Τοπογραφικά στοιχεία
Η περιοχή του Καϊάφα βρίσκεται μέσα στα όρια του Δήμου Ζαχάρως και
απέχει 27 χμ από τον
Πύργο
και 25 χμ από την αρχαία
Ολυμπία.
Η περιοχή περιλαμβάνει:
Τις ιαματικές πηγές λουτροθεραπείας και ποσιθεραπείας ή σπήλαια των
Ανυγρίδων Νυμφών και των Ατλαντίδων Νυμφών. Οι ντόπιοι το αναφέρουν ως Γεράνιο
αυλάκι.
Η λειτουργία των λουτρών είναι στενά συνδεδεμένη με την ιστορία του
τόπου μας. Οι πρόγονοί μας στην αρχαιότητα ήταν οι πρώτοι που χρησιμοποίησαν τα
λουτρά για θεραπευτικούς σκοπούς. Αυτό αναφέρεται από αρχαίους Έλληνες γιατρούς,
περιηγητές και γεωγράφους. Ειδικά ο Στράβων και ο Παυσανίας κάνουν αναφορές στις
ιαματικές πηγές.
Η συστηματική λειτουργία τους αρχίζει το 1907 που κατασκευάστηκε η
σιδηροδρομική γραμμή που έδωσε την δυνατότητα επικοινωνίας με τον Καϊάφα. Μέχρι
το 1960 η εκμετάλλευση των λουτρών ανήκε σε ιδιώτες. Στην δεκαετία του 60 όμως
πέρασε στον ΕΟΤ στον οποίο ανήκει μέχρι σήμερα.
Το λιμναίο χώρο καλύπτει επιφάνεια 1500 στρεμμάτων περίπου. Το δάσος
και η παραλία Αιγιαλεία με την πευκόφυτη έκταση καθώς και το υπερκείμενο της λίμνης
τμήμα του όρους
Λαπίθα
στη ρίζα του οποίου βρίσκονται τα δύο σπήλαια.
Όνομα Καϊάφας - Θρύλοι και παράδοση
Τα λεγόμενα για την ονομασία της περιοχής, χάνονται στα βάθη των αιώνων.Υπάρχουν
πολλές εκδοχές - θρύλοι σχετικά με την προέλευση του ονόματος Καϊάφα:
Πρώτος θρύλος: Η ονομασία οφείλεται στον αρχιερέα της Ιουδαίας
Καϊάφα. Σύμφωνα με αυτόν ο Καϊάφας ταξιδεύοντας με το πλοίο του για τη
Ρώμη,
συνάντησε τρικυμία και εξώκοιλε στην ακτή για να μην βουλιάξει.Εκεί ο αρχιερέας
πήγε να πλυθεί στην ζεστή πηγή. Η κατάρα όμως που κουβαλούσε, από την Σταύρωση
του Χριστού, έκανε τα νερά να πάρουν τη δυσοσμία του σώματος και της ψυχής του.
Δεύτερος θρύλος: σχετίζεται και αυτός με τον αρχιερέα της Ιουδαίας
και αναφέρει ότι ο Καϊάφας πέθανε πάνω στο καράβι του και τον πέταξαν στην θάλασσα.
Αυτή όμως δεν τον δέχτηκε και τον ξέβρασε στην ακτή όπου και τον βρήκαν οι Αρηναίοι
και τον έθαψαν.
Αλλες εκδοχές είναι ότι έχει τουρκική προέλευση και σημαίνει μεγάλη
πέτρα από το Καγια = πέτρα και το Φας = μεγάλη ή ακόμα και αραβική και σημαίνει
Κόκκινος βράχος εξαιτίας του χρώματος των βράχων.
Το πιθανότερο είναι να προήλθε από την Νύμφη Καλιάφεια που ζούσε
στο σπήλαιο των Ανυγρίδων Νυμφών, μαζί με την Πηγαία και την Ίαση, επίσης νύμφες.
Λίμνη Καϊάφα - Νησάκι Αγίας Αικατερίνης, Οικοσύστημα - δραστηριότητες
Σύμφωνα με τα όσα γνωρίζουμε κατά την αρχαιότητα, η λίμνη δεν υπήρχε.
Σχηματίστηκε τον 6ο π.Χ. αιώνα (άλλοι μιλούν για τον μεσαίωνα) από μεγάλους σεισμούς
που έπληξαν την περιοχή.
Σήμερα η λίμνη καλύπτει μετά την εξυγίανσή της επιφάνεια 1500 στεμμάτων
περίπου. Έχει μήκος 3 χλμ. Πλάτος 500-600 μέτρα και βάθος πάνω από 2 μέτρα.
Είναι ένας ζωντανός υδροβιότοπος που φιλοξενεί ψάρια, χέλια, φίδια,
χελώνες και πολλά αποδημητικά πουλιά κατά την χειμερινή περίοδο. Τη μοναδική αυτή
σύνθεση συμπληρώνει το πανέμορφο δάσος και η σπάνια σε ομορφιά παραλία Αιγιαλεία.
Μέσα στην λίμνη υπάρχει το νησάκι της Αγίας Αικατερίνης από το ομώνυμο
εκκλησάκι που βρίσκεται εκεί.
Στο μεταξύ της λίμνης και της ακτής τμήμα, βρίσκεται το δάσος της
Στροφυλιάς με κυριότερο είδος βλάστησης την χαλαίπιο πεύκη. Το δάσος καλύπτει
έκταση 1500 περίπου στρεμμάτων. Επίσης την αμμώδη ακτή μήκους 6 χιλιομέτρων και
το υπερκείμενο της λίμνης τμήμα του όρους Λαπίθα ύψους 744 μέτρων.
Όλα τα παραπάνω αποτελούν ένα ενιαίο οικοσύστημα παρθένο και αρχέγονο
και θεωρείται το μοναδικό ίσως στον κόσμο.
Λέγεται ότι κάτω από τη λίμνη υπάρχει μια πόλη βυθισμένη και όταν
τα νερά είναι καθαρά οι ψαράδες βλέπουν στο βυθό, τεράστιους βράχους που είναι
ίσως τα ερείπια κάποιου αρχαίου οικισμού. Αλλοι πάλι λένε ότι η λίμνη φιλοξενεί
ένα ηφαίστειο που μπορεί κάποια στιγμή να ξυπνήσει. Όλα αυτά βέβαια είναι εικασίες.
Με έργα που έγιναν πριν από 30 περίπου χρόνια η λίμνη χτίστηκε γύρω-γύρω και έγινε
εκβάθυνση έτσι ώστε το μικρότερο βάθος της να είναι 2 μέτρα, το μήκος της 205
μέτρα και το πλάτος της 550 μέτρα.
Η λίμνη με τις διαστάσεις που έχει αποτελεί ναυταθλητικό κέντρο πολλών
υγρών σπορ όπως κωπηλασίας ή θαλάσσιου σκι. Αλλωστε οι διαστάσεις της ανταποκρίνονται
σύμφωνα με τους ειδικούς σε απαιτήσεις Ολυμπιακών προδιαγραφών για τα σπορ χωρίς
να θιγεί το φυσικό περιβάλλον.
Η γεωγραφική θέση και μορφή της γύρω της λίμνης περιοχής (ψηλό βουνό,
δέντρα) την προστατεύει από δυνατούς ανέμους, ενώ οι ήπιες κλιματολογικές συνθήκες
κατά την χειμερινή περίοδο επιτρέπει τη χρήση της για προετοιμασία ναυταθλητών
Ελλήνων και ξένων. Επίσης βρίσκεται πολύ κοντά σε σπουδαίους αρχαιολογικούς χώρους
όπως η
αρχαία Ολυμπία,
ο
Επικούρειος Απόλλωνας
και σε περιοχές όπως ο Μυστράς που είναι ιστορικού ενδιαφέροντος και είναι εύκολη
η μετάβαση και η επιστροφή αυθημερόν.
Αλλωστε η λίμνη έχει ήδη χρησιμοποιηθεί για προπονήσεις των εθνικών
ομάδων κανό-καγιάκ της Πολωνίας και της Βουλγαρίας με άριστες εντυπώσεις.
Επίσης το 1997 διεξήχθησαν οι αγώνες του 51ου πανευρωπαϊκού πρωταθλήματος
θαλάσσιου σκι με συμμετοχή 24 χωρών και 110 αθλητών και αθλητριών ανάμεσα στους
οποίους ήταν και παγκόσμιοι πρωταθλητές. Τέλος είχε κινήσει το έντονο ενδιαφέρον
ευρωπαϊκών ομοσπονδιών FISA η καταλληλότητα και μοναδικότητα της λίμνης ως προπονητηρίου
και ως ναυταθλητικού κέντρου διεξαγωγής διεθνών αγώνων.
Θεραπευτικές ιδιότητες
Η πηγή στην οποία γίνονται οι λουτροθεραπείες είναι υδροχλωριονατριούχος
με ελεύθερο υδρόθειο σε σημαντική ποσότητα.
Η σπηλιά είναι χωρισμένη σε δύο τμήματα: τη μεγάλη και τη μικρή.
Στη μεγάλη η θερμοκρασία κυμαίνεται από 32° C έως 35°C ενώ στη μικρή από
29°C έως 32°C. Το μήκος της σπηλιάς φτάνει μέχρι τα 200 μέτρα. Από εκεί
και πέρα είναι ανεξερεύνητο και χάνεται σε δαιδαλώδη τούνελ μέσα στα βουνά. Δεν
γνωρίζουμε που ακριβώς καταλήγει, απλώς κάνουμε εικασίες. Το βάθος της τώρα είναι
στο ένα μέτρο περίπου ίσως και παραπάνω σε κάποια σημεία. Το νερό αναβλύζει από
το έδαφος, αλλού ζεστό και αλλού κρύο και αναμειγνύεται δημιουργώντας ένα φυσικό
χαμάμ και ενδείκνυται για τις παρακάτω παθήσεις:
•Παθήσεις που αφορούν το μυοσκελετικό σύστημα. Ειδικότερα αναφέρουμε ορισμένες
όπως αρθρίτιδα, αυχενικό σύνδρομο, σπονδυλαρθρίτιδα, ψωριασική ρευματοπάθεια και
λοιπές παθήσεις που έχουν σχέση με τα οστά και τους μύες.
•Παθήσεις του δέρματος και ειδικά για την ψωρίαση έχουμε δεί θεαματικά αποτελέσματα.
Εκτός από το μπάνιο ο κάθε ενδιαφερόμενος μπορεί να μαζέψει από τους βράχους και
τα βαθουλώματα που υπάρχουν στο σπήλαιο, ένα μείγμα σε μορφή κρέμας, το λεγόμενο
"Ανθό του Θείου". Σε αυτή την κρέμα είναι συγκεντρωμένα όλα σχεδόν τα
συστατικά που υπάρχουν στο νερό και με την μορφή υδρατμών "κάθονται"
στους βράχους δημιουργώντας την. Η κρέμα έχει υπόλευκο χρώμα και ιδιάζουσα οσμή
και χρησιμοποιείται για επάλειψη των πασχουσών περιοχών.
•Επίσης στο σπήλαιο συμπυκνώνονται οι ατμοί του ελεύθερου ιωδίου που περιέχει
το νερό δημιουργώντας ένα τέλειο αναπνευστήριο για άτομα με χρόνια αναπνευστικά
προβλήματα όπως το βρογχικό άσθμα.
•Τέλος είναι πολλοί αυτοί που υποστηρίζουν ότι τα λουτρά ενδείκνυνται και
για γυναικολογικές παθήσεις και ειδικά για γυναίκες που δεν μπορούν να τεκνοποιήσουν.
Αυτό όμως δεν είναι ιατρικά επιβεβαιωμένο και το αναφέρουμε με επιφύλαξη.
Η δράση του νερού τώρα έχει ως εξής:
Το νερό ως γνωστόν είναι ζεστό. Κατά την είσοδο λοιπόν του λουομένου
στο νερό αρχίζουν να ανοίγουν οι πόροι του δέρματος και σύμφωνα με τις περιγραφές
τους είναι σαν μικρά τσιμπήματα ή όπως λέμε αλλιώς σαν "μυρμήγκιασμα".
Σε δέκα περίπου λεπτά οι πόροι έχουν ανοίξει τόσο ώστε να αρχίζουν να εισχωρούν
τα συστατικά στον οργανισμό. Δρα εν ολίγοις σαν ένας φυσικός βελονισμός.
Ο χρόνος λούσης είναι 20 λεπτά με μισή ώρα, γιατί τόσο χρειάζεται
για να γίνει όλη η διεργασία. Γίνεται ένα μπάνιο την ημέρα και ένας ικανοποιητικός
αριθμός λούσεων κατά άτομο είναι 15.
Βέβαια δεν μπορούμε να πούμε ότι γίνεται θεραπεία της μίας χρόνιας
πάθησης π.χ. αρθρίτιδας γιατί θα ήταν ψέμα. Τα μπάνια απλά βοηθούν στο να μαλακώσουν
οι πόνοι και να μην είναι απαραίτητη η φαρμακευτική αγωγή κατά την περίοδο του
χειμώνα που είναι και εντονότερο το πρόβλημα. Γίνεται δηλαδή ένα είδος συντήρησης
που βοηθά όπως λένε χαρακτηριστικά οι γεροντότεροι να "ξεχειμωνιάσουν".
Υπάρχουν άτομα που έρχονται για μπάνια 30 και 40 χρόνια συνεχόμενα.
Κάθε χρόνο όμως βλέπουμε όλο και πιο νέα άτομα να έρχονται και μιλάμε
για ηλικίες κάτω των 30 χρόνων. Αλλοι γιατί έχουν κάποιο πρόβλημα και άλλοι απλά
για χαλάρωση και ξεκούραση. Το σίγουρο είναι ότι με το να κάνεις μπάνιο δεν υπάρχει
καμιά απολύτως παρενέργεια και σίγουρα σε κάνει να νιώθεις πάρα πολύ χαλαρά και
όμορφα.
Σε μικρή απόσταση από το σπήλαιο αυτό βρίσκεται η υδροθειοχλωριονατριούχος
πηγή Γερανίου (περίπου στα 200 μέτρα).
Αυτή είναι μόνο για ποσιθεραπεία δηλαδή το νερό είναι πόσιμο και
όχι για μπάνιο. Ενδείκνυται κυρίως σε παθήσεις των νεφρών, του ήπατος, της χοληδόχου
κύστης και της ουροδόχου κύστης. Είναι ένας φυσικός τρόπος καθαρισμού τους από
άμμο και πέτρες των οργάνων αυτών. Το νερό αυτό έχει χρώμα πρασινωπό και ιδιάζουσα
οσμή και γεύση.
Βασική όμως προϋπόθεση για να πιει κάποιος νερό είναι να μην έχει
πρόβλημα στομάχου. Και αυτό γιατί ναι μεν θα ωφεληθεί αν έχει ας πούμε πέτρες
στα νεφρά αλλά από την άλλη τα συστατικά του νερού μπορεί να κάνουν μεγαλύτερη
την ήδη υπάρχουσα βλάβη που μπορεί να υπάρχει στο στομάχι ή στο έντερο.
Γι' αυτό και πρέπει να χρησιμοποιείται με προσοχή.
Το κείμενο παρατίθεται τον Απρίλιο 2005 από την ακόλουθη ιστοσελίδα, με φωτογραφίες, του Δήμου Ζαχάρως