Το Δημοτικό Διαμέρισμα Κρυονερίου βρίσκεται στην πλαγιά ενός λόφου
στον οδικό άξονα
Καλαβρύτων
-
Πατρών και 20
χμ. περίπου έξω από τα Καλάβρυτα.
Το Κρυονέρι πήρε το όνομά του από τα πολλά νερά που αναβλύζουν στην
κεντρική πλατεία του χωριού. Η ονομασία αυτή αντικατέστησε το 1955 το όνομα Ασάνι
που μάλλον έχει τούρκικη ή αρβανίτικη προέλευση. Σύμφωνα με απόψεις παλαιοτέρων
η αρχική τοποθεσία του χωριού βρισκόταν νότια της σημερινής, όπως μαρτυρά και
η ονομασία Κονάκια η οποία διατηρείται ακόμη και σήμερα για την περιοχή αυτή.
Μετά την ίδρυση ταυ ελληνικού κράτους ανήκε, μαζί με τα άλλα γειτονικά
χωριά, στο Δήμο Λαπαθών. Αυτόνομη κοινότητα έγινε το 1912, στα πλαίσια της διοικητικής
αποκέντρωσης που εφάρμοσε η κυβέρνηση Ελ. Βενιζέλοι, για να ενταχθεί το 1998 στο
Δήμο Καλαβρύτων σύμφωνα με το νόμο «Ιωάννης Καποδίστριας».
Στα χρόνια πριν το 1950 είχε περίπου 300 κατοίκους οι οποίοι ήταν
σχεδόν αποκλειστικά γεωργοί ή κτηνοτρόφοι. Στο χωριό λειτουργούσαν Δημ. Σχολείο,
καφεπαντοπωλείο, νερόμυλος και χάνι. Μετά το 1950, όταν άρχισε η μαζική μετακίνηση
των κατοίκων του προς τα αστικά κέντρα, ο πληθυσμός του σταδιακά μειώθηκε για
να φτάσει σήμερα να έχει λιγότερους από 100 κατοίκους, στην πλειοψηφία τους συνταξιούχους
κυρίως του ΟΓΑ. Ο μικρός αριθμός κατοίκων έχει ως αποτέλεσμα να μη λειτουργεί
καμία δημόσια υπηρεσία στο χωριό και οι κάτοικοι του να εξυπηρετούνται από τις
Δημόσιες υπηρεσίες που εδρεύουν στα Καλάβρυτα με τα οποία συνδέεται συγκοινωνιακά
με λεωφορεία του ΚΤΕΛ. Αν και είναι θαυμάσιο παραθεριστικό κέντρο δεν υπάρχουν
ενοικιαζόμενα δωμάτια. Πολλοί καταγόμενοι από το χωριό όμως έχουν επισκευάσει
τα πατρικά τους σπίτια» με αποτέλεσμα το Κρυονέρι να έχει όψη σύγχρονου χωριού,
και το επισκέπτονται τακτικά.
Σημαντικό ρόλο παίζει στο χωριό ο Σύλλογος των απανταχού Κρυονεριτών
με μεγάλη δραστηριότητα τόσο σε εκτέλεση διαφόρων έργων όσο και στον πολιτιστικό
τομέα με τις πολιτιστικές εκδηλώσεις που διοργανώνει.
Σημαντικό ρόλο παίζει επίσης το μοναδικό καφενείο που υπάρχει στο
χωριό και που φέρει την παλιά ονομασία του χωριού. «Το Ασάνι». Είναι το σημείο
συνάντησης των κατοίκων του και το «κέντρο» του χωριού.
Είναι το πρώτο χωριό της περιοχής που, χάρη στο ενδιαφέρον των προέδρων
και των κοινοτικών συμβουλίων, του Συλλόγου Κρυονεριτών αλλά και πολλών Κρυονεριτών
απέκτησε σύστημα ύδρευσης, ασφαλτοστρωμένους δρόμους (γύρω στο 1970), γήπεδο μπάσκετ,
σύστημα αποχέτευσης, χώρο για στάθμευση αυτοκινήτων (πάρκιγκ) και περιφερειακό
δρόμο.
Το χωριό γιορτάζει στις 26 Ιουλίου, της Αγίας Παρασκευής, στην οποία
είναι αφιερωμένη η εκκλησία του. Εκτός από την κεντρική εκκλησία υπάρχουν ακόμη
τα ξωκλήσια της Παναγίας, του Αγίου Κωνσταντίνου και του Αγίου Νικολάου.
Αξιοθέατα του χωριού είναι:
•η παραδοσιακή πέτρινη βρύση που βρίσκεται στην πλατεία του και που έχει
κηρυχθεί διατηρητέο μνημείο. Πρόκειται για ένα σπουδαίο έργο που εντυπωσιάζει
τόσο με την εμφάνισή του όσο και με την ποσότητα του νερού που τρέχει από αυτήν.
•ο παραδοσιακός νερόμυλος που σήμερα δε λειτουργεί αλλά προγραμματίζεται
από τον ιδιοκτήτη του η επισκευή του και η αξιοποίηση του στο άμεσο μέλλον.
•η εκκλησία με την πλακόστρωτη αυλή, το πνευματικό κέντρο και το μνημείο
πεσόντων που βρίσκεται σε αυτήν.
•η ειδυλλιακή κοιλάδα που απλώνεται μπροστά στο χωριό και που διαρρέεται
από παραπόταμο του Σελινούντα. Η παλιά γέφυρα και τα λατάνια που υπάρχουν σε όλο
το μήκος του δημιουργούν ένα θαυμάσιο τοπίο.
•Συναισθηματική αξία έχει για τους Κρυονερίτες και το κτίριο που στεγαζόταν
παλαιότερα το Δημοτικό Σχολείο και που σήμερα έχει επισκευαστεί και διατηρείται
σε πολύ καλή κατάσταση.
