Τοπωνύμια / Προορισμοί

ΑΡΚΑΛΟΧΩΡΙ (ARL), Κωμόπολη, ΗΡΑΚΛΕΙΟ

Πληροφορίες για την περιοχή

Κεντρικές σελίδες (1)

Ανάμεικτα

Δημοτικό Διαμέρισμα Αρκαλοχωρίου

  Είναι το κεντρικό δημοτικό διαμέρισμα και αποτελείται από έξι συνολικά χωριά. Το Χουμέρι, το Αρχοντικό, το Αρκαλοχώρι, το Γάσι, τη Μουσούτα και την Αγία Σεμνή. Μαζί με το δημοτικό διαμέρισμα του Πατσιδέρου ο πληθυσμός ανέρχεται σε 3943 κατοίκους και είναι το μόνο διαμέρισμα που παρουσιάζει θετικό πρόσημο στην πληθυσμιακή μεταβολή της δεκαετίας του 1980. Ο πληθυσμός αυξήθηκε κατά 400 κατοίκους (11,3%).
  Στο Χουμέρι, που είναι το πρώτο χωριό του διαμερίσματος ο επισκέπτης μπορεί να βρει ένα θαυμάσιο τόπο αναψυχής στην πηγή του χωριού που βρίσκεται κάτω ακριβώς από τη «Χουμεριανή Κεφάλα». Το νερό που κατεβαίνει από τα σπλάχνα του βουνού είναι υγιεινό και πεντακάθαρο. Συνεχίζοντας λίγο βορειότερα το χωματόδρομο σε απόσταση περίπου 100 μέτρων αριστερά βρίσκεται η σπηλιά που πολλές φορές έσωσε τους κατοίκους στις δύσκολες στιγμές της Οθωμανοκρατίας και της Γερμανικής κατοχής.
  Το Αρχοντικό που παλιότερα λεγόταν Αλιτζανή και δυστυχώς άλλαξε το όνομά του είναι χτισμένο πάνω στην απέναντι ράχη της λοφοσειράς. Για να πάει κανείς εκεί πρέπει να περάσει από την Καβαλαρά. Ένα περίεργο τοπωνύμιο που σχετίζεται άμεσα με τη βενετοκρατία.
  Το Αρκαλοχώρι απλώνεται στους πρόποδες του λόφου του Προφήτη Ηλία και αποτελεί συνέχεια του αρχαίου αρκαδικού χωριού που ερείπιά του βρίσκουμε στις πλαγιές του λόφου. Το Αρκαλοχώρι είναι η έδρα του δήμου και το μεγαλύτερο χωριό της ανατολικής περιοχής του Νομού Ηρακλείου. Μετά τις Μοίρες είναι το δεύτερο μεγαλύτερο χωριό του Νομού. Διαθέτει υπηρεσίες και ανέσεις σε καλό επίπεδο οι οποίες όμως καθημερινά αναβαθμίζονται και βελτιώνονται με ραγδαίους ρυθμούς ακολουθώντας την οικονομική ανάπτυξη της κωμόπολης.
  Διασχίζοντας από τη μέση το Αρκαλοχώρι οδηγούμαστε μέσα από τη μεγάλη ευθεία στο Γάσι. Σήμερα τα όρια των δυο χωριών είναι δυσδιάκριτα αφού η επέκταση του Αρκαλοχωρίου οδήγησε στην ένωση των δυο χωριών. Στην οθωμανική εποχή το χωριό ήταν φημισμένο και πλούσιο. Και σήμερα διακρίνονται τα πλουσιόσπιτα των οθωμανών, τα κονάκια με τους μεγάλους χώρους και τα πολλά σοβαντισμένα και πολύχρωμα δωμάτια, ίχνη των οποίων ακόμα σώζονται.
  Το επόμενο χωριό που ανήκει στο δημοτικό διαμέρισμα του Αρκαλοχωρίου είναι η Μουσούτα. Στο χωριό πηγαίνουμε ακολουθώντας το νότιο οδικό άξονα. Πρόκειται για ένα χωριό που η αφετηρία του χάνεται στους πριν από το 14ο αιώνες. Πιθανά το όνομά του να είναι αραβικής προέλευσης. Δυστυχώς οι κάτοικοι του χωριού έχουν απορροφηθεί από το Αρκαλοχώρι, αλλά αν κανείς παρατηρήσει τα εγκαταλελειμμένα σπίτια και τις άλλες εγκαταστάσεις θα διαπιστώσει ότι οι κάτοικοι του χωριού ευημερούσαν σε παλιότερες εποχές. Πολύ όμορφη είναι η βενετσιάνικη βρύση του χωριού που λειτουργεί ακόμη και σήμερα και αποτελεί στολίδι της πλατείας που βρίσκονται τα γραφεία του δραστήριου πολιτιστικού συλλόγου του χωριού.

Πληροφορίες για τον τόπο (2)

Σελίδες εμπορικού κόμβου

Αρκαλοχώρι

Το χωριό Αρκαλοχώρι βρίσκεται 33 χιλιόμετρα νοτιοανατολικά του Ηρακλείου. Άνθρωποι από το Ηράκλειο και το Λασίθι επισκέπτονται τη γνωστή Σαββατιάτικη αγορά του χωριού.

Ιστοσελίδα της Crete TOURnet

http://www.crete.tournet.gr/MainArea.jdp?ID=171 (3 φωτ.)

http://www.interkriti.org/visits/monofatsi/arkaloh... (4 φωτ.)

Ιστορία (1)

Σελίδες επίσημες

  Το μεταχριστιανικό Αρκαλοχώρι, η καρδιά του Δήμου, δεν μας είναι γνωστό πότε ακριβώς χτίστηκε. Είναι βέβαιο όμως ότι κατοικούνταν κατά την περίοδο της Βενετοκρατίας και ανήκε διοικητικά στην περιφέρεια του Belvedere ή επαρχία Ριζόκαστρου όπως ονομάζονταν, καθώς και σε ολόκληρη την Οθωμανοκρατία στη συνέχεια.
  Η πρώτη επίσημη καταγραφή του τοπωνυμίου μας διασώζεται από το 1394 με τη μορφή Arcolecorio. Σαφώς το όνομα του τοπωνυμίου συνδέεται με το γνωστό όνομα του αρχοντορωμαίου [1] Αρκολέοντος, ενός από τα δώδεκα (σύμφωνα με την παράδοση, αλλά πολύ περισσότερων κατά την ιστορική αλήθεια) αρχοντόπουλα που κατά τη δεύτερη βυζαντινή περίοδο (961 - 1204 μ.Χ.) με αυτοκρατορικά χρυσόβουλα που τους καθιστούσαν κύριους εκτεταμένων περιοχών και φορείς της βυζαντινής εξουσίας. Οι άρχοντες – φεουδάρχες αυτοί ήρθαν και εγκαταστάθηκαν ση Μεγαλόνησο για να επαναφέρουν την Κρήτη στην αγκαλιά της αυτοκρατορίας μετά την ανακατάληψη του νησιού από το Νικηφόρο Φωκά, στρατηγό τότε και αυτοκράτορα αργότερα.
  Γνωρίζουμε επίσης ότι κατά την εποχή του Βυζαντίου η περιοχή αυτή ανήκε στην επισκοπή Αρκαδίας. Στην κωμόπολη υπάρχει ο κατάγραφος ναός του Μιχαήλ Αρχαγγέλου με ωραίες τοιχογραφίες του 14ου και 15ου αιώνα τεχνοτροπίας της Κρητικής Σχολής.
  Δυστυχώς το όνομα του οικισμού ή άλλες ιστορικά ασφαλείς και συγκεκριμένες ιστορικές πληροφορίες για το Αρκαλοχώρι που να είναι σε θέση να αποκαλύψουν με σαφήνεια την ιστορική πορεία του κατά την προχριστιανική και μεταχριστιανική περίοδο μέχρι το 14ο αιώνα δε διαθέτουμε ακόμη. Γεγονός είναι ότι συγκεκριμένη αναφορά για το χωριό ανιχνεύεται από το 16ο αιώνα και μετά.
  Όμως τα ίχνη της ανθρώπινης παρουσίας είναι εντονότατα και αποδείχνουν ότι ο τόπος είχε γνωρίσει μεγάλες περιόδους ανάπτυξης και ότι κατοικήθηκε σε μεγάλη έκταση και για μακρόχρονο χρονικό διάστημα. Γύρω από το Αρκαλοχώρι και σε ακτίνα 3 - 5 χιλιομέτρων ο ενδιαφερόμενος θα βρει πλήθος ερειπίων και αρχαιολογικών σημείων και τοπωνυμίων που υποδεικνύουν μικρές ή μεγάλες εγκαταστάσεις κατοίκων σε παλιότερες εποχές. Το σημαντικότερο όμως σημείο του Δήμου, αυτό που έχει κάνει γνωστό το Αρκαλοχώρι σε όλο τον κόσμο είναι το σπήλαιό του στο οποίο βρέθηκαν οι περίφημοι χρυσοί και χάλκινοι διπλοί πελέκεις.(...)
[1] Αρχοντορωμαίοι στο Βυζάντιο oνομάζονταν όσοι ανήκαν στην τάξη των ευγενών σύμφωνα με την κοινωνική κατάταξη των βυζαντινών. Ήταν οι προνομιούχοι, οι Δυνατοί του Βυζαντίου. Ως γνωστό οι βυζαντινοί περιφρονούσαν το όνομα «Έλληνες» και το θεωρούσαν υβριστικό χαρακτηρισμό. Μόνο στα τελευταία χρόνια της αυτοκρατορίας το όνομα Έλλην αποκαταστάθηκε στη συνείδηση των βυζαντινών.

Το κείμενο παρατίθεται τον Αύγουστο 2004 από την ακόλουθη ιστοσελίδα του Δήμου Αρκαλοχωρίου

http://www.arkalochori.gr/docs/arkaloxwri_istoria....

Αρχαιολογικοί χώροι (1)

Ιερά σπήλαια αρχαίων

Σπήλαιο Αρκαλοχωρίου

Ιστοσελίδα Interkriti

http://www.interkriti.org/visits/monofatsi/arkaloh... (1 φωτ.)

Προσκυνήματα (5)

Εκκλησίες

Βυζαντινός ναός Μιχαήλ Αρχαγγέλου

Στο νεκροταφείο βρίσκεται η βυζαντινή εκκλησία του Μιχαήλ Αρχάγγελου. Η εκκλησία έχει σταυροειδή αρχιτεκτονική και το κάθετο κλίτος είναι ψηλότερο από το κύριο. Έχει κι ένα νάρθηκα με ένα θόλο και είναι διακοσμημένη από καμάρες με κολόνες. Η πόρτα της εισόδου έχει ενδιαφέρουσα διακόσμηση και μια ασυνήθιστη παράσταση πεπονιού στον εξωτερικό τοίχο. Η εκκλησία περιέχει κι αυτή τοιχογραφίες.

Το κείμενο παρατίθεται τον Φεβρουάριο 2003 από την ακόλουθη ιστοσελίδα, με φωτογραφίες, της Crete TOURnet

Ιστοσελίδα της Crete TOURnet

http://www.crete.tournet.gr/Site.jdp?ID=723 (2 φωτ.)

In the village cemetery there is the Byzantine church of Michael Archangelos. The church has cruciform architecture and the transept is higher than the nave. The church has a narthex with a dome, and decorated blind arches with columns. Its entrance door has interesting decorations and there is an unusual melon relief on the external wall. The church also contains frescoes.