Το Μικρό Μοναστήρι αποτελεί το Ε' δημοτικό διαμέρισμα του
Δήμου
Χαλκηδόνας. Βρίσκεται νοτιοδυτικά της
Χαλκηδόνας,
κοντά στις όχθες της, αποστραγγισμένης πλέον, λίμνης των Γιαννιτσών.
Η ύπαρξη του χωριού χρονολογείται από τα χρόνια της Βυζαντινής Αυτοκρατορίας.
Κατά την τουρκοκρατία το χωριό έφερε το όνομα "Ζορμπάς". Η λέξη ζορμπάς στην τουρκική
γλώσσα, χρησιμοποιείται για να περιγράψει το βίαιο, τον παλικαρά αλλά και τον
καταπιεσμένο, το ζορισμένο. Πιστεύεται ότι το όνομα αυτό δόθηκε στο χωριό λόγω
των κατοίκων του, οι οποίοι περνούσαν πολλές κακουχίες και δυσκολίες από επιδρομές
ληστών αλλά και από αρρώστιες. Κατά μια άλλη εκδοχή, εξαιτίας αυτών των επιδρομών,
όλοι οι κάτοικοι του χωριού οπλοφορούσαν, οπότε το όνομα ζορμπάς, δόθηκε με τη
σημασία του παλικαρά, του σκληρού.
Κάτοικοι του χωριού υπήρξαν για χρόνια οι αυτόχθονες γηγενείς. Το
1924, όμως, στα πλαίσια της συμφωνίας ανταλλαγής πληθυσμών, μεταξύ Ελλάδας και
Βουλγαρίας, στο χωριό κατέφθασαν
και εγκαταστάθηκαν πρόσφυγες από την ανατολική Ρωμυλία. Ετσι, το 1927, όταν αποφασίστηκε
να δοθεί ελληνικό όνομα στο χωριό, αυτό αποφασίστηκε να είναι Μικρό Μοναστήρι,
ως ανάμνηση του ομώνυμου χωριού της ανατολικής Ρωμυλίας, που αποτελούσε γενέτειρα
των προσφύγων.
Το Μικρό Μοναστήρι, κατά την απογραφή του 1991, αριθμούσε 1.312 κατοίκους
ενώ σύμφωνα με την απογραφή του 2001, αριθμούσε 1.464. Οι κάτοικοι του χωριού
είναι κυρίως αγρότες και ασχολούνται με την καλλιέργεια ρυζιού, βαμβακιού, καλαμποκιού,
μηδικής και βιομηχανικής ντομάτας. Αρκετοί, επίσης, από αυτούς ασχολούνται και
με την κτηνοτροφία.
