Εμφανίζονται 9 τίτλοι με αναζήτηση: Πληροφορίες για τον τόπο στην ευρύτερη περιοχή: "ΚΟΜΟΤΗΝΗ Πόλη ΡΟΔΟΠΗ" .
ΘΡΥΛΟΡΙΟ (Κωμόπολη) ΚΟΜΟΤΗΝΗ
Κοντά στον εθνικό δρόμο Κομοτηνής-
Αλεξανδρούπολης, στο ύψος
του χωριού Θρυλόριο, λειτουργεί από το 1978 οργανωμένη Βιομηχανική Περιοχή, από
τις μεγαλύτερες στην Ελλάδα,
η οποία καταλαμβάνει έκταση 4.332 στρεμμάτων με προγραμματισμένους χώρους πρασίνου
και εσωτερικό οδικό δίκτυο. Στο χώρο αυτό λειτουργεί το Διεθνές Εκθεσιακό Κέντρο
Ανατολικής Μακεδονίας και Θράκης σε μόνιμες εγκαταστάσεις, στις οποίες γίνονται
περιοδικές εκθέσεις.
(Κείμενο: Βάντα Παπαϊωάννου- Βουτσά)
Το κείμενο (απόσπασμα) παρατίθεται το Δεκέμβριο 2003 από τουριστικό φυλλάδιο της Περιφέρειας
Ανατ. Μακεδονίας - Θράκης.
ΚΟΜΟΤΗΝΗ (Πόλη) ΡΟΔΟΠΗ
Στη ΒΙ.ΠΕ Κομοτηνής λειτουργεί ο Ενεργειακός Σταθμός της ΔΕΗ, που
χρησιμοποιεί ως καύσιμο το φυσικό αέριο και θα ολοκληρωθεί με την υλοποίηση των
δικτύων διανομής φυσικού αερίου για αστική και βιομηχανική κατανάλωση.
(Κείμενο: Βάντα Παπαϊωάννου- Βουτσά)
Το κείμενο (απόσπασμα) παρατίθεται το Δεκέμβριο 2003 από τουριστικό φυλλάδιο της Περιφέρειας
Ανατ. Μακεδονίας - Θράκης.
ΙΑΜΠΟΛΗ (Οικισμός) ΚΟΜΟΤΗΝΗ
Dampolis or Diampolis (Diampolis: Iamboli), a Greek town in the interior
of Thrace, to the east of Irenopolis, on the river Tonsus. (Ann. Comn. x. p. 274.)
It is probably the same place as the Diopolis of Hierocles, and the Diospolis
of Malala (ii. p. 167).
ΜΑΞΙΜΙΑΝΟΥΠΟΛΗ (Αρχαία πόλη) ΡΟΔΟΠΗ
(Maximianoupolis), a town of Thrace, formerly called Impara or Pyrsoalis (It.
Ant. p. 331), not far from Rhodope (Amm. Marc. xxvii. 4), and the lake Bistonis
(Melet. p. 439, 2; It. Hieros. p. 603; Hierocl. p. 634; Const. Porph. de Them.
ii. 1; Procop. de Aed. iv. 11; Conc. Chal. p. 96.)
ΓΡΑΤΙΝΗ (Κωμόπολη) ΚΟΜΟΤΗΝΗ
Σχετική θέση: Πρόκειται για τη σημερινή Γρατινή, που βρίσκεται στην ανατολική
όχθη του Πάτερμου, στους νότιους πρόποδες της οροσοσειράς της Ροδόπης, δηλ. στο
βόρειο άκρο της νότιας θρακικής πεδιάδας, 11χλμ ABA των Κουμουτζηνών.
Oικιστικές μονάδες: Η Γρατσιανού ή Γρατινή υπήρξε αστικό κέντρο της εκταταμένης
ορεινής περιοχής της Θράκης, το οποίο φαίνεται να διαδραμάτισε σημαντικό ρόλο
κατά το 13ο-14ο αι. Μετά την καταστροφή της θρακικής πρωτεύουσας, της Μοσυνοπόλεως,
αποτέλεσε το σημαντικότερο οικιστικό κέντρο της κεντρικής Ροδόπης για τον 14ο
αι.
ΠOΛITIKH IΣTOPIA - XPONOΛOΓIO: Η πόλη Γρατιανούπολις (Γρατιανουπολιτών
πόλις), της οποίας η ονομασία συνδέεται φανερά με τον αυτοκράτορα Γρατιανό (367-383),
αντιπροσωπεύτηκε στη Σύνοδο του 431 από τον επίσκοπο Φιλαδέλφιο ή Φιλάδελφο. Η
ταύτιση ωστόσο της συγκεκριμένης επισκοπής με τη γνωστή από την υστεροβυζαντινή
περίοδο θρακική πόλη δεν είναι ασφαλής. Λίγο μετά το 1224 η "Γρατζιανούς" κυριεύθηκε
από τον Θεόδωρο της Ηπείρου. Το 1327 ο Ανδρόνικος Γ', καθώς πορευόταν από το Διδυμότειχο
και με κατεύθυνση προς τα δυτικά εναντίον των στρατευμάτων του παππού του, συνάντησε
"εν Γρατζιάνου πόλει περί εκβολάς της Θράκης κειμένη" τη μητέρα του Ξένη. Μάλλον
την άνοιξη του 1344 ο Ιωάννης Καντακουζηνός κατέκτησε την "Γρατιανού πόλιν", που
ήταν δύσκολο να κυριευθεί, την Igrican, υποστηριζόμενος ενδεχομένως από τον Momcilo
και σε συνεργασία με τους αιχμαλώτους που κρατούνταν στην ακρόπολη. Λίγο αργότερα
και πριν από την εκστρατεία του στη Μόρρα ο Ιωάννης Καντακουζηνός διόρισε το γιο
του Ματτθαίο άρχοντα της Γρατιανουπόλεως, διάδοχο του Αγγελίτζη, καθώς και των
υπόλοιπων πόλεων που κατείχε στη Χαλκιδική.
Πιθανόν το καλοκαίρι του έτους 1348 ο Ματτθαίος ξεκινώντας από τη Γρατιανούπολη
απέκρουσε τις επιθέσεις των Τούρκων στα θρακικά εδάφη που κετείχε. Την άνοιξη
του 1355 ο Ματτθαίος Καντακουζηνός, που έδρευε στην Γρατιανούπολη, και ο Ιωάννης
Ε΄ Παλαιολόγος, ο οποίος εμφανίστηκε με το στρατό του μπροστά στη συγκεκριμένη
πόλη, συμφώνησαν ότι ο πρώτος θα παραχωρούσε τις θρακικές πόλεις στους Παλαιολόγους
με αντάλλαγμα τις βυζαντινές κτήσεις της Πελοποννήσου. Μόλις όμως ο Ματτθαίος
Καντακουζηνός αιχμαλωτίστηκε περί τα 1356 από τον Σέρβο Vojihna, η Γρατιανούπολη
έγινε τόπος κατοικίας της οικογένειας των Καντακουζηνών. Το 1357 η πόλη πέρασε
στην κατοχή του Ιωάννη Ε'.
Xρηματική οικονομία- Nόμισμα: Η εγκατάλειψη και η καταστροφή του ναϊδρίου
της Γρατινής συμπτίπτει με την εγκατάσταση των Φράγκων στην περιοχή, όπως φανερώνει
η ανακάλυψη στο εσωτερικό του ναού εφυαλωμένης κεραμεικής και εξαρτημάτων (τροχήλατων
τριποδίσκων) ενός εργαστηρίου αγγειοπλαστικής της εποχής των Παλαιολόγων καθώς
και ενός θησαυρού νομισμάτων του α' μισού του 13ου αι.
Xριστιανισμός: Η πόλη Γρατιανούπολις (Γρατιανουπολιτών πόλις), της οποίας
η ονομασία συνδέεται φανερά με τον αυτοκράτορα Γρατιανό (367-383), αντιπροσωπεύτηκε
στη Σύνοδο του 431 από τον επίσκοπο Φιλαδέλφιο ή Φιλάδελφο. Η ταύτιση ωστόσο της
συγκεκριμένης επισκοπής με τη γνωστή από την υστεροβυζαντινή περίοδο θρακική πόλη
δεν είναι ασφαλής.
Nαοί και ιερά: Στο σημερινό χωριό Γρατινή αποκαλύφθηκε μονόχωρο κοιμητηριακό
παρεκκλήσι με τοιχογραφίες του 13ου αι. Στο χώρο του ναού βρέθηκαν μετάλλινοι
σταυροί "παλαιστινιακού τύπου" με εγχάρακτες ή και ανάγλυφες παραστάσεις, μαρμάρινες
πλάκες από θωράκιο τέμπλου του 7ου-9ου αι., και στην κόγχη της προθέσεως μικρά
μολύβδινα φιαλίδια (κουτρούβια) με παραστάσεις του Αγίου Δημητρίου και της Θεοτόκου.
Τα φιαλίδια περιείχαν μύρο από τον τάφο του αγίου Δημητρίου στη Θεσσαλονίκη
και βρέθηκαν στη Γρατσιανού μεταφερμένα από κάποιο προσκυνητή. Η εγκατάλειψη και
η καταστροφή του ναϊδρίου συμπίπτει με την εγκατάσταση των Φράγκων στην περιοχή,
όπως φανερώνει η ανακάλυψη στο εσωτερικό του ναού εφυαλωμένης κεραμεικής και εξαρτημάτων
(τροχήλατων τριποδίσκων) ενός εργαστηρίου αγγειοπλαστικής της εποχής των Παλαιολόγων
καθώς και ενός θησαυρού νομισμάτων του α' μισού του 13ου αι.
Oχυρώσεις: Τα λείψανα των οχυρώσεων της Γρατιανούπολης, κατασκευασμένα
μάλλον στον 14ο αι., βρίσκονται πάνω σε ύψωμα, η δυτική πλαγιά του οποίου είναι
απόκρημνη καθώς δίπλα της περνάει ο ποταμός Πάτερμος, στα B και λίγο πιό πάνω
από το χωριό Γρατινή. Η κάτοψη του φρουρίου έχει ακανόνιστο σχέδιο, με κατά μήκος
έκταση από B προς Ν άνω των 250 ποδιών. Το ανατολικό τείχος διαθέτει κυκλικό πύργο.
Κοντά σε ένα νεότερο παρεκκλήσι μία υποθετικά παλαιά εξάγωνη ορθογώνια κινστέρνα,
μεγάλων διαστάσεων και με κυλινδρικούς θόλους. Η τοιχοδομία, που φθάνει έως και
τα 4 μέτρα ύψος, αποτελείται από αργούς λίθους, κονίαμα, θραύσματα πλίνθων και
ακατάστατη πλινθοδομή. Δεν βρέθηκαν επαναχρησιμοποιημένα αρχιτεκτονικά μέλη ή
κάποια ευρήματα της αρχαιότητας.
Γλυπτική: Στο σημερινό χωριό Γρατινή αποκαλύφθηκε μονόχωρο κοιμητηριακό
παρεκκλήσι με τοιχογραφίες του 13ου αι. Στο χώρο του ναού βρέθηκαν μαρμάρινες
πλάκες από θωράκιο τέμπλου του 7ου-9ου αι.
Kεραμεική: Στο σημερινό χωριό Γρατινή βρέθηκε μονόχωρο κοιμητηριακό παρεκκλήσι
με τοιχογραφίες του 13ου αι. Μέσα στο ναΐδριο, και αφού αυτό θα είχε παύσει να
λειτουργεί και είχε μισοκαταστραφεί, βρέθηκαν εξαρτήματα αγγειοπλαστείου, δηλαδή
τροχήλατοι τριποδίσκοι που τοποθετούνταν ανάμεσα στα εφυαλωμένα αγγεία μέσα στο
φούρνο για να μην κολλήσουν. Το εύρημα δείχνει καθαρά ότι κάποιο αγγειοπλαστείο
λειτουργούσε στη Γρατσιανού σε μια εποχή που η παραγωγή της εφυαλωμένης κεραμεικής
είχε αποκεντρωθεί μετά το 1200.
Zωγραφική: Στο σημερινό χωριό Γρατινή βρέθηκε μονόχωρο κοιμητηριακό παρεκκλήσι
με τοιχογραφίες του 13ου αι.
Mεταλλοτεχνία-Mικροτεχνία: Στο σημερινό χωριό Γρατινή αποκαλύφθηκε μονόχωρο
κοιμητηριακό παρεκκλήσι με τοιχογραφίες του 13ου αι. Στο χώρο του ναού βρέθηκαν
μετάλλινοι σταυροί "παλαιστινιακού τύπου" με εγχάρακτες ή και ανάγλυφες παραστάσεις,
και στην κόγχη της προθέσεως μικρά μολύβδινα φιαλίδια (κουτρούβια) με παραστάσεις
του Αγίου Δημητρίου και της Θεοτόκου. Τα φιαλίδια περιείχαν μύρο από τον τάφο
του αγίου Δημητρίου στη Θεσσαλονίκη και βρέθηκαν στη Γρατσιανού μεταφερμένα από
κάποιο προσκυνητή.
Συγγραφέας: Β. Σιαμέτης - Μ. Κορτζή
Το κείμενο παρατίθεται τον Ιούνιο 2004 από την ακόλουθη ιστοσελίδα του Θρακικού Ηλεκτρονικού Θησαυρού
ΚΟΜΟΤΗΝΗ (Πόλη) ΡΟΔΟΠΗ
Σχετική θέση: Πρόκειται για τη σημερινή Κομοτηνή. Bρίσκεται στο βόρειο
τμήμα της νότιας θρακικής πεδιάδας, σε απόσταση 20-25χλμ. από την ακτή του Αιγαίου.
Oικιστικές μονάδες: Ο συνοικισμός των Κουμουτζηνών θα παραμείνει πολύ μικρός
κατά τη διάρκεια της πρωτοβυζαντινής και της μεσοβυζαντινής περιόδου. Μόνο μετά
την καταστροφή της Μοσυνόπολης,
της οποίας οι κάτοικοι κατέληξαν στα Κουμουτζηνά, θα αρχίσει να αναπτύσσεται.
Πάντως φαίνεται πως τα Κουμουτζηνά, οικισμός μέτριος, αποτελούσε μία καλά οχυρωμένη
πόλη και ένα από τα πιο σημαντικά στρατηγικά κέντρα του Bολερού κατά τον 14ο αι.
Ο οικισμός δεν είχε επεκταθεί έξω από τα τείχη κατά τους βυζαντινούς χρόνους.
Τούτο έγινε μετά την οθωμανική κατάκτησή του το 1363, οπότε εγκαταστάθηκαν εδώ
Οθωμανοί έποικοι από τη Μ. Ασία.
Αλλες θέσεις: Τρία χλμ. ΝΝΑ της Κομοτηνής βρίσκεται το χωριό Κόσμιον, στην
περιοχή του οποίου βρέθηκαν τρεις θέσεις με πλούσια βυζαντινή κεραμεική : Στο
Αραπκιόϊ, 3χλμ Α του χωριού Κόσμιον. Στα Α της θέσης και περί τα 500μ. απόσταση
με τριγωνομετρικό βρίσκεται ο λόφος Ουκ-τεπέ και 300μ. Δ ο λόφος Σακάρ-Αλή. Τα
όστρακα καλύπτουν έκταση περίπου 90 στρεμμάτων. Σε ορισμένα σημεία διακρίνονται
πλίνθοι από πωρόλιθο Σύμφωνα με αναφορές γερόντων του Κοσμίου, πριν από 100 χρόνια
σώζονταν εκεί θεμέλια οικιών, αλλά το υλικό (γαιόλιθοι) μεταφέρθηκε από τους κατοίκους
στο χωριό για την ανέγερση των οικιών τους. Στα ΝΔ της σιδηροδρομικής γέφυρας
στην ανατολική όχθη του Τρελλοπόταμου. Η βυζαντινή κεραμεική καλύπτει έκταση 22,
5 στρεμμάτων. Στα σημεία που τα νερά του ποταμού έχουν παρασύρει τα χώματα, και
στις δύο πλευρές του, διακρίνονται πλήθος αποτμημάτων κεράμων στέγης και θεμέλια
κτισμάτων. Στο Τσολάκ-κιρ, στα Δ της οδού που οδηγεί στο Κόσμιον, εντοπίστηκαν
πολυάριθμα όστρακα της βυζαντινής εποχής σε μεγάλη έκταση. Η ενδοχώρα των Κουμουτζηνών
περιελάμβανε ακόμα κι άλλους οχυρωμένους συνοικισμούς (Ασώματος,
Παραδημώ, Κρανοβούνιον,
Στυλάριον), οι οποίοι βρίσκονταν προφανώς σε άμεση εξάρτηση από την πόλη.
Χερσαίες: Η θέση βρίσκεται στο σημείο όπου η συγκοινωνιακή σύνδεση με κατεύθυνση
από B-Ν, η οποία διέρχεται από το πέρασμα Makaza στη ανατολική οροσειρά της Ροδόπης,
διασταυρώνεται με την Εγνατία οδό που κινείται από Α-Δ (Κων/λη
- Θεσ/κη). Ο οικισμός
φαίνεται να προέκυψε από την ανάπτυξη ενός οδικού σταθμού που θα βρισκόταν αρχικά
στο συγκεκριμένο σημείο. Τα Κουμουτζηνά, κείμενα πολύ κοντά στην Εγνατία οδό και
30χλμ Α του Περιθεωρίου,
κυριαρχούσαν ταυτόχρονα στην παράκτια περιοχή, όπως και στους δρόμους και στα
περάσματα που οδηγούσαν στη Ροδόπη. Γι'αυτό είχαν χρησιμοποιηθεί ευρέως ως τόπος
στρατοπέδευσης των βυζαντινών στρατευμάτων.
ΠOΛITIKH IΣTOPIA - XPONOΛOΓIO: Η θέση βρίσκεται στο σημείο όπου η συγκοινωνιακή
σύνδεση με κατεύθυνση από B-Ν, η οποία διέρχεται από το πέρασμα Makaza στη ανατολική
οροσειρά της Ροδόπης, διασταυρώνεται με την Εγνατία οδό που κινείται από Α-Δ (Κων/λη
- Θεσ/κη). Ο οικισμός προέκυψε πιθανόν από την ανάπτυξη ενός οδικού σταθμού που
θα βρισκόταν αρχικά στο συγκεκριμένο σημείο. Ενδεχομένως η σημασία της πόλης αυτής
ανέρχεται μετά την καταστροφή της Μοσυνόπολης
τον 13ο αι. Κατά τον 14ο αι. παρουσιάζει έντονες οικονομικές δραστηριότητες. Φαίνεται
πως οι αγορές που υπήρχαν στην πόλη είχαν τη δυνατότητα να εφοδιάζουν ακόμη και
τα στρατεύματα που περνούσαν από εκεί. Πιθανόν τον Αύγουστο του 1332 ο Ανδρόνικος
Γ΄ ήλθε αντιμέτωπος με τον Ουμούρ πασά στην περιοχή των Κουμουτζηνών και συγκεκριμένα
κοντά στο χωριό Παναγία. Ο Ουμούρ πασάς είχε αποβιβαστεί με πολυάριθμη και υπερέχουσα
μαχητική δύναμη κοντά στους Πόρους.
Το 1343 η πόλη πέρασε στην κατοχή του Ιωάννη Καντακουζηνού, ο οποίος στη συνέχεια
την παραχώρησε στο γιο του Ματτθαίο. ΄Οταν λίγο αργότερα ο Ιωάννης Καντακουζηνός
αναζήτησε τον νοσούντα Ματτθαίο στα Κουμουτζηνά, συνάντησε Τούρκους που λεηλατούσαν
την περιοχή. Το χειμώνα του 1343/44 ο Ουμούρ πασάς πορεύτηκε μαζί με τον Μομιτζίλο
εναντίον της Gumulcune. Μάλλον την άνοιξη του 1344 ο Ιωάννης Καντακουζηνός δέχτηκε
επίθεση από τον Μομιτζίλο κοντά στα ερείπια της γειτονικής Μοσυνόπολης και μπόρεσε
να σωθεί διαφεύγοντας με πολύ κόπο στα Κουμουτζηνά ("Κομοτηνών πολίχνη"). Το φθινόπωρο
του 1345 ο Ουμούρ πασάς βρίσκεται πάλι στην Gumulcune. Το 1355 ο Ιωάννης Ε' μετακινήθηκε
από το Περιθεώριο προς τα Κουμουτζηνά, της οποίας πόλης οι κάτοικοι υπεράσπιζαν
τον Παλαιολόγο. Ωστόσο το 1356 ή 1357 ο Ιωάννης Ε' χρειάστηκε να διεκδικήσει εκ
νέου τα Κουμουτζηνά, εφόσον ο Ματτθαίος τα είχε εντωμεταξύ ανακαταλάβει. Η Gumulgina,
Gumulgine είχε κυριευθεί από τον Εβρενό μπέη πριν από τη μάχη κοντά στην πόλη
Τζερνομιάνου (26-09-1371) (άγνωστη η ακριβής χρονολογία: σε καμία περίπτωση έως
το 1354, ενώ άλλες παραδιδόμενες χρονολογίες είναι τα έτη 1361 και 1372). Το 1433
η θέση Caumussin, Camussin αναφέρεται ως μικρή οχυρωμένη πόλη δίπλα σε μικρό ποτάμι.
Ο Evlija Celebi παραδίδει μία λεπτομερή περιγραφή της Gumulgina κατά τον 170 αι.
Nαοί και ιερά: Μέσα στον οχυρωμένο χώρο των Κουμουτζηνών διέμενε ο παλαιός
χριστιανικός και ο εβραϊκός πληθυσμός με τους ευκτήριους οίκους τους. Αργότερα
οι χριστιανοί επεκτάθηκαν έξω από το φρούριο, στις συνοικίες Bαρώσι και Αγ. Γεώργιος.
Σε θέση παλαιότερου βυζαντινού ναού χτίστηκε η εκκλησία της Παναγίας (μητροπολιτικός
τρίκλιτος ναός) χαρακτηριστικό δείγμα εκκλησιαστικής αρχιτεκτονικής των αρχών
του 19ου αι. Στο εσωτερικό της οχυρωμένης περιοχής τα κατάλοιπα μιας συναγωγής
(στα Δ) μαρτυρεί την ύπαρξη Εβραίων στο βυζαντινό φρούριο. Πρόκειται για αντιπροσωπευτικό
δείγμα της αρχιτεκτονικής των συναγωγών της Α. Ευρώπης και B. Αφρικής τον 18ο
και 19ο αι. Κατά την περίοδο 1371-1388 χτίστηκε το παλαιό τέμενος. Bρίσκεται,
όπως και το Ιμαρέτ (πτωχοκομείο), περίπου 100μ. ΝΑ του κάστρου στην πλευρά του
δρόμου που οδηγούσε σε αυτό. Πρόκειται για τετράπλευρο οικοδόμημα με χαμηλό θόλο
και αποτελεί τον πυρήνα του, σε λειτουργία σήμερα, κεντρικού τεμένους.
Δημόσια οικοδομήματα και έργα: Κατά την περίοδο του 1371-1383 χτίστηκαν
οικοδομήματα κοινής ωφελείας, όπως είναι το Ιμαρέτ (πτωχοκομείο) και το παλαιό
τέμενος. Τα δύο κτήρια βρίσκονται έξω από την ανατολική πλευρά του φρουρίου και
εκατέρωθεν του δρόμου που οδηγούσε σε αυτό. Το Ιμαρέτ είναι κτίσμα σχήματος Τ
με 3 θολωτούς χώρους, από τους οποίους ο κεντρικός είναι μεγαλύτερος και υψηλότερος.
Oχυρώσεις: Στο ΒΔ τμήμα του σημερινού κέντρου της πόλης της Κομοτηνής βρίσκονται
λείψανα τετράγωνου φρουρίου (μήκος πλευράς (100μ.), με αποσπασματικά σωζόμενους
κυκλικούς πύργους στις τέσσερις γωνίες και πιθανόν 13 τετράπλευρους που προεξείχαν
στις πλευρές. Η κατασκευή χρονολογείται χρόνους με βάση μια πλίνθινη επιγραφή
που δεν σώζεται πιά στους πρωτοβυζαντινούς χρόνους και θεωρείται κτίσμα του Θεοδόσιου
Α΄ (379-395). Σε κάθε πλευρά του φρουρίου υπήρχε μία πύλη, εκ των οποίων εκείνη
της ανατολικής πλευράς ήταν διπλή και βρισκόταν κοντά στην Εγνατία οδό (κεντρική
είσοδος). Η τοιχοποιία συνίστατο από χοντρό ποταμίσιο αμμοχάλικο, αργούς λίθους,
κονίαμα και από οριζόντιες ταινίες αποτελούμενες από 3 έως 5 σειρές πλίνθων.
Kεραμεική: Τρία χλμ. ΝΝΑ της Κομοτηνής βρίσκεται το χωριό Κόσμιον, στην
περιοχή του οποίου βρέθηκαν τρεις θέσεις με πλούσια βυζαντινή κεραμεική : Στο
Αραπκιόϊ, 3χλμ Α του χωριού Κόσμιον. Στα Α της θέσης και περί τα 500μ. απόσταση
με τριγωνομετρικό βρίσκεται ο λόφος Ουκ-τεπέ και 300μ. Δ ο λόφος Σακάρ-Αλή. Τα
όστρακα καλύπτουν έκταση περίπου 90 στρεμμάτων. Σε ορισμένα σημεία διακρίνονται
πλίνθοι από πωρόλιθο Σύμφωνα με αναφορές γερόντων του Κοσμίου, πριν από 100 χρόνια
σώζονταν εκεί θεμέλια οικιών, αλλά το υλικό (γαιόλιθοι) μεταφέρθηκε από τους κατοίκους
στο χωριό για την ανέγερση των οικιών τους. Στα ΝΔ της σιδηροδρομικής γέφυρας
στην ανατολική όχθη του Τρελλοπόταμου. Η βυζαντινή κεραμεική καλύπτει έκταση 22,
5 στρεμμάτων. Στα σημεία που τα νερά του ποταμού έχουν παρασύρει τα χώματα, και
στις δύο πλευρές του, διακρίνονται πλήθος αποτμημάτων κεράμων στέγης και θεμέλια
κτισμάτων. Στο Τσολάκ-κιρ, στα Δ της οδού που οδηγεί στο Κόσμιον, εντοπίστηκαν
πολυάριθμα όστρακα της βυζαντινής εποχής σε μεγάλη έκταση.
Συγγραφέας: Μ. Κορτζή - Β. Σιαμέτης
Το κείμενο παρατίθεται τον Ιούνιο 2004 από την ακόλουθη ιστοσελίδα του Θρακικού Ηλεκτρονικού Θησαυρού
ΝΥΜΦΑΙΑ (Χωριό) ΚΟΜΟΤΗΝΗ
Σχετική θέση: Βρίσκεται στη νότια πλαγιά της ανατολικής Ροδόπης, δίπλα
στη συγκοινωνιακή σύνδεση που οδηγεί από Β στα Ν μέσω του περάσματος Makaza και
ενώνει τη Β ακτή του Αιγαίου και την Εγνατία Οδό με την ανώτερη κοιλάδα του 'Εβρου.
Το χωριό απέχει 12χλμ και το οχυρό 8χλμ ΒΒΑ από τα Κουμουτζηνά.
Αλλες θέσεις: 4χλμ ΝΑ της Νυμφαίας, στην περιοχή Τουστσού-ντερέ (Tuzcu
dere), βρέθηκαν πάνω σε χωράφι θεμέλια κτηρίων άγνωστης χρήσης, αράβδωτοι κίονες,
όστρακα χονδροειδούς και εφυαλωμένης βυζαντινής κεραμεικής, καθώς και νομίσματα
βυζαντινής περιόδου.
Χερσαίες: Από το κάστρο της Νυμφαίας είναι δυνατή η εκτενής θέα της παράκτιας
πεδιάδας της νότιας Θράκης και χρησίμευε πιθανόν για τον έλεγχο της νότιας εισόδου
του περάσματος Makaza και για την προστασία από τις επιθέσεις του βορρά.
ΠOΛITIKH IΣTOPIA - XPONOΛOΓIO: Το κάστρο της Νυμφαίας χρησίμευε πιθανόν
για τον έλεγχο της νότιας εισόδου του περάσματος Makaza και για την προστασία
από τις επιθέσεις του βορρά.
Xρηματική οικονομία- Nόμισμα: 4χλμ ΝΑ της Νυμφαίας, στην περιοχή Τουστσού-ντερέ
(Tuzcu dere), βρέθηκαν πάνω σε χωράφι νομίσματα βυζαντινής περιόδου.
Oχυρώσεις: Τα λείψανα του σημερινού "κάστρου της Νυμφαίας" (" καλές της
Νυμφαίας") βρίσκονται περίπου 4χλμ ΝΝΔ του ομώνυμου χωριού, 8χλμ ΒΒΑ της Κομοτηνής,
Α του σύγχρονου δρόμου που οδηγεί από την Κομοτηνή στο πέρασμα Makaza, σχεδόν
2χλμ ΒΑ του χωριού Σύμβολα
και 1, 5χλμ ΒΔ του χωριού Πάνδροσος. Από την τοιχοδομία (μέχρι 5μ ύψος) διασώζεται
μόνο ένα τμήμα από τη νότια πλευρά του τείχους με σχεδόν 33 πόδια μήκος καθώς
και μια έπαλξη προσκολλημένη στα δυτικά της. Από τα δύο άκρα της νότιας πλευράς
ξεκινούν με τοξοειδή διαμόρφωση και με κατεύθυνση προς τα βόρεια οι δύο άλλες
πλευρές του τείχους, η ύπαρξη των οποίων γίνεται αντιληπτή μόνο εξαιτίας των επιχωματώσεων.
Η έκταση της κατασκευής από Β προς Ν είναι 53 πόδια, ενώ από Α προς Δ 41. Η περίμετρος
φθάνει περίπου τα 200 πόδια και το πάχος του τείχους τα 1, 8μ. Τοιχοποιία : τεμάχια
λίθων τοποθετημένα με ελάχιστη επιμέλεια, λευκό κονίαμα, λίγες πλίνθοι, οπές δοκών,
απουσία ειργασμένων λίθων. Χρονολογείται πιθανότατα στην ύστερη βυζαντινή περίοδο.
Ανατολικά και δυτικά του φρουρίου υπάρχουν κοιλάδες. Από το φρούριο είναι δυνατή
η εκετενής θέα της παράκτιας πεδιάδας της νότιας Θράκης.
Kεραμεική: 4χλμ ΝΑ της Νυμφαίας, στην περιοχή Τουστσού-ντερέ (Tuzcu dere),
βρέθηκαν πάνω σε χωράφι όστρακα χονδροειδούς και εφυαλωμένης βυζαντινής κεραμεικής.
Συγγραφέας: Μ. Κορτζή - Β. Σιαμέτης
Το κείμενο παρατίθεται τον Ιούνιο 2004 από την ακόλουθη ιστοσελίδα του Θρακικού Ηλεκτρονικού Θησαυρού
ΠΑΡΑΔΗΜΗ (Χωριό) ΚΟΜΟΤΗΝΗ
Σχετική θέση: Στην βόρεια παράκτια πεδιάδα του Αιγαίου, 7χλμ ΝΔ από Κουμουτζηνά.
Oικιστικές μονάδες: Κοντά στην Παραδημή υπάρχουν ίχνη οικισμού της προϊστορικής,
κλασικής και ελληνιστικής εποχής. Στην περιοχή Συκιές, 1, 2χλμ ΑΒΑ της Παραδημής
και 1, 7 χλμ ΝΝΔ του Μεσοχωρίου,
στο χώρο ενός προϊστορικού οικισμού, εντοπίστηκαν όστρακα βυζαντινής κεραμεικής.
Kεραμεική: Στην περιοχή Συκιές, 1, 2χλμ ΑΒΑ της Παραδημής και 1, 7 χλμ
ΝΝΔ του Μεσοχωρίου, στο χώρο ενός προϊστορικού οικισμού, εντοπίστηκαν όστρακα
βυζαντινής κεραμεικής.
Συγγραφέας: Μ. Κορτζή - Β. Σιαμέτης
Το κείμενο παρατίθεται τον Ιούλιο 2004 από την ακόλουθη ιστοσελίδα του Θρακικού Ηλεκτρονικού Θησαυρού
Λάβετε το καθημερινό newsletter με τα πιο σημαντικά νέα της τουριστικής βιομηχανίας.
Εγγραφείτε τώρα!
