Το όνομά του προέρχεται από τους πέντε λόφους, όπως και η Επτάλοφος
Βασιλεύουσα. Φημολογείται ότι η καταγωγή των κατοίκων είναι Κωνσταντινοπολίτικη.
Χτίστηκαν εδώ κάστρα Βυζαντινών πάνω σε αρχαία θρακικά, για να αποκρούσουν τις
ορδές των βαρβάρων.
Σήμερα είναι ένα πλούσιο και όμορφο χωριό, με πολλές πολιτιστικές
εκδηλώσεις, κυρίως το καλοκαίρι. Την 21η Μαΐου εορτή των αγίων "Κωνσταντίνου και
Ελένης" οργανώνεται μεγάλο πανηγύρι. Την Καθαρή Δευτέρα αναβιώνουν το παλαιό έθιμα
του "Μπέη".
Στα χρόνια της Τουρκοκρατίας και μέχρι το 1920, ήταν έδρα Δημαρχίας.
Στο Δήμο Πενταλόφου υπαγόταν η Ασπάλω, η Παλαίστρα, το Δρέπανο, η Μπάρα και η
Γυαλιά. Με το τοπωνύμιο Μπάρα είναι Ηπειρωτικής προελεύσεως και υπάρχουν ομώνυμα
χωριά στην Ήπειρο μέχρι σήμερα, ενώ οι κάτοικοι της Γυαλιάς ήταν από τα μέρη της
Στράντζας της Ανατολικής Θράκης.
Ακόμη μια όμορφη διαδρομή για τον επισκέπτη είναι αυτή που οδηγεί
στη Μπάρα και στη Γυαλιά. Εκεί θα βρει ο επισκέπτης τις δυο εγκαταλειμμένες εκκλησίες,
του Αη Γιώργη και του Αγίου Αθανασίου, χτισμένες το 1880, με μια θέα καταπληκτική.
Ο πληθυσμός άρχισε να μειώνεται. Ενώ το 1919 είχε 900 άτομα, το 1928
είχε μόνο 44 και το 1937 κανένα. Έφυγαν όλοι, γιατί η συνθήκη της Λωζάνης, με
την οριοθέτηση της μεθορίου, παραχώρησε στη Βουλγαρία όλα τους τα κτήματα. Οι
κάτοικοι δημιούργησαν νέα χωριά, την Ελιά, το Σπήλαιο και την Πλάτη. Το καλοκαίρι
όμως αλλάζει όψη-τίποτα δεν θυμίζει τους χειμερινούς μήνες-υπάρχει ζωή και κίνηση.
Παρέμεινε όμως θαμμένος κάτω από τους τύμβους (τούμπες) ένας αρχαίος
θρακικός πολιτισμός. Το 1993, στη θέση Τρεις Τούμπες, η εφορία αρχαιοτήτων άρχισε
τις πρώτες ανασκαφές. Στους τύμβους αυτούς βρέθηκαν τάφοι της υστεροελληνικής
εποχής, και ακόμη αρκετά αντικείμενα από την εποχή του βασιλιά των Οδρυσών, Σπαραδόκου
όπως το διώβολο (ασημένιο νόμισμα Σπαραδόκου 445-435 π.χ), τετράδραχμα κ.λπ. Είναι
το πρώτο διώβολο που βρέθηκε στον Ελλαδικό χώρο και κόπηκε μάλλον στην
Όλυνθο.
Τα ευρήματα αυτά έχουν τεράστια σημασία και περισσότερο τα νομίσματα,
γιατί αποδεικνύουν ότι την εποχή που οι Αθηναίοι έχτιζαν την Ακρόπολη, οι Θράκες
χρησιμοποιούσαν το Ελληνικό αλφάβητο και είχαν αναπτύξει οικονομικές συναλλαγές
με την
Αθήνα και άλλες
πόλεις - κράτη.
Υψόμετρο:περί τα 360m
Κλίμα
Το κλίμα στη περιοχή είναι στο όρια μεταξύ μεσογειακού και ηπειρωτικού. Οι βροχοπτώσεις
και χιονοπτώσεις είναι αρκετά συχνές, ενώ οι χειμώνες χαρακτηρίζονται ως ψυχροί.