Πληροφορίες τοπωνυμίου

Κάστρο Πυθίου

  Οχυρωματικός περίβολος του 14ου αιώνα. Βρίσκεται σε χαμηλό πρόβουνο της ανατολικής Ροδόπης και μπροστά στην κοιλάδα του ποταμού ΄Εβρου. Λαμπρό παράδειγμα στρατιωτικής αρχιτεκτονικής των τελευταίων βυζαντινών χρόνων. Διακρίνονται ένα εσωτερικό και ένα εξωτερικό τμήμα. Σώζονται σχεδόν ολόκληροι οι δυο κεντρικοί πύργοι. Ο μεγάλος τετράγωνος τετραώροφος πύργος που χρησίμευε ως κατοικία, σώζει τους γεισίποδες του τελευταίου πλατύτερου τέταρτου ορόφου, που δεν διατηρήθηκε ή δεν κατασκευάσθηκε. Ο μικρότερος, επίσης τετραώροφος πύργος, είχε στρατιωτικό-αμυντικό χαρακτήρα. Ανάμεσά τους, μεγάλη τοξωτή είσοδος οδηγούσε από τον εξωτερικό στον εσωτερικό περίβολο, από τους οποίους σώζονται τμήματα του τείχους.
  Το κάστρο κτίστηκε στις αρχές του 14ου αιώνα και χρησίμευε ως καταφύγιο και προσωπικό "ταμείον" του αυτοκράτορα του Βυζαντίου Ιωάννη ΣΤ' Καντακουζηνού. Τέτοιας μορφής πύργοι θεωρούνται επίδραση της Δύσης στη βυζαντινή στρατιωτική αρχιτεκτονική.   Υποστηλώθηκε η πύλη με ζεύγη πολλαπλών δοκών και στερεώθηκε ο θόλος της.Υποστηλώθηκε ακραίο τμήμα του δυτικού περιβόλου. Συγκρατήθηκε το άνω ΒΔ γωνιακό τμήμα του δεύτερου ορόφου που είχε αποκολληθεί (χρησιμοποιήθηκαν 4 αγκιστρώσεις με ξύλινους νάρθηκες στην εξωτερική πλευρά και συρματόσχοινα που αγκιστρώθηκαν στον απέναντι τοίχο).

Στο χωριό Πύθιο του Δήμου Διδυμοτείχου σε απόσταση 15 χιλιομέτρων από την πόλη βρίσκεται το Βυζαντινό κάστρο του Ιωάννη Καντακουζηνού, το απόρθητο θησαυροφυλάκιο και καταφύγιο του αυτοκράτορα. Το μνημείο βρίσκεται δίπλα στο διεθνή σιδηροδρομικό σταθμό , ένα από τα ιδανικά για αναψυχή μέρη της Θράκης. Πρόκειται για φρουριακό συγκρότημα του 13ου αιώνα, διαθέτει έναν τριώροφο πύργο με τέσσερις χώρους σε κάθε όροφο, και έναν μικρότερο τετράγωνο πύργο που χρησίμευε για άμυνα, το μεταπύργιο με κεντρική πύλη και τον οχυρωματικό περίβολο. Χρησίμευε ως κατοικία του Ιωάννη Καντακουζηνού. Σώζεται σε αρκετά καλή κατάσταση. (Σελίδες τοπικής αυτοδιοίκησης).

Ιστοσελίδα Δήμου Διδυμοτείχου
• http://www.ota.gr/didimoteixo/frourio.html
Ιστοσελίδα Δήμου Διδυμοτείχου
• http://www.didymoteicho.gr/tourist/a_other1.htm

Πύθιον

Σχετική θέση: Πρόκειται για το σημερινό Πύθιον, που βρίσκεται στη δεξιά όχθη του 'Εβρου, 10χλμ ΑΒΑ του Διδυμότειχου, 85χλμ ΒΑ της Αλεξανδρούπολης, 32χλμ Ν της Αδριανούπολης.
Πολιτική Iστορία - Xρονολόγιο: Η ίδρυση του κάστρου σχετίζεται μάλλον με τις δυναστικές έριδες που ξέσπασαν στο Βυζάντιο τον 14ο αι., αφού σύμφωνα με τον Γρηγορά ανακαινίστηκε εκ θεμελίων με μεγάλες δαπάνες από τον Ιωάννη ΣΤ΄ Καντακουζηνό, την εποχή διακυβέρνησης του Ανδρόνικου Γ΄ (1328-1341) ως έδρα και προσωπικό του καταφύγιο ("προσωπικόν του ταμιείον"). Χαρακτηριστική είναι η απουσία προγενέστερων κτισμάτων πάνω στο λόφο. Το "Εμπύθιον" ή " Πύθιον", που ήταν γνωστό για τα απόρθητα τείχη του, ανήκε στον Καντακουζηνό ακόμη και στις πιο δύσκολες ώρες. Έτσι στα 1342, όταν ο τελευταίος εγκατέλειψε στις 5 Μαρτίου το Διδυμότειχο, καθώς και στις αρχές του καλοκαιριού του 1344 πολιορκήθηκε ανεπιτυχώς από τον Αλέξιο Απόκαυκο. Το χειμώνα του 1352 το φρούριο απειλήθηκε από τους Βουλγάρους, που είχαν συμμαχήσει με τους Παλαιολόγους εναντίον του Ιωάννη Καντακουζηνού. Το 1359 κατελήφθη από τον Hagg? Ilbeyi (Ilbeyi Berghuzu).
Oχυρώσεις: Στο ΒΑ άκρο του σημερινού χωριού του Πυθίου και πάνω σε γήλοφο βρίσκονται τα ερείπια του μεσαιωνικού φρουρίου. Από το κάστρο σώζονται ένας ισχυρός ορθογώνιος και επιβλητικός πύργος στα Β (διαστάσεις 19Χ14 πόδια, πάχος τοίχου έως 2, 5 μ.), που αποτελούσε τον πυρήνα της οχύρωσης και χρονολογείται στα 1331, ένας άλλος μικρότερος, τετράγωνος μεταγενέστερος στα Ν (μήκος πλευράς 9 πόδια), καθώς και το μεταπύργιό τους, όπου σχηματίζεται η κεντρική τοξωτή πύλη εισόδου προς την εσωτερική αυλή με κάποιες πρόχειρες εγκαταστάσεις για τη φρουρά Ο κεντρικός πύργος υπήρξε είδος κατοικίας, κτισμένο με μεγάλους δόμους, άτακτο πλινθοπερίκλειστο σύστημα και ζωνάρια πλινθοδομής. Διαιρείται σε ισόγειο, δύο ορόφους και δώμα. Στους ορόφους διαμορφώνονται τέσσερις χώροι μέσω ισάριθμων τόξων, που συνδέουν τους εξωτερικούς τοίχους με έναν κεντρικό κτιστό και ογκώδη πεσσό. Στο Β. τοίχο υπήρχε κτιστή εντοιχισμένη σκάλα για τη μεταξύ τους επικοινωνία. Εμφανίζει ομοιότητες με τον πύργο στη Παλιάπολη Σαμοθράκης και με εκείνον της Αδριανούπολης, που βρισκόντουσαν επίσης στην περιφέρεια Κων/πολης. Ο δεύτερος καθαρά αμυντικού χαρακτήρα πύργος έχει τρεις ορόφους, που επικοινωνούν με κλίμακες και προσβάσεις είτε από την αυλή είτε από τον κεντρικό πύργο. Ο άξονας κατασκευής των δύο πύργων και του ενδιάμεσου τείχους έχει φορά από ΒΔ προς ΝΑ. Στα Α των πύργων διακρίνονται τα ίχνη ενός οχυρωματικού περιβόλου που έκλεινε το συγκρότημα στην Β και Α πλευρά του, σχηματίζοντας έτσι μια εσωτερική αυλή. Στο Β άκρο του φυσικού εξάρματος, που κόπηκε από τη διάνοιξη σιδηροδρομικής γραμμής και δρόμου, υπήρχε πιθανώς και τρίτος πύργος, σε απόσταση 85 μ. από τον κεντρικό. Σε απόσταση 120 ποδιών Δ του κεντρικού πύργου, μέσα στο σημερινό οικισμό του Πυθίου, διακρίνεται επίσης και τμήμα του εξωτερικού οχυρωματικού περιβόλου του φρουρίου (έως 3 μ. πάχος). Το κάστρο πέρα από στρατιωτικό - αμυντικό έργο υπήρξε μία μνημειώδης και μεγαλοπρεπής αυτοκρατορική εγκατάσταση. Οι τάσεις του αρχιτέκτονα-μηχανικού δεν ήταν μόνο οι στατικές αλλά και οι μορφολογικές λύσεις και διαμορφώσεις όγκων και χώρων.
Συγγραφέας: Μ. Κορτζή - Β. Σιαμέτης

Το κείμενο παρατίθεται τον Ιούλιο 2004 από την ακόλουθη ιστοσελίδα του Θρακικού Ηλεκτρονικού Θησαυρού

• http://www.xanthi.ilsp.gr/thraki/history/his.asp?p...