ΛΕΥΚΟΧΩΡΙ, Χωριό, ΑΡΚΑΛΟΧΩΡΙ

  Το παλιό όνομα του χωριού ήταν Βουτουφού με άγνωστη ετυμολογική προέλευση. Απέχει από το Αρκαλοχώρι εξίμιση (6,5) χιλιόμετρα στον οδικό άξονα Αρκαλοχώρι - Αγία Σεμνή - Λευκοχώρι - Γαρίπα - Τσούτσουρος.
  Για πρώτη φορά το όνομα του χωριού αναγράφεται το 1388 σε έγγραφο του Δουκικού Αρχείου του Χάντακα. Το 1577 περιλαμβάνεται στην απογραφή του Barozzi με το όνομα Vutufu και από τον Καστροφύλακα το 1588 με 32 κατοίκους. Με το ίδιο όνομα καταγράφεται σε όλες τις απογραφές μέχρι το 1951. Τότε οι κάτοικοι αποφάσισαν και μετονόμασαν δυστυχώς το χωριό τους σε Λευκοχώρι.
  Το παλιό χωριό είναι χτισμένο πάνω στην κορυφή ενός λόφου με απόκρημνες πλαγιές στη νότια, νοτιοανατολική και νοτιοδυτική πλευρά του. Μπροστά στα πόδια του απλώνεται ένα μικρό αλλά εύφορο οροπέδιο όπου καλλιεργούνται κυρίως αμπέλια για σταφίδα, για σταφύλια και για κρασί.
  Στην οθωμανική κατοχή στο χωριό φαίνεται ότι κατοικούσαν πάντα και χριστιανοί, ενώ κατά τον περασμένο αιώνα στο χωριό έγιναν σκληροί αγώνες για την ελευθερία και την ένωση της Κρήτης με την Ελλάδα. Στην επανάσταση του 1897 το χωριό κάηκε για άλλη μια φορά από τους Οθωμανούς των Παρτήρων, ενώ στην περιοχή δυτικά του χωριού Πάνω Πουλιές ολόκληρη μάχη ξέσπασε μεταξύ των μουσουλμάνων του χωριού και μουσουλμάνων από άλλα χωριά γι ασήμαντη αφορμή.
  Μια άλλη σκληρή μάχη μεταξύ μουσουλμάνων και χριστιανών στην επανάσταση του 1897 στο εξωκλήσι του Αγίου Γεωργίου που συναντάμε έξω από το χωριό στο δρόμο από Αρκαλοχώρι - Αγία Σεμνή - Λευκοχώρι.
  Σε όλους τους εθνικούς αγώνες οι κάτοικοι έδωσαν το δικό τους παρών και προς τιμή τους οι δυο πολιτιστικοί σύλλογοι του χωριού έστησαν ένα καλαίσθητο ηρώο στην πιο όμορφη θέση του χωριού, στο «Πορτάλι» με την υπέροχη θέα προς τον κάμπο της Μεσαράς.
  Στις προηγούμενες δεκαετίες το χωριό απλώθηκε στα χαμηλότερα μέρη του κάμπου που εκτείνεται μπροστά του εγκαταλείποντας την ευάερη κορυφή του λόφου με την απολαυστική θέα και δροσιά των καλοκαιρινών μηνών του έτους.
  Στην περιφέρεια του χωριού στο τοπωνύμιο με το όνομα «Κοκολιανό» υπάρχει ο Γεροντόσπηλιος δεμένος με ωραίες παραδόσεις και θρύλους, ενώ στο ρουμάνι χαμηλά προς τα βορειοανατολικά η φημισμένη τόσο για τις ιαματικές της ιδιότητες, όσο και για τις ωραίες παραδόσεις και θρύλους της τρέχει αιώνες τώρα η νερομάνα «Σαρακήνα». Λίγο πιο πάνω από την πηγή το ξωκλήσι των υστεροβυζαντινών χρόνων με τις ημικατεστραμένες τοιχογραφίες και τους θρύλους του Αφέντη Χριστού.