ΛΑΜΝΩΝΙ, Οικισμός, ΛΕΥΚΗ

  Εγκαταλελειμμένος σήμερα οικισμός, ο οποίος την εποχή της Ενετοκρατίας και Τουρκοκρατίας ήταν σημαντικό χωριό. Στον κατάλογο των χωριών της Σητείας που έγινε από τον Fr. Barozzi το 1577 αναφέρεται ως Lamoni. Το 1583, στην επίσημη απογραφή των Ενετών που έκανε ο P. Castrofylaca αναφέρεται Lamnoni και απογράφεται με 211 κατοίκους. Σε άλλο ενετικό κατάλογο των σητειακών χωριών που έγινε από το 1580-1590 αναφέρεται ως Lamoni και τέλος στην έκθεση του Fr. Bassilicata που έγινε το 1630 γράφεται Lamnogni. Το 1671 στην τουρκική απογραφή έχει 29 οικογένειες. Οι Τούρκοι του Λαμνωνιού ήταν από ενός πιο σκληρούς στην περιοχή και δεν μπορούσε να συγκατοικήσει στο χωριό χριστιανική οικογένεια. Έτσι, στην τελευταία τουρκική απογραφή του 1881 οι 99 κάτοικοί του που απογράφονται ήταν όλοι μωαμεθανοί. Αυτός φαίνεται ήταν ο λόγος για τον οποίο, μετά την απελευθέρωση της Κρήτης, το Λαμνώνι εγκαταλείφθηκε από τους κατοίκους του, όσους γλίτωσαν από τα γεγονότα του 1897 και για αυτό δεν απογράφεται στην ελληνική απογραφή του 1928 και μένει μέχρι σήμερα σιωπηλό και χορταριασμένο σε υψόμετρο 680 μέτρων, σε απόσταση 4 περίπου χιλιομέτρων από τη Ζήρο.

• http://www.dimoslefkis.gr/lamnoni/index.html