χωριό τους ενεργοποιούμενοι μέσα από τοπικούς πολιτιστικούς σύλλογους. Ιδιαίτερα δραστήριος είναι ο Σύλλογος Παλαιοπυργιωτών στην Αθήνα και Πειραιά. Το παλιό δημοτικό σχολείο σήμερα στεγάζει τις δραστηριότητες των τοπικών συλλόγων, με έκθεση φωτογραφίας, αίθουσα γυμναστηρίου και αίθουσα εκδηλώσεων. Ας σημειωθεί ότι στις αρχές της δεκαετίας του 60 το σχολείο είχε 150 μαθητές...
   2 χιλ. πριν τον Παλαιόπυργο στους πρόποδες του Μύτηκα και δίπλα από το δημόσιο δρόμο βρίσκονται λείψανα μυκηναϊκού οικισμού. Λίγο πιο πριν, και στη δεξιά πλευρά του δρόμου από το Λεβίδι υπάρχει ερειπωμένος παλαιός μύλος. Κοντά στον Παλαιόπυργο είναι ο αρχαίος Ορχομενός.

Το κείμενο παρατίθεται τον Μάρτιο 2003 από την ακόλουθη ιστοσελίδα, με φωτογραφίες, του ARCADIA website, του Πανεπιστημίου Πατρών

Ιστοσελίδα του Arcadia website
• http://arcadia.ceid.upatras.gr/arkadia/places/pala... (12 φωτ.)

ΠΑΛΑΙΟΧΟΥΝΗ (Χωριό) ΒΑΛΤΕΤΣΙ
  Η Παλαιοχούνη είναι ένα μικρό ορεινό χωριό του Δήμου Μεγαλόπολης πάνω στο οδικό άξονα Τρίπολης-Μεγαλόπολης-Καλαμάτας, μετά την Ασέα. Είναι γνωστό και σαν Βίγλες.
  Στις 24 Φεβρουαρίου 1944, τα γερμανικά στρατεύματα κατοχής οδήγησαν από τις φυλακές Τρίπολης σε παρακείμενη τοποθεσία 204 πατριώτες που κατάγονταν από την Αρκαδία, τη Μεσσηνία, και τη Λακωνία και τους εκτέλεσαν, σε αντίποινα για τη δράση του 11ου Συντάγματος του ΕΛΑΣ στην περιοχή. Σήμερα, στον τόπο της θυσίας, έχει ανεγερθεί μνημείο, για να θυμίζει στις νεώτερες γενιές τη μεγάλη θυσία αλλά και τα εγκλήματα του ναζισμού. Δίπλα από το μνημείο περνά ο δρόμος Τρίπολης-Μεγαλόπολης.

Το κείμενο παρατίθεται τον Μάρτιο 2003 από την ακόλουθη ιστοσελίδα, με φωτογραφία, του ARCADIA website, του Πανεπιστημίου Πατρών

Ιστοσελίδα του Arcadia website
• http://arcadia.ceid.upatras.gr/arkadia/places/pala... (1 φωτ.)

ΠΑΛΛΑΝΤΙΟΝ (Χωριό) ΤΡΙΠΟΛΗ
  Το χωριό Παλλάντιο βρίσκεται κοντά στην αρχαία πόλη Παλλάντιο (3 χιλ.) από όπου λέγεται πως ξεκίνησαν οι άποικοι (Εύανδρος) που ίδρυσαν τη Ρώμη. Για τον λόγο αυτόν ο Ρωμαίος αυτοκράτορας Αντωνίνος Πίος ανακήρυξε την πόλη ανεξάρτητη και προνομιούχο. Από το αρχαίο Παλλάντιο ελάχιστα ευρήματα έχουν βρεθεί. Σήμερα το χωριό ανήκει στο Δήμο Τρίπολης. Οι κάτοικοί του ασχολούνται με τη γεωργία και κτηνοτεοφία. Κοντά του είναι τα χωριά Θάνα, Εύανδρο και Περπατάρης.

Το κείμενο παρατίθεται τον Μάρτιο 2003 από την ακόλουθη ιστοσελίδα, με φωτογραφίες, του ARCADIA website, του Πανεπιστημίου Πατρών

Ιστοσελίδα του Arcadia website
• http://arcadia.ceid.upatras.gr/arkadia/places/pala... (2 φωτ.)

ΠΑΝΑΓΙΤΣΑ (Χωριό) ΛΕΒΙΔΙ
  Μικρό χωριό πάνω στο οδικό άξονα Τρίπολης - Πάτρας ("111"), 5 χιλ. από τη Βλαχέρνα. Εχει 50 περίπου μονίμους κατοίκους που ασχολούνται με τη γεωργία και κτηνοτροφία. Το παλιό του όνομα ήταν Γκιούσι. Είναι κτισμένο σε πλαγιά λόφου στην νότια βόρεια πλευρά του κάμπου του Δάρα. Στο χωριό βρίσκονται οι πηγές του ποταμού Τράγου που τροφοδοτούνται από τον κάμπο της Κανδήλας. Η περιοχή των πηγών είναι βατή και περιέχει πλούσια βλάστηση, από λεύκες, καρυδιές και άλλα δένδρα. Κοντά στο χωριό είναι τα χωριά Δάρας και Κώμη.

Το κείμενο παρατίθεται τον Φεβρουάριο 2003 από την ακόλουθη ιστοσελίδα, με φωτογραφίες, του ARCADIA website, του Πανεπιστημίου Πατρών

Ιστοσελίδα του Arcadia website
• http://arcadia.ceid.upatras.gr/arkadia/places/pana... (5 φωτ.)

ΠΑΠΑΡΗΣ (Χωριό) ΒΑΛΤΕΤΣΙ
  Μικρό χωριό στην άκρη του κάμπου της Ασέας, κτισμένο στους πρόποδες του βουνού. Βρίσκεται στη διαδρομή για το χωριό Σκορτσινού. Απέχει 5 χιλ. από την Ασέα

Ιστοσελίδα του Arcadia website
• http://arcadia.ceid.upatras.gr/arkadia/places/papa... (5 φωτ.)

ΠΑΡΘΕΝΙ (Χωριό) ΚΟΡΥΘΙΟ
  Το Παρθένι είναι ένα ορεινό γραφικό χωριό κοντά στα σύνορα με την Αργολίδα και στο δρόμο που ενώνει το Αργος με την Τρίπολη. Η πρόσβαση στο χωριό γίνεται από το Στενό (απόσταση 4 χιλ.). Είναι χτισμένο στις πλαγιές του όρους Παρθένιον της Αρκαδίας σε υψόμετρο 850μ. Μπροστά του απλώνεται ο ομώνυμος κάμπος. Το χωριό, μαζί με τα κοντινά χωριά Στενό, Αγιωργήτικα, Ζευγολατιό, Νεοχώρι και άλλα, αποτελεί τώρα το δήμο Κορυθίου.
  Το Παρθένι χαρακτηρίζεται από τα παραδοσιακά, μεγάλα ή μικρά πέτρινα σπίτια, από το γραφικό σιδηροδρομικό σταθμό με το γραφικό του καφενείο,αλλά κυρίως από την φιλοξενία των ντόπιων. Και αυτό το αρκαδικό χωριό έχει γνωρίσει τα τελευταία χρόνια την εγκατάλειψη από πολλούς κατοίκους του, πολλοί από τους οποίους μετανάστευσαν στην Αμερική και την Αυστραλία. Σήμερα έχει περίπου 400 κατοίκους που ασχολούνται με τη γεωργία, αμπελουργία και κτηνοτροφία.
  Στο χωριό ξεχωρίζει η εκκλησία του Αγίου Γεωργίου, η οποία είναι διακοσμημένη με σύγχρονες αλλά υπέροχες τοιχογραφίες. Στην πλατεία, μέσα από τα αιωνόβια πλατάνια, δεσπόζει το παλιό σχολείο, που λειτουργεί σήμερα σαν Πνευματικό κέντρο. Ιδιαίτερο ενδιαφέρον παρουσιάζει το ρημαγμένο εξωκκλήσι των Αγίων Θεοδώρων που βρίσκεται κτισμένο μέσα στον κάμπο και που την άνοιξη είναι περικυκλωμένο από τα αγριολούλουδα της περιοχής.
  Ενδιαφέρον παρουσιάζει και το λαογραφικό μουσείο, όπου κανείς μπορεί να δεί πολλά αντικείμενα που δείχνουν τα χνάρια της παράδοσης της περιοχής. Υφαντά, κεντήματα, αγροτικά εργαλεία, κοσμήματα, ενδυμασίες και διακοσμητικά αντικείμενα του σπιτιού. Επίσης υπάρχουν έγγραφα και επιστολές με κείμενα που αφορούν την παράδοση και ιστορία της περιοχής.
  Πολύ κοντά στο Παρθένι είναι το ύψωμα Μουχλί, ένα παρακλάδι του βουνού Παρθενίου. Κατά τη βυζαντινή περίοδο υπήρχε εκεί βυζαντινό φρούριο και πόλη στη δυτική και νοτιοδυτική πλευρά του βουνού. Το φρούριο κυριεύτηκε και καταστράφηκε από τους Τούρκους το 1460. Στην περιοχή μπορεί κανείς να δει επίσης και τα ερείπια της εκκλησίας της Κοιμήσεως της Θεοτόκου, γνωστής ως Παναγίας του Μουχλίου (Μουχλιώτισσα). Πιθανότερη χρονολογία ανεγέρσεώς της είναι το 1281μ.χ.
  Το Παρθένι είναι γνωστό για τα αμπέλια του και τα πολύ καλά κρασιά του. Η τοπική παραγωγή συμπληρώνεται από τα μήλα και τα κεράσια που ευνοούνται από τις τοπικές κληματολογικές συνθήκες και τη μορφολογία της περιοχής. Το Παρθένι έχει επίσης να επιδείξει και έργα φυσικής ομορφιάς και πλούτου, όπως τις δύο από τις τρείς καταβόθρες του βουνού Παρθενίου και το φυσικό αντιπλημμυριακό έργο του Παρθενιώτικου κάμπου και της ευρύτερης περιοχής της Αρκαδίας. Αξίζει επίσης να δεί κανείς την σπηλιά και την πηγή Πινίκοβη ή Μπινίκοβη, στους ανατολικούς πρόποδες του Παρθενίου, κοντά στον σιδηροδρομικό σταθμό του Αχλαδόκαμπου, απ' όπου εξέρχονται τα νερά από τις καταβόθρες του βουνού και φθάνουν στο Κιβέρι της Αργολίδος.
  Ο χειμώνας στο χωριό είναι ονειρικός, αφού το τοπίο με τα βουνά και τον κάμπο γίνεται από άκρη σε άκρη λευκό από τα χιόνια, αλλά το χωριό συχνά αποκόβεται. Την άνοιξη το τοπίο είναι εξίσου θαυμάσιο από τα άνθη των κερασιών, των μηλιών και το μεθυστικό άρωμα των αμπελιών.

Το κείμενο παρατίθεται τον Μάρτιο 2003 από την ακόλουθη ιστοσελίδα, με φωτογραφίες, του ARCADIA website, του Πανεπιστημίου Πατρών

Ιστοσελίδα του Arcadia website
• http://arcadia.ceid.upatras.gr/arkadia/places/par8... (41 φωτ.)

ΠΕΛΑΓΟΣ (Χωριό) ΤΡΙΠΟΛΗ
  Μικρός οικισμός κοντά στην Τρίπολη (3χιλ). Σήμερα ανήκει στο δήμο Τριπόλεως .

Το κείμενο παρατίθεται τον Μάρτιο 2003 από την ακόλουθη ιστοσελίδα του ARCADIA website, του Πανεπιστημίου Πατρών

Ιστοσελίδα του Arcadia website
• http://arcadia.ceid.upatras.gr/arkadia/places/pela...

ΠΕΡΘΩΡΙ (Χωριό) ΤΡΙΠΟΛΗ
  Μικρό χωριό (40 κάτοικοι περίπου) του Μαινάλου κοντά στην Τρίπολη (5 χιλ), στο Δήμο της οποίας σήμερα υπάγεται. Ο δρόμος από το Περθώρι οδηγεί στη Μονή της Επάνω Χρέπας (5 χιλ).

Ιστοσελίδα του Arcadia website
• http://arcadia.ceid.upatras.gr/arkadia/places/pert... (7 φωτ.)

ΠΗΓΑΔΑΚΙΑ (Χωριό) ΣΚΥΡΙΤΙΔΑ
  Μικρό ημιορεινό χωριό του Δήμου Σκυρίτιδας στα όρια με την Λακωνία, μεταξύ του Αλεποχωρίου και των Βούρβουρων. Είναι κοντά στον οδικό άξονα Τρίπολης-Σπάρτης. Οι λιγοστοί μόνιμοι κάτοικοι ασχολούνται με τη γεωργία και την κτηνοτροφία.

Ιστοσελίδα του Arcadia website
• http://arcadia.ceid.upatras.gr/arkadia/places/piga... (1 φωτ.)

ΠΙΑΝΑ (Χωριό) ΦΑΛΑΝΘΟΣ
  Γραφικό και ιστορικό χωριό του δήμου Φαλάνθου 19 χιλ. από την Τρίπολη μεταξύ των χωριών Αλωνίσταινα και Δαβιά. Είναι χτισμένο σε πλαγιά του Μαινάλου σε πολύ όμορφη τοποθεσία και περιβάλλεται από πυκνό ελατόδασος. Η πρόσβαση στο χωριό γίνεται είτε από την Τρίπολη είτε από την Βυτίνα. Και οι δύο διαδρομές είναι από τις πιο όμορφες της Αρκαδίας και χαρακτηρίζονται από πλούσια και πολύχρωμη χλωρίδα. Η Πιάνα υπήρχε σαν οικισμός από τα Βυζαντινά χρόνια.
  Το χωριό έπαιξε πρωταγωνιστικό ρόλο στην εποχή της Τουρκοκρατίας. Υπήρξε ορμητήριο και καταφύγιο της κλεφτουριάς κατά την Τουρκοκρατία και χρησίμευσε σαν ορμητήριο και καταφύγιο του Θ. Κολοκοτρώνη και των οπλαρχηγών του και σαν κέντρο ανεφοδιασμού κατά τον ξεσηκωμό. Μάλιστα εκεί παρασκευαζόταν το ψωμί για τον ανεφοδιασμό των επαναστατών. Επίσης ο Πλαπούτας ίδρυσε εκεί στρατόπεδο 800 αγωνιστών.
  Στην πλατεία, που είναι κτισμένη πάνω σε επιβλητικό βράχο, δεσπόζει η επιβλητική εκκλησία του Αϊ-Γιώργη - σημείο αναφοράς του χωριού - με τα ψηλά πετρόχτιστα καμπαναριά της, μεγάλη τρίκλιτη βασιλική με τρούλο των αρχών του 20ου αιώνα. Δίπλα της το ηρώο πεσόντων κατά την επανάσταση. Το χωριό προσφέρει εξαιρετική θέα με ευρύτατο ορίζοντα στη γύρω περιοχή του Μαινάλου. Στην πλατεία υπάρχει αξιόλογη λαογραφική συλλογή και κοντά ένας αποκαταστημένος φούρνος της επανάστασης. Στο χωριό λειτουργούν επίσης καφενεία και ταβέρνες.
  2 χιλ. από το χωριό, στον αγροτικό δρόμο προς Χρυσοβίτσι και κοντά στον ποταμό Ελισσώνα βρίσκονται νερόμυλοι, σήμερα εγκαταλειμμένοι και ερειπωμένοι. Παλαιότερα από την Πιάνα μέχρι την κάτω Δαβιά λειτουργούσαν τουλάχιστον 12 νερόμυλοι και 6 νεροτριβές. Μερικά από τα κτίσματα αυτά συνδέονται με ιστορικά γεγονότα της επανάστασης του 21. Η πρόσβαση στο σημείο όπου υπάρχουν οι εγκαταστάσεις των νερόμυλων γίνεται από χωματόδρομο που περνάει πολύ κοντά στον Ελισσώνα.
  Το χωριό προσφέρεται σαν αφετηρία για οδοιπορία στο Μαίναλο. Μονοπάτι οδηγεί στο σπήλαιο του Πάνα, στη πλαγιά του βουνού. Κοντά στο χωριό είναι επίσης το Αρκουδόρεμα και το Λιμποβίσι, το χωριό των Κολοκοτρωναίων. Στο δρόμο για την Αλωνίσταινα, διακλάδωση οδηγεί στις περιοχές αυτές μετά από μια υπέροχη διαδρομή.

Το κείμενο παρατίθεται τον Φεβρουάριο 2003 από την ακόλουθη ιστοσελίδα, με φωτογραφίες, του ARCADIA website, του Πανεπιστημίου Πατρών

Ιστοσελίδα του Arcadia website
• http://arcadia.ceid.upatras.gr/arkadia/places/pian... (6 φωτ.)

ΠΙΚΕΡΝΙ (Χωριό) ΜΑΝΤΙΝΕΙΑ
  Χωριό της επαρχίας Μαντινείας, 18 χιλ. από την Τρίπολη, χτισμένο στην πλαγιά του Αρτεμησίου. Κοντά του είναι το χωριό Αρτεμήσιο. Σήμερα έχει περίπου 150 μόνιμους κατοίκους. Κοντά από χωριό περνά ο δρόμος Τρίπολης - Αρχαίας Μαντινείας - Νεστάνης, ο οποίος συνεχίζει προς Παλαιόπυργο, Κανδήλα και Λεβίδι. Σήμερα ανήκει στο δήμο Μαντινείας με έδρα τη Νεστάνη (5 χιλ).

Το κείμενο παρατίθεται τον Φεβρουάριο 2003 από την ακόλουθη ιστοσελίδα, με φωτογραφία, του ARCADIA website, του Πανεπιστημίου Πατρών

Ιστοσελίδα του Arcadia website
• http://arcadia.ceid.upatras.gr/arkadia/places/pike... (1 φωτ.)

ΡΙΖΕΣ (Χωριό) ΤΕΓΕΑ
  Το χωριό Ρίζες είναι από τα μεγαλύτερα χωριά του Δήμου Τεγέας και βρίσκεται στη βόρεια άκρη του Τεγεατικού κάμπου ανάμεσα στο χωριά Μαγούλα και Στάδιο. Εχει περίπου 500 κατοίκους που ασχολούνται κύρια με τη γεωργία. Πάνω από το χωριό βρίσκεται το ύψωμα του προφήτη Ηλία, που καλύπτεται σε ένα μεγάλο μέρος από πευκοδάσος. Από το χωριό περνά ο δρόμος Τρίπολης-Αστρους.
  Στο κέντρο του χωριού είναι η εξωραϊσμένη κεντρική πλατεία με την επιβλητική εκκλησία. Οι Ρίζες είναι από τα πιο ζωντανά και πλούσια χωριά της Τεγέας με μεγάλη παραγωγή σε ντόπια αγροτικά προϊόντα (κεράσια, πατάτες, οπωρικά, περιβολικά κ.ά.). Στο χωριό λειτουργούν καφενεία και ταβέρνες.
  Στην κορυφή του υψώματος του προφήτη Ηλία, υπάρχει ομώνυμο εκκλησάκι, όπου μπορεί κανείς να απολαύσει μια υπέροχη θέα προς το οροπέδιο της Μαντινείας και τον κάμπο της Τεγέας, τα χωριά Αγιωργήτικα και Στενό, έως και το Παράλιο Αστρος προς τα ανατολικά. Ο χωματόδρομος που οδηγεί στην κορυφή περνά από τα ξωκλήσια του Αγίου Σπυρίδωνα, της Αγίας Μαρίνας και του Αγίου Νικόλα. Η Αγία Μαρίνα γιορτάζει με τοπικό πανηγύρι.
  Κοντά στο χωριό ο δρόμος διακλαδίζεται σε δύο κατευθύνσεις. Η μια οδηγεί στο Αστρος και η δεύτερη στα Δολιανά, Καστρί και Αγιο Πέτρο της Κυνουρίας.

Το κείμενο παρατίθεται τον Μάρτιο 2003 από την ακόλουθη ιστοσελίδα, με φωτογραφία, του ARCADIA website, του Πανεπιστημίου Πατρών

Ιστοσελίδα του Arcadia website
• http://arcadia.ceid.upatras.gr/arkadia/places/rize... (1 φωτ.)

ΡΟΕΙΝΟ (Χωριό) ΦΑΛΑΝΘΟΣ
  Το Ροεινό είναι ένα μικρό γραφικό χωριό, μεταξύ Δαβιάς και Πιάνας, σκαρφαλωμένο στις νότιες πλαγιές του Μαινάλου, σε υψόμετρο 1200 μ. Απέχει 4 χιλ. από τον κεντρικό δρόμο. Ξεχωρίζουν τα μεγάλα πετρόχτιστα σπίτια του χτισμένα τον 19ο αιώνα. Η περιοχή αποπνέει φυσική ομορφιά και γαλήνη. Το χωριό έχει άφθονα νερά, πολύ πράσινο και πανέμορφη θέα στο οροπέδιο της Δαβιάς και στον ορεινό όγκο του Μαινάλου που απλώνεται γύρω. Γύρω του απλώνεται πυκνό ελατόδασος που φθάνει μέχρι τα πρώτα σπίτια του χωριού. Η γειτνίασή του μάλιστα με τη βουνοκορφή Αϊντίνη, τη δεύτερη σε ύψος κορυφή του Μαινάλου, το καθιστά ιδεώδες ορμητήριο για ορειβασία και οδοιπορία. Υπάρχουν πολλές ενδιαφέρουσες διαδρομές και μονοπάτια που ανεβαίνουν στο βουνό διασχίζοντας το δάσος.
  Η ονομασία Ροεινό, προέρχεται από τη λέξη "ορεινό" που μεταγραμματίσθηκε. Η ιστορία του χωριού ξεκινά τον μεσαίωνα και διανύει την Βυζαντινή περίοδο και τα χρόνια της Τουρκοκρατίας, οπότε υπήρξε κώμη και το κέντρο του Δήμου Φαλάνθου. Κατά την Τουρκοκρατία το χωριό είχε σαν κέντρο του την τότε Μονή του Αγίου Γεωργίου. Μετά την κατάληψη της Πελοποννήσου από τους Τούρκους το 1461 κατέφυγαν εδώ πολλοί κάτοικοι από τα πεδινά. Στις αρχές του 1900 το χωριό είχε 1000 κατοίκους στις πλειοψηφία τους κτηνοτρόφους. Το χωριό άρχισε να φθίνει την δεκαετία του 1950, με τη μετανάστευση προς την Αμερική, τον Καναδά, την Αυστραλία και την Γερμανία, αλλά κυρίως με την εσωτερική μετανάστευση στην Αθήνα.
  Το Ροεινό έχει δύο σημαντικά εκκλησιαστικά μνημεία. Τον Ναό του Αγίου Γεωργίου, προστάτη του χωριού, και τον Ναό της Παναγίας. Ο Αγιος Γεώργιος χτίστηκε στα τέλη του 12ου αιώνα και ήταν ναός εγγεγραμμένος σταυροειδής με τρούλο. Δέχθηκε όμως διαδοχικές μετασκευές και προσθήκες το 1856, το 1858 και στα τέλη του 20ου αιώνα και σήμερα ελάχιστα θυμίζει βυζαντινό μνημείο. Στην εκκλησία υπάρχει θαυματουργή εικόνα του Αγίου. Προσκολλημένο σαν παρεκκλήσι της στη βόρεια πλευρά του ναού είναι το εκκλησάκι του Αγίου Δημητρίου των αρχών του 13ου αιώνα, στο ιερό βήμα του οποίου διατηρούνται τμήματα τοιχογραφιών του 15-16 αιώνα. Δίπλα από τον Αγιο Γεώργιο βρίσκεται όμορφη θολωτή πετρόχτιστη βρύση με χρονολογία 1888, ενώ στο προαύλιο είναι ο ξενώνας της ενορίας. Ο ναός της Παναγίας είναι μια μικρή μονόχωρη, καμαροσκέπαστη με δίρρηχτη στέγη εκκλησία μάλλον του 16ου αιώνα και φημίζεται για τις ωραίες αγιογραφίες του που έγιναν στα τέλη του ίδιου αιώνα.
  Στη μεγάλη πλατεία του χωριού με τα μεγάλα αινωνόβια πλατάνια λειτουργούν όλο το χρόνο παραδοσιακά καφενεία και ενοικιαζόμενα δωμάτια. Η τοπική γιορτή είναι του Αγίου Γεωργίου, που συνοδεύεται από μεγάλο πανηγύρι με χορούς και όργανα στην πλατεία.
  Παλαιότερα ολόκληρος σχεδόν ο πληθυσμός χειμάδιαζε στη Μεσσηνία (Μελιγαλά) και στην Αργολίδα, όπου διατηρούσε καλλιέργειες και θερινές διαμονές. Σήμερα, οι λιγοστοί μόνιμοι κάτοικοι - οι περισσότεροι συνταξιούχοι - ασχολούνται με τη γεωργία, την κτηνοτροφία και τη μελισσοκομία και διακρίνονται για τη φιλόξενη διάθεσή τους. Το χωριό ξαναζωντανεύει κυρίως το Πάσχα και το καλοκαίρι, αφού συγκεντρώνει πολλούς ξενιτεμένους Ροεινιώτες, οι οποίοι με την αγάπη τους και το δραστήριο τοπικό πολιτιστικό τους σύλλογο συνεχίζουν να δίνουν ανάσες ζωής στο χωριό όλο το χρόνο.

Το κείμενο παρατίθεται τον Φεβρουάριο 2003 από την ακόλουθη ιστοσελίδα, με φωτογραφίες, του ARCADIA website, του Πανεπιστημίου Πατρών

Ιστοσελίδα του Arcadia website
• http://arcadia.ceid.upatras.gr/arkadia/places/roin... (10 φωτ.)

ΣΑΓΚΑ (Χωριό) ΜΑΝΤΙΝΕΙΑ
  Βρίσκεται χτισμένο αμφιθεατρικά στους πρόποδες του όρους Λυρκείου. Απέχει Β.Α. της Τρίπολης περίπου 22 χιλιόμετρα, στα σύνορα της Αργολίδας και συνδέεται με αυτήν με την στενή διάβαση "Πόρτες" τη μόνη δίοδο προς Αργολίδα.Ο πληθυσμός του κυμαίνεται μεταξύ των ετών 1851 που έγινε η πρώτη απογραφή του κράτους και το 1951 από 400 έως 600 κατοίκους. Σήμερα αριθμεί μόλις 200 κατοίκους.
  Νοτίως του χωριού Σάγκα απλώνεται ο περίφημος κάμπος του "Αργον πεδίου" ο οποίος καλλιεργείται από διάφορα προϊόντα όπως: πατάτες, φασόλια, τομάτες, λαχανικά, σιτάρι, καλαμπόκι κ.λ.π. Στο όρος Λυρκείο υπάρχουν αδιάβατα μέρη και σπήλαια τα οποία επί τουρκοκρατίας προστάτευαν τους διωκόμενους Έλληνες. Στο βουνό αυτό αναπτύσσονται τα περίφημα "κέδρα του Λιβάνου".
  Ο συνοικισμός Σάγκα δημιουργήθηκε μεταξύ των ετών 1650 και 1680. Σύμφωνα με την παράδοση κάποιος Οθωμανός Μπέης με το όνομα Σάγκας, ο οποίος εξουσίαζε την περιοχή, ίδρυσε το χωριό και έφερε κατοίκους από τα γύρω χωριά οι οποίοι και συγκατοίκησαν σε αυτό. Οι πρώτοι κάτοικοι που εγκαταστάθηκαν στο Σάγκα ήταν οι αδελφοί Ασήμης και Αργύρης με την χήρα του αδελφού τους Κόλλια και τα παιδιά της, από το Απάνω Μπέλεσι του Αργους. Από αυτούς προήλθαν οι οικογένειες Κολλιαίοι, Ασημαίοι και Αργυροπουλαίοι.

Το κείμενο παρατίθεται τον Μάρτιο 2003 από την ακόλουθη ιστοσελίδα, με φωτογραφίες, του Δήμου Μαντινείας

Municipality of Mantineia WebPage
• http://seahorse.ceid.upatras.gr/~mantineia/perihgh... (73 φωτ.)

ΣΙΛΙΜΝΑ (Χωριό) ΦΑΛΑΝΘΟΣ
  Η Σιλίμνα είναι ένα γραφικό χωριό του Μαινάλου κοντά στην Τρίπολη (6 χιλ), χτισμένο σε υψόμετρο 900 μ. Βρίσκεται δίπλα από τον δρόμο Τρίπολης - Αλωνίσταινας - Βυτίνας. Ανήκει στο Δήμο Φαλάνθου. Κατά την απογραφή του 1991 είχε 110 κατοίκους. H περιοχή είναι κατάφυτη από κυπαρίσσια, κωνοφώρα δέντρα, πουρνάρια και καλλωπιστικά φυτά. Τα πετρόχτιστα σπίτια του χωριού απλώνονται ανάμεσα σε χωράφια και κτήματα, σε καταπράσινο και ειδυλιακό περιβάλλον, στο οποίο βασιλεύει η απλότητα και η ηρεμία της φυσικής ζωής χωρίς ιδιαίτερη ανθρώπινη παρουσία την ημέρα λόγω των αγροτικών εργασιών. Μερικά χαλάσματα σπιτιών, αποτελούν μαρτυρία της συνεχούς εγκατάλειψης. Οι λιγοστοί κάτοικοι ζουν από τη γεωργία και την κτηνοτροφία.
   Και αυτό το χωριό είναι στενά συνδεδεμένο με την επανάσταση του 21. Σε όλη τη διάρκεια του αγώνα αποτελούσε το προωθημένο φυλάκιο για όλες τις μεταβιβάσεις. Στην περιοχή του μετέφερε ο Θ. Κολοκοτρώνης, μετά τη νίκη στο Βαλτέτσι, το στρατόπεδο του Βαλτετσίου και το στρατηγείο του για να περισφίξει ακόμα περισσότερο την πολιορκούμενη Τρίπολη. Εκεί ήταν έμελε να μάθει τη θλιβερή είδηση για το θάνατο του γιού του Πάνου, που σκοτώθηκε στην εμφύλια διαμάχη. Αργότερα, το 1825, συγκρούστηκαν εδώ οι Ελληνικές δυνάμεις υπό τους Πλαπούτα και Γρηγοριάδη, με τον στρατό του Ιμπραήμ.
   Στο χωριό δεσπόζει η επιβλητική εκκλησία του Ευαγγελισμού. Είναι ναός μονόχωρος με τρίκοχο Αγιο Βήμα και διακόσμηση από λευκό μάρμαρο στην πόρτα της εισόδου, έργο του 1894, ενώ μεγαλοπρεπές είναι και το κωδωνοτάσιο, ανεγερμένο το 1908 με έξοδα των απόδημων Σιλιμνιωτών της Αμερικής. Αξιόλογο μνημείο είναι και το Δημοτικό Σχολείο που χτίστηκε με έξοδα των ξενιτεμένων Σιλιμνιωτών. Στην κορυφή του λόφου, πάνω από το χωριό, βρίσκονται λείψανα μεσαιωνικού οχυρού. Ο δρόμος συνεχίζει προς τις Δαβιά, την Πιάνα και την Αλωνίσταινα.

Το κείμενο παρατίθεται τον Μάρτιο 2003 από την ακόλουθη ιστοσελίδα, με φωτογραφίες, του ARCADIA website, του Πανεπιστημίου Πατρών

Ιστοσελίδα του Arcadia website
• http://arcadia.ceid.upatras.gr/arkadia/places/sili... (8 φωτ.)

ΣΙΜΙΑΔΕΣ (Χωριό) ΜΑΝΤΙΝΕΙΑ
Δημιουργήθηκε γύρω στα 1700 από οικογένειες των χωριών Αγιος Νικόλαος, Πιάνα, Τάτσι, Πλέσια. Ο Παλαμήδης αναφέρει το φαινόμενο της πλημμύρας που επαναλαμβάνεται κάθε 4-5 χρόνια και καταστρέφει τη σοδιά των κατοίκων. Από τον Τάσο Γριτσόπουλο, στον α' τόμο της "Ιστορίας της Τριπολιτσάς" αναφέρεται η πληροφορία του Ρήγα Παλαμήδη, που περιέχεται στην απογραφή των κτισμάτων του 1828: "όταν το χειμώνα βγεί πολύ νερό, συντελεί στο πνίξιμο όλου του κάμπου του Κάψια και Κακουρίου και βγάζει και μικρά ψάρια. Όταν μάλιστα γίνει πλημμύρα, από το μέρος του βράχου που βγαίνει το νερό πετούν άγρια πουλιά...". Ίσως το τοπωνύμιο οφείλεται σε κάποιο εξαιρετικό γεγονός - σημείο, όπως οι προαναφερόμενες πλημμύρες.

Το κείμενο παρατίθεται τον Μάρτιο 2003 από την ακόλουθη ιστοσελίδα, με φωτογραφίες, του Δήμου Μαντινείας

Municipality of Mantineia WebPage
• http://seahorse.ceid.upatras.gr/~mantineia/perihgh... (41 φωτ.)

ΣΚΟΠΗ (Χωριό) ΤΡΙΠΟΛΗ
Η Σκοπή είναι ένα μικρό χωριό 150 κατοίκων 5 χιλ. από την Τρίπολη, στους πρόποδες του βουνού Μύτηκα. Αποτελεί δημοτικό διαμέρισμα του Δήμου Τρίπολης. Τα τελευταία χρόνια έχει γνωρίσει αξιόλογη οικοδομικη ανάπτυξη με αρκετά σπίτια τα οποία έχουν οικοδομηθεί στην πεδινή έκταση προς την κατεύθυνση της Τρίπολης. Στην κορυφή του Μύτηκα δεσπόζει το εξωκκλήσι του Αη-Λιά, ένα από τα τρία ομώνυμα ορεινά εξωκκλήσια του λεκανοπεδίου της Τρίπολης (τα άλλα δύο βρίσκονται πάνω από τα χωριά Ρίζες και Κάνδαλος της Τεγέας) .
Η ονομασία του χωριού προέρχεται από το γεγονός ότι από τον Αη-Λιά έχει κανείς πανοραμική θέα ολόκληρου του λεκανοπεδίου της Μαντινείας. Μάλιστα η κορυφή του βουνού χρησιμοποιείτο κατά την αρχαιότητα σαν παρατητήριο. Στην περιοχή έγινε η περίφημη μάχη της Μαντινείας, όπου σκοτώθηκε ο Θηβαίος στρατηγός Επαμεινώδας. Επίσης εδώ έγινε και η μάχη της Γράνας, που έπεξε σημαντικό ρόλο για την άλωση της Τριπολιτσάς στις 23-08-1821. Σε ανάμνηση και των δύο μαχών έχουν στηθεί ισάριθμα μνημεία.
Το παλιό τουρκικό όνομα της Σκοπής ήταν Μπεντένι. Ένα ιστορικό λέγει ότι το παλιό χωριό Μπεντένι ήταν σε διαφορετική θέση κατά την τουρκοκρατία. Στα τέλη του 1700 οι κάτοικοι του χωριού δεν πλήρωσαν το χαράτσι σε δημητριακά και καλαμπόκι στον Τούρκο πασά της Τρίπολης και μάλιστα αντί αυτών έστειλαν ακαθαρσίες μέσα σε τσουβάλια. Οταν όμως οι Τούρκοι το αντιλήφθηκαν, εξαγριώθηκαν και έκαψαν το χωριό. Οι κάτοικοι τότε εγκατέλειψαν το χωριό και έκτισαν δύο χωριά με το ίδιο όνομα, σε διαφορετικές τοποθεσίες μακριά από την Τρίπολη. Το ένα ήταν πίσω από το Μαίναλο και το άλλο κοντά στο Λεβίδι. Μετά την αποχώρηση των Τούρκων στις αρχές του 18 αιώνα, 2-3 οικογένειες ήλθαν από τα χωριά στην σημερινή τοποθεσία και ίδρυσαν ένα νέο τρίτο χωριό με το ίδιο όνομα, το οποίο αργότερα άλλαξε σε Σκοπή.

Το κείμενο παρατίθεται τον Μάρτιο 2003 από την ακόλουθη ιστοσελίδα, με φωτογραφίες, του ARCADIA website, του Πανεπιστημίου Πατρών

Ιστοσελίδα του Arcadia website
• http://arcadia.ceid.upatras.gr/arkadia/places/skop... (2 φωτ.)

ΣΤΑΔΙΟ (Χωριό) ΤΕΓΕΑ
  Το χωριό Στάδιο είναι η έδρα του Δήμου Τεγέας και κατέχει κεντρική θέση μεταξύ των υπόλοιπων δημοτικών διαμερισμάτων στον κάμπο της Τεγέας. Πρόκειται για ένα χωριό με έντονη συμβολή στην οικονομική και κοινωνική ζωή όλης της περιοχής. Ανέκαθεν μάλιστα, ήταν η έδρα των δημοσίων υπηρεσιών. Ανέκαθεν, η οικονομία του χωριού ήταν αγροτική και στηριζόταν στην καλλιέργεια πατάτας, κερασιών, βυσσίνων , μήλων και αχλαδιών. Παλαιότερα μάλιστα η περιοχή γνώρισε ιδιαίτερη οικονομική και πνευματική ακμή, διατηρώντας σημαντικούς δεσμούς με τους απανταχού Τεγεάτες και τους συλλόγους τους, ιδιαίτερα δε με την Αθήνα και την Ομογένεια. Σήμερα η οικονομία του χωριού παραμένει αγροτική, αν και οι αγροτικές εκμεταλλεύσεις έχουν μειωθεί δραστικά, λόγω της εσωτερικής και εξωτερικής μετανάστευσης.
  Στο χωριό υπάρχει το πνευματικό κέντρο, κληροδότημα του ευεργέτη Στασινόπουλου (ΒΙΟΧΑΛΚΟ), το οποίο εποπτεύεται από το "Στασινοπούλειο Ιδρυμα". Το κτίριο σήμερα φιλοξενεί το δημαρχείο . Επίσης, υπάρχει το Γεωργούλειο ιατρείο, κληροδότημα του ευεργέτη Γεωργούλη, εποπτευόμενο από το Γεωργούλειο ίδρυμα. Το ιατρείο αυτό διαθέτει σύγχρονο ιατρικό εξοπλισμό και μόνιμο ιατρικό προσωπικό και εξυπηρετεί ουσιαστικά τους κατοίκους όλης της περιοχής. Συμπαθητική είναι η μητροπολιτική εκκλησία του χωριού, έργο των αρχών του εικοστού αιώνα, σε ρυθμό σταυροειδούς μετά τρούλου. Αλλες αξιόλογες εκκλησίες είναι του Αγίου Κωνσταντίνου και της Ζωοδόχου Πηγής στον Αγιο Σώστη, δίπλα στο αρχαίο Ιερό της Δήμητρας και της Κόρης.
  Το δημοτικό διαμέρισμα Σταδίου, περιλαμβάνει τους οικισμούς Σταδίου, Αγίου Σώστη, Ακρας (κοντά στον αρχαιολογικό χώρο της Επισκοπής και το πάρκο της), Σβωλαίικα και Πριγαίικα.
  Το Στάδιο, λόγω της κεντρικής θέσης του στον κάμπο της Τεγέας, αποτελεί ιδανική αφετηρία για να επισκευθεί κανείς όλα τα χωριά και τα αξιοθέατα του δήμου. Κοντά στο χωριό είναι ο αρχαιολογικός χώρος της Επισκοπής , το λαογραφικό μουσείο Τεγέας στο κτίριο της παλιάς οικοκοιρικής σχολής, όπως και ο οικισμός Αγιος Σώστης, όπου τοποθετείται σύμφωνα με πολλούς ερευνητές η ακρόπολη της Αρχαίας Τεγέας. Επίσης, σε μικρή απόσταση είναι το χωριό Αλέα, με τον αρχαιολογικό χώρο της Αλέας Αθηνάς και το χωριό Ρίζες, με τα υψώματα του Προφήτη Ηλία και της Αγίας Παρασκευής, που προσφέρουν πανοραμική άποψη σε ολόκληρο το Μαντινειακό οροπέδιο.
  Το Στάδιο είναι η πατρίδα πολλών σημαντικών ανθρώπων των γραμμάτων, όπως και ευεργετών της περιοχής. Η παλιά του ονομασία είναι "Αχούρια", που οφείλεται στο γεγονός ότι στη θέση του υπήρχαν επί Τουρκοκρατίας τα αχούρια του τοπικού Αγά.
  Από το Στάδιο περνά ο δρόμος Τρίπολης - Αστρους. Ενας άλλος δρόμος οδηγεί στο χωριό Αλέα, ενώ άλλοι επαρχιακοί δρόμοι οδηγούν στα Λιθοβούνια, το Στενό, τη Γαρέα και την Ψηλή Βρύση.

Το κείμενο παρατίθεται τον Φεβρουάριο 2003 από την ακόλουθη ιστοσελίδα, με φωτογραφία, του ARCADIA website, του Πανεπιστημίου Πατρών

• http://arcadia.ceid.upatras.gr/dtegeas/ddstadiou.h... (1 φωτ.)

ΣΤΕΝΟ (Χωριό) ΚΟΡΥΘΙΟ
  Το Στενό είναι ένα όμορφο και πράσινο χωριό της Μαντινείας, 6 χιλ. την Τρίπολη. Είναι χτισμένο στους πρόποδες του όρους Κτενιάς στην είσοδο του λεκανοπέδιου της Μαντινείας και βρίσκεται πάνω στον παλιό δρόμο Τρίπολης - Αργους. Από το χωριό περνά επίσης η σιδηροδρομική γραμμή Αθηνών - Τρίπολης - Καλαμάτας. Κεφαλοχώρι της ευρύτερης περιοχής από παλιά, το χωριό σήμερα είναι σήμερα έδρα του Δήμου Κορυθίου. Οι κάτοικοι ασχολούνται με τη γεωργία και κτηνοτροφία. Η περιοχή είναι κατάφυτη και περιέχει πολλές γεωργικές εκμεταλεύσεις. Τα σπουδαιότερα αγροτικά προϊόντα είναι πατάτες, σκόρδα, κηπουρικά και οπωρικά.
   Στην ωραία διαμορφωμένη πλατεία του χωριού, δίπλα στο δρόμο για την Τρίπολη, είναι η ενοριακή εκκλησία. Κοντά υπάρχουν καφενεία και ταβέρνες. Κοντά στο χωριό (δίπλα στο σιδηροδρομικό σταθμό) αποκαλύφθηκαν το 1980 τέσσερεις αρχαίοι Μεταλλουργικοί Κλίβανοι και εγκατάστασεις πλυντηρίων μεταλλουργίας που λειτουργούσαν στους προϊστορικούς και στους υστερορωμαϊκούς χρόνους. Εκεί γινόταν ανάτηξη των μεταλλούχων σκουριών της προϊστορικής καμινίας.
   Κατά την πολιορκία της Τρίπολης τον Ιούνιο του 1821, στρατοπέδευσαν στο Στενό Τσάκωνες, Αγιοπετρίτες και Καμπίσιοι υπό την ηγεσία των Π. Ζαφειρόπουλου, Α. Κοντάκη, Α. Ριζιώτη, Π. Σαράντη κ.ά. Εκεί κατέφυγαν αρχικά πολλοί τρομαγμένοι κάτοικοι της Τρίπολης κατά την επέλαση του Ιμπραήμ, τους οποίους κατάφερε να συγκρατήσει ο Δ. Υψηλάντης για να μπορέσουν στη συνέχεια όλοι μαζύ να φύγουν σε ασφαλέστερες ορεινές περιοχές και στο Ναύπλιο. Αργότερα στρατοπέδευσε εκεί ο ίδιος ο Ιμπραήμ, για να διασφαλίσει το στρατευμά του από ενδεχόμενη πλευρική επίθεση των Ελλήνων υπό τον Γενναίο Κολοκοτρώνη. Αργότερα και όταν ο Ιμπραήμ έφυγε για τη Λακωνία, το χωριό κατελήφθηκε από τον οπλαρχηγό Τσώκρη, ο οποίος πολιόρκησε από εκεί την Τρίπολη. Από το Στενό ένας δρόμος οδηγεί στα χωριά της Τεγέας (με πρώτο το χωριό Λιθοβούνια), ένας άλλος στο χωριό Παρθένι, ενώ ένας τρίτος στο Νεοχώρι και στη μονή των Βαρσών.

Το κείμενο παρατίθεται τον Μάρτιο 2003 από την ακόλουθη ιστοσελίδα, με φωτογραφίες, του ARCADIA website, του Πανεπιστημίου Πατρών

Ιστοσελίδα του Arcadia website
• http://arcadia.ceid.upatras.gr/arkadia/places/sten... (10 φωτ.)

ΤΕΓΕΑ (Αρχαία πόλη) ΑΡΚΑΔΙΑ
  Νοτιοανατολικά της Τρίπολης (10 χλμ) βρίσκεται η περιοχή της αρχαίας Τεγέας. Ιδρύθηκε από τον Αφείδα με τη συνένωση εννέα δήμων. Στους προϊστορικούς χρόνους πήρε μέρος στον Τρωικό πόλεμο και αργότερα τη βρίσκουμε μέλος της Αχαϊκής συμπολιτείας.
  Στον 5ο π.Χ. αι. ο πληθυσμός της Τεγέας έφθανε τις 40.000 κατ. και ήταν χωρισμένος σε τέσσερις φυλές: Κλαρεώτις, Ιπποθοίτις, Απολλωνιάτις, Αθαναιάτις. Υπήρχε βουλή με 300 βουλευτές, προστάτες στρατηγοί, ίππαρχος, γραμματεύς, αγορανόμοι κλπ. Νομίσματα έκοψε η πόλη το 420 π.Χ. Στην Τεγέα γίνονταν αγώνες και γιορτές: τα Αλεαία, τα Αλώτια και τα Δημόσια Δείπνα.
  Η Τεγέα, η σημαντικότερη πόλη της Αρκαδίας στην αρχαιότητα (πριν από την ίδρυση της Μεγαλόπολης), είχε ταραγμένη ιστορία και γνώρισε πολλές καταστροφές, με αποτέλεσμα σήμερα να σώζονται ελάχιστα μόνον ίχνη των αλλοτινών επιβλητικών τειχών της. Το σπουδαιότερο αξιοθέατο της περιοχής αποτελεί ο ναός της Αλέας Αθηνάς, που ξεχωρίζει από τους άλλους ναούς της Πελοποννήσου τόσο για την κατασκευή όσο και για το μέγεθός του. Η παράδοση αναφέρει πως τον είχε χτίσει ο Αλέας, εγγονός του Αρκάδα. Το 395 π.Χ. ο ναός αυτός καταστράφηκε από πυρκαγιά και ξαναχτίστηκε το 390 π.Χ., οπότε τον διακόσμησε ο διάσημος γλύπτης Σκόπας με διάφορες γλυπτές παραστάσεις.
  Στη θέση της αρχαίας Τεγέας βρίσκεται σήμερα το χωριό Αλέα που υπάγεται στην επαρχία Μαντινείας του νομού Αρκαδίας.
  Σήμερα δεν σώζεται παρά το κρηπίδωμα από το νεότερο δωρικό ναό και ορισμένα αρχιτεκτονικά μέλη, έργο του Παριανού γλύπτη Σκόπα. O ναός κατασκευάστηκε το 370 π.Χ. περίπου, είχε πρόναο, σηκό, οπισθόδομο και θεωρούνταν ο ωραιότερος της Πελοποννήσου μετά το ναό του Δία της Ολυμπίας. Στο βάθος του σηκού ήταν στημένο το ελεφάντινο άγαλμα της Αλέας Αθηνάς και δεξιά και αριστερά της τα μαρμάρινα αγάλματα του Ασκληπιού και της Υγείας. Στα αετώματα του ναού παριστάνονταν μυθολογικά θέματα (κυνήγι καλυδωνίου κάπρου, διαμάχη Τήλεφου και Αχιλλέα) από τα οποία μερικά τμήματα εκτίθενται στο Μουσείο της Αλέας.
  Η παράδοση αναφέρει πως τον είχε χτίσει ο Αλέας, εγγονός του Αρκάδα. Το 395 π.Χ. ο ναός αυτός καταστράφηκε από πυρκαγιά και ξαναχτίστηκε το 390 π.Χ., οπότε τον διακόσμησε ο διάσημος γλύπτης Σκόπας με διάφορες γλυπτές παραστάσεις.
  Κοντά στην αγορά της Τεγέας υπήρχε και θέατρο, που ανήγειρε στα 175 π.Χ. περίπου ο Αντίοχος Γ' ο Επιφανής. Στο κοίλο του είναι σήμερα χτισμένη η εκκλησία της Επισκοπής, που οικοδομήθηκε στα 1888 για να αντικαταστήσει την ερειπωμένη βυζαντινή βασιλική (11ου ή 12ου αι.) και αποτελούσε τη μητρόπολη του Νικλίου, όπως ονομαζόταν τη Μεσαιωνική Εποχή η Τεγέα. Μπροστά στην εκκλησία διακρίνονται υπολείμματα μεσαιωνικών τειχών, καθώς επίσης και ένα μωσαϊκό δάπεδο (προστατευμένο σήμερα με στέγαστρο) από την παλιά εκκλησία, με συμβολικές παραστάσεις των τεσσάρων ποταμών του Παραδείσου, των δώδεκα μηνών και άλλα διακοσμητικά θέματα.
  Η Τεγέα εξακολούθησε να υπάρχει ως τον 7ο μ.Χ. αι. Όταν οι σλαβικοί πληθυσμοί αρχίζουν να κατεβαίνουν προς την Πελοπόννησο χάνεται. Στη θέση της κτίζεται στους βυζαντινούς χρόνους ο οικισμός Νύκλι. Στην περίοδο της φραγκοκρατίας αποτελεί σημαντικά κέντρο, όπου συνέρχονται οι Φράγκοι τιμαριούχοι. Το 1209 ανήκει στον Γουλιέλμο ντε Μορλαί, υποτελή του Γοδεφρείδου Βιλλεαρδουίνου. Το 1295 την καταστρέφουν οι Βυζαντινοί του Ανδρόνικου Παλαιολόγου. Κοντά στην παλαιά πόλη, πάνω σ' ένα λόφο, κτίζεται το κάστρο Μουχλί, που έγινε ένα από τα σημαντικότερα της Πελοποννήσου.
  Στη θέση της αρχαίας Τεγέας βρίσκεται σήμερα το χωριό Αλέα που υπάγεται στην επαρχία Μαντινείας του νομού Αρκαδίας.

Το κείμενο παρατίθεται τον Ιούλιο 2003 από την ακόλουθη ιστοσελίδα του Τεχνολογικού Εκπαιδευτικού Ιδρύματος Πειραιά